Betsjoeanaland (kiesafdeling)

Betsjoeanaland was 'n kiesafdeling van die Suid-Afrikaanse Volksraad vanaf die eerste algemene verkiesing op 15 September 1910 ná Uniewording op 31 Mei daardie jaar. Uit die kiesafdeling sou later die kiesafdelings Kuruman en Vryburg voortspruit. Dit het gestrek oor die grens van die huidige provinsies Noord-Kaap en Noordwes en ook Mafeking ingesluit.

In die heel eerste algemene verkiesing is die Regerende Party se Daniël Hendrik Willem Wessels onbestrede verkies. Hy wen in 1915 vir die Suid-Afrikaanse Party met 'n meerderheid van 365 stemme teen die Nasionale Party se J.J. Booysen. In 1920 is die wenkandidaat weer van die S.A.P. toe Max Sonnenberg, wat van 1938 tot 1949 Volksraadslid vir Suid-Skiereiland sou wees, slegs 82 stemme meer as die Nasionalis Ignatius van Wijk Raubenheimer kry. Die uitslag van die 1921-verkiesing was selfs meer gelykop, maar nou klop Raubenheimer vir Sonnenberg met 39 stemme. Hy behou die setel in die 1924-verkiesing teen die onafhanklike kandidaat P.H. de Kock met 'n meerderheid van 201 stemme en in 1929 teen die S.A.P. se P.A. Fraenkel met 287 stemme. In daardie verkiesing maak die kiesafdeling Kuruman die eerste keer sy verskyning.

Raubenheimer gaan staan in 1933 in Kuruman waar hy onbestrede as koalisie-kandidaat verkies word, maar in Betsjoeanaland kry Petrus Johannes du Plessis strawwe teenstand van die onafhanklike P.H. de Kock en wen met net 448 stemme. Betsjoeanaland is hierna afgeskaf en Du Plessis verteenwoordig die kiesafdeling Vryburg van 1938 tot 1943 en Raubenheimer vir Kuruman tot 16 November 1939, waarskynlik sy sterfdag.

Bronne

• Potgieter, D.J. (ed.) 1974. Standard Encyclopaedia of Southern Africa. Cape Town: Nasionale Opvoedkundige Uitgewery (Nasou).
• Schoeman, B.M. 1977. Parlementêre verkiesings in Suid-Afrika 1910-1976. Pretoria: Aktuele Publikasies.