Colenso

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Colenso

eSikebheni
Ligging waar die Slag van Colenso plaasgevind het.
Ligging waar die Slag van Colenso plaasgevind het.
Colenso is in KwaZulu-Natal
Colenso
Colenso
 Colenso se ligging in KwaZulu-Natal
Koördinate: 28°44′12″S 29°49′35″O / 28.73667°S 29.82639°O / -28.73667; 29.82639Koördinate: 28°44′12″S 29°49′35″O / 28.73667°S 29.82639°O / -28.73667; 29.82639
LandVlag van Suid-Afrika Suid-Afrika
ProvinsieKwaZulu-Natal
DistrikUthukela
MunisipaliteitAlfred Duma
Stigting1855
Oppervlak
 • Totaal9,77 km2 (3,77 vk. myl)
Bevolking
 (2011)[1]
 • Totaal6 388
 • Digtheid654/km2 (1 690/vk. myl)
Rasverdeling (2011)
 • Wit mense4.5%
 • Indiërs/Asiërs2.9%
 • Bruin mense2.1%
 • Swart mense90.1%
 • Ander0.3%
Taal (2011)
 • Zoeloe 83.0%
 • Engels 7.8%
 • Afrikaans 4.2%
 • Ndebele 1.6%
 • Ander 3.4%
Poskode (strate)
3360
Skakelkode036

Colenso is 'n dorp in KwaZulu-Natal, sowat 210 km van Durban op die suidelike oewer van die Tugelarivier. Die Zoeloenaam vir die dorp is eSikebheni (Plek van die boot).[2]

Geskiedenis[wysig | wysig bron]

Die Colenso-kragsentrale, omstreeks 1972.

Die dorpie is by 'n drif gestig in 1855; mettertyd het winkels en 'n hotel gevolg. Dit is genoem na die eerste Anglikaanse biskop van Natal, John William Colenso. Die Bulwerbrug, genoem na sir Henry Bulwer, goewerneur van die Kolonie van Natal, is in 1879 oor die rivier gebou. Die huidige museum was oorspronklik die tolhuis vir die brug. Albei die brug en die tolhuis is in 1978 tot nasionale gedenkwaardighede verklaar.[3] In 1886 het die spoorlyn vanaf Durban na Johannesburg die dorp bereik.

Op 15 Desember 1899, tydens die Tweede Vryheidsoorlog, het die Slag van Colenso hier plaasgevind toe Redvers Buller probeer het om die beleg van Ladysmith op te hef.

Die dorp is in 1926 geproklameer. Dieselfde jaar is 'n kragsentrale op die dorp gebou om elektrisiteit vir die spoorweë op te wek. In 1929 is die kragsentrale aan Evkom verkoop. Tussen 1959 en 1972, die spitsjare van sy lewe, kon die kragsentrale 165 MW lewer. Aangesien nuwe steenkoolkragsentrales 'n termiese doeltreffendheid van 21% kan behaal teenoor 'n maksimum van 19,1% by Colenso, is die kragsentrale in 1984 uit diens gestel.[4]

In 1958 word Colenso 'n munisipaliteit. Met die hersiening van die Suid-Afrikaanse plaaslike regeringstruktuur in 1996 word Colenso 'n gedeelte van die Emnambithi/Ladysmith Plaaslike Munisipaliteit. In 2016 is hierdie plaaslike munisipaliteit met die Indaka Plaaslike Munisipaliteit gesmelt om die Alfred Duma Plaaslike Munisipaliteit te maak.

Sien ook[wysig | wysig bron]

Bronne[wysig | wysig bron]

  • Erasmus, B.P.J. (1995). Op Pad in Suid-Afrika. Jonathan Ball Uitgewers. ISBN 1-86842-026-4.
  • Rosenthal, Eric (1967). Ensiklopedie van Suidelike Afrika.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 "Hoofplek Colenso". Sensus 2011.
  2. Bulpin, TV (1966). Natal and the Zulu Country (in Engels) (3rd uitg.). Cape Town: T.V. Bulpin Publications Ltd. p. 248.
  3. "Bulwer Bridge and Old Toll House, Colenso, Estcourt District". Suid-Afrikaanse Erfenishulpbronagentskap. 28 April 1978. Besoek op 1 November 2014.[dooie skakel]
  4. "Colenso Power Station" (in Engels). ESCOM Heritage. 23 Augustus 2006. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Maart 2016.