Doks van Glentana

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Die Droogdok van Glentana is 'n bekende droogdok wat op Saterdag, 1 November 1902, om 18h20 sy laaste rusplek gevind het by Glentana, 'n strandgebied 'n paar kilometer oos van Mosselbaai, naby Heroldsbaai.

Die strand is relatief smal met spierwit sand, afgewissel met rotse en omring deur hoë landmassas. Dit is hier waar die droogdok lê wat onder die plaaslike bevolking bekend staan as die "Dok".

Hierdie droogdok was vanaf die skeepswerwe van Newcastle-on-Tyne, Engeland op sleeptou na Durban, toe 'n geweldige storm op see losgebars het. 'n Sterk noord-westewind, wat later suid-wes gedraai het, het die dok en die stoomskip, Baralong, wat dit op sleeptou gehad het, landwaarts gedwing.

Die Baralong was nie opgewasse teen die krag van die storm nie, en die kaptein was verplig om die verbindingskabels te verbreek om ten minste die skip te red. Die dok met sy bemanning was aan sy lot oorgelaat en die bemanning het hulle voorberei deur van die reddingsbote te laat sak en reddingsgordels aan te sit. Die uitsonderlike hoë deining het egter die splinternuwe dok oor die rotse gelig en mooi regop, tussen "Adam-se-bank" en die "Platbankies", bo-op 'n skerp rots neergesit, waar dit steeds na 116 jaar lê.

Verskeie pogings is later aangewend om dit weer vlot te maak, maar te wyte aan die ingeduikte bodem en krake in die dryftenks, was alles tevergeefs. Op 7 Januarie 1903 word tenders aangevra vir die aftakeling van die dok, en die tender word toegeken aan Mnr. George Parkes, 'n houtnyweraar van Knysna.

Dit was 'n moordende taak wat jare geduur het en onverpoosd voortgegaan het. Drie groot stoomketels het in die proses verlore gegaan, deurdat hulle een nag oorboord gespoel het, maar die res van die afgetakelde onderdele is teen die steil bult uitgekatrol.

Mnr. Parkes het besluit om 'n petrolsloep, Clara, teen groot koste aan te koop om die afgestroopte onderdele eerder per see na Mosselbaai of Knysna te vervoer. Die boot se skipper, Gierhardt, word egter deur 'n brander oorboord geslaan en verdrink. Die beskadigde sloep met die ander twee bemanningslede word aan wal gebring. Die boot word later met groot moeite deur 'n span van 56 osse die steil bult uitgesleep, en deur middel van 'n verlengde wa word dit na Knysna vervoer vir herstelwerk.

Of die sloep later weer ingespan is om onderdele te vervoer is onduidelik, maar die wrak van die droogdok het daarna nog twee keer van eienaar verwissel. Die onderdele wat verwyder is, is op daaropvolgende vendusies verkoop en uiteindelik is die wrak van die dok kaalgestroop agtergelaat.

Deur die jare het die dok as 'n platform en kunsmatige rif gedien. Die seelewe daar rondom het toegeneem en selfs kransduiwe het begin nesmaak in die wrak.

Bronnelys[wysig | wysig bron]

  • Sarie Marais (2 Desember 1970).