Domesday Book

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
'n Bladsy uit die Domesday Book wat aan Warwickshire gewy is. Ook Birmingham word gelys, waarby sy waarde destyds op slegs £1 beraam is

Die Domesday Book is 'n nasionale register van bates wat volgens 'n opname in Engeland en dele van Wallis, in 1086 saamgestel is. Dit word tans in die Verenigde Koninkryk se Nasionale Argiewe te Kew in Suidwes-Londen bewaar. 'n Kopie van die boek word hier in 'n spesiale uitstallingsaal vertoon.[1]

Die opname van bates is in opdrag van Willem die Veroweraar gemaak, soos in die Angel-Saksiese Kroniek (Anglo-Saxon Chronicle) vermeld word: "Terwyl hy die Kersfees van 1085 in Gloucester deurgebring het, het Willem oorleg gepleeg met sy raadgewers en mans na alle dele van Engeland uitgestuur om vas te stel hoeveel grond en vee in besit van elke grondeienaar was, en om die waarde daarvan te bepaal."

Een van die hoofdoelwitte van die opname was om te bepaal watter vaste bates in besit van onderdane was en watter belasting onder Willem se voorganger, koning Eduard die Belyer, betaal is. Die beoordelings en berekeninge van die opnemers was finaal - wat ookal in die boek as materiële besittings gelys is en watter waardes daarin vasgestel is, was wettelik, en besware of appèlle is nie eers toegelaat nie.

Belastings is in Engeland al eeue lank, vanaf die tyd van die Deense invalle, in silwermunte betaal, en alhoewel volgens die Domesday Book nog baie landheerlike laste met graan, heuning en ander goedere betaal is, markeer die register reeds die oorgang na geldelike belasting ("in 1066 twee vragte yster, tans 6d").[2]

Die register is in Latyn geskryf, alhoewel daar ook terme uit die Engelse landstaal in die teks voorkom, so ook in gevalle waar daar geen Latynse ekwivalent bestaan het nie. Die outeurs het ruim gebruik gemaak van afkortings.

Richard FitzNeal het omstreeks 1179 opgemerk dat die register in Engeland as Domesday (die "Laaste Oordeel") bekend gestaan het omdat sy besluite, soos dié van die Laaste Oordeel, onherroeplik was.

Die Nasionale Argiewe het in Augustus 2006 'n beperkte aanlyn-uitgawe van die Domesday Book beskikbaar gestel. Gebruikers moes £2 per bladsy betaal om te manuskrip te kan lees. In 2011 het gebruikers op die Open Domesday-webtuiste vir die eerste keer gratis toegang tot die historiese manuskrip gekry.[3]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. The Domesday Book Online - Frequently Asked Questions. Besoek op 28 Maart 2017
  2. Dr Elizabeth Hallam (red.): The Plantagenet Chronicles. Londen: Guild Publishing 1986, bl. 289
  3. Open Domesday

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]