Gebruiker:RaniPatel/Sandput/India

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Republiek van Indië
Sjabloon:Indië se name
Vlag van Indië Embleem van Indië
Vlag Embleem
Nasionale leuse: "Satyameva Jayate"
Sanskrit: सत्यमेव जयते
/sətjəmeːvə ɟəjəteː/
("Waarheid Alleen Triomfeer")
Volkslied: "Jana Gana Mana
"
/ɟənə gəɳə mənə/
Ligging van Indië
Hoofstad Nieu-Delhi
Grootste stad Moembaai
Amptelike tale Hindi en Engels, 21 ander tale
Regering Federale grondwetlike parlementêre republiek
Pratibha Patil
Manmohan Singh
Onafhanklikheid
Onafhanklikheid
Verklaar

van die Verenigde Koninkryk
15 Augustus 1947
Oppervlakte
 - Totaal
 
 - Water (%)
 
3 287 263 km2  (7de)
1 269 219 myl2
9,56
Bevolking
 - 2011-skatting
 - 2010-sensus
 - Digtheid
 
1 210 193 422 (2de)
1 028 610 328
363,5 / km2 (31ste)
941,6 / myl2
BBP (KKP)
 - Totaal
 - Per capita
2010-skatting

4 060 miljard (4de)
3 339 (129ste)

MOI (2010) 0,519 (119ste)  –  medium
Geldeenheid Rupie (₹) (INR)
Tydsone
 - Somertyd
+5:30 (UTC+5:30)
+5:30 (UTC+5:30)
Internet-TLD .in
Skakelkode +91

Indië, amptelik die Republiek van Indië (Hindi: भारत गणराज्य, Bharat Gaṇarājya), is 'n land in Suid-Asië. Met 1 166 079 217 (2009) inwoners is dit ná die Volksrepubliek China die tweede mees bevolkte land ter wêreld.

Indië is op die Indiese Subkontinent geleë en is vir die grootste deel 'n skiereiland, wat in die weste en suide aan die Indiese Oseaan en in die ooste aan die Golf van Bengale grens. In die noorde grens die land (van wes na oos) aan Pakistan, die Volksrepubliek China (Tibet), Nepal, Bhutan, Mianmar en Bangladesj. Teen suidooste van Indië in die Indiese Oseaan is die eilandstaat Sri Lanka en ten suidweste is die Maldive geleë.

Die hoofstad van Indië is Nieu-Delhi, maar die grootste stad van die land is Moembaai. Indië is 'n federale republiek verdeel in 28 state, 6 uniegebiede en 1 nasionale Hoofstadgebied.

Naam[wysig | wysig bron]

Die Vedanta het geen naam gegee vir Indië. Die naam Indië is afgelei van Sindhu, die plaaslike naam vir die rivier Indus (van die Sanskrit stam ind: druppel). Die ou Ariërs het die land āryāvarta (आर्यावर्त) genoem, wat ook Sentraal-Asië ingesluit het. Die Sanskrit-woord Arya beteken 'respek almal' en in later tye 'iemand van die eerste drie kaste' (in tegenoverstelling tot 'śūdra'). Omgekeerd beteken anārya 'iemand van die oorspronklike donkerkleurige bevolking' wat ook DASA of dasyu genoem. (Die Rig Veda doen daar enigsins denigrerend oor maar dit oorspronklik volk is vanuit die ou Sumerië met meluhha of mleccha aangedui, wat verwys na die Indusbeschaving.) Die woord Varta beteken in Sanskrit 'verplaatsingsgebied', 'land', 'verblyf', 'kostwinning' of 'bestaansmiddel'. Die afkorting Varta werd verbasterde tot Barta en later tot 'Bharat'.

Die Perse ('n deel van) het die land Hindoestan, die land van die Indus, genoem. Dit was deur die Grieke gemaak tot Indië (ινδιη). Die verskillende politieke partye het wel ander voorkeursnamen vir die land soos Hindoestan, Hindu Rashtra en Bharat. Die naam Bharat sou afstam van twee ou konings wat Bharata genoem word. Die naam Hindoestan word amptelik opgegee na die onafhanklikheid op 15 Augustus 1947. Die naam word nog wel gebruik in die daaglikse spraakgebruik. 'n Gewilde patriotiese lied, geskryf deur 'n Indiëse Moslem, Moehammed Iqbal, begin met die sin: "Sare jahaan se acchaa, Hindosataan hamaaraa" (die beste op die hele wêreld is onse Indië).

Die term Indië het veral gebruiklik geword in navolging van die Engelse benaming. Die term Indië is 'n lang tyd gebruiklik was in België, maar word na Nederlands voorbeeld nou ook geleidelik vervang deur Indië. Indië het in die noorde sinoniem geword vir Nederlands-Indië, wat in werklikheid op Indonesië dui.

Geskiedenis[wysig | wysig bron]

Indië is die geboorteplek van 'n aantal groot religie, waaronder Hindoeïsme, Boeddhisme en Sikhisme; die land het veel invloed gehad op die ontwikkelinge in Suidoos-Asië deur middel van die Hindoeïsme en die Boeddhisme. Al voor die begin van ons jaartelling dreven die Indiërs handel met hierdie gebied, tot in Sjina aan toe. Die Indiërs het onder andere invloed gehad in die begin van die Khmer-ryk, Java en ook in Funan en Champa. Ook in hedendaags Thailand is daar verskeie pre-Tai/koninkrijken soos Haripunchai, Dvaravati en Lopburi, wat deur die Indiërs beïnvloed is.

Vroeë Geskiedenis[wysig | wysig bron]

Skilderye aan die Ajanta Caves in Aurangabad, 6de eeu

Die vroegste vondsten van rotsbewerkingen in Indië dateer tot ongeveer 40.000 jaar gelede in die paleolithicum in Bhimbetaka in sentraal Indië en op ander plekke. Die oudste permanente nedersettings in Suid-Asië dateer van ongeveer 9000 jaar gelede. Hierdie plaaslike kultuur ontwikkel in die Indusbeschaving (ook wel Sindhu-Sarasvatitraditie). Hierdie beskawing bereik sy hoogtepunt tussen 2600 VHJ. en 1900 VHJ. en is een van die oudste beskawings.

Volgens onlangse argeologiese bevindinge in die harappavalleii sou die veda's (heilige hindoeteksten) tussen 800 en 600 VHJ. op skrif gestel is. Hierdie tekste is geskryf in 'n ou vorm van Sanskrit, waar uiteindelik die klassieke Sanskrit uit uitgeblaas, geskryf in die Devanagari skrif. Die amptelike taal van Indië, het Hindi, word nog steeds in die Devanagari skrif geskryf, en is net soos Nepalees, en Marathi nou verwant aan die Sanskrit. Die Vedas bestaan ​​uit godsdienstige hymnen oor God(en), spirituele filosofie, die heelal, die natuur, en die korrekte lewenswyse. Hierdie tekste is die bakermat gewees vir die Hindoeïsme en die Indiese kultuur en taal. Hindi ken groot ooreenkomste met Europese tale en val ook onder dieselfde taalfamilie (Indo-Europese tale). Aanhangers van die Ariese invasietheorie stel dat deur invalle vanuit die Kaukasus, Griekeland en Macedonië Indië onderhewig is nie aan Europese invloede en dit tot die hedendaagse Indiese kultuur en taal het gelei. As voorbeeld word dikwels die inval van Alexander die Grote genoem wat rond 327 VHJ. die gebied rondom die Indus-rivier in die noorde van Indië verower. Teenstanders van hierdie teorie stel dat, hoewel daar klein verowerings gewees, Indië tot aan die Portugese en Britse oorheersing nooit onder beheer het gestaan ​​van Europese heerskappye, of heerskappye uit die Kaukasus, en dus onmoontlik bewys kan word dat hierdie invalle die Indiese taal en kultuur het verander.

Begin van die kalender tot die kolonisering[wysig | wysig bron]

Die Tadj Mahal, 'n hoogtepunt van die Mogoel-argitektuur

Van ongeveer die jaar 300 tot die jaar 500 was 'n groot deel van hedendaags Indië deel van die Gupta Ryk. Indië was in daardie tyd in beskawing het verst gevorderde gebied op aarde. Die Indiese kultuur geoefen toe sterk invloed uit op geheel Suidoos-Asië. Vervel van steppenvolkeren uit Sentraal-Asië lei egter ca 500 tot die ineenstorting van die Gupta Ryk.

Hierna is 'n groot ryk gevestig deur die Chalukya in midde-Indië van ongeveer die jaar 500 tot 750. Die Islam is kort na 700 bekendgestel in die noordwestelik deel van die subkontinent, Sindh. Omstreeks 1200 het die Islamitiese verowering van die hele Noord-Indië. Die verowering het aanvanklik gepaard met onderdrukking van die Hindoe-geloof, maar na verloop van tyd het daar 'n sekere modus vivendi tussen Moslems en Hindoe's. Slegs in enkele gebiede het die meerderheid van die bevolking oor tot die Islam. In 1526 vestig die Islamitiese Mogolrijk homself in Indië. Die Taj Mahal word ook wel een van die wonders genoem. Daarom is dit ook heel aantreklik vir toeriste.

Koms van die Europeërs[wysig | wysig bron]

Portugal was die eerste Europese land wat om Kaap die Goeie Hoop zeilde en Indië bereik. Hulle vestig daar die kolonie Goa. Vanaf die 17de eeu begin Engeland die situasie in Indië te beïnvloed. In 1676 vestig ook die Franse hulself aan die ooskus van Indië by Pondicherry, ten suide van Madras. Van 1858 tot 1947 is Indië regeer as 'n deel van die Britse Ryk.

Onafhanklikheid[wysig | wysig bron]

'n Hoofsaaklik geweldloze opstand onder Mohandas Karamchand (Mahatma) Gandhi en Jawaharlal Nehru was 'n deel van die pad na onafhanklikheid. Hoewel hulle in die weste as die groot helde van die onafhanklikheid gesien word was Chandra Shekhar Azad en sy groep volgens die Indiërs self die werklike helde.

Udham Singh, Chandra Shekhar Azad en Bhagat Singh lei met hul groep die onafhanklikheid van Brits-Indië in 1947. Die Indiese subkontinent is deur die Britte verdeel in die sekulêre staat Indië en die kleiner Moslemstaat Pakistan. Indië en Pakistan het sedertdien nog verskeie grensconflicten gehad. Indië greep ook in by die burgeroorlog tussen Wes-en Oos-Pakistan in 1971, waarna die laaste gebied homself verdeel as die land Bangladesj. Tot op hede is die spanning tussen Pakistan en Indië hoog en is die twee lande gewikkel in 'n wapenwedloop.

Staatstruktuur[wysig | wysig bron]

Sien hoofartikel: Federale staatsvorm van Indië.

1-28 is state en A-G is gebiede

  1. Jammoe en Kasjmir
  2. Himachal Pradesj
  3. Pandjab
  4. Oetarakand
  5. Harjana
  6. Rajasatha
  7. Oetarpradesj
  8. Bihar
  9. Sikkim
  10. Goedjaraat
  11. Madhja Pradesj
  12. Chhattisgarh
  13. Djharkhand
  14. Wes-Bengale
  1. Maharashtra
  2. Orissa
  3. Goa
  4. Karnataka
  5. Andra Pradesj
  6. Kerala
  7. Tamil Nadoe
  8. Assam
  9. Arunachal Pradesj
  10. Nagaland
  11. Manipoer
  12. Mizoram
  13. Tripoera
  14. Meghalaya
Oorsig van state en gebiede
  1. Chandigarh
  2. Delhi
  3. Daman en Diu
  4. Dadra en Nagar Haveli
  1. Lakshadweep (Lakkadive)
  2. Pondicherry
  3. Andaman en Nicobar

Geografie[wysig | wysig bron]

Natuurlike Situasie[wysig | wysig bron]

Topografiese reliëfkaart van Indië

Indië is op die Indiëse Peninsula en bestaan ​​rofweg uit drie dele. Die noorde van Indië is baie bergagtige met 'n gedeelte van die Himalaya bergreeks (hoogste punt Kanchenjunga 8598 meter) en uitlopers daarvan soos die Pamir en Karakoram. Hierna die vlakte met groot riviere soos die Ganges en die Brahmaputra die begin in die Himalajas en die noordelike vlaktes vrugbaar maak. In die westelike gelegen gedeelte is hier die Tharwoestijn. Die suide van Indië is 'n groot plato genoem die Dekan. Dit plato lê tussen die Golf van Bengale in die ooste en die Arabiese See in die weste. Die plato word van die kus geskei deur 2 bergketens: die Oos-Ghats en die Wes-Ghats. Indië is ook die huis vir verskeie groot riviere soos die Ganges, Brahmaputra, Yamuna, Godavari en die Krishna. Slegs 'n klein gedeelte van die loop van die rivier wat die land sy naam gee, die Indus, lê op Indiëse grondgebied.

Stad[wysig | wysig bron]

Skyline van Moembaai, Indië se grootste stad.

Moembaai (Maharashtra) is die grootste stad van Indië. Ander stede met 'n agglomerasie van meer as vyf miljoen inwoners is:

Klimaat[wysig | wysig bron]

Indië het deur sy groote verskeie klimaat, van 'n tropiese klimaat in die suide tot 'n gematigde klimaat in die noorde. Die grootste gedeelte van Indië word ook gekenmerk deur 'n moessonklimaat en ken 3 seisoene. Die koel seisoen van Oktober tot Februarie, die warm seisoen van Maart tot Junie en die reënseisoen van middel Junie tot September. Die stad Nieu-Delhi het 'n reënval van ongeveer 640 mm per jaar. Die suidwestelike kus en die noordooste van die land ken baie meer reënval. In Darjeeling in die noordooste teen Nepal kan die reënval oplopen tot 3040 mm. Dit in teenstelling tot die Thar-woestyn in die noordweste waar die neerslag nie hoër is as 50 mm. Die sentrale Deccan-plato is relatief droog.

Flora en Fauna[wysig | wysig bron]

Die Bengaalse tier is een van die vele diere wat in Indië voorkom

In die noordelike valleie is daar hoofsaaklik bosse. In die noordooste kom daar baie bamboebossen voor. Die noordweste is hoofsaaklik steppe en woestyn. Die sentrale plato in die suide ken 'n begroeiing van palmbome met reënwoud na die reën zuidwestkust toe.

Daar is verskeie Nasionale Parke in Indië soos:

Nasionale park Sundarbans Nasionale Park Bloemenvallei, uitbreiding van Nanda Devi Nasionale park Kaziranga Wildreservaat Manas (wildreservaat) Nasionale park Keoladeo

Indië ken deur sy grootte, is verskillende klimate en afwisselende geografie 'n baie divers diereryk.

Demografie[wysig | wysig bron]

Bevolking[wysig | wysig bron]

Indië is na China die land met die grootste bevolkingsaantal ter wêreld. By die begin van die 20ste eeu tel Indië 250 miljoen inwoners; dat aantal is nou verviervoudigd. Volgens die laaste sensus gemonster Indië 1.028.610.328 (2001) inwoners en volgens nie-amptelike ramings tel die land anno 2011 ongeveer teen die 1,190,000,000 inwoners.

Tale[wysig | wysig bron]

:Hoofartikel: Lys van nasionale tale van Indië.

  1. Hindi (amptelike taal van Arunachal Pradesh, Andaman en die Nicobar Eilande, Bihar, Chandigarh, Chhattisgarh, Delhi, Haryana, Himachal Pradesh, Jharkhand, Madhya Pradesh, Rajasthan, Uttar Pradesh en Uttaranchal)
  2. Engels (samewerkende amptelike taal)
  3. Assamees (amptelike taal van Assam)
  4. Bengali (amptelike taal van Tripura en Wes-Bengaal)
  5. Bodo (amptelike taal van Assam)
  6. Engels (amptelike taal van Nagaland)
  7. Dogri (amptelike taal van Jammu en Kasjmir)
  8. Gujarati (amptelike taal van Dadra en Nagar Haveli, Daman en Diu en Gujarat)
  9. Kannada (amptelike taal van Karnataka)
  10. Kasjmiri(amptelike taal van Jammoe en Kasjmir)
  11. Konkani (amptelike taal van Goa)
  12. Maithili (amptelike taal van Bihar)
  13. Malayalam (amptelike taal van Kerala en Lakshadweep)
  14. Manipuri (Meithei) (amptelike taal van Manipur)
  15. Marathi (amptelike taal van Maharashtra)
  16. Nepalees (amptelike taal van Sikkim)
  17. Oriya (amptelike taal van Orissa)
  18. Punjabi (amptelike taal van Pundjab, tweede amptelike taal van Delhi)
  19. Sanskrit
  20. Santali
  21. Sindhi
  22. Tamil (amptelike taal van Tamil Nadoe en Pondicherry)
  23. Telugu (amptelike taal van Andhra Pradesh)
  24. Oerdoe (amptelike taal van Jammoe en Kashmir, en ook sommige distrikte in Andhra Pradesh, Delhi en Uttar Pradesh)

In Indië word plaaslik baie verskillende tale gepraat. Die oorwegend omvangrijkste taalgroepen is die Indo-Ariese tale in Noord-en Sentraal-Indië en die Dravidische tale in Suid-Indië.

Die belangrikste inheemse taal is die Hindi dat sowel die ou Sanskrit geskryf word in die Devanagari-skrif en is in allerlei variante die moedertaal van rond die veertig persent van die bevolking. Die Hindi is die primêre amptelike taal wat deur die federale regering gebruik word. Die Engels, wat gebaseer is op die Oxford-Engels, is 'n geassosieerde ekstra amptelike taal. Hierdie speel nie alleen in die akademiese en besigheids kontakte in heel Indië 'n groot rol, maar word deur die federale regering ook gebruik in suidelike deelstate, waar dit Hindi nie die amptelike taal is en ook nie aanvaar word nie. Daarbenewens erken die grondwet nog 21 ander amptelike tale, wat op deelstaatniveau 'n belangrike rol kan speel. Los daarvan het die state en gebiede self ook amptelike tale ingestel. Tot slot is daar nog 392 (2005) ander lewende tale.

Religie[wysig | wysig bron]

Indië is die bakermat van verskillende godsdienste, waaronder die Hindoeïsme, Boeddhisme en die sikhisme. Ook die Islam het 'n belangrike invloed op die Indiese geskiedenis en Indië hoort, saam met Indonesië en Pakistan tot die top drie van lande met die grootste aantal Moslems. Indië erken geen staatsgodsdiens en is amptelik 'n sekulêre land.

Religie
groep
Bevolking
% 1961
Bevolking
% 1971
Bevolking
% 1981
Bevolking
% 1991
Bevolking% 2001
Hindoe 83,45% 82,73% 82,30% 81,53% 80,46%
Moslem 10,69% 11,21% 11,75% 12,61% 13,43%
Christen 2,44% 2,60% 2,44% 2,32% 2,34%
Sikh 1,79% 1,89% 1,92% 1,94% 1,87%
Boeddhiste 0,74% 0,70% 0,70% 0,77% 0,77%
Animiste, anders 0,43% 0,41% 0,42% 0,44% 0,72%
Djain 0,46% 0,48% 0,47% 0,40% 0,41%