Henry Vollam Morton

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Henry Vollam Morton
Gebore26 Julie 1892
Ashton-under-Lyne, Lancashire, Engeland
Sterf18 Junie 1979 (op 86)
NasionaliteitBrits, Suid-Afrikaans
BeroepJoernalis en reisskrywer
EggenootDorothy Vaughton
Violet Mary Muskett
KindersTimothy Morton
Ouer(s)Joseph Morton en Margaret Maclean Ewart
WebwerfHMV Society

Henry Canova Vollam (H. V.) Morton (* 26 Julie 1892, † 18 Junie 1979) was 'n joernalis en baanbrekende reisskrywer uit Lancashire, Engeland wat veral met sy boeke oor Londen, Engeland en die res van Groot-Brittanje, Europa, die Heilige Land en Suid-Afrika bekendheid verwerf het. As verslaggewer van die Britse dagblad Daily Express was hy in 1923 'n ooggetuie van Howard Carter se historiese opening van Toetankamen se graf in die Egiptiese Vallei van die Konings.[1]

Morton is in Ashton-under-Lyne, Lancashire as seun van Joseph Morton, 'n redakteur van die dagblad Birmingham Mail, en Margaret Maclean Ewart gebore. Hy het sy skoolopleiding by die King Edward's School in Birmingham ontvang.

Kort ná die Tweede Wêreldoorlog is Morton deur die Unie van Suid-Afrika se eerste minister, generaal Jan Christian Smuts, uitgenodig om - na aanleiding van sy suksesvolle In Search of...-reeks van reisverhale, ook 'n boek oor Suid-Afrika te skryf. Ná die publikasie van In Search of South Africa (1948) het Morton hom in Somerset-Wes naby Kaapstad gevestig en later Suid-Afrikaanse burgerskap aanvaar. Die statige herehuis in die Georgiaanse styl, wat Morton in 1948 in Somerset-Wes vir homself en sy vrou Violet laat bou het, is in 2013 vir R30 miljoen te koop aangebied en later in 'n luukse gastehuis omgeskep.[2][3]

Morton, wat in 1979 in Kaapstad oorlede is, word onthou as die eerste moderne reisskrywer van die 20ste eeu. Sy reisverhale was dekades lank blitsverkopers wat wêreldwyd in hul miljoene verkoop het. Ondanks sy groot sukses was Morton 'n baie private mens wat al sy kennis en ervarings met lesers gedeel het, maar niks oor sy privaat lewe prysgegee het nie.

Huwelik[wysig | wysig bron]

Morton se eerste vrou was Dorothy Vaughton (* 1887) met wie hy op 14 September 1915 getrou het. Hulle is later geskei. Op 4 Januarie 1934 het hy met Violet Mary Muskett, née Greig (* 1900) getrou wat hom oorleef het.

Joernalisme[wysig | wysig bron]

Die Engelse argeoloog en egiptoloog Howard Carter open die goue sarkofaag van farao Toetankamen
Foto geneem deur die Times-verslaggewer

Ná voltooiing van sy skoolloopbaan is Morton in 1910 in die redaksie van die Birmingham Gazette and Express aangestel, 'n dagblad wat deur sy vader uitgegee is. Twee jaar later is hy tot adjunk-uitgewer bevorder. Morton het hom uiteindelik in Londen gevestig waar hy vir die grootste deel van sy Britse loopbaan gebly en vir 'n verskeidenheid nasionale dagblaaie en tydskrifte gewerk het. Aanvanklik was hy in die hoofstad as vryskut-verslaggewer vir die Evening Standard werksaam.

Gedurende die Groot Oorlog het hy in die Warwickshire Yeomanry gedien, 'n regiment van die Britse territoriale magte, maar was nie by gevegte betrokke nie. Ná die oorlog het hy sy loopbaan as joernalis in Londen hervat. Vanaf 1919 was hy vir die Evening Standard en vanaf 1921 vir die Daily Express werksaam. Sy rubriek oor die Londense lewe, wat in die laasgenoemde koerant verskyn het, het by lesers baie gewild geraak.

In 1923 het hy internasionale bekendheid verwerf met sy ooggetuie-verslae oor die opening van farao Toetankamen se graf. Alhoewel 'n joernalis van The Times oor die eksklusiewe regte vir die storie beskik het, het Morton daarin geslaag om self die historiese gebeurtenis te dek. Tussen 1931 en 1942 was Morton as "spesiale verslaggewer" vir die nuusblad Daily Herald werksaam.

In 1941 het hy verslag gedoen oor die historiese ontmoeting tussen Winston Churchill en president Roosevelt, 'n gebeurtenis waaroor hy later in sy boek Atlantic Meeting (1943) sou skryf.

Reisskryfwerk[wysig | wysig bron]

'n Morris Oxford-kabriolet (Bullnose, 1919-1926)

Morton se eerste werk as reisskrywer, The Heart of London (1925), het uit sy gewilde rubrieke in die Daily Express voortgespruit. Nadat motorsport in die Verenigde Koninkryk al hoe meer gewild geraak het, het Morton in sy Morris, 'n vroeë massavervaardigde motor, 'n lang motorreis deur Engeland onderneem. Sy reisverhaal, waarin hy 'n beskrywing van die Engelse lewe in die 1920's gee, het in 1927 as In Search of England verskyn. Die boek was 'n blitsverkoper wat van Morton een van die leidende reisskrywers van sy tyd gemaak het. Morton het vervolgens 'n hele reeks van boeke oor die verskillende streke van die Verenigde Koninkryk gepubliseer.

Met sy eerste buitelandse reisverhaal, In the Steps of the Master, het Morton in 1934 selfs nog meer sukses behaal. "Die Meester", in wie se voetspore Morton gevolg het, was Jesus van Nasaret, en die streek waaroor hy geskryf het, die Heilige Land. Sy volgende werk, In the Steps of St. Paul (1936), het Turkye onder die Atatürk-bewind behandel.

In Through the Lands of the Bible, wat in 1938 verskyn het, beskryf Morton sy reis deur Egipte, Palestina, Sirië en Irak en gee 'n boeiende insig in dié streek se destydse lewe. Uittreksels uit al drie werke is saamgestel vir die boek Middle East, 'n gids vir soldate wat gedurende die Tweede Wêreldoorlog in die Midde-Ooste gestasioneer was.

Ná die oorlog het Morton sy aandag as reisskrywer aan Suid-Afrika gewy. In 1948 het sy boek In Search of South Africa verskyn. 'n Reeks werke oor Italië en Spanje het in die laat 1950's en vroeë 1960's gevolg. In A Traveller in Italy beskryf Morton reis deur Noord-Italië.

'n Biografie oor Henry Vollam Morton, In Search of H.V. Morton, is in 2004 gepubliseer. Die skrywer, Michael Bartholomew, het hiervoor gebruik gemaak van Morton se persoonlike dokumente, onder meer sy dagboeke en briewe wat in sy Suid-Afrikaanse herehuis bewaar word.

Werke[wysig | wysig bron]

'n Omvangryke werk van boeke en pamflette het uit Henry Vollam Morton se pen verskyn, waaronder honderde van rubrieke en artikels in dagblaaie en tydskrifte. Die volgende lys is dus allesbehalwe volledig.

Titel Jaar
The Heart of London 11 Junie 1925
The Spell of London 11 Februarie 1926
London Junie 1926
The London Scene 1926
The London Year, A Book of Many Moods
The Nights of London 11 November 1926
When You go to London 1927
May Fair: How the Site of a Low Carnival Became the Heart of Fashionable London 1927
In Search of England 2 Junie 1927
In Search of Scotland 1 Augustus 1929
The Soul of Scotland 1930
In Search of Ireland 4 Desember 1930
In Search of Wales 16 Junie 1932
Blue Days at Sea, and Other Essays 20 Oktober 1932
Glastonbury, the Jerusalem of England 1933
What I Saw in The Slums 1933
A London Year 1933
In Scotland Again 26 Oktober 1933
In The Steps of the Master Oktober 1934
Our Fellow Men 7 Mei 1936
In The Steps of St. Paul Oktober 1936
London: A Guide 1937
Through Lands of The Bible 27 Oktober 1938
The Ghosts of London 16 November 1939
Travel in War Time omstreeks 1940
H.V. Morton's London 31 Oktober 1940
Women of the Bible 21 November 1940
Middle East 5 June 1941
I, James Blunt 1942
I Saw Two Englands 15 Oktober 1942
Atlantic Meeting 1 April 1943
Travels in Palestine and Syria September 1944
In Search of South Africa 21 Oktober 1948
In Search of London 24 Mei 1951
In The Steps of Jesus 1953
A Stranger in Spain 3 Februarie 1955
A Traveller in Rome 29 Augustus 1957
This is Rome 1959
This is the Holy Land 1961
A Traveller in Italy 24 September 1964
The Waters of Rome 1966
The Fountains of Rome 1966
A Traveller in Southern Italy 1969
H.V. Morton's Britain Februarie 1969
H.V. Morton's England 5 Junie 1975
The Splendour of Scotland 11 November 1976
The Magic of Ireland 17 Augustus 1978
In Search of The Holy Land April 1979

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. The H.V. Morton Blog. Besoek op 7 Junie 2017
  2. "www.property24.com, 25 Oktober 2013: R30m for historic Somerset West manor. Besoek op 7 Junie 2017". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 September 2016. Besoek op 7 Junie 2017.
  3. www.sa-venues.com: Morton Manor. Besoek op 7 Junie 2017

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]

HV Morton Society