Joni Mitchell

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Joni Mitchell
Joni Mitchell tydens 'n konsert in 1983
Agtergrondinligting
GeboortenaamRoberta Joan Anderson
Gebore7 November 1943 (1943-11-07) (80 jaar oud)
Fort Macleod, Alberta, Kanada
GenresFolk rock
Folk pop
Jazz
Art rock
Wêreldmusiek
Beroep(e)Sangeres
Liedjieskryfster
Produsent
Musikus
Skilderes
InstrumenteKlavier, kitaar, dulcimer
Jare aktief1964 tot hede
EtiketteReprise (1968–1972, 1994–2001)
Asylum (1972–1981)
Geffen (1982–1993)
Nonesuch (2002)
Hear Music (2007–)
Webwerfjonimitchell.com

Joni Mitchell, Companion of the Order of Canada/Ordre du Canada, (gebore as Roberta Joan Anderson op 7 November 1943) is 'n Kanadese musikus, sangeres, liedjieskryfster en skilderes.

Mitchell het haar loopbaan as sangeres in klein nagklubs in Wes-Kanada en straatmusikant in Toronto begin. In die middel van die sestigerjare het die florerende folk music-scene haar na New York gelok waar sy in 1968 haar debuutalbum opgeneem en met Urge for Going, Chelsea Morning, Both Sides Now en Woodstock eerste sukses as liedjieskryfster behaal. Uiteindelik het sy ook self bekendheid as sangeres verwerf.

Ná haar verhuising na Kalifornië het Mitchell 'n sleutelfiguur in die folk rock-beweging geword wat destyds tot een van die beduidendste stromings in die musiekbedryf ontwikkel het. Blue, haar meer persoonlike album wat in 1971 vrygestel is, word as een van die mees geslaagde en invloedrykste langspelers van hierdie tydperk beskou.[1] Mitchell het destyds ook gewilde popmusiektreffers soos Big Yellow Taxi, Free Man in Paris en Help Me geskep, waarvan die laaste twee enkelsnitte van haar blitsverkoper-album Court and Spark was wat in 1974 verskyn het.

Mitchell se sopraanstem, haar kenmerkende harmoniese kitaarstyl en haar klavier-begeleiding het in die 1970's al hoe meer ingewikkeld geword namate haar musiekstyl sterk deur jazz beïnvloed en op haar meer eksperimentele art rock-albums soos Hejira (1976) ook met pop-, folk- en rockmusiek vermeng is. Sy het nou saamgewerk met bekende jazzsterre soos Wayne Shorter, Jaco Pastorius, Herbie Hancock en – op 'n album wat in 1979 ná sy afsterwe vrygestel is – met Charles Mingus. Vanaf die 1980's het haar publieke optredes en plaatopnames minder geword, maar sy was weer ontvanklik vir popinvloede en het ook meer gebruik van synthesizers gemaak. Haar liedtekste het nou ook regstreekse politieke protes behels, waarby sy brandende sosiale en omgewingsvraagstukke naas meer romantiese en emosionele onderwerpe behandel het.

Mitchell se musikale werk word deur kritici en medemusikante hoogs gewaardeer. Die musiektydskrif Rolling Stone het haar as "een van die beduidendste liedjieskrywers ooit" beskryf,[2] terwyl Allmusic voorspel het: "Sodra die stof gaan lê het, sal Joni Mitchell moontlik as die beduidendste en invloedryke vroulike musikale kunstenaar van die 20ste eeu geag word".[3] Teen die einde van die 20ste eeu het Mitchell 'n diepgaande invloed op kunstenaars in genres uitgeoefen wat van rhythm & blues en alternatiewe rock tot by jazz gestrek het.

Joni Mitchell het haar ook as visuele kunstenaar bekwaam. Sy het die grafiese omslagkunswerke vir elkeen van haar albums self bygedra en haarself in 2000 in 'n onderhoud met 'n Kanadese dagblad as 'n skilderes beskryf wat per ongeluk nie 'n loopbaan in die visuele kunste gevolg het nie. As een van die mees uitgesproke kritici van die kommersiële musiekbedryf het Mitchell enkele jare geen nuwe langspelers meer opgeneem nie en op haar skilderwerk gekonsentreer. Nogtans het in 2007 die eerste nuwe album in nege jaar verskyn, Shine.

Diskografie[wysig | wysig bron]

Ateljeealbums[wysig | wysig bron]

  • 1968: Song to a Seagull
  • 1969: Clouds
  • 1970: Ladies of the Canyon
  • 1971: Blue
  • 1972: For the Roses
  • 1974: Court and Spark
  • 1975: The Hissing of Summer Lawns
  • 1976: Hejira
  • 1977: Don Juan's Reckless Daughter
  • 1979: Mingus
  • 1982: Wild Things Run Fast
  • 1985: Dog Eat Dog
  • 1988: Chalk Mark in a Rain Storm
  • 1991: Night Ride Home
  • 1994: Turbulent Indigo
  • 1998: Taming the Tiger
  • 2000: Both Sides Now
  • 2002: Travelogue
  • 2007: Shine

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. "The Rolling Stone 500 Greatest Albums of All Time (Blue word as #30 gelys)". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 April 2010. Besoek op 25 Januarie 2009.
  2. "David Wild: Joni Mitchell, in: Rolling Stone, 31 Oktober 2002". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 September 2007. Besoek op 25 Januarie 2009.
  3. allmusic