NG gemeente Willowmore

Ds. Pieter Ham, van 1865 tot 1866 Willowmore se eerste predikant.

Die huidige kerkgebou is opgerig in die tentsyl (kappiekerk) wat indertyd soos 'n veldbrand deur die hele land versprei en die opvolger van die Neo-Bisantynse boustyl was. Dis ingewy op 5 Desember 1964 aan die einde van die gemeente se eeufeesjaar.

Die vorige kerkgebou, waarskynlik ontwerp deur Carl Otto Hager, hoewel geen bron dit kan bevestig nie en hyself nie melding daarvan gemaak het in sy dagboek nie.

Die NG gemeente Willowmore is een van die honderd oudste gemeentes van die Nederduitse Gereformeerde Kerk en een van die 25 oudste gemeentes van die Kerk in die Sinode van Oos-Kaapland.

Stigting

Die gemeente is in 1864 gestig en vir die eerste 18 maande bedien deur die konsulent, ds. Van der Riet, van Oudtshoorn. In November 1865 is die eerste leraar, ds. P.N. Ham, tot die jaar vantevore predikant van die NG gemeente Franschhoek, bevestig. Gedurende sy dienstermyn op Willowmore het hy hom beywer vir die bou van 'n pastorie en het landmeter Garcia die grond wat Lehmkuhl geskenk het om 'n pastorie op te bou, opgemeet en is tenders in die Volksblad, De Zuid-Afrikaan, De George Advertiser en die Eastern Province Herald gevra vir die oprigting van die gebou volgens planne opgestel deur die argitek C.O. Hager van Stellenbosch. Dit het onder meer bepaal dat "buitemure 12 voet hoog en 14 duim dik moes wees, met binnemure 9 duim dik en dat alle hout in die gebou greinhout moes wees". In Februarie 1866 is tenders oopgemaak wat gewissel het van R1 500 tot R3 147,91. Die Kerkraad het egter besluit dat die saak moes oorstaan as gevolg van die voortdurende droogte en "ongunstige tye".

Ds. Ham het hom beywer vir die daarstelling van 'n begraafplaas. Dit is in sy tyd dat daar besluit is om rondom die kerkhof die muur te bou wat vandag nog bestaan. Ds. Ham het ook die stigting van 'n skool gepropageer en in hierdie verband het hy dr. Langham Dale, superintendent van onderwys, gespreek, wat gemeld het dat hy die saak goedgesind is.

Nagmaal en ander dienste is periodiek gehou op Hartebeestkuil, Baviaanskloof, Dieniedouw, Vondeling en Willowmore. Nadat Ds. Ham net 10 maande op Willowmore gestaan het, is hy op die 19 September 1866 oorlede en is hy begrawe in die kerkhof waarvoor hy hom so beywer het.

Die gemeente was hierna 'n verdere drie jare lank vakant omdat die nodige geld nie gekry kon word om 'n leraar te betaal nie. Nietemin besluit die kerkraad in 1869 om weer 'n leraar te beroep sodat ds. George Murray in Julie van daardie jaar bevestig word as die gemeente se tweede leraar.

Van toe af kon die gemeente onder dié seun van ds. Andrew Murray sr. en 'n broer van dr. Andrew Murray se geseënde arbeid begin bloei en groei. Tydens sy bediening word ook die ou kerk vervang deur 'n groot en doelmatige gebou wat ontwerp is deur die grootste eksponent van die Neogotiese kerkboustyl in Suid-Afrika, Carl Otto Hager, en in 1879 ingewy is. Die kerk het sitplek gebied aan 800 kerkgangers, maar is later gesloop om plek te maak vir die huidige.

Derde en latere leraars

Die gemeente het dié bordjie in 1964 laat vervaardig by Grahamstown Potteries (Edms.) Bpk. ter herdenking van die nuwe kerk se inwyding op 5 Desember.

Ná 'n vrugbare bediening van 10 jaar vertrek ds. Murray na Swellendam en word opgevolg deur ds. A.J.L. Hofmeijr (later Hofmeyr gespel) wat slegs drie jaar hier staan en in 1884 na Prins Albert vertrek. Hy is aan die begin van 1881 met handeoplegging deur sy vader, prof. Nicolaas Hofmeyr, hier in sy eerste gemeente bevestig, waar hy baie goeie werk verrig het, veral ten behoewe van die jeug. Dié gemeente was toe skaars 17 jaar oud nadat dit in 1864 gestig is.

Ds. Hofmeyr vertrek ná sy kort dienstyd van hier na die nabygeleë Prins Albert nadat ’n volstrekte meerderheid van die kerkraad op 27 Augustus 1883 besluit het om hom te beroep, die tweede predikant wat beroep is tydens die vakature wat gelaat is nadat ds. W.A. Krige in Junie 1883 sy emeritaat aanvaar het. Ds. Hofmeyr is op 15 Desember 1883 plegtig daar ingeseën.

Ds. Hofmeyr is opgevolg deur ds. Daniel Bosman, wie se dienstyd ook betreklik kort was, want in 1889 is hy vervang deur ds. J.A. Beijers (later Beyers gespel).

Gedurende 'n dienstyd van 16 jaar het dié leraar die kans gekry om sy stempel deeglik op die gemeente af te druk. Hy het hom veral beywer vir die opvoeding, met veel opoffering en getrouheid. Hy het ook die gemeente gelei tydens die sorgwekkende tydperk van die Anglo-Boereoorlog van 1899 tot 1902. Ná 'n toegewyde en geseënde bediening gaan hy in 1905 na die NG gemeente Lichtenburg in die destydse Wes-Transvaal en word in 1906 opgevolg deur die onvergeetlike ds. J.R. Albertyn, wat later bekendheid sou verwerf as sekretaris van die Algemene Armesorgkommissie en lid van die Carnegie-kommissie. Hy bly in die gemeente aan tot in 1926 toe hy na die NG gemeente Kimberley vertrek.

Leraars

• Pieter Nicolaas Ham, 1865 - 19 September 1866 (oorlede in die amp)
• George Murray, 1869 - 1879
• Adriaan Hofmeyr, 1881 - 1883
• Daniel Bosman, 1884 - 1888
• Jan Andries Beyers, 1889 - 1905
• Johannes Rudolf Albertyn, 1906 - 1926
• Pieter Francois Theron Burger, 1918 - 1931 (sy enigste gemeente)
• Johannes Gert Stefanus van Jaarsveld, 1931 - 1940
• Ruben Fourie, 1938 - 1939
• Nicolaas Everhardus Nel, 1940 - 1946
• Lieb Johannes Loots, 1945 - 1948
• Stephanus Jacobus Botha, 1946 - 1948
• Ockert Andries Olivier Naudé, 1948 - 1951
• Johannes Willem van Niekerk Coetzee, 1949 - 1953
• Petrus Arnoldus de Wet, 1953 - 1956
• Johannes Petrus Munnik, 1957 - 1959
• Abraham Johannes Minnaar, 1957 - 1961
• Antonie Michael Botha, 1960 – 28 Februarie 1975 (aanvaar sy emeritaat)
• Gerhardus Johannes Barnard, 1962 - 26 Januarie 1964
• Hendrik Jacobus Malan, 1965 - 1966
• Dr. Ernst van der Walt, 1967 - 1970
• Jan Posthumus Viljoen, 1975 - 1978
• Nicholas Johannes Nell, 1988 - 1989
• Francois Petrus Naude, 1989 - 1994
• Aldo Liebenberg, 2006 - 2012
• Jaco Johannes van Eyssen, 6 April 2014 - hede

Leraarsgalery

• 
  Ds. Daniel Bosman was leraar van 1884 tot 1888, maar word veral onthou as leraar van die NG gemeente Durbanville van 1904 tot 1928, toe hy emeriteer. Hy is oorlede op 3 April 1930.
• 
  George Murray, leraar van Willowmore van 1869 tot 1879.
• 
  Ds. Adriaan Hofmeyr, leraar van 1881 tot 1883.
• 
  Ds. Daniel Bosman, leraar van 1884 tot 1888.
• 
  Ds. J.A. Beyers, leraar van 1889 tot 1905.
• 
  Dr. J.R. Albertyn, leraar van Willowmore van 1906 tot 1926.
• 
  Ds. Nicolaas Everhardus Nel was leraar van Willowmore van 1940 tot 1946.
• 
  Ds. L.J. Loots was leraar van Willowmore van 1945 tot 1948.
• 
  Ds. Petrus Arnoldus de Wet, leraar van 1953 - 1956.
• 
  Dr. Ernst van der Walt se eerste gemeente was Willowmore, van 1967 tot 1970.

Bronne

• Maeder, ds. G.A. en Zinn, Christian. 1917. Ons Kerk Album.
• Olivier, ds. P.L., Ons gemeentelike feesalbum. Kaapstad en Pretoria: N.G. Kerk-uitgewers, 1952.