Oliver Sacks

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Oliver Sacks
Sacks in 2009.
Gebore
Oliver Wolf Sacks

(1933-07-09)9 Julie 1933
Willesden, Londen, Brittanje[1]
Sterf30 Augustus 2015 (op 82)
BeroepNeuroloog, skrywer
Handtekening

Oliver Wolf Sacks, CBE (9 Julie 193330 Augustus 2015) was ’n Britse neuroloog en skrywer.[2][3][4] Hy was ’n professor in neurologie aan die New York University School of Medicine. Tussen 2007 en 2012 was hy professor van neurologie en psigiatrie aan die Columbia-universiteit in New York, waar hy ook die pos van "Columbia Artist" beklee het, wat sy bydraes tot kuns en wetenskap erken het.

Sacks was die skrywer van verskeie trefferboeke,[5] onder meer verskeie gevallestudies van pasiënte met neurologiese afwykings. Sy 1973-boek Awakenings, ’n outobiografiese vertelling van sy poging om mense met slaapsiekte te help om hul neurologiese funksies te herwin, is aangepas vir die Hollywoodse Oscar-benoemde rolprent van 1990 met dieselfde naam. Robin Williams en Robert de Niro het daarin gespeel.

In 2008 het hy die CBE gekry vir sy diens aan letterkunde.[4]

Skryfwerk[wysig | wysig bron]

Van 1970 af het Sacks oor sy ondervinding met neurologiese pasiënte geskryf. Sy boeke is in meer as 25 tale vertaal. Hy was ook ’n gereelde bydraer tot The New Yorker en The New York Review of Books, sowel as ander mediese, wetenskaplike en algemene publikasies.[6][7][8] In 2001 het hy die Lewis Thomas-prys vir skryfwerk oor die wetenskap ontvang.[9]

Sacks se werk is gepubliseer deur ’n breër omvang van media as waarvoor ander hedendaagse mediese skrywers bydraes gelewer het.[10] Sy beskrywings van mense wat neurologiese toestande of beserings hanteer en daarby aanpas, het dikwels lig gewerp op hoe die normale brein waarnemings, geheue en individualiteit hanteer. Hy het sy styl beskou as ’n voortsetting van die 19de-eeuse "kliniese anekdotes," ’n letterkundige styl wat gedetailleerde gevallestudies ingesluit het. Een van sy inspirasies was ook die Russiese neurosielkundige A.R. Loerija.[11][12]

Hy het sy gevalle in ’n vertelstyl beskryf en gekonsentreer op die ondervindings van die pasiënt (in die geval van A Leg to Stand On was hyself die pasiënt). Die pasiënte waaroor hy geskryf het, kon dikwels op verskillende maniere by hul situasies aanpas ondanks die feit dat hul neurologiese toestand as ongeneesbaar beskou is.[13]

Die hoofstorie in sy boek The Man Who Mistook His Wife for a Hat gaan oor ’n man met visuele agnosie[14] en was die onderwerp van ’n 1986-opera deur Michael Nyman. Die hoofstorie in An Anthropologist on Mars gaan oor ’n outistiese professor. Seeing Voices van 1989 dek ’n verskeidenheid gevallestudies in doofheid.

In November 2012 het Sacks sy boek Hallucinations uitgegee waarin hy kyk na hoekom gewone mense soms hallusinasies kry en die stigma verwyder wat aan die woord kleef.[15]

Publikasies[wysig | wysig bron]

  • Migraine (1970)
  • Awakenings (1973)
  • A Leg to Stand On (1984)
  • The Man Who Mistook His Wife for a Hat (1985)
  • Seeing Voices: A Journey Into the World of the Deaf (1989)[16]
  • An Anthropologist on Mars (1995)
  • The Island of the Colorblind (1997)
  • Uncle Tungsten: Memories of a Chemical Boyhood (2001)
  • Oaxaca Journal (2002)
  • Musicophilia: Tales of Music and the Brain (2007)
  • The Mind's Eye (2010)
  • Hallucinations (2012)
  • On the Move: A Life (2015) (outobiografie)

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. http://search.findmypast.co.uk/results/world-records/england-and-wales-births-1837-2006?firstname=oliver%20w&lastname=sacks
  2. Anthony, Andrew Oliver Sacks: The visionary who can't recognise faces The Guardian, 17 Oktober 2010
  3. Brown, Andrew (5 Maart 2005). "Oliver Sacks Profile: Seeing double". The Guardian (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 Februarie 2020. Besoek op 10 Augustus 2008.
  4. 4,0 4,1 "Oliver Sacks dies in New York aged 82". BBC. URL besoek op 30 Augustus 2015
  5. "Borzoi Reader | Authors | Oliver Sacks". About the Author. Random House. Besoek op 5 Maart 2009.
  6. "Archive: Search: The New Yorker—Oliver Sacks" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Desember 2016. Besoek op 13 Augustus 2008.
  7. "Oliver Sacks—The New York Review of Books". Besoek op 13 Augustus 2008.
  8. "Oliver Sacks. Publications & Periodicals" (in Engels). www.oliversacks.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 Desember 2009. Besoek op 13 Augustus 2008.
  9. "Lewis Thomas Prize". Rockefeller-universiteit. 18 Maart 2002. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 November 2013. Besoek op 9 Augustus 2008.
  10. Silberman, Steve. "The Fully Immersive Mind of Oliver Sacks" (in Engels). Wired.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Februarie 2014. Besoek op 10 Augustus 2008.
  11. "The Inner Life of the Broken Brain: Narrative and Neurology". Radio National (in Engels). All in the Mind. 2 April 2005. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Desember 2010. Besoek op 10 Augustus 2008.
  12. Sacks, O. (2014). Luria and "Romantic Science". In A. Yasnitsky, R. Van der Veer & M. Ferrari (reds.), The Cambridge Handbook of Cultural-historical psychology (517-528). Cambridge: Cambridge University Press
  13. Sacks, Oliver (1996) [1995]. "Preface". An Anthropologist on Mars (New uitg.). Londen: Picador. pp. xiii–xviii. ISBN 0-330-34347-5.
  14. (1987). Video: The Man Who Mistook His Wife for a Hat (1987). The Open Mind. URL besoek op 21 Februarie 2012.
  15. "Hallucinations | Oliver Sacks, M.D. | Author, Neurologist | On The Move, Hallucinations, Musicophilia, Awakenings, The Man Who Mistook His Wife for a Hat" (in Engels). Oliversacks.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Oktober 2014. Besoek op 24 Augustus 2015.
  16. "Seeing Voices: A Journey Into the World of the Deaf – Oliver W. Sacks". Books.google.com. Besoek op 24 Augustus 2015.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]