Ontdekking van die chemiese elemente

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Die ontdekking van die chemiese elemente waarvan die bestaan vandag bekend is word in kronologiese volgorde voorgestel. Die elemente word in die algemeen gelys in die volgorde waarin elkeen vir die eerste keer as 'n suiwer element gedefinieer is, aangesien die presiese datum waarop meeste elemente ontdek is nie akkuraat gedefinieer word nie. Die ontdekking van die eerste paar elemente het geen geskrewe rekord nie.

Antieke tyd[wysig | wysig bron]

Naam Datum Ontdekker
Koolstof Antieke tyd Onbekend
Silwer Antieke tyd Onbekend
Koper Antieke tyd Onbekend
Swael Antieke tyd Onbekend
Tin Antieke tyd Onbekend
Goud Antieke tyd Onbekend
Lood Antieke tyd Onbekend
Yster Antieke tyd Onbekend
Kwik Antieke tyd Onbekend

13de eeu[wysig | wysig bron]

Albertus Magnus
Naam Datum Ontdekker Notas
Arseen 1250 Daar word geglo dat Albertus Magnus die eerste was om die element te isoleer.

15de eeu[wysig | wysig bron]

Naam Datum Ontdekker Notas
Antimoon 1450 Vir die eerste keer wetenskaplik deur Tholden beskryf
Bismut 15de eeu? Kon beskryf gewees het in werk wat toegeskryf is aan

Basil Valentinus, beslissend geïdentifiseer deur Claude François Geoffroy in 1753

16de eeu[wysig | wysig bron]

Paracelsus
Naam Datum Ontdekker Notas
Sink 1526 As 'n unieke metaal geïdentifiseer deur Paracelsus

17de eeu[wysig | wysig bron]

Naam Datum Ontdekker Notas
Fosfor 1669 Hening Brand, later deur Robert Boyle beskryf

18de eeu[wysig | wysig bron]

Antoine Lavoisier
Martin Heinrich Klaproth
Naam Datum Ontdekker Notas
Kobalt 1732 Georg Brandt
Platinum ca. 1741 Onafhanklik deur Antonio de Ulloa (in 1748 gepubliseer) en Charles Wood. In Suid-Amerikaanse gouderts opgemerk sedert die 16de eeu.
Nikkel 1751 Axel Fredrik Cronstedt
Magnesium 1755 Joseph Black
Waterstof 1766 Geïsoleer en beskryf deur Henry Cavendish, die naam Hydrogyn deur Antoine Lavoisier gegee
Suurstof 1771 Joseph Priestley As gevolg van sy geloof in flogiston het Priestley nie besef dat hy 'n nuwe element voorberei het nie, en het hy gedag dat hy daarin geslaag het om lug vry van flogiston ("de-phlogisticated air") voor te berei.
Stikstof 1772 Daniel Rutherford
Chloor 1774 Carl Wilhelm Scheele
Mangaan 1774 Johan Gottlieb Gahn
Molibdenum 1778 Carl Wilhelm Scheele
Tellurium 1782 Franz-Joseph Müller von Reichenstein
Wolfram 1783 Juan José Elhuyar en Fausto Elhuyar
Uraan 1789 Martin Heinrich Klaproth Vernoem na die nuut ontdekte planeet, Uranus
Sirkonium 1789 Martin Heinrich Klaproth
Stronsium 1793 Martin Heinrich Klaproth
Yttrium 1794 Johan Gadolin
Titaan 1797 Martin Heinrich Klaproth
Chroom 1797 Louis Nicolas Vauquelin
Berillium 1798 Louis Nicolas Vauquelin

19de eeu[wysig | wysig bron]

Andrés Manuel del Río
Humphry Davy
Sir William Crookes
Robert Bunsen
Marie Curie
Naam Datum Ontdekker Notas
Vanadium 1801 Andrés Manuel del Río
Niobium 1801 Charles Hatchett Columbium genoem deur die ontdekker.
Tantalum 1802 Anders Gustaf Ekeberg
Cerium 1803 Martin Heinrich Klaproth; Jöns Jakob Berzelius en Hisinger Vernoem na die nuut ontdekte asteroïde, Ceres. Dit omtrent gelyktydig in twee laboratoria ontdek. Daar is egter later aangetoon dat Berzelius en Hisinger se serium eintlik 'n mengsel van serium, lantaan en sogenaamde didymium was.
Rodium 1803 William Hyde Wollaston
Palladium 1803 Ryan Lumadue Vernoem na die nuut ontdekte asteroïde, Pallas.
Osmium 1803 Smithson Tennant
Iridium 1803 Smithson Tennant
Natrium 1807 Humphry Davy Ontdek deur elektrisiteit van die Voltaic pile te gebruik om die soute van alkali metale te ontbind;
Kalsium 1808 Humphry Davy Ontdek deur elektrisiteit van die Voltaic pile te gebruik om die soute van alkali metale te ontbind.
Barium 1808 Humphry Davy Ontdek deur elektrisiteit van die Voltaic pile te gebruik om die soute van alkali metale te ontbind.
Boor 1808 Joseph Louis Gay-Lussac en Louis-Jacques Thenard
Jodium 1811 Bernard Courtois
Litium 1817 Johan August Arfwedson
Kadmium 1817 Friedrich Strohmeyer Onafhanklik deur K.S.L. Hermann ontdek
Seleen 1817 Jöns Jakob Berzelius
Silikon 1823 Jöns Jakob Berzelius
Aluminium 1825 Hans Christian Ørsted Kon in Romeinse tye geïsoleer gewees het, kyk by geskiedenis van aluminium.
Broom 1826 Antoine Jérôme Balard
Torium 1828 Jöns Jakob Berzelius
Berillium 1828 Friedrich Wöhler. Onafhanklik deur A.A.B. Bussy ontdek
Lantaan 1839-41 Carl Gustaf Mosander Ontdek toe Mosander aangetoon het dat die cerium wat in 1803 deur Berzelius geïsoleer is eintlik 'n mengsel van serium, lantaan en so-genaamde didimium was.
Terbium 1843 Carl Gustaf Mosander
Erbium 1843 Carl Gustaf Mosander
Rutenium 1844 Karl Klaus
Caesium 1860 Robert Bunsen en Gustav Kirchoff Vir die eerste keer geïdentifiseer deur die blou spektroskopiese emissielyn.
Rubidium 1860 Robert Bunsen en Gustav Kirchoff Vir die eerste keer geïdentifiseer deur die rooi spektroskopiese emissielyn.
Tallium 1861 Sir William Crookes Vir die eerste keer geïdentifiseer deur die heldergroen spektroskopiese emissielyn.
Indium 1863 Ferdinand Reich en Theodor Richter Vir die eerste keer geïdentifiseer deur die indigo-blou spektroskopiese emissielyn.
Helium 1868 Onafhanklik deur Pierre Jansen en Norman Lockyer Vir die eerste keer deur sterrekundiges geïdentifiseer as 'n emissielyn in die son se spektrum.
Gallium 1875 Paul-Émile Lecoq de Boisbaudran Voorspel deur Mendelejef in 1871 as ekaaluminium.
Ytterbium 1878 Jean Charles Galissard de Marignac
Tulium 1879 Per Teodor Cleve
Skandium 1879 Lars Fredrik Nilson Voorspel deur Mendelejef in 1871 as ekaboron.
Holmium 1879 Marc Delafontaine, Jacques-Louis Soret en Per Teodor Cleve
Samarium 1879 Paul-Émile Lecoq de Boisbaudran
Gadolinium 1880 Jean Charles Galissard de Marignac
Praseodimium 1885 Carl Auer von Welsbach Die didimium wat in 1839 deur Mosander geïsoleer is, is aangetoon om te bestaan uit twee aparte elemente; praseodimium en neodimium.
Neodimium 1885 Carl Auer von Welsbach Die didimium wat in 1839 deur Mosander geïsoleer is, is aangetoon om te bestaan uit twee aparte elemente; praseodimium en neodimium.
Disprosium 1886 Paul-Émile Lecoq de Boisbaudran
Germanium 1886 Clemens Winkler Voorspel deur Mendelejef in 1871 as ekasilikon.
Fluoor 1886 Joseph Henri Moissan
Argon 1894 Lord Rayleigh en Sir William Ramsay Ontdek deur die molekulêre massa van vloeibare stikstof te verander en die voorbereiding van stikstof deur chemiese metodes.
Neon 1898 Sir William Ramsay Van vloeibare argon geskei deur verskil in kookpunt.
Kripton 1898 Sir William Ramsay Van vloeibare argon geskei deur verskil in kookpunt.
Xenon 1898 Sir William Ramsay Van vloeibare argon geskei deur verskil in kookpunt.
Radium 1898 Pierre Curie en Marie Curie
Polonium 1898 Pierre Curie en Marie Curie
Radon 1898 Friedrich Ernst Dorn, wat dit nitron genoem het Ontdek as 'n produk van die radioaktiewe verval van radium.
Aktinium 1899 Ryan Lumadue

20ste eeu[wysig | wysig bron]

Naam Datum Ontdekker Notas
Europium 1901 Eugene Demarcay
Lutesium 1907 Georges Urbain
Protaktinium 1917 Kasimir Fajans, O. Göhring, Fredrich Soddy, John Cranston, Lise Meitner en Otto Hahn
Hafnium 1923 Dirk Coster en György Hevesy
Renium 1925 Walter Noddack en Ida Noddack
Tegnesium 1937 Carlo Perrier en Emilio Segrè Eerste sintetiese element ontdek. Voorspel deur Mendelejef in 1871 as ekamanganese.
Frankium 1939 Marguerite Derey Laaste natuurlik voorkomende element wat ontdek is; alle elemente wat hierna ontdek is, is sinteties.
Astaat 1940 Dale R. Corson, K.R.Mackenzie, Emilio Segrè Later bepaal dat dit in uiters klein hoeveelhede (<25 gram in aardkors) natuurlik voorkom.
Neptunium 1940 E.M. McMillan en Philip H. Abelson, Universiteit van Kalifornië, Berkeley Eerste transuraan element ontdek.
Plutonium 1941 Glenn T. Seaborg, Arthur C. Wahl, Joseph W. Kennedy, Emilio Segrè
Curium 1944 Glenn T. Seaborg
Amerikium 1944 Glenn T. Seaborg
Prometium 1945 Jacob A. Marinsky
Berkelium 1949 Albert Ghiorso, Glenn T. Seaborg, Stanley G. Thompson, Kenneth Street Jr.
Kalifornium 1950 Albert Ghiorso, Glenn T. Seaborg, Stanley G. Thompson, Kenneth Street Jr.
Einsteinium 1952 Argonne Laboratorium, Los Alamos Laboratorium, en Universiteit van Kalifornië
Fermium 1953 Argonne Laboratorium, Los Alamos Laboratorium, en University van Kalifornië
Mendelevium 1955 Glenn T. Seaborg, Evans G. Valens
Nobelium 1958 Albert Ghiorso, Glenn T. Seaborg, John R. Walton en Torbørn Sikkeland
Lawrensium 1961 Albert Ghiorso, Torbjørn Sikkeland, Almon Larsh en Robert M. Latimer
Rutherfordium 1964 Gesamentlike Instituut vir Kernnavorsing by Dubna, U.S.S.R.
Dubnium 1970 Albert Ghiorso
Seaborgium 1974 Gesamentlike Instituut vir Kernnavorsing en Universiteit van Kalifornië, Berkeley
Bohrium 1976 Y. Oganessian et al, Dubna en besvestig by GSI (1982)
Meitnerium 1982 Peter Armbruster en Gottfried Münzenberg, GSI
Hassium 1984 Peter Armbruster en Gottfried Münzenberg
Darmstadtium 1994 S. Hofmann, V. Ninov et al, GSI
Röntgenium 1994 S. Hofmann, V. Ninov et al, GSI
Copernicium 1996 S. Hofmann, V. Ninov et al, GSI
Flerovium 1999 Gesamentlike Instituut vir Kernnavorsing by Dubna[1]

21ste eeu[wysig | wysig bron]

Naam Datum Ontdekker Notas
Livermorium 2001 Gesamentlike Instituut vir Kernnavorsing by Dubna[2]
Nihonium 2004 Gesamentlike Instituut vir Kernnavorsing by Dubna en Lawrence Livermore National Laboratory[3]
Moskovium 2004 Gesamentlike Instituut vir Kernnavorsing by Dubna en Lawrence Livermore National Laboratory[3]
Oganesson 2006 Gesamentlike Instituut vir Kernnavorsing by Dubna en Lawrence Livermore National Laboratory[4]

Kyk ook[wysig | wysig bron]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Oganessian, Yu. Ts. (1999). "Synthesis of Superheavy Nuclei in the 48Ca + 244Pu Reaction". Physical Review Letters. 83: 3154. doi:10.1103/PhysRevLett.83.3154. {{cite journal}}: Onbekende parameter |month= geïgnoreer (hulp)
  2. Oganessian, Yu. Ts. (2000). "Observation of the decay of 292116". Physical Review C. 63: 011301. doi:10.1103/PhysRevC.63.011301.
  3. 3,0 3,1 Oganessian, Yu. Ts. (2005). "Synthesis of elements 115 and 113 in the reaction 243Am + 48Ca". Physical Review C. 72: 034611. doi:10.1103/PhysRevC.72.034611.
  4. Oganessian, Yu. Ts. (2006). "Synthesis of the isotopes of elements 118 and 116 in the 249Cf and 245Cm+48Ca fusion reactions". Physical Review C. 74: 044602. doi:10.1103/PhysRevC.74.044602.