Romandie

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Die Romandie is die westelike, Franstalige gebied van Switserland, met die kantons Genève, Vaud, Neuchâtel, Jura en die franssprekende dele van die tweetalige kantons Wallis, Fribourg en Bern. Die term word in 'n suiwer kulturele opsig gebruik en verwys eintlik net na die gemeenskaplike taal van hierdie streke.

Die Franstalige Switsers, wat sowat negentien persent van die Switserse bevolking uitmaak, verwys na hulleself as Romands; 'n benaming wat hulle kulturele selfstandigheid tussen die Duits-Alemanniese Sentraal- en Oos-Switserland en Frankryk beklemtoon.

Taal[wysig | wysig bron]

Die kantons van die Romandie het hulle taamlik laat by die Switserse konfederasie aangesluit, op 'n tydstip toe die algemene omgangstaal as gevolg van 'n aantal interne en eksterne invloede, soos onder meer die reformasie en Franse Rewolusie, reeds van die streekdialekte wegbeweeg het. Die Franse standaardtaal het die plaaslike dialekte (Patois) eers in die stedelike gebiede en later ook op die platteland verdring. In die jaar 1990 het die aantal sprekers, wat 'n dialek as hulle huistaal praat, tot twee persent gedaal.

Ondanks die uitbreiding van 'n Franse standaardtaal is daar besonderhede in die uitspraak en die woordeskat. Ouderwetse idiome en veral langs die Romaans-Germaanse taalgrens ook germanismes is kenmerkend vir die Switserse Frans, maar andersins kom dit ooreen met die taal van Frankryk.

Kulturele identiteit[wysig | wysig bron]

Die Romands het in vergelyking met die Alemanniese Switsers nouer bande met Frankryk, en in Switserland word dikwels na die Röstigraben verwys wat die Frans- en Duitstalige Switsers op kulturele en soms politieke gebied van mekaar sou skei. Franstalige Switsers beskou Switserland egter as hulle tuisland.