Rudie van Rensburg

Rudie van Rensburg (6 Oktober 1951 -) is ’n Afrikaanse skrywer, kunstenaar en dramaturg. Benewens sy drama, Die begrafnis, publiseer hy ook misdaadromans en 'n kleuterboek, Die Doempies van Tafelberg, wat hy self illustreer en publiseer. Hy skryf ook onder die skuilnaam Phil Janse.

Lewe en werk

Rudie van Rensburg is op 6 Oktober 1951 in Bloemfontein gebore as die oudste van twee seuns. Sy jonger broer is die prokureur Carl. Sy vader was M.C. (Basie) van Rensburg, wat van 33-jarige ouderdom af as Volksraadslid vir die Nasionale Party gedien het en later aangestel is as Minister van Pos- en Telegraafwese, en sy moeder Christa, ’n tuisteskepper. Sy pa is oorlede toe hy negentien jaar oud was. Weens sy pa se verpligtinge as parlementslid gaan Rudie tot en met standerd vyf (graad sewe) elke jaar ses maande skool in Kaapstad en ses maande skool in Bloemfontein. Hy was in Bloemfontein in die Willem Postma Laerskool en in Kaapstad in Akasiapark Laerskool en die Laerskool Jan van Riebeeck. Hy voltooi sy hoërskoolopleiding aan die Hoërskool Sentraal in Bloemfontein.

Ná skool studeer hy verder aan die Universiteit van die Oranje-Vrystaat, waar hy eers ’n Hoër Onderwysdiploma en later deeltyds ’n B.A.-graad in Kommunikasiekunde behaal. Aan die Universiteit van Suid-Afrika behaal hy daarna ’n B.A. Honneurs-graad in Kommunikasiekunde.

Nadat hy sy onderwysdiploma verwerf het, begin hy sy loopbaan as joernalis by Die Volksblad in Bloemfontein, waar hy hoofsaaklik in die sportredaksie dien. In 1982 word hy medestigter en uitgewer van die plaaslike koerant Bloemnuus (die eerste gratis weekkoerant in die Vrystaat) en later redakteur van die saketydskrif Die Ekonoom. Hy verlaat die joernalistiek na sowat tien jaar en sluit hom by die Universiteit van die Vrystaat se skakelburo aan.

In 1987 aanvaar hy ’n pos in Sanlam se reklame-afdeling en verhuis na Kaapstad. By Sanlam is hy onder andere senior bestuurder in die reklame-afdeling, uitgewer van die kliëntetydskrif Sanlamklub en hoof van borgskappe en promosies Hy is ook ’n bekende skilder en van sy kunswerke is in versamelings in Suid-Afrika, Engeland, Skotland, Duitsland, Australië, Nieu-Seeland, Kanada en die Verenigde State van Amerika. Een van die kunsvorms wat hy beoefen is die strokiesprent en sy Die Smitte verskyn in Huisgenoot en You.

In 2009 tree hy af by Sanlam, waarna hy hom aanvanklik op sy skilderkuns toespits, maar later op sy skryfwerk. Vir twee dae in die week werk hy ook as taalversorger by die TygerBurger.

Hy is getroud met Lize en hulle het drie kinders, MC, Neil en Amieke.

Skryfwerk

Drama

in 2008 by die Klein Karoo Nasionale Kunstefees verower hy die Sanlam Teaterprys en kry ook die toekennings vir beste regie en teks vir Die begrafnis . Dit is ’n klug waarin ’n plattelandse familie sukkel om die pa van die huis, Vierman (so genoem omdat hy die lyf van vier manne het),begrawe te kry, omdat hy te vet is om uit die huis te verwyder. Sy weduwee, Ant Vossie, die buurvrou Konyntjie en die huishulp Vytjie probeer hulle bes om saam met die begrafnis-ondernemer Balsening Tendon die saak te beredder. Dit is Vytjie se taak om die lyk vol ys te pak sodat hulle darem die ergste stank gespaar bly, maar die skottel sousbone wat Vierman elke aand voor slaaptyd geëet het, maak dinge nie makliker nie. Vierman en Ant Vossie se seun, Smous (wat al tyd in die tronk deurgebring het), kom met sy nuwe verloofde van Transvaal, Patsy (’n masseuse), ook daar aan. Patsy en Balsening raak doenig met mekaar, Smous raak moeilik daaroor en maak vir Balsening dood.Hierna moet die begrafnisreëlings van voor af begin. Die humor is grof en vol seksuele innuendo’s, maar die taalgebruik is nie kru nie.

Misdaadromans

Die misdaadroman Slagyster verskyn onder sy regte naam. Inspekteur Kassie Kasselman is ’n onwaarskynlike held wat sosiaal onbeholpe is, sy hare met Brylcreem kam en ongestrykte klere dra. Hy het egter al baie belangrike moordsake opgelos en wanneer daar weer ’n moeilik verklaarbare moord gepleeg word, kry hy die saak. Algaande moet hy egter probeer sin maak van diverse gebeure, wat op een of ander manier met mekaar en die moord verband hou. In die woude van die Niger-delta in Nigerië word Ryan Deetlefs, ingenieur vir die geldgierige Star Petro maatskappy, deur ’n rebellegroep aangehou. Die bekroonde joernalis Amelia Smit ondersoek hierdie ontvoering en Star Petro se verdagte hantering van hierdie saak. As polisiemol het die afgetrede Carl Bester ’n dwelmsindikaat ontmasker, maar sy bevelvoerder weet Bester se olyfplaas is nie deur volkome eerlike maniere verkry nie. Daarom kan Bester nie die versoek weier om Afrika se mees gewetenlose skurke te gaan trotseer nie. Terselfdertyd is die reeds skatryk vennote van Haarhoff, Malan en Van Dyk Transport in Kaapstad besig om hul inkomste met wapentransaksies aan te vul en hulle word hierin gehelp deur hooggeplaaste amptenare in die polisie en die Nigeriese sluikhandel. Benewens die aksie en spanning wat op knap wyse beskryf word, lewer die roman sosiale kommentaar op die soeke na welvaart en die effek daarvan op verhoudings en is korrupsie in die polisie en die uitbuiting van plaaslike inwoners en vernietiging van die omgewing deur internasionale maatskappye deel van die tematiek. Daar is ’n hele paar kinkels in die verhaal, wat op ’n verrassende einde afloop. Slagyster is in 2014 op die kortlyste vir die toekenning van die Jan Rabie-Rapport-prys vir vernuwende fiksie en die ATKV-toekenning vir spanningslektuur.

In Kopskoot skiet iemand middeljarige mans in Kaapstad twee keer in die kop en verdwyn dan. Die vermoede is dat dit ’n reeksmoordenaar is, maar die slagoffers is baie uiteenlopend. Kaptein Kassie Kasselman is nie oortuig dat dit die werk van ’n reeksmoordenaar is nie en hy vermoed wraak voortspruitend uit ’n voorval van lank gelede. Wanneer hy egter nie veel vordering maak met die ondersoek nie, word sy soektog aan bande gelê deur die koms van die verwaande sogenaamde kenner van reeksmoorde, majoor Wim Jonker, wat Kassie voor sy base verkleineer. Die voorval van lank gelede speel af tydens verpligte diensplig, toe seuns blootgestel is aan onnoembare sielkundige en fisiese wreedheid. Die newetema van kunsvervalsing beskryf die karakters Rocco en Katrien. Hulle verkoop ’n vervalste Irma Stern, wat R37 miljoen op ’n veiling behaal. Hierdie is ’n komplekse verhaal met baie syspore, wat tog belangrike rolle vertolk in die ontknoping en waarvan die drade teen die einde mooi saamgeknoop word.

Judaskus is sy derde misdaadroman, met kaptein Kassie Kasselman weer die hoofkarakter. Kassie se persoonlike lewe word omgekeer, want in sy middeljare raak hy nou verlief op ’n heelwat jonger vrou, waardeur sy kleredrag en gewoontes verander. Hierdie nuwe liefde maak dit vir hom moeilik om te fokus op die saak wat hy moet ondersoek. Rommelsnuffelaars ontdek menslike oorskot in ’n vullissak, maar dit is net die eerste van sommer baie slagoffers wat gevind word. Een van die slagoffers se weduwee bring Kassie en sy handlangers op die spoor van ’n geheime orde wat destyds uit die Ossewabrandwag voortgespruit het met tentakels in verskeie regeringsorganisasies. Hul doelstellings was aanvanklik redelik suiwer, maar met verloop van tyd is geld al wat saak maak en word selfs moord alledaags. Die Orde se kontrakwerkers sluit in TJ en Snake, wat menslik geteken word in hulle onbelangrikheid, maar die mag lê elders. Die leier van die Orde is die psigopaat Iskariot, met die beeldskone maar gewetenlose Vera/Daisy wat ook ’n sleutelrol vertolk. Dan is daar nog die reus Victor wat ’n geskiedenis met die Orde het en na jare in die tronk nou met ’n skerpgemaakte broodmes vergelding soek. Daar is baie leidrade om op te volg, maar hulle is verwikkeld en moeilik om te ontsyfer. Kassie is hoof van die taakspan wat dag en nag werk, met die windgat jong speurder Monty wat nie skaam is om sy mening te lug nie, ook deel daarvan. Die tempo is vinnig en die spanning word deurentyd volgehou, met etlike verrassings wat telkens die prentjie omvergooi. Benewens die eersteklas vermaak en goeie karakterbeelding wat die roman bied, opper dit ook belangrike vrae oor die aard van mag, geheime organisasies en korrupsie.

Pirana se titel verwys na die bekende roofvis, wat nie groot is nie en nie juis gevaarlik lyk in die water nie, maar as hy aan jou begin byt besef jy hoe lelik jy jou misgis het. Kassie Kasselman moet die verdwyning ondersoek van ’n oudkollega, wat op die oog af lyk asof dit dwelmverwant is. Hy begin gou vermoed dat daar baie meer daaragter skuil en dat dit moontlik verband hou met twee ander sake wat hy ondersoek, die ontvoering van Rooi Els se vrou en ’n moord. Sy soektog neem hom van die Kaap met sy bendes, deur die Boland waar piranhas in ’n plaasdam aangehou word, na die Bosveld waar renosterstropery aan die orde van die dag is.

Kleuterverhale

Vir kleuters skryf hy Die Doempies van Tafelberg, wat hy self illustreer en publiseer. Die Doempies is klein mensies wat op Tafelberg woon en hulle was die onderwerp van slaaptydstories wat hy vir sy kinders vertel het.

Publikasies

Jaar	Publikasies
2008	Die begrafnis (Phil Janse)
2009	Die Doempies van Tafelberg
2013	Slagyster
2014	Kopskoot
2015	Judaskus
2016	Pirana
2017	Kamikaze
2017	Op die spoor van (samesteller)
2018	Ys
2019	Medusa
2019	Vloek
2020	Merk

Bronnelys

• Amid, Jonathan LitNet: http://www.litnet.co.za/kopskoot-onderhoud-met-rudie-van-rensburg/
• Barnard, Yolande Centurion Rekord: http://rekordcenturion.co.za/50345/judaskus-vol-bloed-en-rollende-koppe
• LitNet ATKV-Skrywersalbum 27 Mei 2016: http://www.litnet.co.za/rudie-van-rensburg-1951/
• amptelike webwerf
• Van der Linde, Luisa Vrouekeur: http://www.vrouekeur.co.za/artikel.aspx?id=77755^{[dooie skakel]}