Saadat Hasan Manto

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Saadat Hasan Manto
Gebore
Saadat Hasan Manto

(1912-05-11)11 Mei 1912
Sterf18 Januarie 1955 (op 42)
NasionaliteitPakistani
BeroepRomanskrywer, dramaturg, essayis, draaiboekskrywer, kortverhaalskrywer
EggenootSafiyah
KindersNusrat Jalal
Nuzhat Arshaf
Nighat Patel

Saadat Hasan Manto (/ mɑːn,-tɒ /; Oerdoe: سعادت حسن منٹو, uitspreek [sa'ādat 'hasan' Manto]; 11 Mei 1912 - 18 Januarie 1955) was 'n Pakistani skrywer, dramaturg en outeur wat as een van die grootste skrywers van kortverhale in die Suid-Asiatiese geskiedenis bekend is. Hy het 22 bundels van kortverhale, 1 roman, 5 reeks van radiotoneelstukke, 3 versamelings van opstelle en 2 versamelings van persoonlike sketse geskep.[1] Sy beste kortverhale word gereeld deur party skrywers en kritici geprys. Party van sy werke is ook in 'n paar verskillende tale vertaal.

Manto is op drie keer vir onwelvoeglikheid beskuldig; drie maal voor 1947 in Brits-Indië, en drie maal na onafhanklikheid in 1947 in Pakistan, maar hy is nooit deur die regters aangekla nie.

Biografie[wysig | wysig bron]

Manto is op 11 Mei 1912 in die Paproudi-dorpie van Samrala in die Ludhiana-distrik van die Britse Pandjab gebore. Sy vader, Ghulam Hasan Manto was van Kasjmiri afkoms. Nadat Saadat Hasan Manto gebore is, het sy gesin na die stad van Amritsar verhuis. Hy het sy primêre onderwys by sy huis ontvang en in 1921 het hy aan die SAO middle school bestudeer. Hy was glad nie suksesvol met sy skoolloopbaan nie omdat hy geen passie vir sy studies gehad het nie. Nadat hy sy matriek 3 keer gedruip het, het hy uiteindelik in 1931 sy matriek eksamens geslaag. Daarna het hy aan Hindu Sabha Kollege vir 'n FA bestudeer. Die gebeurtenis van die Jallianwala Bagh-bloedbad het sy gedagtes gepla. Die eerste verhaal wat deur hom geskryf is "Tamasha", is deur daardie gebeurtenis geïnspireerd. Nadat sy vader in 1932 oorlede is, het 'n groot aantal uitdagings hom gekonfronteer. In 1933 het Manto die beroemde skrywer Abdul Bari Alig ontmoet. Alig het hom aangemoed om sy ware talente te vind en om die werke van verskeie Russiese en Franse skrywers te bestudeer.[2]

"Toe 'n skrywer se aanvoeling beseer is, tel hy sy pen op."[3]
-- Saadat Hasan Manto, voor die regter van sy verhoor.

Bibliografie[wysig | wysig bron]

  • Atishparay (Stukke van Vuur) – 1936
  • Chugad
  • Manto Ke Afsanay (Verhale van Manto) – 1940
  • Dhuan (Rook) – 1941
  • Afsane Aur Dramay (Fiksie en Drama) – 1943
  • Lazzat-e-Sang-1948 (Die smaak van Rots)
  • Siyah Hashiye-1948 (Swart Grense)
  • Badshahat Ka Khatimah (Die Einde van Heerskappy) – 1950
  • Khali Botlein (Leë Bottels) – 1950
  • Loud Speaker (Sketse)
  • Ganjey Farishtey (Sketse)
  • Manto ke Mazameen
  • Nimrud Ki Khudai (Nimrod Die God) – 1950
  • Thanda Gosht (Cold Meat) – 1950
  • Yazid – 1951
  • Pardey Ke Peechhey (Agter Die Gordyne) – 1953
  • Sarak Ke Kinarey (Langs die pad) – 1953
  • Baghair Unwan Ke (Sonder 'n titel) – 1954
  • Baghair Ijazit (Sonder Toestemming) – 1955
  • Burquey – 1955
  • Phunduney (Tossels) – 1955
  • Sarkandon Ke Peechhey (Agter die Riete) -1955
  • Shaiytan (Satan) – 1955
  • Shikari Auratein (Vroue van Prooi) – 1955
  • Ratti, Masha, Tolah-1956
  • Kaali Shalwar (Swartbroeke) – 1961
  • Manto Ki Behtareen Kahanian (Manto se Beste Verhale) – 1963[4]
  • Tahira Se Tahir (Van Tahira tot Tahir) – 1971

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Saadat Hassan Manto meer informasie oor die outeur is beskikbaar op penguinbooksindia.
  2. Stories deur Matt Reeck
  3. Social and Political World-View of Saadat Hasan Manto kashmirsentinel, Februarie 2003 Weergawe.
  4. "argiefkopie". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Februarie 2008. Besoek op 4 Desember 2015.