RMS Titanic

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
(Aangestuur vanaf Titanic)
Hierdie artikel handel oor die stoomskip. Vir die 1997-rolprent, sien Titanic (rolprent). Sien Titanic (dubbelsinnig) vir ander gebruike van die term.
Die RMS Titanic.
Bakboordaansig van 'n skaalmodel van die RMS Titanic.
Agterskip van die Titanic (skaalmodel).
Die droogdok vandag. Die White Star Line-kantore en 'n Harland- en Wolff-kraanvoertuig is op die agtergrond.

Die RMS Titanic was 'n passasierskip (deel van die Olympic-reeks) wat deur die Britse skeepsmaatskappy White Star Line besit is en op die Harland and Wolff-skeepswerf in Belfast (Ierland) gebou is. Dit was die grootste passasierstoomskip ter wêreld ten tyde van sy tewaterlating. Die bouers van die skip het gehoop dat dit die transatlantiese skeepsvaartbedryf sou domineer. Edward Smith was die kaptein van die skip tydens die ramp.

In die nag van 14 April 1912, tydens die skip se nooiensvaart, het Titanic 'n ysberg getref en twee ure en veertig minute later, vroeg op 15 April 1912, gesink. As gevolg van die sinking het 1 517 mense hul lewens verloor, wat hierdie tragedie een van die ergste seevaartongelukke gedurende vredestyd maak. Die hoë sterftesyfer word gedeeltelik daaraan toegeskryf dat die skip — alhoewel dit aan die regulasies van daardie tyd voldoen het — nie genoeg reddingsbote gedra het om vir al die passasiers voorsiening te maak nie. Die skip het 'n totale reddingsbootkapasiteit van 1 178 mense gehad, alhoewel die skip 'n kapasiteit vir 3 547 gehad het en 2 223 ten tyde van die ongeluk vervoer het. 'n Disproporsionele aantal mans het gedurende die tragedie gesterf as gevolg van die vrouens-en-kinders-eerste-beleid wat met die vul van die reddingsbote gevolg is.

Van die mees gevorderde tegnologie van daardie tyd is in Titanic gebruik. Ná die sinking het min mense geglo die skip is eens as "onsinkbaar" beskryf.[1] Baie mense was geskok deur die feit dat Titanic gesink het ten spyte van die uitgebreide veiligheidsmaatreëls en ervare skeepsbemanning.

Die beheptheid van die massamedia met Titanic se beroemde slagoffers, die legendes oor die tragedie, die daaropvolgende veranderinge in maritieme wetgewing, en die ontdekking van die skeepswrak dra by tot die voortdurende belangstelling in die Titanic.

Konstruksie[wysig | wysig bron]

Die eersteklas Grand Staircase aan boord van die Titanic (die foto wys die identiese trap aan boord van die susterskip Olympic)
Die vyftienjarige skeepswerfwerker Samuel Scott, wat in 1910 in 'n werksongeluk dood is, word as die eerste slagoffer van die RMS Titanic beskou. Sy laaste rusplek op Belfast City Cemetery is eers in 2011 met 'n grafsteen gemerk

Titanic was 'n White Star Line-passasierskip en is in die Harland and Wolff-skeepswerf in Belfast gebou. Dit is ontwerp om met die mededinger Cunard Line se RMS Lusitania en RMS Mauretania mee te ding. Titanic, tesame met sy Olimpiese klas-susters, die RMS Olympic en die HMHS Britannic (wat eers Gigantic sou heet en in die nabye toekoms gebou sou word), is bedoel om die grootste en weelderigste skepe ooit te wees. Die ontwerpers was Lord William Pirrie,[2] 'n direkteur van beide Harland and Wolff en White Star, vlootargitek Thomas Andrews, Harland and Wolff se konstruksiebestuurder en hoof van hul ontwerpafdeling,[3] en Alexander Carlisle, die skeepwerf se hooftekenaar en algemene bestuurder.[4]

Carlisle se rol in hierdie projek was die ontwerp van die superstruktuur van hierdie skepe, spesifiek die implementering van 'n effektiewe reddingsboot-davitontwerp ('n davit is 'n meganisme om reddingsbote van 'n skip in die water te laat sak). Carlisle het die projek in 1910 verlaat, voordat die skepe te water gelaat is, en het 'n aandeelhouer in Welin Davit & Engineer Company Ltd, 'n firma wat davits vervaardig, geword.

Die bou van die RMS Titanic, wat deur die Amerikaner J.P. Morgan en sy International Mercantile Marine Co. befonds is, het op 31 Maart 1909 begin. Reeds tydens die konstruksiefase het die projek 'n tiental menselewens geëis. Die eerste slagoffer was die vyftienjarige Samuel Joseph Scott van Belfast wat op 20 April 1910 na sy dood geval het. Sy gesin het 16 sjieling skadevergoeding vir sy dood ontvang, net genoeg om die begrafniskoste te dek. Hulle kon geen grafsteen vir hom bekostig nie. So is Samuel Scott in 'n ongemerkte graf op Belfast City Cemetery ter ruste gelê. Eers in 2011 het hy danksy die inisiatief van Nicola Pierce, 'n skryweres van Dublin, en Tom Hartley, 'n vroeëre Lord Mayor van Belfast, 'n grafsteen gekry wat deur Féile an Phobail, 'n organisasie in Wes-Belfast, verskaf is.[5][6]

Titanic se romp is op 31 Mei 1911 te water gelaat en die skip se afbou is op 31 Maart die volgende jaar voltooi. Die skip was 269,1 m lank en 28 m breed,[7] met 'n bruto registerton van 46 328 Britse ton en 'n hoogte van die waterlyn tot die bootsdek van 18 m.

Die skip was uitgerus met twee suierkompressor vier-silinder, trippelekspansie, onderstebo stoommasjiene en een laedruk Parsons-stoomturbine, wat drie skroewe aangedryf het. Daar was 29 CV-ketels met 159 kooloonde wat 'n topsnelheid van 23 knope (43 km·h-1) moontlik maak. Slegs drie van die vier 19 m skoorstene was funksioneel: die vierde, wat slegs vir ventilasiedoeleindes gedien het, is toegevoeg om die skip meer indrukwekkend te laat lyk. Die skip het 'n totale kapasiteit van 3 547 passasiers en bemanning gehad.

Kenmerke[wysig | wysig bron]

Gimnasium aan boord Titanic.

Tydens die skip se bestaan het dit alle mededingers in luuksheid en weelde oortref. Dit het 'n swembad, 'n gimnasium, 'n Turkse bad, biblioteke in beide die eerste en tweede klas en 'n pluimbalbaan gehad.[8] Eerste klas algemene kamers is met versierde houtlambrisering, waardevolle meubels en ander versierings uitgevoer.[9] Daarbenewens het die Café Parisien disse aan die eersteklaspassasiers gebied op 'n sonverligte stoep met latwerkversieringe.[10]

Die skip het van die mees tegnologiesgevorderde kenmerke van sy tyd gebruik gemaak. Dit het 'n uitgebreide elektriese substelsel gehad met stoomaangedrewe elektriese generators en bedrading wat elektriese ligte oor die hele skip laat brand het. Daar was ook twee Marconi-radio's (vonkkloofsenders) en 'n kragtige 1 500-watt-stel wat deur twee skofarbeidende operateurs beman is en volgehoue kontak verseker het en die versending van baie passasiersboodskappe moontlik gemaak het.[11] Eersteklaspassasiers moes 'n stewige bedrag vir hierdie geriewe betaal. Die duurste transatlantiese nie-retoervaart het VS$4 350 beloop (wat in vandag se geldeenheid meer as VS$80 000 sou wees).[12]

Reddingsbote[wysig | wysig bron]

Die koerantseun Ned Parfett buite die Londense kantoor van die White Star Line, 16 April 1912
Oorlewendes van die Titanic-tragedie aan boord die RMS Carpathia.
Die inskrif op die Titanic-gedenkteken aan die oostekant van Belfast se raadsaal (Belfast City Hall)

Tydens die ontwerpstadium het Carlisle voorgestel dat Titanic 'n nuwe, groter tipe davit gebruik wat die skip in staat sou stel om agt-en-veertig reddingsbote te dra; hierdie sou vir almal aan boord op die nag van die tragedie voorsiening kon maak, maar nie vir die skip se totale drakapasiteit van 3 547 passasiers nie. White Star Line het wel tot die groter davits toegestem, maar het besluit dat slegs sestien houtreddingsbote gedra sou word (sestien was die minimum wat deur die Board of Trade, op grond van Titanic se geskatte massa, toegelaat is) wat vir slegs 52% van die mense aan boord voorsiening sou maak (die vier opvoureddingsbote bygereken).

In daardie tyd het die Board of Trade se regulasies voorgestel dat Britse watertuie wat meer as 10 000 ton weeg, sestien reddingsbote met 'n kapasiteit van 160 m3, plus 'n kapasiteit in vlotte en dryfboeie vir 75% (of 50% in die geval van 'n watertuig met waterdigte skotte) van die kapasiteit van die reddingsbote, moes dra. White Star Line het dus meer reddingsbootkapasiteit verskaf as wat wetlik van hulle vereis was.[13]

Die regulasies het geen bykomende voorsiening gemaak vir groter skepe sedert 1894 nie, toe die grootste passasierskip in aanbou, RMS Lucania, nog 13 000 ton geweeg het. Sir Alfred Chalmers, mariene adviseur aan die Board of Trade van 1896 tot 1911, het die vraagstuk "van tyd tot tyd" beskou, maar dit "nie nodig geag om [die skaal] te vergroot nie" omdat hy gemeen het ervare skeepsbemanning sou onnodig skeepsvaarte moes onderneem vir geen ander rede as om reddingsbote te laat sak en te beman nie, en ook aangesien hy gemeen het dit te moeilik sou wees om meer as sestien reddingsbote te water te laat tydens 'n noodgeval.[14]

Carlisle het in die amptelike ondersoek gesê dat hy die saak met White Star Line se Uitvoerende Beampte, J. Bruce Ismay, bespreek het, maar in sý weergawe het Ismay ontken dat hy ooit hiervan gehoor het en kon hy homself nie daaraan herinner dat daar enigsings sulke voorsienings gemaak is in die skeepsbeplanning wat hy ondersoek het nie.[15][16]

Tien dae voor die eerste vaart het Axel Welin, die vervaardiger van die Titanic se reddingsbootdavits, aangekondig dat sy masjinerie geïnstalleer is omdat die watertuig se eienaars bewus was van komende veranderinge in die amptelike regulasies, maar Harold Sanderson, adjunkpresident van die International Mercantile Marine en voormalige algemene bestuurder van die White Star Line, het ontken dat dít die bedoeling was.[17]

Vergelyking met die RMS Olympic[wysig | wysig bron]

Titanic se ontwerp het sterk ooreengekom met die voorkoms van die ouer susterskip, die RMS Olympic. Alhoewel Titanic meer ruimte omsluit het en daarom 'n groter bruto registerton gehad het, was die romp amper dieselfde lengte as Olympic s'n. Daar was egter 'n paar verskille. Twee van die opmerklikste was dat die helfte van Titanic se voorste promenade A-dek (onder die bootdek) teen buiteweer afgesluit was, en dat sy B-dekkonfigurasie anders as dié van Olympic s'n was.

Met die konstruksie van Olympic het dit nie die ekwivalent van Titanic se Café Parisien gehad nie — hierdie kenmerk is eers in 1913 bygevoeg. Sommige foute wat op Olympic geïdentifiseer is, soos die kraak van die agterste uitsettingsvoeg, is op die Titanic gekorrigeer. Die glyligte wat natuurlike beligting op Titanic se A-dek verskaf het, was rond, terwyl dit op Olympic ovaal was. Titanic se stuurhuis was nouer en langer as Olympic s'n.[18] Hierdie, en ander veranderinge, het Titanic 1 004 bruto registerton groter as Olympic en gevolglik die grootste aktiewe skip ter wêreld gemaak tydens die te waterlating in April 1912.

Wrak[wysig | wysig bron]

Die wrak is in 1985, d.i. 73 jaar na die sinking, deur 'n Frans-Amerikaanse ekspedisie herontdek. Dit lê byna 4 000 meter (12 400 voet) onder die seeoppervlak en is in 2012 as 'n Unesco-Wêrelderfenisterrein aangewys.[19] Artefakte mag gevolglik nie tans versteur of verwyder word nie. Tydens die (noordelike) somer van 2022 is die uitwendige reste deur Magellan Ltd en Atlantic Productions, onderskeidelik 'n diepsee-karteringsonderneming en dokumentêre filmvervaardiger, gekarteer. Tydens opnames van meer as 200 uur is die wrak noukeurig deur afstandbeheerde duikbolle digitaal geskandeer.[20] Uit die 700 000 beelde wat uit verskillende hoeke geneem is, kon 'n driedimensionele model van die wrak saamgestel word. Teen 2023 het sowat 250 mense al in duikbolle afgedaal om die wrak te besigtig.[19] Op 18 Junie 2023 het 'n duikbol van die maatskappy SeaGate egter weens ontwerpsgebreke naby die wrak ingeplof, wat vyf sterftes tot gevolg gehad het.[21]

Trivia[wysig | wysig bron]

Die voorvoegsel RMS staan vir Royal Mail Ship. Alle Britse skepe wat pos vervoer het, het die voorvoegsel gedra.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Richard Howells The Myth of the Titanic, ISBN 0-333-72597-2
  2. Moss, Michael S (2004). "William James Pirrie". Oxford Dictionary of National Biography. Oxford, England: Oxford University Press.
  3. Bullock, Shan F. (1912). Thomas Andrews, Shipbuilder. Dublin: Maunsel and Co.
  4. Jenkins, Stanley C. (6 Maart 1926). "Alexander Carlisle Obituary". The Times. Besoek op 8 November 2008.
  5. Belfast Media Group, 2 September 2011: Samuel's spirit on the Titanic. Besoek op 18 Oktober 2018
  6. Tom Hartley: Belfast City Cemetery. Hersiene uitgawe. Belfast: Blackstaff Press 2014, bl. 20
  7. Staff (27 Mei 1911). "The Olympic and Titanic". The Times. London (39596): 4.
  8. "RMS Titanic facts". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Maart 2016. Besoek op 19 Junie 2009.
  9. "Titanic:A voyage of discovery".
  10. "Titanic-construction". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 April 2009. Besoek op 19 Junie 2009.
  11. "Wireless and the Titanic".
  12. LaRoe, L. M. n.d. Titanic. National Geographic Society.
  13. Butler, p. 38
  14. "Board of Trade's Administration". British Wreck Commissioner's Inquiry (in Engels). 30 Julie 1912. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 September 2018. Besoek op 9 November 2008.
  15. "Testimony of Alexander Carlisle". British Wreck Commissioner's Inquiry (in Engels). 30 Julie 1912. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Maart 2020. Besoek op 8 November 2008.
  16. "Testimony of J. Bruce Ismay". British Wreck Commissioner's Inquiry (in Engels). 30 Julie 1912. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Oktober 2019. Besoek op 8 November 2008.
  17. "Testimony of Harold A. Sanderson, recalled". British Wreck Commissioner's Inquiry (in Engels). 30 Julie 1912. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Oktober 2019. Besoek op 21 April 2009.
  18. "Titanic's Blueprints [Roy Mengot] db-09]" (in Engels). Titanic-model.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Februarie 2018. Besoek op 6 Januarie 2009.
  19. 19,0 19,1 Graig Graziosi, Martha McHardy, Where is the Titanic wreck – and how far down is it?, Independent, 28 Junie 2023
  20. Titanic: First ever full-sized scans reveal wreck as never seen before, BBC, 17 Mei 2023
  21. Rosales, Helmuth; Broad, William J.; Lutz, Eleanor; Saget, Bedel (14 Julie 2023). "The Maverick Design Choices That May Have Doomed Titan". Titan Submersible. The New York Times. Besoek op 17 Julie 2023.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]

Museums

Koördinate: 41°43′32″N 49°56′49″W / 41.72556°N 49.94694°W / 41.72556; -49.94694