Toxandrië

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Toxandrië in 'n kaart van Sentraal-Europa (919-1125).

Toxandrië (Texandrië, soms ook Taxandria) is die klassieke naam van 'n gebied tussen die Maas- en die Skelderiviere in die huidige Nederland en België. Die naam is warksynlik afgelei van die Latynse woord Taxus (taksishout). Die gebied kom grootliks ooreen met die voormalige stamgebied van die Eburone. Daar word gemeen dat Eburone beteken 'taksis boere' (eibe = taksis + boere). Die Saliese Franke wat hulle in die 4de eeu daar gevestig het, het bekend geword as die Toxandriërs. Hierdie stamme het geboorte gegee aan die Merowingiese dinastie van die Frankiese Ryk, wat oor groot dele van Wes-Europa sou heers insluitend die moderne Frankryk.

In hierdie tydperk is talle sogenaamde barbaarse stamme wat tydens die Volksverhuising uit Skandinawië getrek het die naam Germaane (Latyn Germanicus) deur die Romeine gegee. Teen die 1ste eeu v.C. het die Germane reeds uitgestrekte dele van sentraal en westelike Europa beset.

As gevolg van die voortdurende strooptogte wat die stamme uitgevoer het, het hulle in aparte stamme verdeel en na verskillende gebiede getrek. In die middel van die 3de eeu het twee lede van die stamkonfederasie wat as die Franke bekend gestaan het, die Saliërs en die Ripuariërs, die Romeinse Ryk begin binnedring in die omgewing van Mainz maar is gou deur Keiser Probus teruggedryf. Ondanks die terugslag het die skuiwe teen die steeds Romeinse heersers wat al hoe meer aan die agteruitgaan was gelei tot 'n vredesverdrag met Keiser Julian in 358. In terme van die verdrag is Toxandrië aan die Saliërs oorhandig Romeinse bondgenote geword en troepe vir die keiserlike leër verskaf. Hierdie entente sou vorm gee aan beide die Saliese taal en reg wat gelei het tot die 6de eeuse Saliese Reg wat in Latyn verwoord is. Die Ripuariërs het in 'n strook tussen die Ryn en die Maas gaan woon en het soos die ander migrerende stamme nie 'n permanente alliansie met die Saliërs in Toxandrië gevrom nie.

In die jare wat sou volg het die Toxandriërs nie aangehou om gesamentlik van een plek na die ander te trek soos die ander Germaanse stamme nie, maar het begin om hulle grondgebied uit te brei. Die Romeine is gou weer aangeval met die opkoms van die eerste sterk leier Merovech, na wie die Merovingiese dinastie sou vernoem word. Vernaamlik sy seun, Childeric I het verder ooreenkomste aangegaan wat die Franke se grondgebied uitgebrei het terwyl hulle die Romeine gehelp het om verskeie invallers in die omgewing van Orléans en Angers te verdryf. In die jare wat daarop gevolg het, het Childeric se seun Clovis I ontluik as die dominante mag wat die Frankiese stamme sou verenig en dele van hedendaagse Duitsland tot sy koninkryk sou toevoeg en vorm sou gee aan wat hedendaagse Frankryk sou word.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]