Waterstofvliegtuig

Vir die Russiese eksperimentele passasiersvliegtuig Toepolef Tu-155 is drie soorte enjins ontwikkel wat met keroseen, aardgas of vloeibare waterstof aangedryf kon word

Die Amerikaanse vervaardiger Boeing het in 2008 'n eksperimentele waterstof-aangedrewe vliegtoestel met brandstofselle tydens die lugvaartskou in Farnborough, Engeland aan die publiek vertoon

Passasiers het 'n groter kans op oorlewing sou 'n waterstofvliegtuig tydens die vroeë fase van aanloop of die laaste fase van landing verongeluk. Waterstof verbrand in 'n enkele groot steekvlam as die tenks beskadig word, nie in 'n vlammemeer soos die tradisionele vliegtuig-brandstof keroseen nie. Die foto toon die oorblyfsels van 'n KLM-makrostraler wat in 1977 op die aanloopbaan van die lughawe van Tenerife, Kanariese Eilande met 'n Pan Am-makrostraler gebots het. In hierdie grootste vliegtuigongeluk ooit is 583 mense dood nadat albei stralers aan die brand geslaan het

'n Waterstofvliegtuig is 'n vliegtoestel wat nie deur 'n verbrandingsenjin met konvensionele fossiele energiebronne soos keroseen aangedryf word nie, maar in plaas daarvan gebruik van 'n elektriese enjin maak en brandstoftenks met vloeibare waterstof het wat deur brandstofselle in elektriese energie omgesit word. Tydens dié proses word geen nadelige uitlaatgasse vrygelaat nie.

Waterstof as brandstof maak vliegtuie geluidloos, trillingvry, ligter, veiliger en omgewingsvriendeliker as keroseen-aangedrewe toestelle, al sal hulle waterstoftenks drie keer so groot moet wees. Die eerste wetenskaplike studies aangaande waterstofvliegtuie het in Westerse lande reeds in die 1970's onder indruk van die destydse oliekrisis onderneem, maar alle navorsingsprojekte is later gestaak.

Daarenteen het die Sowjetunie op 15 April 1988 'n wetenskaplike mylpaal behaal toe die eerste Russies-ontwikkelde waterstof-aangedrewe passasiersvliegtuig, 'n Toepolef Tu-155, sy nooiensvlug voltooi het. As gevolg van Rusland se strategiese energiebeleid het die fokus van navorsing na enjins met vloeibare aardgas verskuif. Waterstof-aangedrewe enjins word in Rusland as 'n tegnologie vir toekomstige supersoniese vliegtuie en die ruimtevaartbedryf beskou.

Tans doen lugvaartondernemings soos Boeing, Lange Aviation, EADS en DLR weer navorsing oor waterstof-aangedrewe vliegtuigenjins.

Prototipes

Verenigde State

Die Amerikaanse Lugmag het reeds in die 1950's waterstof-aangedrewe enjins vir sy Martin B-57 Canberra-dubbelenjin-bomwerpers ontwikkel, terwyl ook die geheime spioenasie-vliegtuig U-2 na bewering waterstof as brandstof gebruik het. Die enigste betroubare en gedokumenteerde vlugte van 'n Amerikaanse waterstofvliegtuig is dié van 'n B-57-bomwerper wat tydens 'n horisontale vlug sowat 20 minuut lank met een waterstof-aangedrewe enjin gevlieg het. Daarnaas het ook die vliegtuigvervaardiger Lockheed die potensiaal van vloeibare waterstof as brandstof vir supersoniese vliegtuie in wetenskaplike studies probeer bepaal.

Nadat navorsing in verband met waterstof-stralers enkele jare lank gestaak is, het die oliekrisis in 1973 aanleiding tot nuwe studies gegee wat onder meer deur die NASA onderneem is. Meer as drie dekades later het AeroVironment, 'n onderneming wat hom op navorsing oor elektriese en sonkragaangedrewe vliegtuie toegespits het, in Junie 2005 suksesvolle toetsvlugte met hul Global Observer onderneem, 'n ligte onbemande vliegtuig wat deur suiwer waterstof aangedryf word en meer as een week lank ononderbroke kan vlieg.

Eksterne skakels

Artikels

• www.globalsecurity.org: Cryogenic aircraft