Wikipedia:Vertaalriglyne

Hierdie bladsy gee riglyne vir die vertaling van artikels. Alhoewel baie van wat hier staan ook van toepassing is op oorspronklike werk, fokus hierdie riglyne spesifiek op vertaalwerk. Hier word dan hoofsaaklik gekonsentreer op ander Wikimediaprojekte - juis omdat ons dit alles wettiglik mag vertaal. Dit is onwettig om materiaal wat nog deur kopiereg beskerm word, te vertaal en hier by te dra sonder toestemming van die kopiereghouer. Onthou om die lisensie te noem waaronder ons bydraes versprei word.

Wat om te vertaal

Almal is vry om hier te werk aan enige ensiklopediese artikels van hulle keuses. Wat vertaling betref, sluit dit dus waarskynlik alle artikels in by ander wikipedias wat jy verstaan. Die volgende mag egter meer nuttig wees vir die Afrikaanse projek:

• Vertaal artikels wat reeds 'n redelike mate van volwassenheid bereik het. Bronartikels in ander tale is noodwendig bewegende teikens - juis daarom dat ons eerder 'n artikel wat reeds redelik volledig is sal wil vertaal.
• Oorweeg artikels wat reeds baie hersiening geniet het. Die artikels by die Engelse Featured articles of Nederlandse Uitgelicht sal dalk beter bronne wees vir 'n vertaling.
• Oorweeg om eerder hoëvlak artikels te skryf terwyl dit kortkom. Bv eerder Argitektuur as Romeins-Gotiese argitektuur.
• Sien gerus Wikipedia:Kernartikels vir 'n lys met voorgestelde artikels vir vertaling, plus skakels na die Engels-, Duits- en Nederlandstalige Wikipedia artikels.

Vertaling

Hou die volgende in gedagte:

• Noem altyd die bron wat u vertaal binne-in die artikel. Ons moet ons kan regverdig in terme van kopiereg, en dit help ander om te weet waar om heen te gaan om die vertaling na te gaan. Die bronnelys van die bronartikel, moet noodwendig ook die artikel vergesel (selfs al is alles nog nie vertaal nie).
• Dieselfde geld ook vir anderstalige Wikipedia-artikels: dit is nodig om die permanente skakel van die bronartikel óf in die wysigingsopsomming óf by die verwysings/aantekeninge afdeling van die artikel te plaas, ten einde die bron van die teks (en dus ook die oorspronklike skrywers) te erken (een van die vereistes van die GFDL).
• Gebruik vakwoordeboeke en -handboeke indien moontlik. Soekenjins kan ook moontlik help met terminologie. Sien ook Nuwe woorde.
• Waar moontlik, gebruik meer as een taal (Engels en Nederlands, bv), en ander bronne tot u beskikking (bv. soekenjins).
• Vermy eerder artikels wat nie self goeie kwaliteit is nie. Die Engelse Wikipedia mag moontlik aandui dat 'n artikel minder as ideaal is vanwee kopiereg, kwaliteit, neutraliteit, feitlikheid, ens. Meer inligting is waarskynlik op die besprekingsblad beskikbaar.
• Indien 'n Afrikaanse saadjie reeds bestaan, probeer om dit by te werk by die vertaling as dit waardevol is. Geen bydraer sal graag hulle werk verwyder wil hê nie. Dit is meer moeite, maar sal hopelik help om kwaliteit en samehorigheid in die gemeenskap te verbeter.
• Indien moontlik, laat die artikel nagaan deur 'n vakkenner. Hiervoor is die verwysing na die bron baie belangrik, sodat ander wikipediane wat vakkenners kontak, weet wat die bron is.
• Indien die bronartikel 'n sterk Noordelike halfrond-, Amerikaanse of dergelike geur het, neutraliseer dit sodat dit geskik is vir die Afrikaanse Wikipedia. Moet egter dit nie té Afrikaans- of Suid-Afrika-sentries maak nie. (Dit is 'n probleem wat ons met die meeste artikels oorgedra uit Wêreldspektrum ondervind het).
• Dra sorg om so goed as moontlik te vertaal. Om goeie vertaling te doen is nie kinderspeletjies nie, en 'n swak vertaling kan misleidend of selfs verkeerd wees en sal dus die projek benadeel.
• Plaas die nuwe Afrikaanse artikel in Wikidata. Gebruik een van die vreemdetaalname om die korrekte bladsy op die Wikidata-platform te vind.

Vertaling van name

Onthou dat baie plek- en eiename eg-Afrikaanse weergawes het, soos Londen (nie London nie), Aristoteles (nie Aristotle of Αριστοτέλης nie), ens. Hierdie is veral waar vir vele antieke skrywers, bybelfigure, groot wêreldstede, ens.

Vertaling van titels van skeppende werke

Sorg moet gedra word by vertalings wat verwys na boeke of ander werke van kunstenaars. Vele bekende werke het Afrikaanse name, byvoorbeeld Van Gogh se "Die aartappeleters", Händel se Die Messias, Hergé se Die avonture van Kuifie, ens. In gevalle waar daar nie 'n Afrikaanse naam is nie, of u niks kan uitvind oor die bestaan van 'n Afrikaanse vertaling nie, gebruik die oorspronklike naam van die werk (in die oorspronklike taal) en noem die Afrikaanse vertaling van die oorspronklike titel, nie 'n vertaling van 'n vertaling se titel nie. Dit is wel nuttig vir 'n leser om te weet wat 'n Nederlandse, Duitse, of Engelse vertaling van 'n werk genoem word, en kan miskien by 'n bronnelys of by eksterne skakels genoem word. Hou in gedagte dat sommige name eers later toegeken is of slegs byname is, en dat die Afrikaanse naam dus geen probleem behoort te lewer nie (byvoorbeeld Joseph Haydn se Verrassingsimfonie).

Vertaling van aanhalings

Dit is sinneloos om 'n Engelse vertaling van 'n aanhaling aan te haal asof dit iemand se eie woorde is, as die persoon self nie Engels gepraat het nie. Plato, het byvoorbeeld glad nie Engels gepraat nie. Haal dit gerus aan in die oorspronklike taal (baie lesers kan wel ander tale lees!) en vertaal dit gerus in Afrikaans, met groot sorg dat pittige sêgoed soms baie moeilik is om goed te vertaal. In enkele gevalle kan dit dalk nie anders as om 'n vertaling aan te haal nie. Maak dit dan duidelik dat dit 'n vertaling is, en noem die vertaler, indien moontlik. U kan dit ook oorweeg om die aanhaling in Afrikaans te gee, met 'n aantekening onder aan die artikel wat die aanhaling in die oorspronklike taal weergee. Sodoende kan lesers wat die vreemde taal magtig is u vertaling self ook na gaan.

Bronne

Alhoewel baie gebruikers dit verkies om dan ook na die oorspronklike artikel te verwys, moet u in gedagte hou dat artikels wat op ander Wikipedias verkry is nie 'n geldige bron is vir artikels hier nie. U moet dus ook self die bronne aanhaal wat deur die oorspronklike artikel aangehaal word.

Sien ook

• Wikipedia:Terminologie