Államvédelmi Hatóság
Die Államvédelmi Hatóság of ÁVH (Afrikaans: Staatsveiligheidsowerheid of Staatsbeskermingsowerheid) was die naam van die Hongarye se veiligheidsdiens van 1948 tot 1956.
Geargiveerde data wat verband hou met die ÁVH word beskikbaar gestel deur die Historiese Argiewe van die Hongaarse Staatsveiligheid.[1]
Geskiedenis[wysig | wysig bron]
Tot 1948 is die ÁVH die Magyar Államrendőrség Államvédelmi Osztálya of ÁVO (Departement van die Hongaarse Staatsveiligheidsdiens en Polisie) genoem, maar nadat die kommuniste hul mag gekonsolideer het, is die ÁVO deur die ÁVH vervang. Vanaf 28 Desember 1948 is die hoof van die ÁVH, Gábor Péter, in die Raad van Ministers aangestel. Trouens, die ÁVH was in praktyk tot 'n ministerie verhef. Die beheer wat die Ministerie van Binnelandse Sake tot op daardie stadium oor die ÁVO/ÁVH gehad het, is opgehef. Vanaf daardie datum het die ÁVH ook beheer oor die Grenspolisie bekom.
Die ÁVH, soos sy voorganger, die ÁVO, het 'n berugte reputasie opgebou. Dit was die rede waarom Hongarye se nuwe premier, Imre Nagy, op 21 Julie 1953 gepoog het om die mag van die ÁVH drasties te beperk. Die spesiale status van die ÁVH is afgeskaf en die hoof van die ÁVH is nie meer toegelaat om vergaderings van die Ministerraad by te woon nie: die ÁVH het weer deel geword van die Ministerie van Binnelandse Sake.
Tydens die Hongaarse Rewolusie van 1956 was ÁVH-agente en -offisiere die teiken van populêre woede. Op 28 Oktober 1956 het premier Imre Nagy die ontbinding van die ÁVH per radio aangekondig.
Ná die onderdrukking van die Hongaarse Opstand deur die troepe van die Warskouverdrag onder leiding van die Sowjetunie, is geen nuwe staatsveiligheidsdiens deur die nuwe eerste minister en kommunistiese partyleier János Kádár gestig nie. Hongarye het dus die enigste land binne die Warskouverdrag geword wat nie 'n onafhanklike staatsveiligheidsdiens gehad het nie. ’n Spesiale intelligensie-afdeling is egter by die polisie geplaas.
Ondervragingspraktyke[wysig | wysig bron]
Die ÁVH is van sy ontstaan deur die kommunistiese Hongaarse Werkersparty (MDP) bestuur. Die hoof van die ÁVH was 'n hooggeplaaste lid van die kommunistiese party. Dit spreek dus vanself dat die hooftaak van die ÁVH was om "opdragte" vir die party uit te voer. Tydens die skouhofsake wat in die tydperk 1949/1952 in Hongarye gehou is, het die ÁVH vir die bekentenisse gesorg.
Iemand wat in die hande van die ÁVH geval het, is na 'n spesiale geheimedienskantoor geneem waar hy – wanneer dit nodig geag is – fisies en sielkundig deur die agente gemartel is. Nie net is die gevangenes geslaan nie, hulle is ook verneder om hul selfbeeld te breek. Toe die beamptes moeg geword het vir die marteling, was ’n vars bemanning gereed om die “ondervraging” voort te sit. Trouens, die ondervragingstegnieke het skaars verskil van dié van ander geheime dienste in die wêreld van daardie dae. Selfs vandag is hierdie tegnieke algemeen, aangesien dit byna altyd tot 'n erkentenis lei.
Nadat ’n gevangene “beken” het, het die verhoor oor die algemeen eers ná ’n paar maande plaasgevind, sodat die sigbare spore van marteling kon verdwyn.
Die ÁVH het individue soos oud-minister van binnelandse sake en kommunistiese leier László Rajk en die primaat van die Hongaarse Rooms-Katolieke Kerk Kardinaal József Mindszenty gemartel.
Konsentrasiekampe[wysig | wysig bron]
Daar was 'n paar konsentrasiekampe wat deur die ÁVH in Hongarye bestuur is waar politieke gevangenes ná hul verhoor gehuisves is. Soms was daar sterftes as gevolg van die slegte behandeling van die gevangenes of weens gevegte tussen die gevangenes onderling. Ná 1953 – nadat Imre Nagy die amp as eerste minister aangeneem het – het toestande in die kampe aansienlik verbeter.
Verantwoordelikhede[wysig | wysig bron]
Die ÁVH was verantwoordelik vir grensbeheer, rivier- en lugsekuriteit, toesig oor buitelanders (insluitend toeriste), paspoortbeheer, uitwysing van burgers, staatsveiligheid en ondervraging van politieke gevangenes.
Hoofkwartier[wysig | wysig bron]
Die hoofkwartier van die ÁVH, wat die "Huis van Terreur" genoem was, was by Andrássyweg nr. 60 in Boedapest geleë. Hierdie gebou was voorheen die hoofkwartier van die fascistiese Nyilaskeresztes Párt – Hungarista Mozgalom (Kruispylparty).
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ "Historical Archives of the Hungarian State Security". Hungarian Archives Portal. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 September 2019. Besoek op 23 Oktober 2021.
Eksterne skakels[wysig | wysig bron]
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Államvédelmi Hatóság.
