65803 Didumos
![]() Didumos (links onder) en Dimorfos, soos afgeneem deur die DART-ruimtetuig. | |
Wentelbaaneienskappe [1] | |
---|---|
Epog 21 Januarie 2022 (Juliaanse dag 2459600,5) | |
Afelium | 2,2753 AE |
Perihelium | 1,0131 AE |
Halwe lengteas | 1,6442 AE |
Wentelperiode | 2,11 jaar (770 dae) |
Baanhelling | 3,4079° |
Lengteligging van stygende nodus | 73,196° |
Periheliumhoek | 319,32° |
Natuurlike satelliete | 1 (Dimorfos) |
Fisiese eienskappe |
|
Massa | 5,4±0,4×1011 kg (stelsel)[2] ≈ 5,2×1011 kg (primêre voorwerp)[3] |
Gem. digtheid | 2,40±0,30 g/cm3[4] |
Rotasieperiode | 2,2600±0,0001[2] 2,2593±0,0002 h[5] |
Ashelling | 174±20 ° |
Spektraaltipe: | S[2][6] · SMASS = Xk[1] · X[7] |
65803 Didumos (Engels: 65803 Didymos; voorlopige naam: 1996 GT) is 'n asteroïed van kleiner as 'n kilometer breed en 'n dubbele stelsel wat geklassifiseer word as 'n moontlik gevaarlike asteroïed en nabyaardevoorwerp van die Apollo-groep. Die asteroïed is in 1996 deur die Spacewatch-opname ontdek. Sy klein maan van 160 meter breed, Dimorfos, is in 2003 ontdek. Vanweë sy dubbele aard is die asteroïed toe tot "Didumos" (die Griekse woord vir "tweeling") hernoem.
Dimorfos was die teiken van die DART-sending om die moontlikheid te ondersoek om die rigting van 'n asteroïed te verander deur 'n ruimtetuig daarteen te laat bots. Die botsing is waargeneem deur LICIACube, 'n komponent van die sending wat 'n verbyvlug gedoen het.
Wentelbaan
[wysig | wysig bron]Didumos wentel elke 770 dae (2 jaar en 'n maand) op 'n afstand van 1-2,3 AE om die Son. Sy baan het 'n eksentrisiteit van 0,38 en 'n helling van 3° met betrekking tot die sonnebaan. Die minimum afstand tussen sy wentelbaan en dié van die Aarde is tans 0,04 AE (6 miljoen kilometer),[1] maar dit sal verander wanneer die asteroïed versteur word. In November 2003 het dit 7,18 miljoen kilometer van die Aarde af gekom. Dit sal nie weer so naby kom tot in November 2123 nie, op 'n afstand van 5,86 miljoen kilometer. Didumos beweeg ook soms baie naby aan Mars verby. In Julie 2144 sal dit 4,68 miljoen kilometer van Mars af kom.[1] Die afstand van die Aarde van Oktober 2184 het 'n onsekerheidsfaktor van rofweg ±1 343 km.[8]
Didumos bring 1⁄3 van sy tyd deur as 'n nabyaardevoorwerp (NAV), waar die moontlikheid van botsings groter is: Sowat elke 73 000 tot 84 000 jaar tref 'n voorwerp Didumos met die energie van die DART-sendingsatelliet. Die asteroïed is waarskynlik al dosyne kere getref in sy 8 miljoen tot 10 miljoen jaar as 'n NAV.[9]
Botsing teen Dimorfos
[wysig | wysig bron]Didumos se maan, Dimorfos, was die teiken van die Double Asteroid Redirection Test (DART), 'n ruimtesending van Nasa wat op 26 September 2022 met opset teen die maan gebots het om sy wentelbaan om Didumos te verander.
Die DART-impak het Dimorfos se wentelperiode om Didumos met 33 minute verkort en het meer as 'n miljoen kilogram puin die lug in geskiet. Dit het 'n stofpluim tot gevolg gehad wat die Didumos-stelsel tydelik verhelder het en 'n komeetstert van 10 000 km lank geskep het wat maande lank sigbaar was.[10] Die DART-impak het vermoedelik die hele maan se oppervlak herskep en sy vorm verander. Dit het ook 'n impakkrater van verskeie tiene meters breed geskep.[11]
Die ESA-sending Hera sal volgens plan in 2026 by die Didumos-stelsel aankom om die uitwerking van die DART-impak op Dimorfos te ondersoek.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 "JPL Small-Body Database Browser: 65803 Didymos (1996 GT)" (2017-04-27 last obs.). Jet Propulsion Laboratory. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 April 2021. Besoek op 28 Junie 2017.
Hierdie artikel bevat teks uit dié bron, wat in die publieke domein is.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Naidu, S. P.; Benner, L. A. M.; Brozovic, M.; Nolan, M. C.; Ostro, S. J.; Margot, J. L.; et al. (September 2020). "Radar observations and a physical model of binary near-Earth asteroid 65803 Didymos, target of the DART mission" (PDF). Icarus. 348: 113777. Bibcode:2020Icar..34813777N. doi:10.1016/j.icarus.2020.113777. S2CID 219091858. 134777.
- ↑ Nakano, Ryota; Hirabayashi, Masatoshi; Brozovic, M.; Nolan, M. C.; Ostro, S. J.; Margot, J. L.; et al. (Julie 2022). "NASA's Double Asteroid Redirection Test (DART): Mutual Orbital Period Change Due to Reshaping in the Near-Earth Binary Asteroid System (65803) Didymos". The Planetary Science Journal. 3 (7): 16. Bibcode:2022PSJ.....3..148N. doi:10.3847/PSJ/ac7566. S2CID 250327233. 148.
- ↑ Cheng, Andrew; Agrusa, Harrison; Barbee, Brent; Meyer, Alex; Farnham, Tony; Raducan, Sabina; et al. (Desember 2022). "Momentum Transfer from the DART Mission Kinetic Impact on Asteroid Dimorphos" (PDF). Research Square. doi:10.21203/rs.3.rs-2339073/v1. (This work is licensed under a CC BY 4.0 License)
- ↑ Pravec, P.; Scheirich, P.; Kusnirák, P.; Sarounová, L.; Mottola, S.; Hahn, G. (Maart 2006). "Photometric survey of binary near-Earth asteroids". Icarus. 181 (1): 63–93. Bibcode:2006Icar..181...63P. doi:10.1016/j.icarus.2005.10.014. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 Oktober 2022. Besoek op 12 Maart 2017.
{{cite journal}}
: Invalid|display-authors=6
(hulp) - ↑ Scheirich, P.; Pravec, P. (Julie 2022). "Preimpact Mutual Orbit of the DART Target Binary Asteroid (65803) Didymos Derived from Observations of Mutual Events in 2003–2021". The Planetary Science Journal. 3 (7): 12. Bibcode:2022PSJ.....3..163S. doi:10.3847/PSJ/ac7233. S2CID 250650906. 163.
- ↑ "LCDB Data for (65803) Didymos". Asteroid Lightcurve Database (LCDB). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Julie 2020. Besoek op 12 Maart 2017.
- ↑ "Horizons Batch for 2184-Oct-14 Close Approach". JPL Horizons. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Oktober 2022. Besoek op 14 Oktober 2022. RNG_3sigma = uncertainty range in km. (JPL#194/Soln.date: 2022-Oct-13 generates RNG_3sigma = 1343 km)
- ↑ Campo Bagatin, Adriano; Dell’Oro, Aldo; Parro, Laura M.; Benavidez, Paula G.; Jacobson, Seth; Lucchetti, Alice; Marzari, Francesco; Michel, Patrick; Pajola, Maurizio; Vincent, Jean-Baptiste (3 Mei 2024). "Recent collisional history of (65803) Didymos". Nature Communications (in Engels). 15 (1): 3714. Bibcode:2024NatCo..15.3714C. doi:10.1038/s41467-024-48094-7. ISSN 2041-1723. PMC 11068898. PMID 38702317.
{{cite journal}}
: Check|pmc=
value (hulp); Check|pmid=
value (hulp) - ↑ Blue, Charles (3 Oktober 2022). "SOAR Telescope Catches Dimorphos's Expanding Comet-like Tail After DART Impact". NOIRLab. Besoek op 4 Februarie 2023.
- ↑ Raducan, Sabina D.; Martin, Jutzi (Julie 2022). "Global-scale Reshaping and Resurfacing of Asteroids by Small-scale Impacts, with Applications to the DART and Hera Missions". The Planetary Science Journal. 3 (6): 15. Bibcode:2022PSJ.....3..128R. doi:10.3847/PSJ/ac67a7. S2CID 249268810. 128.
Skakels
[wysig | wysig bron]Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.