8,8 cm-Flak 18/36/37/41

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
(Aangestuur vanaf 8,8 cm Flak 18/36/37/41)
8,8 cm-Flak 18-36

8,8 cm-Flak 36 met Flak Rohr 18-loop by die Imperiale Oorlogsmuseum in Londen
Tipe Lugafweer- en antitenkkanon
Oorsprong Vlag van Nazi-Duitsland Nazi-Duitsland
Diensgeskiedenis
In gebruik 1936–1945 (Nazi-Duitsland)
Gebruik deur Vlag van Nazi-Duitsland Nazi-Duitsland

Vlag van Italië Italië
Vlag van Bulgarye Bulgarye
Vlag van Spanje Spanje
Vlag van Finland Finland
Vlag van Frankryk Frankryk
Vlag van Griekeland Griekeland
Vlag van Sowjetunie Sowjetunie
Vlag van Verenigde Koninkryk Verenigde Koninkryk
Vlag van Republiek van China Republiek van China
Vlag van Brasilië Brasilië

Vlag van Noord-Viëtnam Noord-Viëtnam[1]
Oorloë Spaanse Burgeroorlog
Tweede Chinees-Japannese Oorlog
Tweede Wêreldoorlog
Viëtnamoorlog[1]
Produksiegeskiedenis
Ontwerper Krupp
Ontwerp 1928
Vervaardiger Krupp, Rheinmetall
Koste per eenheid 33 600 RM[2]
Vervaardig 1933–1945
Aantal gebou 21 310[2]
Spesifikasie (Flak 36[4])
Massa 7 407 kg in gewapende posisie
Lengte 5,791 m
Looplengte 4,938 m (56 kalibers)
Wydte 2,3 m[3]
Hoogte 2,10 m (afvurend)
Bemanning 10[3]
Rondte Vaste QF 88×571mmR[3]
Kaliber 88 mm (3,46 dm)
Lope Een, 32 groewe met toenemende regshandige draai van 1/45 na 1/30
Bruglaai Horisontale halfoutomatiese skuifblok
Terugslag Hidro-pneumaties[3]
Wa Sonderanhänger 201 (Flak 18) en Sonderanhänger 202 (Flak 36, 37, 41)
Righoek −3° tot +85°
Rigbaan 360°
Vuurtempo 15–20 rpm
Trompsnelheid 840 m/s (2 690 vt/s)
Normale vuurafstand 14 860 m grondteiken
8 000 m effektiewe plafon
Maksimum vuurafstand 9 900 m maksimum plafon
ZF.20

Die 8,8 cm-Flak 18/36/37/41 is 'n Duitse lugafweer- en antitenkkanon wat in die 1930's ontwikkel is. Dit was een van Nazi-Duitsland se mees gebruikte kanonne regdeur die Tweede Wêreldoorlog en van hul mees gevreesde en herkenbare wapens tydens die oorlog. Die ontwikkeling van die oorspronklike ontwerp het gelei tot die daarstelling van 'n groot verskeidenheid kanonne.

Die naam het betrekking op 'n verskeidenheid kanonne; die eerste een was amptelik die 8,8 cm-Flak 18, die verbeterde weergawe van die 8,8 cm-Flak 36 en later die 8,8 cm-Flak 37 genoem.[N 1] Die woord Flak is 'n akroniem in Duits vir Flugzeugabwehrkanone[5][N 2] en beteken lugafweerkanon, die oorspronklike doel vir die ontwerp van die kanon. In Engels het die woord Flak 'n generiese term geword vir enige lugafweervuur vanaf die grond. Informeel is na die kanonne verwys as Acht-acht (agt-agt) deur die Duitsers en die eighty-eight deur die Geallieerdes.[N 3]

Die beweegbare, goed ontwerpte kanonwa het daartoe bygedra dat die lugafweerkanon direk in 'n beperkte antitenkrol gebruik kon word terwyl dit net so op sy wiele gestaan het.[4] Dit kon binne twee en 'n halwe minuut geskuif word. Die kanon se sukses in die geforseerde antitenkrol het tot gevolg gehad dat 'n kanon vir tenks ontwikkel is uit die lugafweerkanon, die 8,8 cm-KwK 36; KwK beteken Kampfwagen-Kanone (letterlik oorlogsvoertuigkanon of gevegsvoertuigkanon) en is ontwerp om as die primêre wapen in die skiettoring van 'n tenk gebruik te word. Die Tiger I-swaartenk was toegerus met die 8,8 cm-KwK 36-kanon.

Benewens hierdie Krupp-ontwerpe het Rheinmetall later 'n kragtiger lugafweerkanon, die 8,8 cm-Flak 41, ontwerp waarvan maar relatief min vervaardig is. Krupp het hierop gereageer met 'n prototipe van die langloop- 8,8 cm-kanon, wat later ontwikkel is as die 8,8 cm-PaK 43-kanon wat vir tenkvernietiging gebruik is in die Elefant en Jagdpanther-tenkvernietiger. Dit is ook in die skiettoring van die Tiger II-tenk geïnstalleer, wat dit 'n ware swaargewigtenk gemaak het.

Ontwikkelingsgeskiedenis[wysig | wysig bron]

Agtergrond[wysig | wysig bron]

Troepe van die Gemenebeslande in die Eerste Wêreldoorlog met 'n verowerde Duitse 8,8 cm-Flak 16-lugafweerkanon, Augustus 1918

Aanvanklik tydens die Eerste Wêreldoorlog was lugafweerkanonne aangepaste mediumkaliberwapens, so gemonteer dat hulle teen 'n veel groter hoek kon vuur. Teen 1915 het die Duitse bevelvoerders egter besef dat die aksie nutteloos was en miskien net as 'n afskrikmiddel dien, selfs teen die lugballonne en stadig bewegende vliegtuie van die tyd.[9] Namate die vermoë van vliegtuie verbeter het, het weermagte doelgerigte lugafweerkanonne met hoë trompsnelhede ontwerp wat projektiele tot hoër hoogtes kon skiet. Dit was juis die hoë trompsnelheid, gekoppel met die projektiel se swaar massa, wat die 8,8 cm-Flak een van die beste antitenkwapens van die Tweede Wêreldoorlog gemaak het.[10] Die eerste sodanige Duitse kanon is in 1917 in diens gestel en het die 8,8 cm-kaliber gebruik, wat 'n standaardkaliber in die Duitse Vloot was.[9]

Ná die Duitse nederlaag in die Eerste Wêreldoorlog is hulle volgens die bepalings van die Verdrag van Versailles verbied om nuwe wapens van die meeste tipes aan te skaf. Tog het die Krupp-maatskappy begin om 'n nuwe lugafweerkanon saam met Bofors van Swede te ontwikkel. Die ontwerp was 'n 75 mm-model.[9] Gedurende die prototipefase het die Duitse Leër gevra vir 'n kanon met groter slaankrag; die ontwerpers het toe weer van voor af begin en die 88 mm-kaliber gebruik.

Prototipes van die 88 is in 1928 vervaardig. Die eerste model, die Flak 18, het oor 'n enkelloop met 'n lengte van 56 kalibers[N 4] beskik, wat gelei het tot die algemene benaming van L/56.

Eerste generasie: Flak 18, 36 en 37[wysig | wysig bron]

8,8cm Flak 36 besig om opgestel te word met beide stelle wiele reeds ontkoppel.

Die Flak 18 was gemonteer op 'n kruisvormige kanondraer. Dit kanon het oor 'n eenvoudige halfoutomatiese herlaaistelsel beskik wat die dop van die pas gevuurde skoot uitskop sodat die volgende projektiel gelaai kan word. Die kanon vuur die volgende skoot en die terugslag vind plaas. Gedurende die terugslag word die leë dop deur middel van hefbome terugwaarts uitgewerp en dan skop 'n nokas in en die kanon word oorgehaal. Dit verseker dat 15 tot 20 skote per minuut gevuur kon word, wat beter was as die meeste soortgelyke wapens van die era. Hoëplofkragammunisie is gebruik teen vliegtuie en soldate en pantserammunisie teen tenks en ander pantservoertuie.

Namate die Nazi's in 1933 begin beheer oorneem het, is daar wydverspreid met produksie begin en die Flak 18 was in klein hoeveelhede beskikbaar toe Duitsland aan die Spaanse Burgeroorlog deelgeneem het. Dié kanon het homself gou bewys as die beste lugafweerkanon wat toe beskikbaar was. Die afdeling wat die Flak 18 gebruik het, het bewys dat die kanon akkuraat is en ook in ander rolle gebruik kan word, byvoorbeeld teen landteikens. Die hoë trompsnelheid en groot kaliber het verseker dat dit 'n uitstekende langafstandteenvoertuig- en teenbunkerwapen was. Die aksie in die oorlog het ook 'n aantal klein probleme geïdentifiseer en ook waar moontlik verbeteringe aangebring kon word.

Die beweegbare, goed ontwerpte kanondraer het tot gevolg gehad dat die lugafweerkanon direk in 'n beperkte antitenkrol gebruik kon word terwyl dit net so op sy wiele gestaan het sonder dat die ekstra bene uitgeplaas word. Daar was egter beperkings op die hoogte en afstand wat behaal kon word in dié modus.[4] Vir normale werking is die voorste en agterste wiel- en asstelle ontkoppel, die ekstra bene is vanaf die vertikale posisie na die grond oopgevou en die proses het slegs twee en 'n halwe minuut geduur.[4] Albei modusse het verseker dat die kanon gebruik kon word in vinnig bewegende operasies, tipies soos met die Blitzkrieg. Omrede die kanon swaar was, kon slegs groot voertuie dit sleep; die Sd.Kfz. 7-voertuig met rusperbande agter was die beste keuse.

Elke battery het uit vier kanonne bestaan met 'n teikenaanwyser elk, wat aan die sentrale beheerder gekoppel is wat gekoördineerde vuur moontlik maak. Met 'n outomatiese herlaaistelsel was die kanonrigter se taak om die kanon se loop op die teiken te hou met die seine vanaf die sentrale beheerder. Die laaiers moes net seker maak dat die wapen gevoer word met lewendige ammunisie wat gevuur is sodra dit gelaai is; die kanonrigter moes die kanon mik volgens die data.

Noord-Afrika, 8,8 cm-Flak 18 gesleep deur 'n Sd.Kfz. 7, met die kantbene gelig.

Baie verbeteringe is aangebring aan die Flak 36; dit is toegerus met 'n loop wat uit twee stukke bestaan het om geslyte voerings makliker te vervang. Die Flak 36 was ook somtyds toegerus met 'n pantserskerm om beperkte beskerming aan die bemanning te verleen. Hierdie skerms kon ook aan die Flak 18's geheg word.

Die latere model Flak 37 se instrumentasie is opgegradeer sodat die kanonrigters die aanwysings vanaf die sentrale beheerder makliker kon volg. Sommige bronne berig verkeerdelik dat die Flak 37 nie in 'n teenpantserrol gebruik kon word nie. Die feit is dat alle 8,8 cm-Flak-kannone in staat was om vir beide die rolle van lugafweer en teenpantser gebruik te word.[11]

Die onderdele van die verskeie modelle was uitruilbaar en dit was nie ongewoon dat onderdele gemeng word nie. Beide die Flak 18 en die Flak 36 het dieselfde permanente tydbuis met twee "Zünderstellbecher" gehad. Die Flak 37/41 het 'n eenvoudiger tydbuis gehad.

Tweede generasie: Flak 41[wysig | wysig bron]

8,8 cm-Flak 41 by die Amerikaanse Leërartilleriemuseum

So vroeg as 1939 reeds het die Lutfwaffe 'n versoek gerig vir wapens met 'n nog beter vermoë om die bedreiging van vliegtuie wat aanvalle vanaf hoë hoogtes doen, die hoof te bied. Rheinmetall se antwoord was die nuwe 88 mm ontwerp met 'n langer projektiel en loop.[12]

'n Prototipe was reeds vroeg in 1941 beskikbaar[12] wat aanleiding gegee het tot die naam 8,8 cm-Flak 41. Hierdie nuwe kanon het 'n 9,4-kilogram projektiel gevuur met 'n trompsnelheid van 1 000 m/s wat verseker het dat dit hoogtes van 11 300 m kon bereik en 14 700 m ver kon skiet. Die generaal van lugafweerartillerie Otto Wilhelm von Renz het opgemerk dat dié kanon se vermoë amper gelyk is aan die 12,8 cm-FlaK 40-kanon.[9] Die Flak 41 op sy draaibare voetstuk het 'n laer silhoeët gehad as die 8,8 cm-Flak 18/36/37 op sy vaste voetstuk. Die loop was aanvanklik ontwerp as 'n driestuk met 'n lengte van 74-kalibers maar is later herontwerp na 'n tweestuk met lengte van 72-kalibers.[12] Verbeteringe aan die herlaaistelsel het tot gevolg gehad dat die vuurtempo verbeter het, met 20 tot 25 rondtes wat in een minuut gevuur kon word.[9]

Omrede die kanon meer kompleks was het dit meer instandhouding geverg en ook meer probleme opgelewer. Hulle was hoofsaaklik in Duitsland gebruik omrede dit makliker was om hulle te onderhou en te diens. Van die probleme was dat die leë projektieldoppe vasgehaak het wanneer dit uitgeskop word tydens die terugslag. Weens die hoë koste en kompleksiteit van die kanon was daar maar relatief min van hulle vervaardig, slegs 556 in totaal. Die eerste eenhede is in Maart 1943 afgelewer;[12] vanaf Augustus 1944 was daar slegs 157 eenhede in bedryf en in Januarie 1945 slegs 318.[13]

As gevolg van die lae produksie-uitsette en -probleme met die Flak 41 is daar probeer om die Flak 41 se loop op ander kanonwaens te bou. Gedurende 1942 was die Flak 41 se loop op die Flak 37 se onderstel gemonteer maar dit het gou geblyk dat die onderstel nie die kragte kon absorbeer nie, selfs nadat dit versterk is. Daar is toe probeer om die Flak 37 se loop groter te maak vir 'n Flak 41 projektiel en 'n blitsbreker ook te installeer. Nadat ander onderdele versterk is, was die oplossing suksesvol. Die suksesvolle ontwerp was 74 kalibers lank of 78 met die blitsbreker ingesluit. Daar is egter probleme ondervind met die Flak 37 se multi-onderdeelloop en 'n nuwe loop, gebaseer op die Flak 18 wat uit een stuk bestaan het, is ontwerp. Produksie was egter in elk geval gekanselleer nadat slegs dertien eenhede vervaardig is omrede die hulpbronne wat benodig is dieselfde is om 'n ware Flak 41 te vervaardig. Die hulpbronne was egter nie beskikbaar nie.[13]

Daar is ook geëksperimenteer om die Flak 41 se loop op die onderstel van die 10,5 cm FlaK 39 te monteer. Dié produk het die 105 mm oortref en is die 8,8 cm-Flak 39/41 genoem. Dit het egter nooit in produksie gegaan nie omrede geen Flak 41-lope beskikbaar was nie.[13]

Produksiegeskiedenis[wysig | wysig bron]

Daar is duisende 88 mm kanonne geproduseer gedurende die oorlog in verskeie modelle en onderstelle.

Swaar-Flak produksiehoeveelhede
Voor-oorlogs 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 Totaal
8,8 cm-Flak 18/36/37[2][14] 2 459 183 1 130 1 998 3 052 4 712 6 482 738 20 754
8,8 cm-Flak 41[9] 0 0 0 0 48 122 290 96? 556
10,5 cm Flak 38/39[14] ? 38 290 509 701 1 220[9] 1 331[9] 92 meer as 4 181
12,8 cm-Flak 40 (insluitend tweeling)[9][14] 0 0 0 0 65 298 664 98 1 125

In vergelyking met ander tipe artillerie het die Duitse oorlogsindustrie 570 swaar (kaliber 88–128 mm) lugafweerkanonne, 1 020 veldartillerie eenhede en 1 300 tenkkanonne, antitenkkanonne en selfaangedrewe kanonne in Desember 1943 gebou.

Krygsgeskiedenis[wysig | wysig bron]

American troops knew that the greatest single weapon of the war, the atomic bomb excepted, was the German 88 mm flat-trajectory gun, which brought down thousands of bombers and tens of thousands of soldiers. The Allies had nothing as good, despite one of them designating itself the world's greatest industrial power.
— Paul Fussell, 1989[15][16]

Duitse gebruik[wysig | wysig bron]

Die 88 mm is in twee rolle gebruik: as swaarlugafweerkanon en as 'n antitenkkanon. Ander gebruike sluit in ondersteuningsvuur vir die troepe aan die front en in 'n statiese lugafweerrol op die Duitse tuisfront.

Lugverdediging van die Duitse Ryk[wysig | wysig bron]

Kommandogerät 40, die afstandmeter en meganiese analoogrekenaar wat die lugafweerkanonne beheer, Manege Militêre Museum, Helsinki, Finland (2006)

Ná 1935 is die lugafweerverdediging van Duitsland deur die Luftwaffe beheer.[9] Toe die Tweede Wêreldoorlog uitbreek het die Luftwaffe oor 6 700 (2 cm en 3,7 cm) ligte en 2 628 swaar Flakkanonne beskik. Die meeste van laasgenoemde was 8,8 cm-Flak 18s, 36s of 37s; daar was ook 'n klein aantal 10,5 cm Flak 38's of 39's.[9] Dit was tweekeer soveel as die aantal lugafweerkanonne waaroor die Britse lugverdeging beskik het, terwyl Frankryk en Amerika selfs nog minder gehad het.[9] Die meeste van die 88 mm kanonne is regdeur die oorlog vir lugafweer gebruik, waarvoor hulle ontwerp was.

Die kanonne was gewoonlik toegerus met 'n Kommandogerät-stelsel, wat 'n analoogskietrekenaar was. Die Kommandogerät-stelsels was sedert 1925 in gebruik, en die Kommandogerät p40 was die standaardstelsel gedurende meeste van die oorlog. Dit het uiters presiese vuur toegelaat, en sou selfs in ag neem hoe ver die kanonne van mekaar en die mikbemanning was, wat die afset uitgekanselleer het en alle wapens op dieselfde punt gerig het. Dit het toegelaat dat veelvuldige kanonne presies op dieselfde teiken gerig word deur 'n enkele bevelbemanning van vyf man, in plaas daarvan om opgeleide spanne op elke kanon te vereis.[17]

Radar-rigstelsels is ook ontwikkel om hierdie stelsels aan te vul. Derduisende van die Würzburg-radarreeks is vervaardig en wyd gebruik. Dit het vuur in die algemeen sonder siglyn toegelaat, maar het swak akkuraatheid in vergelyking met die visuele stelsels gehad. Dit het gelei tot die Giant Würzburg, wat voldoende akkuraatheid gehad het om kanonne presies te beheer sonder direkte visuele kontak.

Die lugafweerkanonne was nie goedkoop nie, veral as dit vergelyk word met die kostes van vegvliegtuie.[9] In Januare 1943, op die tydstip toe Duitsland in 'n desperate geveg gewikkel was tydens die Slag van Stalingrad in die Ooste en strawwe bombarderings moes verduur van die Geallieerdes in die Weste, was uitgawes op lugafweerkanonne 39 miljoen ryksmark, terwyl die res van die uitgawes gespandeer op ammunisie en wapens slegs 93 miljoen mark was; dit sluit 20 miljoen vir die Duitse Vloot in en slegs 9 miljoen vir vliegtuie.[9]

In Augustus 1944 was daar 10 704 Flak 18, 36 en 37 kanonne in diens, hul getalle is aangevul deur die 10,5 cm Flak 38 en 39 kanonne asook die gedugte 12,8 cm-Flak 40. Die rede vir die toename was die verskerpte bomaanvalle deur die Britse en Amerikaanse lugmagte gedurende 1943 en 1944. Daar was klagtes dat die lugverdedigingprogram nie doeltreffend was nie en dat die kanonne verskuif moes word na waar dit in 'n antitenkrol gebruik kon word. Hierdie polities-ongewilde oorplasing het nooit plaasgevind nie.

Ondersteuning van troepe[wysig | wysig bron]

'n 88 mm kanon in 'n direkte vuurrol, USSR, 1942

Die 8,8 cm-Flak het goed gevaar in sy oorspronklike rol as 'n lugafweerkanon en het homself ook in 'n antitenkrol bewys. [15] 'n Amerikaanse tenkbemanningslid wat drie tenkvoltreffers oorleef het, het aan die Chryslerkorporasie (waar die tenks vervaardig is) geskryf na D-dag en bevestig dat die 88 hulle vinnig verwoes het en deur die tenks gaan asof dit papier was.[18] Die sukses van die kanon was toe te skryf aan sy bruikbaarheid, die loop kon laat sak word sodat dit onder die horison kon mik. Geen ander lugafweerkanon kon dit doen nie. Soos die Tweede Wêreldoorlog gevorder het, het dit duidelik geword dat bestaande antitenkwapens nie die pantser van groter en swaarder vyandelike tenks kon deurdring nie, en bevelvoerders het meer en meer die 8,8 cm-Flakkanon teen tenks gebruik.

Die 8,8 cm-Flak is ontplooi teen tenks in 'n antitenkrol net soos in sy lugafweerrol, hulle is saam geplaas in batterye, gewoonlik vier elk. Die hoërvlak taktiese eenheid was gewoonlik 'n mengsel van lugafweerkanonne (gemischte Flak-Abteilung).[N 5] Die bataljonne het gemiddeld uit 12 kanonne bestaan, ondersteun deur kleiner kanonne.

Die Duitse Condor Legioen het hoofsaaklik die 8,8 cm-Flak 18 kanon tydens die Spaanse Burgeroorlog gebruik, waar sy gebruik as 'n antitenkwapen sy rol as 'n lugafweerkanon oorskadu het. Vir die Slag van Frankryk was die Duitse Leër ondersteun deur 8,8 cm-Flak-kanonne van 24 gemengde lugafweerbataljonne.[9] Die 8,8 cm-Flak was gebruik teen die swaar gepantserde tenks soos die Char B1 bis en Matilda II, wie se voorste pantser nie deur die standaard ligte 3,7 cm antitenkkanon deurdring kon word nie. Die 8,8 cm-Flak was kragtig genoeg om deur 84 mm pantser te dring op 'n afstand van 2 km en maak dit 'n ongeëwenaarde antitenkwapen gedurende die vroeë dae van die oorlog en steeds gedug teen alles behalwe die swaarste tenks aan die einde van die oorlog.[19] Erwin Rommel het die kanon gebruik tydens die Slag van Arras in 1940 om die Britse teenaanval te stuit en daarmee hulle enigste kans om uit die omsingeling te breek, verydel. Gedurende die Slag van Frankryk het dit 152 tenks en 151 bunkers vernietig.[9] Tydens die Slag van Frankryk is die voertuiggemonteerde 8,8 cm-Flak 18s ook vir die eerste keer gebruik, die sogenaamde "Bunkerknacker" van die Sd.Kfz. 8 swaarvoertuig.

'n 8,8 cm kanon word verskuif op die Russiese front

Gedurende die Noord-Afrikaveldtog het Rommel dié kanon uiters effektief aangewend deur die Britse tenks van die Agste Leër in lokvalle te lei. Hy het gemaak of sy eie tenks terugval en dit gebruik as aas. Slegs twee flak-bataljonne het 264 Britse tenks vernietig in 1941.[9] Tydens die slagte by Halfaya-pas het die 8,8 cm-Flakkanonne soveel tenks vernietig dat dit later die Hellfire-pas genoem is. Later in dieselfde omgewing, tydens die Slag van Faid in Tunisië, het Rommel 'n aantal 8,8 cm-Flaks (tesame met 7,5 cm Pak 40s en 5 cm Pak 38's) in die kaktusomgewing gekamoefleer. Die onervare Amerikaanse tenkbevelvoerders het hulle in die vallei van Faid ingehaas net om uitgewis te word. Toe die Amerikaanse Leër M3 Stuart en M4 Sherman tenks stuur om die kanonne te vernietig, het versteekte Duitse kanonne die tenks uitgewis, op afstande wat langer was as die reikafstand van die Amerikaanse 37 mm en 75 mm tenkkanonne.

Tydens Operasie Barbarossa, die inval van die Sowjetunie, het die Duitsers die 8,8 cm-Flak in 51 gemengde lugafweer-bataljonne gebruik.[20] Die bataljonne[9] is hoofsaaklik deur die Luftwaffe beheer en verbind met die Heer op korps- of leërvlak, met ongeveer een bataljon per korps toegeken.[21] Die wapen was deurentyd gebruik op die Oostelike front.

88 met bemanning, Frankryk, 1944

Die gebruik van die 8,8 cm-Flak in 'n antitenkrol was meer effektief in die plat en oop terrein van Libië, Egipte en die Oostelike Front. Die digbebosde terrein in Italië en Noord-Frankryk was minder geskik vir die gebruik van die kanon, met sy langafstandvermoë, in 'n antitenkrol. Die sukses van die gebruik van die kanon in 'n antitenkrol het die Geallieerdes genoop om nuwe tenkontwerpe te ontwerp as 'n verdedigingsmaatreël. Op 18 en 19 Julie 1944 is 'n Luftwaffe 8,8 cm lugafweerbattery deur majoor Hans von Luck gebruik om Britse tenks naby Cagny aan te val. Die tenks was deel van Operasie Goodwood. Twintig tenks is vernietig deur die kanonne in die eerste paar sekondes van die aanval en ten minste 40 tenks is vernietig deur 8,8 cm-Flaks tydens die aanval.[22] Die sukses van die 8,8 cm-Flaks het die ontwikkeling van die doelgerigte 8,8 cm kaliber PAK's tot gevolg gehad. Die PAK's was selfs beter in 'n antitenkrol as gevolg van hulle laeprofielontwerp. Teen Februarie 1945 was daar 327 swaarlugafweerbatterye in gebruik teen die Russiese Leër. Dit was 21% van alle kanonne wat gebruik was vir lugafweerdoeleindes.[9]

Kusverdediging[wysig | wysig bron]

Op 14 September 1942 het Flak-Abt. I./43 (majoor Wegener) die kanonne gebruik teen 'n kommando-inval van die Britse Vloot genaamd Operasion Agreement naby Tobroek. Tussen majoor Wegener en die Italiaanse 155 mm (6-duim) kusbatterye het hulle die torpedojaer HMS Sikh so ernstig beskadig dat dit gesink het terwyl die skip op sleeptou geneem is deur HMS Zulu.

Gebruik deur ander weermagte[wysig | wysig bron]

Italië[wysig | wysig bron]

In Junie 1939 het Italië 'n krediet van ongeveer 300 miljoen Italiaanse liere met Nazi Duitsland teen die verkope van verwerkte materiale gehad. Die Italiaanse Oorlogministerie het voorgestel dat die krediete afgelos kan word met 50 batterye 8,8 Flak (88/55 – Italiaanse nommertoewysing) se kanonne, wat ongeveer gelyk was aan 300 kanonne tesame met ammunisie. Die beginsel was oor die algemeen aanvaar maar die Duitse owerhede het gesê dat hulle nie oor so 'n hoeveelheid van die betrokke wapen beskik nie; hulle het die skuld afgelos met 'n gedeelte 8,8 cm-Flak en gedeeltelik met die 7,5 cm kanon (75/50 in Italiaanse terme).[23]

Die Duitse owerhede het ook voorsien dat hulle meganiese onderdele van Italië gaan bestel vir hulle lugafweer en antitenkkanonne en het dit in die voorstelling ingesluit met die gevolg dat produksie van die komponente by die werkswinkels van Ansaldo, in Genoa en Pozzuoli, en OTO begin is.[24] Die batterye is afgelewer, kompleet met 'n Zeiss-vuurbeheerstelsel Mod. 36, en die relevante hulptoerusting.

Die batterye het in Italië gearriveer 'n paar dae nadat hulle tot die oorlog toegetree het. Die battery was aanvanklik gedeeltelik afgelewer aan die Milizia Volontaria per la Sicurezza Nazionale (Militêre Vrywilligers vir Nasionale Sekuriteit) vir beskerming van die Italiaanse hoofstede en die ander gedeelte is na Libië gestuur om hul hawens te beskerm. Ander batterye is later afgelewer aan die mobiele motorfietsseksies. Dit was gou duidelik dat die Italiaanse Koninklike Weermag nie oor 'n geskikte voertuig of trekker beskik het om die kanonne te trek nie. Hulle die Lancio 3Ro gebruik wat nie oor vierwielaandrywingvermoë beskik het nie. Teen die einde van 1940 was 44 kanonne en die vuurstasies beskikbaar. Vanaf Oktober 1942 is verskeie batterye, terwyl dit steeds die eiendom van Duitsland was, deur Italiaanse magte gebruik vir die beskerming van militêre infrastruktuur en stede. Hierdie praktyk is meer intensief gebruik in 1943 toe tot 100 batterye so gebruik is.[25] Nadat die eerste toerusting in 1940 afgelewer is, is nog 24 kanonne en hulle sleepvoertuie na Italië oorgeplaas met die doel om hul 1ste Pantserdivisie "M" toe te rus. Die 88/55 kanon in die Regio Esercito was in sy natuurlike rol as lugafweerkanon gebruik. Sy gebruik as 'n antitenkwapen was beperk tot gebruik in die verskillende Noord-Afrikafronte (Libië en Tunisië) en slegs deur 'n paar selfaangedrewe veldartilleriegroepe (gruppi autocampali).

China[wysig | wysig bron]

In 1937 het die Chinese Nasionale Regering 20 Flak 18 kanonne ingevoer en hulle gebruik om die verdediging langs die Yangtzerivier te versterk. Hierdie kanonne is intensief gebruik gedurende die Japannese lugaanval tydens die Slag van Chongqing en Chengdu.[26]

Finland[wysig | wysig bron]

In 1943–1944 het Finland ook 90 8,8 cm-Flak 37-kanonne van Duitsland gekoop en gebruik vir lugverdediging in die grootste Finse stede. Hierdie kanonne het 'n groot rol gespeel teen die Sowjetunie se lugaanvalle teen Helsinki in Februarie 1944. Na die oorlog was die kanonne steeds gebruik deur die Finse magte as lugafweerkanonne tot in 1977 en is daarna vir kusverdediging gebruik tot vroeg in die 2000's.[27] Die Finne het na die kanonne as Rämäpää (roekeloos) verwys, na aanleiding van vervaardiger se voorletters RMB op die kanonne. Verskeie van die Finse kanonne word bewaar in museums en ook as gedenktekens.

Spanje[wysig | wysig bron]

In 1936, tydens die Spaanse Burgeroorlog, is vier Flak 18 88 mm batterye (16 kanonne) na Spanje gestuur vir gebruik as lugafweerkanonne deur die Duitse Condor Legioen maar hulle het dit gebruik vir antitenkaksie, bunkervernietiging en selfs om vyandelike batterye uit te wis. Daar is later meer kanonne na hulle gestuur en 'n aantal 88 mm kanonne is ook verskaf aan die Spaanse weermageenhede. Teen die einde van die oorlog het die Spaanse Leër al 52, van die Flak 18 eenhede ontvang, gebruik.

Artillerietoerusting was skaars vir die Spaanse Nasionalistiese magte en die lae vaardigheidsvlak van die Spaanse kanonbemannings het tot gevolg gehad dat die Flak 18 kanon gebruik is in 'n verskeidenheid rolle, antitenk en as 'n tradisionele, artilleriekanon. Met die regte ammunisie was die kanon effektief in beide rolle.[28] Die oorlog in Spanje se fronte het wild gefluktueer en daar is ook Russiese tenks gebruik deur die Republikeine, wat die Duitse magte gedwing het om die Flak 18 teen teikens op die grond te gebruik. Teen die einde van die oorlog was die Flak 18 kanonne meer gebruik in 'n antitenk- en tradisionele artillerierol as vir die lugafweerrol waarvoor dit oorspronklik ontwerp is. Die kanon is 377 keer gebruik in gevegsaksie, maar slegs 31 keer teen vyandelike vliegtuie. Die gebruik van die Flak kanon in 'n direkte ondersteuningsrol van die infanterie het tot gevolg gehad dat die kanonbemannings onderhewig was aan vyandelike infanterievuur. Die slagoffers van die Flakbatterye was die tweede meeste naas dié van die bomwerpervlieëniers.

Vroeg in 1937 was daar gevegte rondom Malaga en 'n battery Flak 18-kanonne is bevel gegee om ondersteunende vuur te verskaf aan die infanteriebrigade. Slegte weer het tot gevolg gehad dat die bomwerpers nie kon opstyg nie, maar die aanval was steeds 'n sukses, hoofsaaklik omrede die kanonne akkurate en gekonsentreerde ondersteuningsvuur verskaf het. Flak 18-batterye is ook gebruik deur die Nasionaliste tydens die Slag van Ebro, as direkte vuur teen veldbunkers asook indirekte ondersteuningsvuur vir die aanslag op Barcelona.

Na die burgeroorlog was nog 88 Flak 36 modelle aan Spanje gelewer in 1943 en na 1943 is dit onder lisensie vervaardig in Trubia volgens ooreenkoms FT 44; ongeveer 200 kanonne is vervaardig.

Geallieerdes[wysig | wysig bron]

Laat in 1944 is verowerde Flak 36-kanonne vir 'n kort tydperk aan die Amerikaanse Sewende Weermag uitgereik vir gebruik. Die 79ste Veldartilleriebataljon (Voorlopig) is gevorm uit personeel van die 79ste en 179ste Veldartilleriegroepe om verowerde Duitse artillerie te gebruik tydens 'n ammunisietekort. Soortgelyk was die 244ste Veldartilleriebataljon tydelik toegerus met 'n verskeidenheid verowerde Duitse 88 mm kanonne en 105 mm en 150 mm houwitsers. Teen 31 Desember 1944 het die 244ste Veldartilleriebataljon reeds 10 706 rondes gevuur met verowerde Duitse wapentuig.[29]

Frankryk[wysig | wysig bron]

In Maart 1945 het Frankryk sy 401ste en 403de Lugafweerartillerieregimente van verowerde Duitse 88 mm kanonne voorsien wat met die Britse GL Mk. I en GL Mk. III radars toegerus was.[30]Die kanonne was tot in 1953 deur sekondêre eenhede gebruik en toe nog vir 'n paar jaar vir opleiding.[31]

Joego-Slawië[wysig | wysig bron]

Gedurende die Joego-Slawiese oorloë van die 1990's was verskeie Flak kanonne gebruik, hoofsaaklik deur die vlootartillerie van die Joego-Slawiese Volksweermag (JNA). Die Joego-Slawiese Weermag (VJ) het ook die Flak kanonwaens gebruik wat toegerus is met dubbele 262 mm vuurpyllanseerbuise van die M-87 Orkan vuurpyllanseerder nadat die 88 mm kanon verwyder is. Dit kon ook trosbomme afvuur sowel as antipersoneel- en antitenklandmyne; sover as 50 km. Daar was egter net 'n paar gebou in 1993; die hele projek is as 'n mislukking beskou.[32]

Griekeland[wysig | wysig bron]

Griekeland het oor ten minste 24 Flak kanonne beskik wat teen die Regia Aeronautica gebruik is tydens die Italiaanse inval van Griekeland in 1940. Hierdie kanonne is later, in April 1941, teen invallende Duitse Magte gebruik.

Viëtnam[wysig | wysig bron]

Aan die begin van 1954 het die Demokratiese Republiek van Viëtnam 'n aantal Flak 88-kanonne van die Sowjetunie ontvang. Dié kanonne is gebruik teen Amerikaanse vegvliegtuie in die vroeëre 1960's.

Vergelyking met soortgelyke lugafweerkanonne[wysig | wysig bron]

Die Flak 18/36/37 kon min of meer vergelyk word met die Italiaanse en Geallieerdes se lugafweerkanonne. Dit het 'n projektiel van 9,2 kilogram gevuur met 'n trompsnelheid van 840 m/s tot op 'n effektiewe hoogte van 8 000 meter[33] en met 'n maksimum hoogte van 9 900 meter.[4] Dit was effektief vir gebruik teen die Amerikaanse daglig-lugaanvalle wat gewoonlik op hoogtes van 6 400 tot 7 600 m gevlieg het. Sommige vliegtuie kon hoër as die kanon se effektiewe hoogte vlieg. Sommige lugafweerkanonne was al verweer, die kanonne het reeds meer skote gevuur as waarvoor dit ontwerp was, en dit het hulle hoogte beperk tot ongeveer 7 470 m.[34]

In teenstelling het die Britse QF 3,7-duim Merk III kanon 'n 13 kg projektiel gevuur met 'n trompsnelheid van 790 m/s tot op 'n effektiewe hoogte van 10 600 m en die Amerikaanse 90 mm M1 het 'n projektiel met 'n trompsnelheid van 820 m/s tot op dieselfde hoogte geskiet. Die Italiaanse Cannone da 90/53 het 'n 10,33 kg projektiel met 'n trompsnelheid 830 m/s tot op 'n effektiewe hoogte van 12 000 m gevuur. Die wapens van die Geallieerdes was meer effektief omrede hulle oor 'n nabyheidsbuis[N 6] vir hulle wapens beskik het. Die Geallieerde en Italiaanse wapens was egter swaarder en minder mobiel terwyl die Geallieerdes se wapens slegs vir grondvuur gebruik kon word indien verskeie modifikasies aangebring is. Die Geallieerde en Italiaanse 90 mm was ook gebruik vir antitenk aksie in hulle M36 tenkvernietiger en M26 Pershing tenks, maar die gebruik in sodanige rol was beperk omrede die Duitse tenks op daardie stadium van die oorlog in 'n verdedigende rol en die Geallieerdes se tenks in 'n aanvallende rol gebruik is.

Verwante ontwikkelings[wysig | wysig bron]

8,8 cm-KwK 36[wysig | wysig bron]

Die KwK 36 (Kampfwagenkanone 36) was 'n kanon wat vir tenks ontwikkel en gebou is deur Krupp, terselfdertyd as die Flak 36. Die KwK 36 het dieselfde ammunisie en ballistiek gebruik as die Flak 36. Hierdie kanon was die hoofwapen van die Tiger I-tenk.

8,8 cm-PaK 43 en KwK 43[wysig | wysig bron]

Die PaK 43/41 gebruik 'n tussenliggende gesplete spoor-montering met kanonskild, in plaas van die kruisvormige platform.

Terselfdertyd dat Rheinmetall die Flak 41 ontwikkel het, het Krupp probeer meeding deur hulle 8,8 cm Gerät 42 te ontwikkel, die kanon was egter nooit aanvaar as 'n produksiemodel nie. Krupp het egter aangehou met ontwikkeling en die dodelike 8,8 cm-PaK 43-antitenkkanon en die verwante 8,8 cm-KwK 43-kanon die lig laat sien.

Die PaK 43 (Panzerjägerkanone 43[35][36]) is gebruik op 'n nuwe kruisvormige platform met die kanon baie nader aan die grond, wat dit makliker gemaak het om die kanon weg te steek en ook moeiliker gemaak het om te tref. Dit was ook toegerus met sterker pantserskild wat teen 'n groter hoek geïnstalleer was, dit het beter beskerming aan die bemanning gebied. Behalwe die standaard kanonwatipe was daar ook 'n selfaangedrewe weergawe. Die Nashorn was lig gepantser en die Elefant en Jagdpanther was swaarder gepantserde tenkvernietigers.

Alle weergawes kon 200 mm pantser deurdring op 'n afstand van 1 000 m. Dit kon dus enige tenk vernietig. Die hoofwapen van die Tiger II-tenk was die 8,8 cm-KwK 43-kanon, 'n PaK 43 aangepas vir gebruik deur tenks wat ook oorweeg was vir gebruik op die Panther III-tenk.

Variante[wysig | wysig bron]

Kanonne wat die 88×571R mm projektiel gebruik[wysig | wysig bron]

'n 8,8 cm Flak 37 word ten toon gestel by die Imperial War Museum, Duxford, Groot-Brittanje.
  • 8,8 cm-Flak 18: Toegerus met 'n nuwe semi-outomatiese agterlaaier, wat dit die status van snelvuurkanon gee. Daar is begin met produksie in Duitsland in 1933 en dit het die Sonderanhänger 201 kanonwa gebruik. Die kanon het sewe ton geweeg. Die kanon kon 15 tot 20 rondtes per minuut vuur. Dit was later met 'n kanonskerm toegerus om die bemanning te beskerm wanneer grondteikens aangeval word. Die kanon is deur Krupp vervaardig .
    • Modifikasie 1938 II: Ongeveer 50 kanonne was verbeter sodat een persoon die elevasie en rigting kon verander.
  • 8,8 cm-Flak 36: Dit is in diens gestel in 1936–37. Dit het die herontwerpte Sonderanhänger 202 kanonwa gebruik wat dit moontlik gemaak het om vinniger in aksie te bring, vanaf die oomblik wat dit tot stilstand gekom het. Die SdAnh 202 kanonwa het oor dubbelwiele beskik op soortgelyke onderstelle. Dit kon na grondteikens, vanuit die vervoerposisie, vuur. Dit het ook sewe ton geweeg en kon 15 tot 20 rondtes per minuut vuur. Die kanon is vervaardig deur Krupp. Dit was later met 'n kanonskerm toegerus om die bemanning te beskerm wanneer grondteikens aangeval word.
  • 8,8 cm KwK 36: Die hoofwapen van die Tiger I (PzKw VI Ausf. E) tenk. Sommige historici beskou dié ontwikkeling eerder as 'n parallelle ontwikkeling in stede van 'n ontwikkeling uit die Flak 36
  • 8,8 cm-Flak 37: Dit is verbeterde weergawe van die Flak 36, die grootste verskil is die Übertragungser 37 ('n datatransmissiestelsel). Dit is vervaardig deur Krupp.

Kanonne wat die 88×855R mm projektiel gebruik[wysig | wysig bron]

  • 8,8 cm-Flak 41: Hierdie wapen is ontwikkel en vervaardig deur Rheinmetall-Borsig om saam met die 855 mm projektiel gebruik te word.[37] Dit was geïnstalleer op die bestaande Sonderanhänger 202 kanonwa as 'n standaardmodel en is in 1943 in diens gestel. Die loop was aanvanklik ontwikkel in drie stukke met 'n lengte van 74 kalibers, en is later herontwerp as 'n tweestuk met 'n lengte van 72 kalibers.[12]
  • 8,8 cm-Flak 37/41: Hierdie kanon is ontwikkel in 'n poging om die Flak 18/36/37-familie die kragtiger projektiel van die Flak 41 te laat gebruik. Slegs dertien is gebou.

Museumstukke[wysig | wysig bron]

Die volgende museums beskik oor 'n 8,8 cm-Flak kanon in hulle uitstallings:

Vlag van Argentinië Argentinië
Vlag van Australië Australië
  • Australiese Pantser- en Artilleriemuseum, Cairns
  • Koninklike Australiese Pantserkorpsgedenk- en Leërtenkmuseum, Puckapunyal
  • Australiese Oorlogsgedenkmuseum, Canberra
Vlag van België België
  • Koninklike Museum van die Weermags- en Militêre Geskiedenis, Brussel.
Vlag van Denemarke Denemarke
Vlag van Duitsland Duitsland
  • Deutsches Panzermuseum, Münster
  • Luftfahrtmuseum Hannover-Laatzen
  • Wehrtechnische Studiensammlung Koblenz
  • Luftwaffenmuseum der Bundeswehr, Berlyn-Gatow
  • Deutsches Technikmuseum, Berlyn
Vlag van Finland Finland
  • Ilmatorjuntamuseo, Hyrylä
  • Kuivasaari Artilleriemuseum, Helsinki
  • Kauppi forest, bo-op Tuomikallio as 'n gedenkstuk, Tampere
  • Lohtaja, Leëropleidingsgebied
Vlag van Frankryk Frankryk
  • Le Grand Blockhaus, Batz-sur-Mer
  • Le Grand Bunker "Musée du Mur de l´Atlantique", Ouistreham
  • Musée de la Résistance bretonne, Sint Marcel, Morbihan (Flak 18)
  • Musée du Débarquement, Arromanches-les-Bains
  • Musée des blindés, Saumur
Vlag van Indië Indië
  • Kavallerietenkmuseum, Ahmednagar
Vlag van Kanada Kanada
  • Kanadese Oorlogsmuseum, Ottawa.
  • Die Ontario-regimentsmuseum, Oshawa.
  • Koninklike Militêre Kollege van Kanada, Kingston (PAK 43 en Flak 37).
Vlag van Nederland Nederland
  • Oorlogsmuseum Overloon, Overloon
  • Atlantikwall-museum, Hoek van Holland
  • Bevrijdende Vleugels Museum, Best
Vlag van Nieu-Seeland Nieu-Seeland
  • The Vintage Aviator (privaat eiendom van Peter Jackson), Masterton
Vlag van Noorweë Noorweë
Vlag van Oostenryk Oostenryk
  • Heeresgeschichtliches Museum, Wene
Vlag van Pole Pole
  • Kusverdedigingsmuseum, Świnoujście
  • Silesiese Museum, Katowice, Pole
Vlag van Roemenië Roemenië
Vlag van Serwië Serwië
Vlag van Slowenië Slowenië
  • Pivka- Militêre Museum, Pivka

Galery[wysig | wysig bron]

  • Flak 37 kanon by die Deutsches Panzermuseum, Munster, Duitsland
    Flak 37 kanon by die Deutsches Panzermuseum, Munster, Duitsland
  • Flak 37 kanon by die Lugafweermuseum in Hyrylä, Finland
    Flak 37 kanon by die Lugafweermuseum in Hyrylä, Finland
  • 8,8 cm Hoëplofkragprojektiel
    8,8 cm Hoëplofkragprojektiel
  • Flak 36 kanon in posisie te Bir Hakeim, Noord-Afrika, Junie 1942
    Flak 36 kanon in posisie te Bir Hakeim, Noord-Afrika, Junie 1942
  • Flak 36 battery in vuurposisie, Duitsland, 1943
    Flak 36 battery in vuurposisie, Duitsland, 1943
  • FuMG 39 "Würzburg" radar by die lugafweerposisie op die Atlantiese Muur, Frankryk, 1942
    FuMG 39 "Würzburg" radar by die lugafweerposisie op die Atlantiese Muur, Frankryk, 1942
  • 8,8 cm-Flak 37 in Madrid, Spanje
    8,8 cm-Flak 37 in Madrid, Spanje
  • 8,8 cm-Flak 37 in Tampere, Finland
    8,8 cm-Flak 37 in Tampere, Finland
  • 8,8 cm-Flak 37 in Tampere, Finland
    8,8 cm-Flak 37 in Tampere, Finland

Notas[wysig | wysig bron]

  1. ↑ In Afrikaans word die komma gebruik as die desimale skeier, dus is die amptelike spelling "8,8 cm-" en nie "8.8 cm" nie. In Duits is na die kanon in die spreektaal verwys as Acht-komma-acht Zentimeter.
  2. ↑ Verskeie bronne stel dat die woord Flak 'n afkorting is vir Flugabwehrkanone[6] of Fliegerabwehrkanone of Flugzeug-Abwehr-Kanone is.[7] In alle gevalle, insluitend die laaste verwysings, was die letter "k" in "Flak" nooit as 'n hoofletter geskryf nie, omrede dit nie 'n afkorting vir die Duitse woord Kanone is nie.
  3. ↑ Die Geallieerdes se slang vir lugafweervuur, ack-ack, is nie afkomstig van Acht-acht nie, maar is afkomstig uit die Eerste Wêreldoorlog waar dit die seiners se fonetiese spelling vir die letters "AA" was.[8]
  4. ↑ 56 kalibers: die loop se interne diameter van 88 mm vermenigvuldig met 56
  5. ↑ Die ligte lugafweer bataljonne was gewoonlik nooit toegerus met die 8,8 cm-Flak-kanonne nie, die swaar bataljonne was min gebruik in die praktyk.
  6. ↑ 'n Ontstekingmeganisme

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. ↑ 1,0 1,1 Schuster, Carl O. (27 Julie 2016). "The Rise of North Vietnam's Air Defenses". HistoryNet. Besoek op 6 Januarie 2020.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 "Lexikon der Wehrmacht – Fugabwehrwaffen (Flak)". www.lexikon-der-wehrmacht.de. Besoek op 6 Mei 2020.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Foss, Christopher (1977). Jane's pocket book of towed artillery. New York: Collier. p. 49. ISBN 0-02-080600-0. OCLC 911907988.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 "TM E9-369A: German 88-mm Antiaircraft Gun Materiel – Technical Manual, U.S. War Department, June 29, 1943 (Lone Sentry)". Besoek op 23 Desember 2014.
  5. ↑ W. Biedermann (1923). Die deutsche Sprache als Spiegel deutscher Kultur. Frommannsche Buchhandlung. p. 38. Flak (Flugzeugabwehrkanone)
  6. ↑ Oberkommando des Heeres H.Dv.481/541 – Merkblatt für die Munition der 8,8 cm Flugabwehrkanone 18 (8,8 cm-Flak 18) und der 8,8 cm Flugabwehrkanone 36 (8,8 cm-Flak 36); Berlin: Oberkommando des Heeres, 1942.
  7. ↑ Wilhelm Oppermann, 1928.
  8. ↑ "Great war slang". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 Julie 2011.
  9. ↑ 9,00 9,01 9,02 9,03 9,04 9,05 9,06 9,07 9,08 9,09 9,10 9,11 9,12 9,13 9,14 9,15 9,16 9,17 9,18 Westermann, Edward B. (2005–2009) [2001]. Flak: German Anti-aircraft Defenses 1914–1945. Modern War Studies. University Press of Kansas. pp. 19, 36–38, 44, 53, 58, 83, 90, 108, 128–129. ISBN 978-0-7006-1420-2.
  10. ↑ "88mm Flak Series – Flugabwehrkanone". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Desember 2014. Besoek op 23 Desember 2014.
  11. ↑ Chow, Roy "Mistakes and Myths in German 8,8 cm Flak Identification" [1] Troy, MI, 6 Februarie 2012. Besoek op op 8 Oktober 2014.
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 Norris, John (1 Januarie 2002). 88 Mm FlaK 18/36/37/41 & PaK 43, 1936–1945: 1936–45. p. 15. ISBN 978-1-84176-341-5.
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 Gander, Terry. German 88. Sword and Pen. ISBN 978-1-84884-832-0.
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 "German Weapon and Ammunition Production". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 Junie 2011.
  15. ↑ 15,0 15,1 Fussell, Paul (Augustus 1989). "The Real War 1939–1945". The Atlantic (in Engels (VSA)). Besoek op 10 Julie 2019.
  16. ↑ Fussell, Paul (1989). Wartime: Understanding and Behavior in the Second World War. Oxford University Press. pp. 267–268. ISBN 0-19-503797-9. LCCN 89002875.
  17. ↑ Nijboer, Donald (2019). German Flak Defences vs Allied Heavy Bombers: 1942–45. New York City: Random House. ISBN 978-1-4728-3671-7.
  18. ↑ Stout, Wesley W. (1946). "Tanks are Mighty Fine Things". Chrysler Corporation. pp. 116–118. Besoek op 11 Julie 2019.
  19. ↑ Penetration of the Pzgr. 39 ammunition against a 30-degree sloped steel plate: http://www.panzerworld.net/armourpenetration
  20. ↑ "Archived copy" (PDF). Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 17 Maart 2012. Besoek op 24 Julie 2011.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  21. ↑ "Barbarossa Order of Battle". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 April 2012. Besoek op 23 Desember 2014.
  22. ↑ Hans von Luck (1989). Panzer Commander, Dell Books. pp 193-198. ISBN 0-440-20802-5
  23. ↑ Cappellano 1998, p. 211.
  24. ↑ Cappellano 1998, p. 216.
  25. ↑ Cappellano 1998, p. 217.
  26. ↑ 讲武堂, hawk26 (22 Maart 2020). "In Defense of The Chongqing Sky: Chinese Anti-Aircraft Units Operating German Anti-Aircraft Guns in 1941". 网易 NetEase (in Chinees). Besoek op 8 Desember 2020. In Maart 1941 het Carl Mydans, fotograaf van die Amerikaanse tydskrif "Life", baie beelde van China se oorlogstydse hoofstad Chongqing, wat jare lank wreed deur die Japannese gebombardeer is, vasgelê. Deur sy foto's het die wêreld 'n blik gekry van hoe Chinese soldate en burgerlikes gely het onder die massiewe om-die-klok terreurbomaanvalle deur die Imperiale Japannese... dit is van die foto's van die Chinese elite lugafweerartillerie-eenhede.{{cite web}}: AS1-onderhoud: url-status (link)
  27. ↑ "Finnish Army 1918–1945: AntiAircraft Guns Part 3". Jaegerplatoon.net. Besoek op 23 Desember 2014.
  28. ↑ "U.S. Military Intelligence Report: German Anti-Aircraft Artillery" (PDF). 8 Februarie 1943. p. 37. Besoek op 4 Februarie 2015.
  29. ↑ "History: December 1944". 244th Field Artillery Battalion. Besoek op 23 Desember 2014.
  30. ↑ Petit, Jean-Pierre. "Chapitre 7 – Les FTA françaises dans la Reconquête". Base de données Artillerie (in Frans). Besoek op 17 Julie 2020.
  31. ↑ Petit, Jean-Pierre. "Chapitre 9 – Équipements et recherches techniques d'après-guerre, en France". Base de données Artillerie (in Frans). Besoek op 17 Julie 2020.
  32. ↑ "Kalibar" No. 106, August 2005
  33. ↑ Askey, Nigel (2014). Operation Barbarossa: the Complete Organisational and Statistical Analysis, and Military Simulation Volume IIB. Lulu Publishing. p. 90. ISBN 978-1-312-41326-9.
  34. ↑ Westermann, Edward B. (2001). Flak: German Anti Aircraft Defenses 1914–45. University Press of Kansas. p. 293. ISBN 978-0-7006-1420-2.
  35. ↑ D 2030 – 8,8 cm Panzerjägerkanone 43/2 (L/71), Beschreibung, 28 January 1944. Berlin.
  36. ↑ D97/1+ Gerätliste, Oberkommando des Heeres, Heereswaffenamt, s.45, Berlin 1.7.43
  37. ↑ Williams, Anthony G. "78-100 mm Calibre Cartridges". Ammunition Data Tables. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 November 2011. Besoek op 30 Julie 2011.

Verdere leesstof[wysig | wysig bron]

  • Chant, Christopher. Artillery of World War II. London: Brown Partworks, 2001. ISBN 1-84044-088-0.
  • Gander, Terry, and Peter Chamberlain. Weapons of the Third Reich: An Encyclopedic Survey of All Small Arms, Artillery and Special Weapons of the German Land Forces 1939–1945. New York: Doubleday, 1979. ISBN 0-385-15090-3.
  • Hogg, Ian V. German Artillery of World War Two. 2nd corrected edition. Mechanicsville, Penn.: Stackpole Books, 1997. ISBN 1-85367-480-X.
  • Piekalkiewicz, Janusz (vertaal deur Edward Force) (1992). The German 88 Gun in Combat: The Scourge of Allied Armor. Schiffer Military History. ISBN 978-0-88740-341-5.
  • Gander, Terry. "German 88: The Most Famous Gun of the Second World War" Pen and Sword Books Ltd, ISBN 1848840403

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]

Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=8,8_cm-Flak_18/36/37/41&oldid=2552882"