Afrikafuturisme

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Afrikafuturisme is 'n kulturele estetiese en wetenskapsfilosofie wat sentreer op die samesmelting van Afrikakultuur, geskiedenis, mitologie, perspektief, met tegnologie gebaseer in Afrika en nie beperk tot die diaspora nie.[1][2] Dit is geskep deur Nigeriese Amerikaner, skrywer Nnedi Okorafor in 2019.[3] Nnedi Okorafor definieer Afrikafuturisme as 'n sub-kategorie van wetenskapfiksie wat "direk gewortel is in Afrika-kultuur, -geskiedenis, mitologie en -standpunt ... en ... nie die Weste bevoordeel of sentreer nie," is gesentreer met optimistiese " visioene in die toekoms," en is geskryf (en gesentreer op) "mense van Afrika-afkoms" terwyl hulle gewortel is in die Afrika-kontinent. As sodanig is sy middelpunt Afrika, strek dikwels oor die vasteland van Afrika, en sluit die Swart diaspora in, insluitend fantasie wat in die toekoms afspeel, wat 'n narratief "meer wetenskapfiksie as fantasie" maak en het tipies mistieke elemente.[4][5] Dit verskil van Afrofuturisme, wat hoofsaaklik op die Afrika-diaspora fokus, veral die Verenigde State. Werke van Afrikafuturisme sluit wetenskapfiksie, fantasie, alternatiewe geskiedenis, gruwel en magiese realisme in.

Skrywers van Afrikafuturisme sluit in Nnedi Okorafor, Tochi Onyebuchi, Oghenechovwe Donald Ekpeki, Tade Thompson, Namwali Serpell, Sofia Samatar, Wole Talabi, Suyi Davies Okungbowa.[6]

Geskiedenis[wysig | wysig bron]

Vroeë begin[wysig | wysig bron]

Werke van Afrikafuturisme bestaan al lank en is aan Afrofuturisme toegewys. Temas van Afrikafuturisme kan teruggevoer word na werk van die Buchi Emecheta se The Rape Of Shavi en Ben Okri se The Farmished Road.[7]

21ste eeu[wysig | wysig bron]

In 2019 en 2020 het Afrika skrywers, kunstenaar van Afrikafuturisme, begin weier om die term Afrofuturisme te gebruik om hul werke te etiketteer weens die verskil tussen beide terme.[8] Die spekulatiewe fiksietydskrif Omeanana en die Nommo-toekennings aangebied deur The African Speculative Fiction Society wat in 2017 bekend gestel is, het gehelp om die inhoud van die genre uit te brei.[9]

in Augustus 2020 het Hope Wabuke, 'n skrywer en assistent-professor aan die Universiteit van Nebraska-Lincoln van Engels en Kreatiewe Skryfkuns, opgemerk dat Afrofuturisme, wat deur Mark Dery, 'n Blanke kritikus, in 1993 geskep is, Afro-Amerikaanse temas en bekommernisse in die "konteks van twintigste-eeuse tegnokultuur," wat later deur dr. Alondra Nelson uitgebrei is, met die argument dat Dery se opvatting van Swartheid in 1619 begin het en "uitsluitlik gekenmerk word deur die daaropvolgende 400 jaar van skending deur witheid" wat hy uitgebeeld het as "potensieel onherstelbaar."[7] Kritiek teenoor hierdie definisie, en sê dit ontbreek die eienskappe van die "Swart Amerikaanse diasporiese verbeelding" en die vermoë om 'swartheid buite die Swart Amerikaanse diaspora' of onafhanklik van Witheid te begryp, het sy opgemerk dat "Afrikafuturisme" anders is omdat dit, volgens Nnedi Okorafor, dieper gewortel is in "Afrikakultuur, geskiedenis, mitologie en standpunt, aangesien dit dan in die Swart diaspora vertak, en dit nie die Weste bevoordeel of om dit sentreer nie," terwyl Afrika-jujuïsme as 'n subkategorie van fantasie verduidelik word. Wabuke verduidelik verder hoe Afrikafuturisme meer spesifiek is en ditsef ontslae raak van die " wit Westerse blik en die de facto koloniale Westerse ingesteldheid," vry van wat sy die "wit Westerse blik" noem en sê dit is die belangrikste verskil "tussen Afrofuturisme en Afrikafuturisme." Sy voeg by dat Afrikafuturisme volgens haar 'n ander uitkyk en perspektief het as "hoofstroom Westerse en Amerikaanse wetenskapfiksie en fantasie" en selfs Afrofuturisme wat "getroud is met die wit Westerse blik." Wabuke gaan voort om Afrikafuturistiese en Afrika-jujuistiese temas te verduidelik in Okorafor se Who Fears Death en Zahrah the Windseeke, Akwaeke Emezi se Pet, en Buchi Emecheta se The Rape of Shavi.[7]

In Februarie 2021 het Aigner Loren Wilson van Tor.com verduidelik hoe moeilik dit is om boeke in die subgenre te vind omdat baie instellings "Afrikafuturisme en Afrofuturisme soos dieselfde ding behandel", alhoewel die onderskeid tussen hulle duidelik is. Sy het gesê dat Afrikafuturisme "gesentreer is in en oor Afrika en hul mense", terwyl Afrofuturisme 'n wetenskapfiksie-subkategorie is wat handel oor "Swart mense binne die diaspora", wat dikwels stories van diegene buite Afrika insluit, insluitend in "gekoloniseerde Westerse samelewings."[10] 'n Ander resensent noem Okorafor se Lagoon, wat "die verhaal van die aankoms van vreemdelinge in Nigerië vertel," as 'n Afrikafuturistiese werk wat 'n leser vereis wat "aktief betrokke is by die mede-skepping van die alternatiewe toekoms wat die roman bou," wat beteken dat die leser word deel van die "kreatiewe gesprek."[11]

Letterkunde en strokiesprente[wysig | wysig bron]

Afrikafuturismeliteratuur bevat spekulatiewe fiksie wat gebeurtenis vertel wat op Afrika gesentreer is vanuit 'n Afrika-oogpunt eerder as 'n Westerse oogpunt. Werke van Afrikafuturisme-literatuur word steeds verkeerdelik as Afrofuturisme gekategoriseer.

Werke van die Nigeriese Amerikaanse skrywer Nnedi Okorafor is met die genre geassosieer met haar werke soos Lagoon, Remote Control en The Book Of Phoenix. Sy het 'n Hugo en Nebula-toekenning gewen vir haar novelle Binti, die eerste uit die Binti-trilogie wat 'n inheemse Himba-meisie van Namibië in die ruimte toon.[12]

Tade Thompson het 'n Arthur C. Clarke-toekenning gewen vir sy Afrikafuturistiese roman Rosewater oor 'n buiteruimtelike koepel in Nigerië.[13] en die Zambiese skrywer Namwali Serpell se The Old Drift het dieselfde toekenning gewen.

In 2021 het Tor.com 'n lys van stories en boeke uit die genre uiteengesit, met die klem op Afrikafuturisme naamlik Africanfururism: An Anthology (geredigeer deur Wole Talabi), Namwali Serpell se The Old Drift, Nnedi Okorafor se Lagoon, Nicky Drayden se The Prey of Gods, Oghenechovwe Donald Ife Ekpeki se Iyoku, the Tale of Imadeyunuagbon, en Tochi Onyebuchi se War Girls.[10]

In 2021 is 'n bloemlesing van Afrikafuturisme stories gepubliseer. Gary K. Wolfe het Africanfuturism: An Anthology, wat deur Wole Talabi geredigeer is, in Februarie 2021 geresenseer.[14] Hy gee krediet vir Nnedi Okorafor vir die skep van "Afrikafuturisme", en let op dat dit "meer Afrika-gesentreerde Wetenskapfiksie" beskryf, alhoewel hy sê hy is nie seker of haar term "Afrika-jujuisme", 'n parallelle term vir fantasie, sal byval vind nie. Terwyl hy albei as nuttig beskou, sê hy dat hy nie hou van hoe hulle te doen het met die wortel, nie die voorvoegsel nie, met "futurisme" wat net 'n bietjie wetenskapfiksie en fantasie beskryf nie. Hy noem die boek steeds 'n "soliede bloemlesing", en sê dit daag die idee uit om Afrika-wetenskapfiksie as monolities te beskou. Verhale in die boek sluit in "Egoli" deur T.L. Huchu, "Yat Madit" deur Dilman Dila, "Behind Our Irises" deur Tlotlo Tsamaase, "Fort Kwame" deur Derek Lubangakene, "Rainmaker" deur Mazi Nwonwu, "Fruit of the Calabash" deur Rafeeat Aliyu, "Lekki Lekki" deur Mame Bougouma Diene, en "Sunrise" deur Nnedi Okorafor. [14]

Daar bestaan min Afrikanfuturisme-strokiesprente, maar Comic Republic Global Network, 'n Lagos-gebaseerde uitgewers is prominent in die skep van Afrikafuturistiese superhelde soos Guardian Prime.[15][16] Laguardia, 'n strokiesprent deur Nnedi Okorafor word geassosieer met Afrikafuturisme.[17]

In rolprente[wysig | wysig bron]

In rolprente word Afrikafuturisme steeds onder die loep geneem. Rolprente soos Black Panther, District 9 is deur kykers gekritiseer, wat sê die uitbeelding van Afrika "verskil min van die koloniale siening".[1] In onlangse tye sluit verskeie Afrikafuturistiese rolprente Hello, Rain, Pumzi en Ratnik in. Verskeie Afrikafuturisme-romans is gekies vir lewendige aanpassing, insluitend Binti. In 2020 het Walt Disney Studios en die Pan-Afrikaanse maatskappy Kugali aangekondig dat hulle 'n animasiereeks Iwájú sou saamvervaardig, geïnspireer deur die stad Lagos.[18][19]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. 1,0 1,1 Pilling, David (25 Februarie 2021). "Africanfuturism is partly an attempt to grapple with the past". Financial Times. Besoek op 7 Oktober 2021.
  2. "Afrofuturism, Africanfuturism, and Writing Black Futures". theportalist.com (in Engels). 18 Februarie 2021. Besoek op 8 Oktober 2021.
  3. CHIMALUM., NWANKWO (2021). SPECULATIVE & SCIENCE FICTION. JAMES CURREY. ISBN 978-1-84701-285-2. OCLC 1248691951.
  4. Nnedi, Okorafor. "Africanfuturism Defined". nnedi blogspot (in Engels). Besoek op 7 Oktober 2021.{{cite web}}: AS1-onderhoud: url-status (link)
  5. "Afrofuturism or Africanfuturism? Which is it?". Afrinomenon (in Engels (VSA)). 3 Oktober 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Oktober 2021. Besoek op 8 Oktober 2021.
  6. "Africanfuturism Books Every person needs to read". Afrinomenon (in Engels (VSA)). 1 September 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Oktober 2021. Besoek op 8 Oktober 2021.
  7. 7,0 7,1 7,2 Wabuke, Hope (27 Augustus 2020). "Afrofuturism, Africanfuturism, and the Language of Black Speculative Literature". LA Review of Books. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 Augustus 2020. Besoek op 25 Februarie 2021.
  8. "Black History Month Spotlight: Afrofuturism and Africanfuturism". comicyears.com. Besoek op 8 Oktober 2021.
  9. "Los Angeles Review of Books". Los Angeles Review of Books (in Engels (VSA)). 2 Oktober 2017. Besoek op 8 Oktober 2021.
  10. 10,0 10,1 Wilson, Aigner Loren (10 Februarie 2021). "Your Guide to Africanfuturist Science Fiction". Tor.com (in Engels (VSA)). Besoek op 8 Oktober 2021.
  11. Ncube, Gibson. "Aliens in Lagos: sci-fi novel Lagoon offers a bold new future". The Conversation (in Engels). Besoek op 8 Oktober 2021.
  12. Okorafor, Nnedi (2012-01-26), "Writers of colour", The Cambridge Companion to Fantasy Literature (Cambridge University Press): pp. 179–189, doi:10.1017/ccol9780521429597.017, ISBN 9780521429597, http://dx.doi.org/10.1017/ccol9780521429597.017, besoek op 2021-10-08 
  13. "African speculative fiction is finally getting its due". Washingtonpost. Besoek op 10 September 2021.{{cite web}}: AS1-onderhoud: url-status (link)
  14. 14,0 14,1 Wolfe, Gary K. (16 Februarie 2021). "Gary K. Wolfe Reviews Africanfuturism: An Anthology, Edited by Wole Talabi". Locus Magazine. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Februarie 2021. Besoek op 16 Februarie 2021.
  15. "African Avengers: the comic book creators shaking up superhero genre". the Guardian (in Engels). 3 Februarie 2016. Besoek op 8 Oktober 2021.
  16. Digital comics change the way the world sees Africa - CNN Video, https://www.cnn.com/videos/world/2016/11/23/african-start-up-comic-republic.cnn, besoek op 2021-10-08 
  17. "Nnedi Okorafor's LaGuardia Wins 2020 Hugo Award for Best Graphic Story or Comic". Brittle Paper (in Engels (VSA)). 12 Augustus 2020. Besoek op 8 Oktober 2021.
  18. CNN, Aisha Salaudeen. "Disney announces 'first-of-its-kind' collaboration with African entertainment company". CNN. Besoek op 13 Oktober 2021. {{cite web}}: |last= has generic name (hulp)
  19. "Annecy: Disney, Africa's Kugali Present New 'Iwaju' Details – The Hollywood Reporter". 16 Junie 2021. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 Junie 2021. Besoek op 13 Oktober 2021.