Andries Breytenbach

Andries Breytenbach (8 Junie 1944 - ) is professor in die Departement Teologie van die Universiteit van Pretoria en skrywer van kontreikuns.

Lewe en werk[wysig | wysig bron]

Andries Petrus Bernardus Breytenbach is op 8 Junie 1944 te Bethal gebore as kind van Andries Petrus Bernardus Breytenbach en Johanna Elizabeth Gouws. Hy gaan skool in die H.M. Swart Laerskool en die Hoogenhout Hoërskool op Bethal en matrikuleer in 1962 in die eersteklas met onderskeidings in Wiskunde en Boekhou. Hierna studeer hy verder aan die Universiteit van Pretoria en behaal die B.A.-graad met Hebreeus en Grieks as hoofvakke met lof in 1965, die B.D.-graad met lof in 1968 en die B.A. Honneurs-graad in Semitiese Tale met lof in 1969. Hy slaag ook die DD-eksamen in 1970 met lof. Op 18 Januarie 1969 word hy georden as predikant in die Nederduitsch Hervormde Kerk in Elandspoort, waar hy bedien tot 1973. Vanaf Februarie 1968 gee hy deeltyds klas in Semitiese Tale aan die Universiteit van Pretoria. Hy word in Julie 1971 aangestel as permanente lektor en vanaf Januarie 1974 is hy senior lektor in die Departement Ou-Testamentiese Wetenskap in die Fakulteit Teologie, met die opdrag om Bybelkunde te doseer. In 1979 behaal hy ’n Doktor Divinitatis (D.D.-graad) met ’n proefskrif oor “Die verband tussen en die ontwikkeling in die profetiese uitsprake in die boek Hosea” aan die Universiteit van Pretoria. Hy word in Julie 1980 medeprofessor en later professor en Vise Dekaan in die Departement Teologie aan sy alma mater en tree af einde Maart 2004. Vir ’n tyd dien hy ook as adjunk-dekaan van die Fakulteit Teologie. Vir die tydperk 1986 tot 1992 is hy deeltydse lektor aan die Departement van Ou-Testamentiese Wetenskap aan die Hervormde Teologiese Opleidingskollege te Hammanskraal.

Op kerklike gebied speel hy ’n belangrike rol en hy is lid en later voorsitter van die Psalmberymingskommissie van die Hervormde Kerk en word dan ook daarna aangestel as voorsitter van die Gesangehersieningskommissie. Hierdie kommissies is aangestel deur vyf deelnemende kerkgenootskappe. Twee van die psalms word deur hom omgedig. Verder is hy vise-voorsitter van die Kommissie van die Algemene Kerkvergadering van die Nederduitsch Hervormde Kerk, adviserende lid van die Kuratorium vir Teologiese Opleiding, lid van die Raad vir Bybelvertaling en vanaf 1991 tot 1993 voorsitter van die Tussenkerklike Kommissie, wat die amptelike onderhandelingsgroep van die drie susterskerke was tydens die onderhandelinge vir demokrasie in Suid-Afrika. In 1997 neem hy vanuit die Hervormde Kerk die leiding in onderhandelings vir die stigting van ’n gemeente vir lidmate van al die Afrikaanssprekende kerke in die Noorde van Zambië. Hy is ook vanaf 1999 tot 2004 projek-koördineerder van die vertaling van die Bybel in Suid-Ndebele. Sy professionele lidmaatskappe sluit in die Ou-Testamentiese Werkgemeenskap in Suider-Afrika, die Suid-Afrikaanse Vereniging vir die bevordering van Bybelkunde, die Hervormde Teologiese Vereniging, die Kerkhistoriese Genootskap van die Nederduits Hervormde Kerk van Afrika en die Suider-Afrikaanse Vereniging vir Semitistiek. In Junie 2009 aanvaar hy sy emeritaat by die Bronkhorstspruit gemeente van die Nederduits Hervormde Kerk van Afrika.

Skryfwerk[wysig | wysig bron]

Klein kroniek”^[1] (subtitel “oorloopstories van ’n verlede”) is herinneringe oor die ou dae in veral Bethal (waar hy “mens geword het”) en Bronkhorstspruit (waar hy geleer het om “mens te bly”).^[2] Hierin skets hy die natuur, mense en gebruike van die omgewings. Die sketse het aanvanklik in ’n rubriek in Konteks verskyn, wat die maandblad is van die Hervormde Kerk van Afrika. Verskeie van sy vakkundige artikels verskyn in tydskrifte soos Hervormde Teologiese Studies en Acta Theologica. Hy skryf ook die boek “Dilemma van ’n teologie van die Ou Testament”.

Eerbewyse[wysig | wysig bron]

Op 27 Junie 2013 bekroon die Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns hom met die Pieter van Drimmelen-medalje ter erkenning van die onvervangbare bydrae wat hy lewer ten opsigte van die nuwe vertaling van die Bybel in Afrikaans en vir sy betrokkenheid by die jongste Afrikaanse Psalmberyming. Die Departement Ou-Testamentiese Wetenskap in die Fakulteit Teologie van die Universiteit van Pretoria gee op 15 Maart 2013 ook akademiese erkenning aan hom vir dieselfde werk.