Artikel X

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
George F. Kennan

Artikel X (Engels: X Article), formeel getiteld The Sources of Soviet Conduct, was 'n artikel geskryf deur George F. Kennan onder die skuilnaam "Mr. X" en gepubliseer in die tydskrif Foreign Affairs in Julie 1947. Kennan, die Charge d'Affaires aan die Ambassade van die Verenigde State in die Sowjetunie van 1944 tot 1946, het in die artikel 'n beleid van inperking (containment) van die Sowjetunie en sterk anti-kommunistiese optrede bepleit.

Agtergrond[wysig | wysig bron]

G.F. Kennan het in Julie 1945 by die Amerikaanse ambassade in Moskou aangesluit as die Charge d'Affaires. Alhoewel hy baie krities was teenoor die Sowjet-stelsel, was die stemming binne die Amerikaanse Ministerie van Buitelandse Sake ten gunste van vriendskap teenoor die Sowjetunie omdat die Sowjetunie 'n belangrike bondgenoot in die oorlog was teen Nazi-Duitsland. Kennan het 'n beleid bekend as inperking (containment) voorgestel.[1]

In Februarie 1946 het die Amerikaanse Tesourie die Amerikaanse ambassade in Moskou gevra waarom die Sowjetunie nie die nuutgeskepte Wêreldbank en die Internasionale Monetêre Fonds ondersteun nie. In antwoord het Kennan die "Lang Telegram" geskryf waarin hy sy menings en sienings van die Sowjetunie uiteensit. Volgens Kennan het die Sowjetunie se wêreldbeskouing gespruit uit 'n tradisionele 'Russiese gevoel van onveiligheid'.[2] Die verslag het op 22 Februarie 1946 in Washington D.C. aangekom. Kennan het onder meer in die verslag gestel dat terwyl die Sowjet-mag "ondeurdringbaar vir die logika van die rede" was, was dit terselfdetyd "hoogs sensitief vir die logika van geweld".

Die Lang Telegram[wysig | wysig bron]

Die voorwoord van die Lang Telegram sluit die volgende kommentaar in:

"Antwoord op Dept. 284, Feb. 3,13, behels vrae so ingewikkeld, so delikaat, so vreemd aan ons vorm van denke, en so belangrik vir die ontleding van ons internasionale omgewing dat ek nie die antwoord kan indruk in 'n enkele kort boodskap nie sonder om in te gee aan wat ek voel sou 'n gevaarlike mate van oorvereenvoudiging wees. Ek hoop dus dat die Departement my sal toelaat om die antwoord op hierdie vraag in vyf dele voortelê ... Ek vra by voorbaat om verskoning vir hierdie las op die telegrafiese kanaal, maar die vrae wat betrokke is, is van so dringende belang, veral in die lig van onlangse gebeure, dat ons antwoorde op hulle, as hulle die aandag verdien, dadelik voorsien moet word."[3]

Kennan het beskryf om Sowjetkommunisme te hanteer "ongetwyfeld die grootste taak is wat ons diplomasie ooit mee gekonfronteer is en waarskynlik die grootste ooit sal wees." In die eerste twee afdelings het hy konsepte verwoord wat die grondslag van die Amerikaanse Koue Oorlog-beleid geword het:

• Die USSR beskou die land in 'n ewige oorlog met die kapitalisme;

• Die USSR beskou linkse, maar nie-kommunistiese, groepe in ander lande as 'n nog erger vyand van die land as die kapitalistiese groepe;

• Die USSR sal beheerbare Marxiste in die kapitalistiese wêreld as bondgenote gebruik;

• Sowjet-aggressie was fundamenteel nie in lyn met die siening van die Russiese volk of met ekonomiese realiteit nie, maar gewortel in historiese Russiese nasionalisme en neuroses;

• Die Sowjet-regering se struktuur het objektiewe of akkurate beelde van interne en eksterne realiteit belemmer.

Volgens Kennan het die Sowjetunie nie die moontlikheid vir langtermyn-vreedsame samelewing met die kapitalistiese wêreld gesien nie. Die Sowjetunie se ewigdurende doel was om die sosialistiese saak te bevorder. Vir die Sowjetunie was kapitalisme 'n bedreiging vir die ideale van sosialisme, en kapitaliste kon nie vertrou word of toegelaat word om die Sowjet-mense te beïnvloed nie. Volstrekte konflik is nooit beskou as 'n wenslike weg vir die verspreiding van die Sowjet-belange nie, maar hul oë en ore was altyd oop vir die geleentheid om voordeel te trek uit die "siek weefsel" oral in die wêreld.

In Afdeling Vyf het Kennan Sowjet-swakpunte geidentifiseer en 'n VSA-strategie voorgestel, waarin gesê word dat, ondanks die groot uitdaging, "my oortuiging is dat die probleem binne ons mag is om op te los - en dit sonder die gebruik van enige algemene militêre konflik". Hy het aangevoer dat die Sowjetunie sensitief sou wees vir magprojeksie, dat die Sowjetunie swak was in vergelyking met die verenigde Westerse wêreld, dat die Sowjetunie kwesbaar was vir interne onstabiliteit, en dat die Sowjet-propaganda primêr negatief en vernietigend was. Kennan het gesonde waardering, publieke onderwys, oplossings van die interne probleme van die Amerikaanse samelewing voorgestel, en vir ander nasies 'n positiewe beeld van die wêreld wat die VSA graag wil sien en geloof in die superioriteit van die Westerse lewenswyse bo die kollektiewe ideale van Sowjetkommuniste.

Clifford-Elsey Verslag[wysig | wysig bron]

In Julie 1946 het president Harry S. Truman die dienste van een van sy senior adviseurs, Clark Clifford, versoek om 'n verslag oor die Sowjet-verhoudings voor te berei wat besonderhede oor "Sowjet-afkeuring" vir naoorlogse ooreenkomste sal verskaf. Die president, wat na bewering gefrustreerd was deur die Sowjet-optrede, het beweer hy wou "gereed wees om aan die hele wêreld die waarheid te openbaar oor die Russiese versuim om ooreenkomste na te kom".[4] Met die hulp van George Elsey het Clifford is 'n verslag geskryf wat die analise van die Lang Telegram sou neem en dit in konkrete beleidsaanbevelings sou omsit. Die paar het die insette van senior amptenare in Buitelandse Sake, Verdediging en Justisie, die gesamentlike stafhoofde en die Sentrale Intelligensiegroep bekom. Hulle het ook die kundigheid van George F. Kennan en Charles Bohlen gebruik om hul verslag te skryf.

Die finale verslag, getiteld "Amerikaanse Betrekkinge met die Sowjetunie", is op 24 September 1946 slegs aan die President voorgelê, en dit is nie buite sy kantoor versprei nie. Trouens, president Truman het beveel dat alle afskrifte van die verslag by hom afgelewer moet word omdat die verslag vir hom van groot waarde was "maar as dit uitgelek het, sou dit die dak van die Wit Huis afblaas ... ons sou die ernstigste situasie op ons hande gehad het wat nog in my administrasie plaasgevind het". Die verslag sou uitersgeheim en ongesirkuleer bly totdat dit in 1968 in Arthur Krock se Memoirs verskyn het.[4]

Die verslag het Truman voorsien met die agtergrond van die oorlogsverhoudinge met die Sowjetunie, insig in bestaande ooreenkomste en belangrikste besonderhede oor die "Sowjet-oortredings" van ooreenkomste met die Verenigde State. Dit het ook die belangrikheid van 'n ingeligte publiek beklemtoon, want "net 'n ingeligte publiek sal die streng beleid ondersteun wat die Sowjet-aktiwiteite noodsaaklik maak".[5]

In die Clifford-Elsey-verslag is die eerste keer melding gemaak van die konsep van "beperking en begrensing" van die Sowjet-invloed.

Oorsprong van die artikel[wysig | wysig bron]

The Sources of Soviet Conduct het begin as 'n private verslag wat in Januarie 1947 vir Sekretaris van Verdediging James Forrestal voorberei is.[6] Dit was nooit bedoel as 'n openbare dokument nie. Op die aandrang van Hamilton Fish Armstrong, redakteur van Foreign Affairs, het Kennan toestemming van Forrestal verkry om die artikel onder die skuilnaam "X" te publiseer.[6] Toe dit gepubliseer is, was die artikel nie bedoel om 'n verklaring van die regering se amptelike siening van die Sowjet-situasie te wees nie. Toe dit bekend geword het dat die skrywer George F. Kennan was, is die verband met amptelike beleid gemaak, en sommige hoë amptenare, insluitende die minister van buitelandse sake, George C. Marshall, het die goedkeuring van die publikasie bevraagteken.[6][7]

Kennan was gesaghebbend betrokke by die evolusie van die Amerikaanse beleid ten opsigte van die Sowjetunie na die Tweede Wêreldoorlog. Beide sy skryfwerk van die Lang Telegram en sy insette in die Clifford-Elsey-verslag is deel van die inhoud wat in die artikel ingesluit is. Die Lang Telegram was 'n oorsig van hoe die Sowjetunie die wêreld gesien het. Die Clifford-Elsey-verslag het die feite geneem en geïnterpreteer hoe dit die wêreld beïnvloed het en wat die Verenigde State daaraan moet doen. Die X-artikel het die inligting in die twee vorige verslae geneem en 'n padkaart vir die Koue Oorlog opgestel. Die artikel blyk die openbare gesig van die Amerikaanse buitelandse beleid in die Koue Oorlog te wees - alhoewel Kennan self opgemerk het dat hy gevoel het dat hy verkeerd verstaan is - in die verklaring dat die "Verenigde State se beleid teenoor die Sowjetunie moet langtermyn, geduldig maar ferm en waaksaam die inperking van Russiese ekspansionistiese tendense nastreef".[6][7]

Hierdie beleid is volgens Kennan verkeerd geïnterpreteer om te beteken dat die VSA die Sowjetunie wêreldwyd moet inperk. Baie van die betekenis wat uit die artikel uitgelê is, selfs binne die regering, was nie wat Kennan bedoel het nie. Hy het erken dat daar ernstige tekortkominge in die artikel was en hy 'n maagsweer ontwikkel het oor die reaksie wat die artikel ontvang het.[8]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Hunt, Michael (2013). The World Transformed:1945 to the Present. Oxford University Press. p. 44. ISBN 9780199371020.
  2. Appleby, Joyce (2013). United States History and Geography. Bothell, WA: McGraw-Hill Education. p. 517. ISBN 9780078935688.
  3. Keene, George. "Photocopy of Long Telegram—Truman Library" (PDF). Telegram, George Kennan to George Marshall February 22, 1946. Harry S. Truman Administration File, Elsey Papers. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 12 Desember 2014. Besoek op 27 Junie 2011.
  4. 4,0 4,1 Clark M. Clifford and Richard C. Holbrooke, Counsel to the President: A Memoir (New York: Random House, 1991).
  5. Clifford-Elsey Report Geargiveer 27 Maart 2009 op Wayback Machine, Besoek 18 Februarie 2008.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 George F. Kennan, Memoirs, 1925–1950 (Boston: Little, Brown, 1967), 354–356.
  7. 7,0 7,1 X. "The Sources of Soviet Conduct". Foreign Affairs 25, no. 4 (1947): 566–582.
  8. Charles Gati, "What Containment Meant", Foreign Policy, no. 7 (1972): 33.
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]