Benjamin Selwyn Paulse

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Benjamin Selwyn Paulse (1965-), wat die skrywersnaam S.P. Benjamin gebruik, is ’n Afrikaanse skrywer van romans en kortverhale. Sy eerste roman, Die reuk van steenkool, is in 1997 met die debuutprys van die De Kat/Sanlam-romanwedstryd bekroon. Vir sy debuut-kortverhaalbundel, Die lewe is ’n halwe roman (1999), het hy in 2000 die Eugène Marais-prys ontvang.[1] [2]In 2021 verskyn sy jongste roman Dinge van n Hond.

Skryfwerk[wysig | wysig bron]

Benjamin Selwyn Paulse is in 1965[3] in Kraaifontein gebore. Hy matrikuleer aan Scottsdene Senior Sekondêre Skool[4] Sy onderwysers op hoërskool was vir hom 'n groot inspirasie en moedig hom aan om goeie opstelle te skryf, waarmee hy 'n liefde vir skryf ontwikkel. Na skool begin hy om poësie te skryf. Sy gedigte (Vers as teken van my dankbaarheid) en (Want ons hoere is groener weivelde) word deur Johann de Lange en Antjie Krog in die versamelbundel Die dye trek die dye aan opgeneem en sy gedig (Vergeef hulle want hulle weet nie wat hulle doen nie), word op skool voorgeskryf. Hy is getroud en woon tans in Malmesbury.

Prosa[wysig | wysig bron]

Algaande spits hy hom egter meer toe op prosa. Twee jaar voor die publikasie van sy debuutroman verower hy met sy kortverhaal, Die jaar toe ons almal mal was, 'n eerste prys in die Kagiso-De Jager-Haum-kortverhaalwedstryd.

Roman[wysig | wysig bron]

Hy grond later sy debuutroman, Die reuk van steenkool, op bogenoemde kortverhaal. Die roman word in 1997 bekroon met die Sanlam/De Kat-debuutprys, is in 1998 naaswenner van die ATKV-Prosaprys en is in 1998 op die kortlys vir die M-Net-prys. Die titel verwys na die pa se reuk waarmee Lukas hom vereenselwig. Dit behandel grepe uit die lewe van 'n alledaagse familie (die Du Toit-gesin) in 'n Kleurlingwoonbuurt voor die beëindiging van apartheid, terwyl geweld hoogty vier in hierdie laaste jare voor demokrasie. Die gesin bestaan uit die pa Kasper ('n spoorwegwerker), die ma, die verteller Lukas en sy suster Eva. Dinge is aan die verander in die land, maar ook in die huisgesin se lewens. Die bekende verdwyn en word deur nuwe dinge ingeneem, nie alles goed nie. So verander die ouers se verhouding en raak hulle betrokke by drank en seks, terwyl die kinders se lewens ook verander soos hulle groter word. Ten spyte van die episodiese aard van die verhaal word die roman tog heg gebind deur die baie herhalings, soos die terugkerende motief van die hoender (om te eet, om geld mee te verdien omdat die moeder by 'n “hoenderplek” werk, en ook om mense mee te beskryf in sowel hul ellende as hulle teerheid). Die pa pleeg selfmoord te midde van die onsekere tye en laat beheer van die gesin oor aan die ma, wat Lukas laat verlang na die vaderlike en sosiopolitieke orde en gesag.

Kortverhale[wysig | wysig bron]

Die lewe is 'n halwe roman bevat tien kortverhale waarin die ontnugtering, gebrokenheid en eensaamheid van die moeilike lewe in die Happy Valley plakkerskamp beskryf word. Met onderwerpe soos 'n vrou wat geboorte skenk op straat, 'n seun wat smiddae in die begraafplaas speel en 'n honger vrou wat haar vergryp aan die klam hitte van 'n hoender in haar skoot word die soeke na gemeensaamheid, troos en die nabyheid van die naaste uitgebeeld. Die gemeenskaplike plek waar die verhale gebeur bind die bundel tot 'n hegte eenheid, al maak die skrywer van 'n wisselende vertelperspektief gebruik. In die proloog word die titel verduidelik, wanneer die engel Oom Jakob aan 'n ander engel verduidelik dat Die Meester wel die Boek van die Lewe skryf, maar nie meer al die plekke self besoek nie, met die resultaat dat hy met 'n klomp halwe stories sit. Die engele het dus die taak om die halwe stories vollediger te maak. Op soek na 'n somer is tiperend van die dilemma van die bruin burgers van die land. Stienie behou haar bruin identiteit, want sy is te donker vir die wit mense en te lig vir die swart mense. Die Eugène Marais-prys word in 2001 aan Die lewe is 'n halwe roman[5] toegeken. Van sy werk word ook in bloemlesings opgeneem. [6][7]

Eerbewyse[wysig | wysig bron]

In 2007 vereer die Kraaifontein Amateurdramavereniging, 'n tak van die ATKV, hom met 'n Afrikoon vir sy “gewaardeerde bydrae tot die uitbouing en bevordering van die Afrikaanse letterkunde”.[8][9] In die motivering vir die toekenning word verder genoem dat hy hom beywer vir die ontwikkeling van alle tale om sodoende aan te toon dat Afrikaans ook as 'n brugbou-taal kan funksioneer. Hy word ook as 'n rolmodel in Kraaifontein gesien. Eveline Luwaert behaal in 2014 haar meestersgraad in letterkunde onder leiding van prof. dr. Y. T’Sjoen aan die Universiteit van Gent in Nederland met ’n verhandeling oor Het magisch realisme in het proza van S.P. Benjamin[10].

Publikasies[wysig | wysig bron]

  • 1997 Die reuk van steenkool[11][12]
  • 1999 Die lewe is 'n halwe roman
  • 2021 Dinge van 'n hond - roman

Ander Verwysings[wysig | wysig bron]

  • Van Coller, H.P. (red.) Perspektief en Profiel Deel 3. Van Schaik-Uitgewers. Pretoria. Eerste uitgawe, 2006.
  • Willemse, Hein. Aan die ander kant. Protea Boekhuis. Pretoria, Eerste uitgawe. Eerste druk, 2007.
  • Grobler, Hilda. Jong skrywer hou sy oog op Jeanne Goosen. Vrydag, 5 Desember 1997.
  • Snyman, Wilhelm. Wise, and with the programme. The Cape Times, 20 Maart 1998.
  • Wasserman, Herman. S.P. Benjamin is g’n ‘bruin skrywer’. Die Burger, 1 Februarie 2000.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8
  2. André Beukes: http://andrebeukes.com/2014/03/27/september-oktober-november-desember-januarie/ Geargiveer 2 Februarie 2016 op Wayback Machine
  3. Sommige bronne gee die geboortejaar as 1962 aan.
  4. Kannemeyer, J.C. Die Afrikaanse literatuur 1652-2004. Human & Rousseau. Kaapstad en Pretoria. Eerste uitgawe 2005.
  5. Viljoen, Louise. Rapport, 30 Januarie 2000.
  6. LitNet ATKV-Skrywersalbum (19 Maart 2009): www.litnet.co.za
  7. NB-Uitgewers: http://www.nb.co.za/authors/2828 Geargiveer 7 April 2016 op Wayback Machine
  8. Anoniem. ATKV vereer Afrikaanse letterkundiges vir nasiebou. Die Burger, 20 Maart 2007.
  9. Die Burger, 20 Maart 2007.
  10. Universiteit van Gent: http://lib.ugent.be/fulltxt/RUG01/002/162/684/RUG01-002162684_2014_0001_AC.pdf
  11. De Vries, Anastasie. Insig, Februarie 1998.
  12. Van Zyl, Wium. Rapport, 15 Maart 1998.