Gaan na inhoud

Bettisia Gozzadini

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Bettisia Gozzadini
Lithograph of a young woman in a mediaeval head-dress
19de eeuse litograaf wat Gozzadini uitbeeld; geen lewensportrette is bekend nie
Gebore1209
Sterf2 November 1261
Budrio
Ander name
  • Battisia Gozzadini[1]
  • Betina Gozzadina[2]:89
  • Bitisia Gozzadina[3]
  • Bitisia Gozzadini[4]:445
BeroepRegsgeleerde
Bekend virVermoedelik die eerste vrou wat by 'n universiteit klasgegee het

Bettisia Gozzadini ook bekend as Bitisia, Biltisia, en Beatrix (1209 - 2 November 1261),[5]:11 was 'n Bolognese regsgeleerde wat vanaf ongeveer 1239 lesings aan die Universiteit van Bologna aangebied het.[6] Sy is vermoedelik die eerste vrou wat aan 'n universiteit klas gegee het.

Gozzadini is in 1209 in Bologna in Noord-Italië gebore; haar ouers, Amadore Gozzadini en Adelasia de' Pegolotti, was van die adelstand. Gozzadini studeer aanvanklik filosofie, en daarna regte onder Giacomo Baldavino en Tancred van Bologna aan die Studium van Bologna, waar sy ook aanmoediging van Odofredo ontvang het.[5]:6 As jong vrou het sy soos 'n man aangetrek; dit is nie bekend of dit weens sosiale druk of uit persoonlike keuse was nie.[6]

Sy studeer aan die universiteit in 1237,[4]:445 en het vir twee jaar regte by haar huis aangebied. Sy is 'n leerstoel by die Studium aangebied, wat sy eers van die hand gewys het, maar later aanvaar het.[5]:9 Volgens legende moes sy 'n sluier dra wanneer sy onderrig gee, om te voorkom dat sy haar studente se aandag aflei; dieselfde legende word egter ook aan Novella d'Andrea toegeskryf, en dit is nie bekend aan wie – indien enigsins – dit toegedig kan word nie.[7][8]

Gozzadini was 'n bekende redenaar, en op 31 Mei 1242 het sy die rede gehou by die begrafnis van die biskop van Bologna, Enrico della Fratta.[9]

Gozzadini is op 2 November 1261 saam met twee ander vroue en vier studente oorlede toe die vloed van die Idice die ineenstorting van die huis veroorsaak het waar hulle skuiling geneem het nadat hulle uit haar villa op die rivier tussen Mezzolara en Riccardina gevlug het. Dit is nou nou in Budrio, oos van Bologna.[5]:11 Daar was algemene rou in die stad met haar afsterwe en die skole is gesluit. Haar begrafnis is by die kerk van die Padri Serviti gehou.[5]:11[10]

Ontvangs

[wysig | wysig bron]

Gozzadini is vermoedelik die eerste vrou wat aan 'n universiteit klas gegee het.[7][11]:218 Haar latere roem as 'n prokureur kon moontlik aan 'n historiese verdediging van die vroulike doktorsgraad geskryf deur Alessandro Macchiavelli in die 18de eeu toegeskryf gewees het. Macchiavelli was bekend daarvoor dat hy die leemtes van sy kennis aanvul deur stories oor sy onderwerpe te vervaardig.[12]

Terracotta borsbeeld van Bettisia Gozzadini

'n Terracotta borsbeeld van haar, een van 'n reeks van twaalf voorstellings van noemenswaardige Bolognese vroue deur die onbenoemde "Scultore di Casa Fibbia", dateer uit die laat 17de eeu.[6] Dit was oorspronklik in die Salone d'Onore van Palazzo Fibbia Fabbri – nou Palazzo Masetti Calzolari – en is nou in die Museo della Storia di Bologna in Palazzo Pepoli . Gozzadini is die vroegste van die twaalf vroue wat uitgebeeld word.[13][11]:218

Haar geskrifte, oor die Digest en oor die lex omnes populi, word as verlore beskou.[14][5]:8

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Gozzadini (in Italiaans). Enciclopedia on line. Roma: Istituto dell'Enciclopedia Italiana. Besoek in Oktober 2023.
  2. Francesco Agostino Della Chiesa (1620). Theatro delle donne letterate con un breve discorso della preminenza, e perfettione del sesso donnesco (in Italiaans). Mondovi: per Giovanni Gislandi, e Gio. Tomaso Rossi.
  3. Carlo Antonio Macchiavelli (1722). Bitisia Gozzadina seu De mulierum doctoratu: apologetica legalis historica dissertatio (in Latyn). Excudebat Bononiae prope Archigymnasium sub vexillum Rosae: Jo. Baptista Blancus typographus.
  4. 4,0 4,1 Caroline P. Murphy (1999). 'In praise of the ladies of Bologna': the image and identity of the sixteenth-century Bolognese female patriciate. Renaissance Studies. 13 (4): 440–454. doi:10.1111/j.1477-4658.1999.tb00090.x.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 Carolina Bonafede (1845). Cenni biografici e ritratti d'insigni donne bolognesi (in Italiaans). Bologna: Sassi.
  6. 6,0 6,1 6,2 Busto di dama bolognese illustre – Bettisia Gozzadini (in Italiaans). Museo della Città di Bologna. Besoek in April 2016.
  7. 7,0 7,1 Umberto Eco ([s.d.]). Bettisia Gozzadini e Novella D'Andrea (in Italiaans). Enciclopedia delle donne. Besoek in April 2016.
  8. Trailblazers of Academia: the women who changed the landscape
  9. Bettisia Gozzadini facts for kids
  10. Uncovering the Legend of Bettisia Gozzadini, Europe’s First Female Legal Scholar
  11. 11,0 11,1 [Genus Bononiae] (2014). Palazzo Pepoli: Da residenza cittadina a Museo della storia di Bologna (in Italiaans). Firenze: Giunti; Milano: Touring Club Italiano. ISBN 9788809786356.
  12. Iker, Theresa (2021). "What Italian 'feminist forgery' reveals about history and memory". Gender.stanford.edu. Besoek op 20 November 2023.
  13. Ritratto di Bettisia Gozzadini
  14. Were women permitted to attend universities during the medieval period in England, specifically during the Anglo-Saxon era?