Borasien

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
(Aangestuur vanaf Borazien)
Eienskappe

Algemeen

Naam Borasien 
IUSTC-naam s-triazitriborien 
Ander name Anorganiese benseen, 1,3,5,2,4,6-triazitriborien, borasool
Struktuurformule van
Struktuurformule van
Chemiese formule B3N3H6
Molêre massa 80,5 [g/mol]
CAS-nommer 6569-51-3[1]  
Voorkoms kleurlose vloeistof  
Reuk Aromaties
Fasegedrag  
Selkonstantes a=546,3(1) pm; c=1631,5(4) pm[2]  
Ruimtegroep P4321
Nommer 96
Smeltpunt -58 °C
Kookpunt 55 °C[1]
Digtheid
Oplosbaarheid Reageer met water

Suur-basis eienskappe

pKa

Veiligheid

Flitspunt <25 °C

Tensy anders vermeld is alle data vir standaardtemperatuur en -druk toestande.

 
Portaal Chemie
Die kristalstruktuur van vaste borasien

Borasien is 'n chemiese verbinding met formule B3N3H6. Die molekuul is isoelektronies en isostruktureel met benseen en die eienskappe van borasien en benseen is vergelykbaar. Omrede dit geen koolstof bevat nie word dit wel anorganiese benseen genoem.

Borasien is termies stabiel in die gasfase, maar vloeistof ondergaan 'n stadige polimerisasieproses. Onder verhitting word die heksagonale vorm van boornitred (BN) by temperature >800 °C gevorm.

Sedert die ontdekking van hierdie stof in 1926 deur A. Stock en E. Pohland is 'n groot aantal afgeleide verbindings daargestel. Oorspronklik is dit vervaardig deur gasvormige boraan B2H6 en ammoniak NH3 in 'n afgeslote buis te verhit. Aanvanklik word addukte tussen die Lewisbasis ammoniak en die Lewissuur boraan gevorm:[3]

Ander addukte is B4H10.4NH3 en B5H9.4NH3

Die addukte is nie so vlugtig soos boraan self nie en onder verhitting ondergaan hulle reaksies soos:

Ongelukkig is boraan taamlik giftig en die reaksie lewer ook neweprodukte. Die opbrengs by 180-220 °C is ongeveer 23-41%. Ook reaksies in organiese oplosmiddels het ingewikkelde mengsels opgelewer. 'n Vastestofreaksie is ook moontlik tussen litiumboorhidried en ammoniumchloried:[3]

'n Reaksie met NaBH4 is ook moontlik en hierdie stof kos minder, maar dit vereis voortdurende verpoeiering in 'n meul.

Kristalstruktuur[wysig | wysig bron]

Borasien kristalliseer in 'n tetragonale struktuur wat nie met een van vaste benseen se strukture ooreenkom nie. Die molekules is nie gestapel met booratome wat direk bo stikstofatome met koplanêre ringe geleë is nie. In plaas daarvan is die stapels gekantel, en die lae het interplanêre hoeke van 65.2'. Die koplanêre molekules het 'n minimum afstand wat ooreenkom met die korter sel-as 546,3(1) pm. Die molekulêre vlakke en die kort sel-asse sluit 'n hoek van 49.6' in, wat daartoe lei dat die boor- en stikstofatome mekaar tot 357 pm benader. Die elektrondigtheid binne 'n borasienmolekule toon duidelik dat die B-N-bindings 'n polêre karakter het.[2]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. 1,0 1,1 "Chemical Book" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 November 2017.
  2. 2,0 2,1 Boese, R., Maulitz, A.H. and Stellberg, P. (1994). "Solid-State Borazine: Does it Deserve to be Entiteled "Inorganic Benzene"?". Chem. Ber. 127: 1887-1889.doi=10.1002/cber.19941271011.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: gebruik authors-parameter (link)
  3. 3,0 3,1 "Borazine and Its Derivatives: Synthesis, Mechanochemical Synthesis Reactions and Outlooks for Technological Applications V. V. VOLKOV, K. G. MYAKISHEV en E. A. ILINCHIK Chemistry for Sustainable Development, 17 (2009) bls.225-234" (PDF). Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 9 Augustus 2017. Besoek op 23 Maart 2016.