Burgerhuis

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Die Burgerhuis

Die Burgerhuis aan die Braak op Stellenbosch is ’n uitstaande voorbeeld van die Kaaps-Hollandse boustyl. Pierneef het dié huis se gewel beskryf as een van die mooistes in die Kaap. Gevolglik is die huis in 1961 tot nasionale gedenkwaardigheid verklaar.

Hierdie huis is in 1797 deur Antonie Fick as ’n woonhuis vir sy gesin gebou. Na die afsterwe van Fick in 1808 koop die destydse landdros van Stellenbosch, R.J. van der Riet, die huis as woonhuis vir sy skoonsuster. In 1839 word dit die eiendom van ds. P.D. Lückhoff van die Rynse Sendinggenootskap. By sy aftrede koop die genootskap die huis by hom om dit verder as pastorie te gebruik.

In 1952 word die huis staatseiendom en in 1959 maak die Staat die huis oor aan die Stadsraad van Stellenbosch. As ’n diens aan die publiek en omdat hulle hul steun toesê aan die beleid om klassieke voorbeelde van die Kaaps-Hollandse boustyl te restoureer en bewaar, het die Rembrandt Groep dit op hom geneem om die huis te huur teen ’n bedrag wat die restourasie, instandhouding en ander koste dek.

Die huis is volgens die H-vormige plan gebou gekenmerk deur die lang en onbelemmerde uitsig van die voordeur tot die agterdeur. Op die voorgewel is ’n driehoekige kap, maar die kurwe van die krulversierings aan weerskante is uniek. Die sygewels is van die konkaaf-konvekstipe. Die argitraaf om die voordeur is een van die vroegste voorbeelde bekend waar dit nie uit kiaathout, maar uit bakstene en bouklei vervaardig is. Nogtans het dit die pilaartjies bestaande uit drie panele elk so kenmerkend van die ou Kaapse barokstyl.

Die Burgerhuis huisves ’n VOC-museum en is gemeubileer op ’n wyse wat eie is aan die tipe huis in sy fleur. Ook word die huis gebruik as die hoofkantoor van Historiese Huise van Suid-Afrika.

Bibliografie[wysig | wysig bron]

  • Burden, Matilda: 50 jaar - Historiese Huise 1966-2016. Stellenbosch: Historiese Huise van Suid-Afrika, 2016. ISBN 978-0-620-73074-7
  • Burgerhuis Stellenbosch – katalogus van die museum
  • Oberholster, J.J.: Die historiese monumente van Suid-Afrika. Kaapstad: Kultuuurstigting Rembrandt van Rijn vir Raad vir Nasionale Gedenkwaardighede, 1972. ISBN 0-620-00191-7

Sien ook[wysig | wysig bron]