Caedite eos. Novit enim Dominus qui sunt eius.

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Caedite eos, Novit enim Dominus qui sunt eius is 'n frase wat na bewering deur die bevelvoerder van die Albigensiese Kruistog geuiter is, voor die bloedbad op 22 Julie 1209 in Béziers. 'n Direkte vertaling van die Latynse frase is: "Maak hulle dood Want die Here weet wie Syne is." Die pouslike legaat en die Cisterciënsers-abt Arnaud Amalric was in die aanvangsfase militêre bevelvoerder van die Kruistog en leier van hierdie eerste groot militêre optrede van die Kruistog, die aanval op Béziers, en volgens Caesarius van Heisterbach het hy hierdie bevel uitgespreek. Hierdie kruistog teen die Kathare is geloods deur 'n politieke koalisie van die koning, die Noord-Franse adel en die pous in die jaar 1208.

'n Minder formele vertalings het aanleiding gegee tot variante soos "Maak almal dood; laat God hul uitsorteer." Sommige moderne bronne gee die aanhaling as Neca eos omnes. Deus suos agnoscet, klaarblyklik 'n vertaling uit Engels terug in Latyn [1], en dus 'n Bybelse verwysing na 2 Timoteus 2:19 wat stelː “Die Here ken dié wat aan Hom behoort,” en: “Elkeen wat sê dat hy aan die Here behoort, moet wegbreek van die ongeregtigheid.”[2]

Agtergrond[wysig | wysig bron]

Amalric se eie weergawe van die beleg, wat in sy brief aan pous Innocent III in Augustus 1209 beskryf word, lui:

"Terwyl daar nog met die baronne gesprekke gevoer is oor die vrylating van diegene in die stad wat as Katolieke beskou word, het die bediendes en ander persone met 'n lae rang en ongewapen die stad aangeval sonder om op bevele van hul leiers te wag. Tot ons verbasing, skreuend "na wapens, na wapens!", Binne twee of drie uur het hulle die gragte oorsteek en die mure en Béziers is ingeneem. Ons manskape het niemand gespaar nie, ongeag rang, geslag of ouderdom, en byna 20 000 mense het aan die swaard ontkom. Na hierdie groot slagting is die hele stad verwoes en verbrand ..."[3]

Ongeveer dertien jaar later vertel Caesars van Heisterbach hierdie verhaal oor die slagting, met die pouslike legaat aangehaal met die woorde Caedite eos. Novit enim Dominus qui sunt eius:[4]

Toe hulle uit die erkenning van sommige van hulle ontdek dat daar Katolieke met die ketters gemeng is, het hulle vir die abt gesê: "Heer, wat moet ons doen, want ons kan nie onderskei tussen die gelowiges en die ketters nie." Die abt, net soos die ander, was bang dat baie mense uit vrees vir die dood sou voorgee dat hulle Katolieke is, en na hul vertrek na hul dwaalleer sou terugkeer, en daar word gesê dat hy gese het "Maak almal dood, want die Here weet wie syne is ”(2 Tim. ii. 19) en so is groot getalle in daardie stad is doodgemaak.[5]

Caesarius het nie definitief gesê dat hierdie sin gebruik is nie, hy het geskryf dat Amalric "volgens berigte dit gesê het (dixisse fertur in die oorspronklike teks).[6] Alhoewel daar twyfel bestaan dat die abt hierdie woorde gesê het, is daar weinig twyfel dat hierdie woorde die gees van die aanval vasgevang het,[7] en dat Arnaud en sy kruisvaarders beplan het om die inwoners van enige vesting wat weerstand bied dood te maak.[8] Die kruisvaarders (waarna Arnaud as nostri, ons manne ' verwys het) het verwoes en doodgemaak sonder voorbehoud.[9]

In kultuur[wysig | wysig bron]

Die frase is in verskillende konflikte, soos die Viëtnamoorlog, deur lede van die Amerikaanse weermag aangeneem en word as 'n nie-amptelike slagspreuk deur sekere eenhede gebruik.[10] Tydens die oorlog teen terrorisme word die variant "Maak almal dood. Laat Allah hulle uitsorteer" deur radikales gebruik.[1]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. 1,0 1,1 Gregory, Rocky L. (2014). Just Baptize Them All and Let God Sort Them Out: Usurping the Authority of God. CrossBooks. p. xii. ISBN 9781462735877. OCLC 874730661.
  2. https://www.bible.com/af/bible/6/2TI.2.AFR83
  3. Sibly, W.A.; Sibly, M.D. (2003). The Chronicle of William of Puylaurens: The Albigensian Crusade and Its Aftermath. Woodbridge, Suffolk, England, UK: The Boydell Press. pp. 127–128.
  4. Headsman (22 Julie 2009). "1209: Massacre of Béziers, "kill them all, let God sort them out"". Besoek op 12 Mei 2014.
  5. "Medieval Sourcebook: Caesarius of Heisterbach: Medieval Heresies: Waldensians, Albigensians, Intellectuals". Fordham University. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Augustus 2014. Besoek op 12 Mei 2014.
  6. Meschini, Marco (2010). L'eretica: Storia della crociata contro gli Albigesi (in Italian). Laterza. p. 116. ISBN 978-88-420-9306-0. OCLC 656501629.{{cite book}}: AS1-onderhoud: onerkende taal (link)
  7. Jacoby, Russell (2011). Bloodlust: On the Roots of Violence from Cain and Abel to the Present. Free Press. p. 29f. ISBN 978-1-4391-0024-0. OCLC 787862175. Caesarius of Heisterbach amalric.
  8. Sibly, W.A.; Sibly, M.D. (2003). The Chronicle of William of Puylaurens: The Albigensian Crusade and Its Aftermath. Woodbridge, Suffolk, England, UK: The Boydell Press. pp. 127–128.
  9. Oldenbourg, Zoé (2000). Massacre at Montségur: A History of the Albigension Crusade. Phoenix Press. p. 109ff. ISBN 1-84212-428-5. OCLC 47720027.
  10. Doyle, Charles Doyle; Mieder, Wolfgang; Shapiro, Fred R., reds. (2012). The Dictionary of Modern Proverbs. Yale University Press. ISBN 9780300136029. OCLC 759174383.