Gaan na inhoud

Carrie Nation

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Carrie Nation
Nation in 1903
Gebore
Caroline Amelia Moore

(1846-11-25)25 November 1846
Sterf9 Junie 1911 (op 64)
RusplekBelton begraafplaas
Belton, Missouri
Ander nameCarry A. Nation
UitbeeldingNormal Institute
Eggenoot
  • Charles Gloyd (trou 1867; s. 1869)
  • David A. Nation (trou 1874; skei 1901)
Kinders1

Caroline Amelia Nation (25 November 1846 – 9 Junie 1911), na wie dikwels verwys word as as Carrie, Carry Nation, Carrie A. Nation, of Hatchet Granny,[1][2] was 'n Amerikaner wat 'n radikale lid van die matigheidsbeweging was, wat alkohol teengestaan het voor die koms van die verbod. Nation is bekend daarvoor dat hy alkoholbedienende instellings (meestal tavernes) met 'n byl aangeval het. Sy is in 1874 met David Nation getroud. Sy was voorheen bekend onder haar geboortenaam, Carrie Moore, en na haar eerste huwelik in 1867, as Carrie Gloyd.

Carrie Nation met moeder en suster

Nation was bekend as "Moedernasie" vir die liefdadigheid en godsdienstige werk wat sy gedoen het.[3] Soos verskeie ander in die matigheidsbeweging, het sy dronkenskap as 'n oorsaak van baie van die samelewing se probleme beskou. Sy het probeer om mense in die tronk te help.[4] In 1890 het Nation 'n naaldwerkkring in 'Medicine Lodge', Kansas, gestig om klere vir die armes te maak asook maaltye vir hulle voor te berei op vakansiedae soos 'Thanksgiving' en Kersfees.[5] In 1901 het Nation 'n skuiling gestig vir vroue en kinders van alkoholiste in Kansas City, Missouri. Hierdie skuiling sou later beskryf word as 'n "vroeë model vir vandag se mishandelde vroueskuiling".[6]

In haar outobiografie, The Use and Need of the Life of Carry A. Nation (1908), het sy ook Vrymesselary sterk veroordeel.[7] Nation was ook bekommerd oor stywe klere vir vroue; sy het geweier om 'n korset te dra en het vroue aangemoedig om dit nie te dra nie weens hul skadelike uitwerking op lewensbelangrike organe.[8] Sy het haarself beskryf as "'n bulhond wat aan die voete van Jesus rondhardloop, en blaf vir dit wat Hy nie van hou nie",[9] en het aanspraak gemaak op 'n goddelike ordening om matigheid te bevorder deur kroeë te vernietig.[10]

Vroeë lewe en eerste huwelik

[wysig | wysig bron]

Caroline Amelia Moore is gebore in 'Garrard County', Kentucky, as die kind van George Moore en Mary Campbell.[11] Haar pa was 'n suksesvolle boer, veehandelaar en slawehouer en van Ierse afkoms[12] Gedurende 'n groot deel van haar vroeë lewe was haar gesondheid swak en haar gesin het finansiële terugslae ervaar.[13] Die gesin het verskeie kere in Kentucky verhuis en hulle uiteindelik in 1854 in Belton, Missouri, gevestig.

Benewens hul finansiële probleme, het heelwat van Moore se familielede aan geestesongesteldheid gely, en haar ma het soms wanvoorstellings gehad.[14] Daar word bespiegel dat die gesin nie lank op een plek gebly het nie weens gerugte oor Mary Moore se geestestoestand. Sommige skrywers het gespekuleer dat Mary geglo het dat sy koningin Victoria is as gevolg van haar prag en sosiale fleur. Mary het vanaf Augustus 1890 tot haar afsterwe op 28 September 1893 in 'n kranksinnige-asiel in Nevada, Missouri, gewoon. Mary is deur regstappe deur haar seun, Charles, in die asiel geplaas, alhoewel daar vermoedens bestaan dat Charles eintlik die regsgeding aanhangig gemaak het omdat hy Mary geld geskuld het.

Die gesin het na Texas verhuis toe Missouri in 1862 by die Burgeroorlog betrokke geraak het. George het nie goed gevaar in Texas nie, en hy het sy gesin terug na Missouri verhuis. Die gesin het teruggekeer na 'High Grove Farm' in 'Cass County'. Toe die Unie-weermag hulle beveel het om hul plaas te ontruim, het hulle na Kansas City verhuis. Carrie het gewonde soldate verpleeg ná 'n klopjag op 'Independence', Missouri. Die gesin het weer na hul plaas teruggekeer toe die Burgeroorlog geëindig het.

In 1865 ontmoet Carrie vir Charles Gloyd, 'n jong dokter wat vir die Unie geveg het, wat 'n ernstige alkoholis was.[15] Gloyd het naby die Moores se plaas skoolgehou terwyl hy besluit het waar om sy mediese praktyk te vestig. Hy het hom uiteindelik in Holden, Missouri, gevestig en Moore gevra om met hom te trou. Moore se ouers het beswaar gemaak teen die voorgenome huwelik omdat hulle van mening was dat hy aan alkohol verslaaf was, maar die huwelik het nietemin voortgegaan. Hulle is op 21 November 1867 getroud en is kort voor die geboorte van hul dogter, Charlien, op 27 September 1868 uitmekaar. Gloyd is in 1869 aan alkoholisme oorlede.

Carrie Gloyd het, beïnvloed deur die dood van haar man, 'n passievolle aktivisme teenoor alkohol en alkoholgebruik ontwikkel. Met die opbrengs van die verkoop van haar geërfde grond (sowel as dié van haar man se boedel), het sy 'n klein huisie in Holden gebou. Gloyd het saam met haar skoonma en Charlien daarheen verhuis en die 'Normal Institute in Warrensburg, Missouri', bygewoon en haar onderwyssertifikaat in Julie 1872 verwerf. Gloyd het vir vier jaar by 'n skool in Holden skoolgehou. Sy het 'n geskiedenisgraad verwerf en die invloed van Griekse filosowe op Amerikaanse politiek bestudeer.[16]

Tweede huwelik en "oproep van God"

[wysig | wysig bron]
Carrie Nation na haar huwelik met David Nation op 30 Desember 1874 (ouderdom 28 )

In 1874 trou Gloyd met David A. Nation, 'n prokureur, minister, koerantjoernalis en pa, 19 jaar ouer as sy.[17]

Die gesin het 'n 1 700 akker (690 hektaar) katoenplantasie aan die San Bernard-rivier in Brazoria County, Texas gekoop. Aangesien nie een van hulle veel van boerdery geweet het nie, was die onderneming uiteindelik onsuksesvol.[18] Hulle het na Brazoria verhuis vir David Nation om in die regte te praktiseer. Ongeveer in 1880 het hulle na Columbia (nou Oos-Columbië) verhuis om die hotel te bedryf wat deur AR en Jesse W. Park besit is.[19] Carrie se naam is op die rol van Columbia Metodiste Kerk in Wes-Columbië te vinde. Sy het by die plaaslike hotel gewoon saam met haar dogter, Charlien Gloyd, "Mother Gloyd" (Carrie se eerste skoonma), en David se dogter, Lola. Carrie Nation se man het ook 'n saalwinkel net suidwes van hierdie terrein bedryf. Die gesin het kort daarna na Richmond, Texas, verhuis om 'n hotel te bedryf.[20]

David Nation het betrokke geraak by die 'Jaybird-Woodpecker War'. Gevolglik is hy in 1889 gedwing om terug te trek noorde toe na Medicine Lodge, Kansas, waar hy werk gekry het om by 'n Christelike kerk te preek en Carrie 'n suksesvolle hotel bestuur het.[21]

Texas Historiese gedenkplaat vir die terrein van Carry Nation se hotel in Oos-Columbië, Texas

Carrie Nation het haar matigheidswerk in 'Medicine Lodge' begin deur 'n plaaslike tak van die Woman's Christian Temperance Union te begin en 'n veldtog te voer vir die afdwinging van Kansas se verbod op drankverkope. Haar metodes het geëskaleer van eenvoudige protes tot serenades aan kroeggangers deur vir hulle gesange te sing met 'n handorrel as begeleiding, Bybelverse luid voor te lees, asook die groet van kroegmanne met opmerkings soos: "Goeie môre, vernietiger van mense se siele."[22] Steeds ontevrede met die resultate van haar pogings, het Nation haar tot God gewend en begin bid vir leiding. Op 5 Junie 1900 het sy gevoel sy ontvang haar antwoord in die vorm van 'n hemelse visioen. Sy beskryf dit as sulks:

Die volgende oggend is ek wakker gemaak deur 'n stem wat vir my gelyk het in my hart praat, hierdie woorde, "GAAN NA KIOWA ," en my hande is opgelig en neergegooi en die woorde, "EK SAL BY JOU STAAN." Die woorde, "Gaan Kiowa toe," is uitgespreek in 'n murmurerende, musikale toon, laag en sag, maar "Ek sal by jou staan," was baie duidelik, positief en nadruklik. Ek was beïndruk met 'n groot inspirasie, die interpretasie was baie eenvoudig, en dit was dit: "Neem iets in jou hande, en gooi dit na hierdie plekke in Kiowa en breek dit."[23]

In reaksie op die onthulling, het Nation verskeie klippe bymekaargemaak – "verpletteraars", het sy dit genoem – en op 7 Junie na Dobson's kroeg toe gegaan. Met die aankondiging "Manne, ek het gekom om julle van 'n dronkaard se lot te red", het sy begin om die salon se voorraad met haar klippe te vernietig. Nadat sy insgelyks twee ander salonne in Kiowa vernietig het, het 'n tornado oostelike Kansas getref, wat sy as goddelike goedkeuring van haar optrede beskou het.[24]

Bylvoorvalle

[wysig | wysig bron]

Carrie Nation het haar saloonvernietigingsveldtog in Kansas voortgesit. Haar roem het deur haar groeiende inhegtenisnemingsrekord versprei. Nadat sy 'n klopjag in Wichita, Kansas gelei het, het Nation se man geskerts dat sy volgende keer 'n byl moet gebruik vir maksimum skade. Nasie het geantwoord: "Dit is die verstandigste ding wat jy gesê het sedert ek met jou getrou het."[25] Die egpaar is in 1901 geskei; geen kinders is uit die huwelik gebore nie. Tussen 1902 en 1906 het sy in Guthrie, Oklahoma, gewoon.

"'n Carrie Nation in die Kongres" - strokiesprent van C. B. Landis van Indiana vir die wetsvoorstelling, 'Law Against Selling Liquor in the Capital'. Landis het 'n wysiging aan die wet deurgevoer wat die verkope van alkohol in die Capitol Building verhoed.

Soms op haar eie, of soms vergesel deur vroue wat gesing het, sou Nation by 'n kroeg in marsjeer en sing en bid, terwyl sy kroegtoebehore en voorraad met 'n byl stukkend geslaan het. Tussen 1900 en 1910 is sy sowat 30 keer gearresteer vir “bylvoorvalle”, soos sy dit genoem het. Nation het haar tronkstraf boetes betaal uit lesingtoergelde en verkope van borspelde in die vorm van klein byltjies[26] Die aandenkings is verskaf deur 'n apteker van Topeka, Kansas. Op die handvatsel van die byl, was die woorde gegraveer, "Dood aan Rum".[27]

'n Poskaart van ongeveer 1910

In April 1901 het Nation na Kansas City, Missouri, 'n stad wat bekend is vir sy wye teenkanting teen die matigheidsbeweging, gegaan en drank in verskeie kroeë in 12de Straat in die middestad van Kansas City verpletter.[28] Sy is gearresteer, hof toe geneem en met $500 beboet hoewel die regter die boete opgeskort het onder die voorwaarde dat sy nooit na Kansas City terugkeer nie.[29] Sy is meer as 32 keer gearresteer - een berig is dat sy vir drie dae in die huis vir armes in Washington, DC geplaas was omdat sy geweier het om 'n boete van $35 te betaal.

Nation het ook vroueregte-optogte in Topeka, Kansas, gehou. Sy het honderde vroue wat deel was van die 'Home Defender's Army' gelei om teen kroeë te betoog.[30] In Amarillo, Texas, het sy 'n sterk reaksie gekry, aangesien sy geborg is deur die landmeter WD Twichell, 'n aktiewe Metodiste-leek.

Nation se anti-alkoholaktiwiteite het wyd bekend geword, met die slagspreuk "All Nations Welcome But Carrie" wat in reaksie welbekend in kroegkamers geword het.[31] Sy het The Smasher's Mail, 'n tweeweeklikse nuusbrief, en The Hatchet, 'n koerant, gepubliseer.

Latere lewe en afsterwe

[wysig | wysig bron]

Later in haar lewe het Nation haar naam uitgebuit deur in Vaudeville in die Verenigde State[32] en musieksale in Groot-Brittanje te verskyn. Nation, 'n trotse vrou wat verkies het om te preek, eerder as te vermaak, het gevind dat hierdie ruimtes en plekke oninspirerend was vir haar proselitisering. Tydens 'n 1909-musieksaallesing by die 'Canterbury Theatre of Varieties' in Westminster, Londen wat nie aanklank gevind het met met buitelandse gehore nie, is Nation getref deur 'n eier wat deur 'n persoon uit die gehoor gegooi is. Die "The Anti-Souse Queen" het verontwaardig haar kontrak opgeskeur en het na die Verenigde State teruggekeer. Op soek na wins elders, het Nation foto's van haarself verkoop, lesingsgelde ingesamel en miniatuur-aandenkingsbyltjies bemark. In Oktober 1909 het verskeie persberigte aangedui dat Nation klaarblyklik beweer het dat sy 'n vliegtuig uitgevind het.[33]

Naby aan die einde van haar lewe het Nation na Eureka Springs, Arkansas, verhuis, waar sy die huis gestig het wat bekend gestaan het as "Hatchet Hall". Sy sou haar laaste toespraak op 14 Januarie 1911 hou, toe sy halfpad ineengestort het, nadat sy voorheen gesondheidsprobleme gehad het.[34] Nasie het in 'n koma verval en is na die 'Evergreen Place'-hospitaal geneem, waar sy uiteindelik op 9 Junie 1911 gesterf het.[35][36] Sy is begrawe in die suidoostelike kant van die Belton-begraafplaas in Belton, Missouri . Die 'Woman's Christian Temperance Union' het later 'n gedenksteen opgerig met die opskrif "Faithful to the Cause of Prohibition, She Hath Done What She Could" en die naam "Carry A. Nation".[37]

Erfenis

[wysig | wysig bron]
One-story frame house with wraparound front porch
Carrie Nation House in Medicine Lodge, Kansas

In 1918 is 'n drinkfontein deur die 'Woman's Christian Temperance Union' ter nagedagtenis opgerig. Dit is geleë by Naftzger Memorial Park in Wichita, Kansas.[38] Een mite wat die rondte doen is dat die fontein op 'n tyd byna vernietig is deur 'n biervragmotor wat dit getref het; Jamie Tracy, 'n kurator van die 'Wichita-Sedgwick County Historical Museum', het geen bewyse vir hierdie ironiese verhaal gevind nie.[39] In Julie 2018 is 'n lewensgrootte bronsbeeld van Nation opgerig voor die Eaton Hotel (destyds die Carey Hotel genoem[40] ), die plek waar haar klopjag in Wichita, Kansas, plaasgevind het.

In die satiriese musikale melodrama Beyond the Valley of the Dolls verander die band die Kelly Affair hul naam na die Carrie Nations. In die Kurt Vonnegut -verhaal, 'Welcome to the Monkey House', is die fiktiewe J. Edgar Nation se naam 'n mengsel wat saamgestel is uit J. Edgar Hoover en Carrie Nation. FBI-direkteur Hoover "was kragtig in sy morele oordele."[41] Nation se boodskap is ook teenwoordig via die karakter van Nancy McLuhan wat oortuig is dat jenewer die ergste dwelm van alle verslawende middels is.

Die toneelstuk Carry Nation is op Broadway uitgevoer met vertolking van die rol deur Esther Dale. Beverly Wolff het eweneens die titelrol in die opera Carry Nation vertolk.[42] Nation is deur Valerie Buhagiar uitgebeeld in Seisoen 9 Episode 6 van die Kanadese TV-reeks Murdoch Mysteries.[43] In "Bar Fights" (Episode 3, Seisoen 4) van Comedy Central se Drunk History, word Nation deur Vanessa Bayer gespeel.[44] 'n Gefiksionaliseerde weergawe van Nation word uitgebeeld in die musiekblyspel Queen of the Mist, waarin sy paaie kruis met Annie Edson Taylor. Nation is deur Julia Murney in die oorspronklike Off-Broadway-produksie uitgebeeld.[45]

Neil Munro bied 'n satiriese weergawe van 'n ontmoeting met Carrie Nation aan, in sy Erchie MacPherson-verhaal, "Erchie and Carrie", wat die eerste keer gepubliseer is in die Glasgow Evening News van 14 Desember 1908. In 1977 het Gary Dahl, uitvinder van die Pet Rock, sy opbrengs van daardie gier gebruik om 'n kroeg in Los Gatos, Kalifornië, op te knap en oop te maak wat hy grappenderwys "Carrie Nation's Saloon" genoem het.[46] Die ''Broken Hatchet' Brouery, 'n mikrobrouery in Belton, Missouri, is ook in haar "eer" vernoem.

Carry A. Nation House in Kentucky was 'n tuiste van Carrie Nation, en was toe 'n 10-slaapkamer huis. Dit is nou gelys op die Nasionale Register van Historiese Plekke in Garrard County, Kentucky, Verenigde State. Dit is in 1846 gebou.[47] Nation se huis in Medicine Lodge, Kansas, die Carrie Nation House, is in die 1950's deur die 'Woman's Christian Temperance Union' gekoop en is in 1976 tot 'n Amerikaanse nasionale historiese landmerk verklaar.[48]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. "The ghosts at Great Dane Pub & Brewery". CBS58 (in Engels). Besoek op 28 Augustus 2024. A frequent guest of the hotel was Caroline Amelia Nation, often referred to Carrie Nation or Hatchet Granny, who was a member of the temperance movement and torn up bars with her hatchet.
  2. "Star-Gazette Subscription Offers, Specials, and Discounts". subscribe.stargazette.com. Besoek op 28 Augustus 2024. Famed temperance advocate Carrie Nation, known as "Hatchet Granny," visited Elmira twice in the early 20th century.
  3. "Carry A. Nation – Historic Missourians – The State Historical Society of Missouri". shsmo.org. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 Junie 2016. Besoek op 16 April 2018.
  4. Carrie Amelia Moore Nation (1846–1911)
  5. Hamilton, Neil (2017). "Nation, Carry". American Social Leaders and Activists, Second Edition.
  6. Martinez, Donna (2016). "Nation, Carry". American Women Leaders and Activists, Second Edition.
  7. "Carry A. Nation – Part 4 – Kansas Historical Society". www.kshs.org. Kansas Historical Foundation. Besoek op 19 Mei 2023.
  8. "Carry A. Nation". Kansas Historical Society. Besoek op 4 Maart 2016.
  9. Anti-alcohol crusader Carrie Nation, front, with supporters, 1901.
  10. Anti-alcohol crusader Carrie Nation, front, with supporters, 1901.
  11. Nation, Carry. The Use and Need of the Life of Carry A. Nation. Geargiveer vanaf die oorspronklike (TXT) op 26 Junie 2009. Besoek op 13 Januarie 2007.
  12. Profile of Prohibitionist Carrie Nation Hatchet-Wielding Saloon Smasher
  13. Carry Nation American temperance leader
  14. "Carry Amelia Moore Nation". The Wild West. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 November 2018. Besoek op 6 Junie 2013.
  15. Grace, Fran (2001). Carry A. Nation: Retelling the Life. Indiana University Press. p. 39. ISBN 0253108330. Besoek op 6 April 2014.
  16. Foner, Eric. Give Us Liberty. New York: Norton. p. 850.
  17. McMillen, Margot Ford; Trout, Carlynn. "Carry A. Nation (1846–1911)". Famous Missourians. State Historical Society of Missouri. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 Maart 2016. Besoek op 6 Junie 2013.
  18. Carrie Nation: https://www.newworldencyclopedia.org/entry/Carrie_Nation
  19. "Carry Nation's Hotel". Texas Settlement Region. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Mei 2008. Besoek op 24 Oktober 2020.
  20. "Nation, Carry Amelia Moore (1846–1911)". Texas State Historical Association. Besoek op 24 Oktober 2020.
  21. Carrie Nation: https://www.fembio.org/english/biography.php/woman/biography/carry-nation/
  22. McQueen, Keven (2001). "Carrie Nation: Militant Prohibitionist". Offbeat Kentuckians: Legends to Lunatics. Ill. by Kyle McQueen. Kuttawa, Kentucky: McClanahan Publishing House. ISBN 0-913383-80-5.
  23. Three Things to Know About Radical Prohibitionist Carry A. Nation
  24. Activist Carry Nation Used a Hatchet to Smash Booze Bottles Before Prohibition
  25. Carrie Nation: “Not Only a Freak but a Nuisance”
  26. "Paying the Bills". Kansas State Historical Society. Besoek op 13 Januarie 2007.
  27. "Carrie A. Nation Pin, 1905". National Museum of American History (in Engels). Besoek op 16 April 2018.
  28. "Mrs. Nation Fired in Police Court: Judge McAuley Assesses the Joint-Smasher $500 and Orders Her out of Town". The Kansas City World. April 15, 1901.
  29. "Mrs. Nation Barred from Kansas City" (PDF). The New York Times. April 16, 1901. Retrieved June 6, 2013. chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1901/04/16/101188248.pdf
  30. Kazin, Michael (1995). The Populist Persuasion. New York: Cornell University Press. p. 87.
  31. "Carry A. Nation: A National and International Figure". Kansas State Historical Society. Besoek op 22 Augustus 2007.
  32. Carrie Nation – notorious smasher of bars and aggressive apostle of Prohibition
  33. "Carrie Nation claims". Topeka State Journal. October 2, 1909.
  34. Carrie A. Nation (1846-1911), Crusader for Prohibition and for the Rights of Women
  35. "Nation, Carry Moore (1846–1911)". Oklahoma Historical Society. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 November 2012. Besoek op 6 Junie 2013.
  36. "Carrie Amelia Moore Nation (1846–1911)". Encyclopedia of Arkansas (in Engels (VSA)). Besoek op 17 Februarie 2025.
  37. Carrie A. Nation (November 25, 1846 – June 9, 1911) – Activist, Organizer and Leader of the Temperance Movement
  38. "City Parks Naftzger Memorial Park". www.wichita.gov (in Engels (VSA)). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 April 2020. Besoek op 23 Junie 2019.
  39. "Carry Nation Memorial Drinking Fountain (In Transition), Wichita, Kansas". RoadsideAmerica.com (in Engels). Besoek op 23 Junie 2019.
  40. "National and State Registers of Historic Places – Kansas Historical Society". www.kshs.org. Besoek op 9 November 2022.
  41. Reed, Peter J. (1997). The Short Fiction of Kurt Vonnegut. Westport, London: Greenwood Press.
  42. "Historical Performances: Douglas Moore's "Carry Nation" with Wolff, Faull, Smith and Fredricks – San Francisco Spring Opera, June 13, 1966 – Opera Warhorses".
  43. "Murdoch Mysteries: The Local Option". IMDB. 16 November 2015. Besoek op 15 Maart 2021.
  44. "Drunk History: Bar Fights". IMDB. 11 Oktober 2016. Besoek op 15 Maart 2021.
  45. Brantley, Ben (November 7, 2011). "Obsessed with Taking the Plunge". The New York Times.
  46. "Hard Sell: A History of the Pet Rock". Mental Floss. 22 Augustus 2019. Besoek op 11 Maart 2023.
  47. Patricia Bollard; Daniel Kidd & Gloria Mils (March 1977). "National Register of Historic Places Inventory/Nomination: Carry A. Nation House". National Park Service. Retrieved June 24, 2016. with photos
  48. Carry A. Nation Home and Museum