Witrenoster

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
(Aangestuur vanaf Ceratotherium)

Witrenoster
'n Witrenoster in die Krugerwildtuin, Suid-Afrika
Wetenskaplike klassifikasie
Koninkryk:
Filum:
Klas:
Orde:
Familie:
Genus:
Ceratotherium
Spesie:
C. simum
Binomiale naam
Ceratotherium simum
(Burchell, 1817)
Subspesies

Ceratotherium simum simum
Ceratotherium simum cottoni

Die witrenoster se oorspronklike verspreiding [oranje: Noordelike (C. s. cottoni), groen: suidelike (C. s. simum)].
Die witrenoster se huidige verspreiding
(bruin – inheems, purperrooi – heringevoer, rooi – ingevoer)

Die witrenoster (Ceratotherium simum) is een van die twee renosterspesies wat in Afrika voorkom (die ander een is die swartrenoster). Hy het 'n wye mond met 'n breë bolip wat hy gebruik om te wei en is die sosiaalste van die renosterspesies. Dit is die volopste renostersoort in die wêreld.

Subspesies[wysig | wysig bron]

Twee witrenosters by Waterberg, Namibië.
'n Witrenoster by die Mosi-oa-Tunya Nasionale Park, Livingstone, Zambië.

Daar was twee subspesies, naamlik die Suidelike witrenoster en Noordelike witrenoster. Die suidelike subspesie is in die 20ste eeu feitlik uitgewis deur stroping, maar het teen eeuwisseling tot om en by 20 000 diere herstel. Hul getalle het weens hernude stroping egter met 15% gedaal. Daar was aan die einde van 2010 'n beraamde 20 170 individue, en teen 2020 tussen 17 212 en 18 915 volgens Save the Rhino.[2] Die Noordelike witrenoster word as waarskynlik uitgestorwe beskou.

Noordelike witrenoster[wysig | wysig bron]

Die noordelike subspesie het waarskynlik slegs enkele individuele renosters oor. Vier daarvan is in 'n natuurreservaat in Kenia. Daar is berigte van 'n paar moontlike Noordelike witrenosters in 'n afgeleë deel van Suid-Soedan, alhoewel dit nog nie bevestig is nie. In April 2003 was daar nog 30 renosters in die Garamba Nasionale Park in die Demokratiese Republiek van die Kongo. Hulle aantalle het egter vinnig afgeneem na 'n groot toename in stroping. In 2006 is daar nog vier van hulle gesien, maar in die jare daarna is daar geen tekens gekry dat daar nog renosters in die gebied is nie. Daarom word dié bevolking beskou as uitgesterf.[3][4]

Suidelike witrenoster[wysig | wysig bron]

'n Volwasse witrenoster het gemiddeld 'n massa van 2 000 – 2 400 kg (bulle) en 1 400 – 1 600 (koeie). Hy het 'n skofhoogte van 1,8 m. Sy voorste horing kan tot 158 cm lank word en sy tweede horing tot 56 cm. As die witrenoster begin storm, kan hy 'n spoed van 40 km/h behaal.[5][6]

Die wyfie is vir 18 maande dragtig, waarna sy aan 'n enkele kalfie geboorte skenk. Witrenosters het 'n moontlike lewensduur van 45 jaar.

Naamgewing[wysig | wysig bron]

Alhoewel die dier "witrenoster" heet, is hy hoegenaamd nie wit nie, maar eerder donkergrys. Dit is ook nie moontlik om die witrenoster van die swartrenoster te onderskei op basis van kleur nie, maar eerder deur hulle bolippe: terwyl die witrenoster 'n breë bolip het waarmee hy gras vreet, het die swartrenoster 'n gepuntde bolip waarmee hy blare van die takkies trek.

Sien ook[wysig | wysig bron]

Bronnelys[wysig | wysig bron]

  • Soogdiere van die Krugerwildtuin en ander Nasionale Parke (1979). Saamgestel deur Die Nasionale Parkeraad. 'n Publikasie van die Raad van Kuratore vir Nasionale Parke van die Republiek van Suid-Afrika. ISBN 0-86953-027-5.
  1. IUCN SSC African Rhino Specialist Group (2008) Ceratotherium simum Geargiveer 4 April 2009 op Wayback Machine. Verkry op 20 Oktober 2008.
  2. Somerville, Keith (3 Maart 2020). "Rhino poaching down in South Africa and Namibia but on the rise in Botswana". talkinghumanities.blogs.sas.ac.uk. talking humanities. Besoek op 6 Maart 2020.
  3. Times Online | News | Environment | Poachers kill last four wild northern white rhinos
  4. Emslie, R. (2012). ""Ceratotherium simum"". IUBN-rooilys van Bedreigde Spesies. Weergawe 2014.2. Internasionale Unie vir die Bewaring van die Natuur. Besoek op 9 September 2014. {{cite web}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  5. Stuart, Chris; Stuart, Tilde (2007). Veldgids tot soogdiere van Suider-Afrika. Kaapstad: Struik Uitgewers. p. 192. ISBN 978-1-77007-645-7.
  6. Emmett, Megan; Pattrick, Sean (2012). Die veldwagter stap saam. Pretoria: BRIZA PUBLIKASIES. p. 32-35. ISBN 978-1-920217-18-1.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]