Dirk Rafaelsz Camphuysen
Dirk Rafaelsz Camphuysen | |
|---|---|
 | |
| Gebore | 1586 Gorinchem |
| Sterf | 9 Julie 1627 Dokkum |
| Nasionaliteit | Nederlands |
Dirk Rafaelsz Camphuysen (1586, Gorinchem – 9 Julie 1627, Dokkum) was 'n Nederlandse skilder, digter en teoloog.
Biografie[wysig | wysig bron]
Volgens Houbraken was Camphuysen die seun van 'n gerespekteerde sjirurg van Gorcum.[1] Sy moeder was 'n Mennoniet, wie se vader (Hans van Mazeik) vir sy oortuigings onthoof is.[1][2] Sy moeder sterf toe Camphuysen maar agt jaar oud is; en sy vader sterf ook kort hierna.[1] Camphuysen het besonderse artistieke vernuf getoon. Sy ouer broer, wat sy vader se sjirurgiese saak oorgeneem het, het die jong Dirk vir opleiding na die skilder Dirck Govertsz gestuur, wat later ook onderrig aan sy seun Govert Dircksz Camphuysen en sy tydgenoot Hendrik Verschuring gegee het.[1][3] Hy was tot op die ouderdom van 18 jaar redelik suksesvol gewees; waarna hy begin het om tale te bestudeer.[1] Houbraken het sommige van sy skilderwerk en tekeninge gesien en opgemerk dat hy goed was met landskappe wat plaasskure en diere bevat.[1] Houbraken maak ook melding van sy maneschyn tonele.
Camphuysen is by Leiden as 'n tutor vir die "Heer van Langerak" aanbeveel. Hy het gevolglik die kunste versmaai ten einde 'n privaattutor en sekretaris in Nieuwpoort (Nederland) te word, waar hy ook in sy vrye tyd teologie studeer het.[1] Nadat hy 'n paar keer as pastoor ingestaan het vir Taurinus in die St. Martin's Katedraal in Utrecht (die Domkerk) is hy deur sy werkgewer, die "Heer van Langerak", in die bediening vir Vleuten aangestel.[1] Hy het in die huwelik getree, en was relatief suksesvol as 'n priester/dominee. Hy het egter die doktrines van Arminius omhels, en soos ander Arminiane of Remonstrante is hy uit die bediening en onderrig verban en het hy 'n uitgewekene geword (1619).[4] Lambert Jacobsz, ook 'n skilder-dominee, het hom aangeraai om die bediening te verlaat.[1] Hy het klaarblyklik eerder poësie as skilderwerk opgeneem, aangesien so min van sy skilderye vandag nog bestaan.[3] Houbraken beweer dat hy sy inligting bekom het van De Lewe van Dirk Rafelsz. Kamphuizen. Die pamflet is onder andere deur Barent Bos in 1683 (Rotterdam); Jan Rieuwertsz in 1699 (Amsterdam, hierdie is die weergawe wat Houbraken gelees het); Marten Schagen in 1723; en Petrus Conradi in 1775 (beide ook in Amsterdam) gepubliseer.
Hy het sy laaste jare in Dokkum spandeer. Sy neef Rafaël Govertsz Camphuysen (gebore in 1597) word deur sommige beskou as die outeur van verskeie van sy werke, en sy seun Govert Dircksz Camphuysen (1624–1674), 'n volgeling van Paul Potter, word ook daarmee gekrediteer. Houbraken is verras dat Camphuysen sy seun leer skilder het, aangesien dit wil voorkom asof Camphuysen se biografie byna 'n beletsel teen die navolging van die kunste is.[1]
Werke[wysig | wysig bron]
Camphuysen het 'n vertaling van die Psalms en 'n aantal kort stukke poësie nagelaat. Hy is ook die outeur van verskeie teologiese werke waarby ingesluit is 'n Compendium Doctrinae Sociniorum. Volgens die 11de uitgawe van die Encyclopædia Britannica is die beste van sy werke die sonsondergang – en maanligtonele asook sy prente van die Ryn- en ander riviere.
Bronne[wysig | wysig bron]
- A.P. Grové, J.L. Steyn (samestellers), Keur uit die Nederlandse poësie, (Nasou Beperk), ISBN 0 625 00160 5 , Twaalfde druk, November 1979
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 Dirk Rafelsz Kamphuysen Biografie in De groote schouburgh der Nederlantsche konstschilders en schilderessen (1718) deur Arnold Houbraken, met vergunning van die Digitale Biblioteek vir Nederlandse Letterkunde
- ↑ Hans van Mazeik word nie gelys as een van die Martelaars van Gorkum nie
- ↑ 3,0 3,1 Dirk Rafaelsz Camphuysen in die Nederlandse Instituut vir Kunsgeskiedenis (RKD)
- ↑ Chisholm 1911.
Eksterne skakels[wysig | wysig bron]
- Dirk Rafaelsz Camphuysen op Artnet
