Gaan na inhoud

Donkertoerisme

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Murambi Tegniese Skool, waar baie van die moorde in die Rwandese volksmoord plaasgevind het, is nou 'n volksmoordmuseum.
Die Katakombes van Parys het 'n gewilde plek vir thanatoerisme geword, en begeleide toere word gereeld in klein areas van die kompleks van tonnels en kamers gehou.

Donkertoerisme (ook as thanatoerisme, swarttoerisme, morbiede toerisme of hartseertoerisme) word gedefinieer as toerisme wat reis na plekke behels wat histories met dood en tragedie verband hou.[1] Meer onlangs is voorgestel dat die konsep ook redes moet insluit waarom toeriste juis daardie plek besoek, aangesien die plek se kenmerke alleen nie 'n besoeker 'n "donkertoeris" maak nie[2] Die vernaamste aantrekkingskrag vir donker plekke is hul historiese waarde eerder as hul assosiasies met dood en lyding.[2][3] Holocaust-toerisme bevat aspekte van beide donkertoerisme en erfenistoerisme.[4]

Studieveld

[wysig | wysig bron]

Alhoewel daar 'n lang tradisie is van mense wat onlangse en antieke omgewings van die dood besoek, soos reis na gladiatorkompetiesieruimtes in die Romeinse Colosseum, openbare teregstellings deur onthoofding bywoon en die katakombes besoek, is hierdie praktyk eers relatief onlangs akademies bestudeer.

Reisskrywers was die eerstes wat hul toerisme na dodelike plekke beskryf het. P.J. O'Rourke het sy reis na Warskou, Managua en Belfast in 1988 'vakansies in die hel' genoem[5] of Chris Rojek praat oor 'swartkol'-toerisme in 1993[6] of die 'melk die makabere'.[7][8] Akademiese aandag aan die onderwerp het sy oorsprong in Glasgow, Skotland: Die term 'donker toerisme' is in 1996 geskep deur Lennon en Foley, twee fakulteitslede van die Departement Gasvryheid, Toerisme en Ontspanningsbestuur by die Glasgow Caledonian Universiteit,[1] en die term 'thanatourism' is vir die eerste keer genoem in 1996 deur A. V. Seaton toe professor in by die Bemarking van toerisme aan die Universiteit van Strathclyde.

Vanaf 2014 was daar baie studies oor definisies, etikette en subkategorisasies, soos Holocaust-toerisme en slawerny-erfenistoerisme, en die term word steeds buite die akademie gevorm deur skrywers van reisliteratuur.[9] Daar is baie min empiriese navorsing oor die perspektief van die donker toeris.[2] Donker toerisme is formeel bestudeer vanuit drie hoofperspektiewe deur 'n verskeidenheid verskillende dissiplines:

Gasvryheid en toerisme

[wysig | wysig bron]

Geleerdes in hierdie interdissiplinêre veld het baie verskillende aspekte ondersoek. Lennon en Foley het hul oorspronklike idee[1] in hul eerste boek uitgebrei en betreur dat "takt en smaak nie die oorhand kry bo ekonomiese oorwegings nie" en dat die "blaam vir oortredings nie net op die skouers van die eienaars kan lê nie, maar ook op dié van die toeriste, want sonder hul aanvraag sou daar geen behoefte wees om te voorsien nie."[10]

Of 'n toeriste-aantreklikheid opvoedkundig of uitbuitend is, word deur beide sy operateurs en sy besoekers gedefinieer.[11] Toerisme-operateurs wat deur hebsug gemotiveer word, kan "die makabere melk"[7] of tragedies heroorweeg vir 'n leerervaring. Toeriste wat donker toerismeprodukte verbruik, kan 'n plek ontheilig en gevallestudies is nodig om te ondersoek wie wen en verloor.[12] Chris Hedges het die “Alcatraz-narratief soos deur die Nasionale Parkdiens aangebied” as “witwasery” gekritiseer, omdat dit “die wreedheid en onregverdigheid van Amerika se stelsel van massa-opsluiting ignoreer”. Deur uitdagende besonderhede weg te laat, bevorder die parkdiens 'n "Disneyfikasie", volgens Hedges.[13]

Voorbeelde van bestemmings

[wysig | wysig bron]

Bestemmings van donkertoerisme sluit kastele en slagvelde in soos Culloden in Skotland en Bran-kasteel en Poienari-kasteel in Roemenië; voormalige tronke soos die Beaumaris-gevangenis in Anglesey, Wallis en die Jack the Ripper-uitstalling in die London Dungeon; terreine van natuurrampe of mensgemaakte rampe, soos Hiroshima Peace Memorial Park in Japan,[14] Tsjornobil in Oekraïne[15][16][17] en die kommersiële aktiwiteit by Ground Zero in New York een jaar na 11 September 2001.[18] Dit sluit ook terreine van menslike gruweldade, moorde en volksmoord in, soos die Auschwitz-konsentrasiekamp in Pole,[19] die Nanjing-slagting-gedenksaal in China, die Tuol Sleng-volksmoordmuseum in Kambodja; die terreine van die Jeju-opstand in Suid-Korea[11] en die Spirit Lake Internment Camp Centre naby La Ferme, Quebec as 'n voorbeeld van Kanada se interneringsbedrywighede van 1914–1920.[20] Na die Broken Arrow-moorde het die huis van die Bever-gesin 'n sentrum vir donkertoerisme geword deur spookjagters, stedelike legendesoekers, tieners, oortreders en vandale.[21]

In Bali, "het doods- en begrafnisrites aangepas vir toerisme ... waar ondernemende besighede begin om toeristewaens te reël en kaartjies te verkoop sodra hulle hoor iemand sterf."[22] In die VSA kan besoekers die Holocaust-gedenkmuseum in Washington, D.C., toer, "met 'n identiteitskaart wat ooreenstem met hul ouderdom en geslag van 'n holocaust-agtim-foto. 'n Agtergrond van video-interpretasie wat moordgroepe in aksie uitbeeld, voer die pseudo-Holocaust-slagoffer 'n persoonlike ID in monitors in terwyl hulle in die besienswaardigheid ronddwaal om te ontdek hoe hul werklike eweknie vaar."[23] In Colombia het plekke wat verband hou met Pablo Escobar, die dwelmbaas van die Medellín-kartel, deur middel van brandpunte en Esco-toere geword. In Medellín besoek besoekers Roberto Escobar se private museum van sy berugte broer, die huis waar hy vermoor is, en La Catedral, Escobar se tronk. Nog 'n bekende plek is die Hacienda Nápoles-landgoed geleë tussen Bogotá en Medellín, naby Puerto Triunfo.[24]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Foley, Malcolm; J. John Lennon (1996). "JFK and dark tourism: A fascination with assassination". International Journal of Heritage Studies. 2 (4): 198–211. doi:10.1080/13527259608722175.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Rami Khalil Isaac; Erdinç Çakmak (2013). "Understanding visitor's motivation at sites of death and disaster: the case of former transit camp Westerbork, the Netherlands". Current Issues in Tourism. 17 (2): 1–16. doi:10.1080/13683500.2013.776021. S2CID 55027449.
  3. ↑ Courtney C. Reed (April 2007). "Shedding Light on Dark Tourism". gonomad.com. Besoek op 1 Maart 2014.
  4. ↑ Handayani, B., & George, B. P. (2017). Dark Tourism As Quasi-Suicide: A Case Study Of The Sea Of Trees. Gazing At Death, 95.
  5. ↑ O'Rourke, P. J. (1989). Holidays in Hell. London: Picador. ISBN 978-0330306836.
  6. ↑ Rojek, Chris (1993). Ways of Escape: Modern Transformations in Leisure and Travel. London: Palgrave Macmillan. ISBN 978-0333475782. Besoek op 1 Maart 2014. (bl. 142) Die ontspanningsvorme wat rondom swart kolle gekonstrueer is, gee beslis tekens van herhaling-dwang en soeke na die duplisering van ervaring. (bl. 170) Die erns en plegtigheid van Swart kolle is verminder deur bewegings om hulle meer kleurvol en meer skouspelagtig te maak as ander besienswaardighede op die toeristeroete. Byvoorbeeld, in 1987 het die regering van Thailand planne onthul om die beroemde Death Railway" te herstel …
  7. ↑ 7,0 7,1 Dann, G (1994). "Tourism the nostalgia industry of the future". In W. Theobald (red.). Global Tourism: The Next Decade. Oxford: Butterworth Heinemann. pp. 55–67.
  8. ↑ Tzanelli, R. (2016). Thanatourism and cinematic representations of risk: Screening the end of tourism. Routledge.
  9. ↑ Jonathan Skinner, red. (15 Maart 2012). Writings On The Dark Side Of Travel. Berghahn Books. ISBN 978-0857453419.
  10. ↑ Lennon, J.; Foley, M. (2000). Dark tourism: The attraction of death and disasters. London: Thomson Learning.
  11. ↑ 11,0 11,1 Darryl Coote (12 Junie 2010). "Exploitation or healthy interest? An analysis of dark tourism". Jeju Weekly. Besoek op 28 Februarie 2014.
  12. ↑ Richard W. Butler; Douglas G., reds. (1999). Contemporary issues in tourist development. Routledge. p. 122. ISBN 978-1134623600.
  13. ↑ Chris Hedges (30 November 2014). "Alcatraz: A Prison as Disneyland". Truthdig.com. Zuade Kaufman. Besoek op 5 Desember 2014.
  14. ↑ "Hiroshima Peace Memorial Museum website". Hiroshima Peace Memorial Museum. 2011. Besoek op 1 Maart 2014.
  15. ↑ "Chernobylzone". chernobylpripyat.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Februarie 2015. Besoek op 25 Februarie 2015.
  16. ↑ "Chernobyl Tours". Ukrainianweb.com. Besoek op 28 Februarie 2014.
  17. ↑ "Chernobyl tour, official provider of Chernobyl exclusion zone". Chernobyl-TOUR. Besoek op 28 Februarie 2014.
  18. ↑ Jayson Blair (29 Junie 2002). "Tragedy turns to tourism at Ground Zero". 2002 The Age Company Ltd. Besoek op 1 Maart 2014.
  19. ↑ "Memorial Museum Auschwitz Birkenau". Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau]w Oświęcimiu. Besoek op 28 Februarie 2014.
  20. ↑ "Launch of Quebec Internment Spirit Lake Interpretive Centre" (PDF). press release. Canadian First World War Internment Recognition Fund. Julie 2010. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 April 2014. Besoek op 28 Februarie 2014.
  21. ↑ "Fundraising effort seeks to turn site of Bever murders into memorial park, garden". Tulsa World. Besoek op 27 Februarie 2017.
  22. ↑ McLaren, Deborah (Junie 2003). Rethinking Tourism and Ecotravel (2 uitg.). Kumarian Press. p. 48. ISBN 978-1565491694. Besoek op 1 Maart 2014. Een van die mees ontstellende verskynsels in Bali is die kommersialisering van verassingseremonies.
  23. ↑ Stone, P (2005). "Dark Tourism Consumption – A call for research". E-Review of Tourism Research. 2 (5): 109–117. kontemporêre samelewing met sy ...laatkapitalisme breë kenmerke sluit 'n verhoogde kommersiële etiek en kommodifikasie in; 'n de-differensiasie van tyd en ruimte deur globale tegnologiese kommunikasie; en 'n inleiding van angs en twyfel oor die projek van moderniteit.
  24. ↑ Pablo Escobar and Colombian Narcoculture, by Aldona Bialowas Pobutsky (UF Press 2020), bl.40-45
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Donkertoerisme&oldid=2753514"