Dries Brunt

Dries Brunt (1933 - ) is ’n Suid-Afrikaanse skrywer in Afrikaans en Engels.

Lewe en werk[wysig | wysig bron]

Andries Gerardus (Dries) Brunt is in 1933 as een van vyf kinders in Nederland gebore en emigreer na die verwoesting van die Tweede Wêreldoorlog in 1949 saam met sy ouers na Suid-Afrika. Hulle gaan bly in Pretoria en hier woon hy sy hele lewe lank, met uitsondering van ’n kort verblyf in Vanderbijlpark. Hy matrikuleer in 1953 aan die Afrikaanse Hoër Seunskool in Pretoria, nadat hy tussen standerd agt en nege ’n jaar se skool oorslaan om op die Sallies-goudmyn naby Brakpan te gaan werk om die familie se inkomste aan te vul. Na skool ontvang hy ’n Yskor-beurs en behaal dan in 1957 die B.Sc.-graad in Metallurgie aan die Universiteit van Pretoria. In Pretoria ontmoet hy die verpleegster Maryna Cilliers, oorspronklik van die plaasgemeenskap Eilandia naby Robertson, en hulle trou in 1959. Die egpaar het drie dogters (Marinda, Anita en Olga) en ’n seun (André).

Hy kry tegniese opleiding in staalproduksie by Yskor en vanaf 1961 tot 1965 is hy tegniese beampte in metallurgiese navorsing by die Wetenskaplike Nywerheidsnavorsingsraad (WNNR). Hier word hy in 1963 vir ’n Antarktiese ekspedisie gesekondeer om ’n sonstralingprojek te behartig en bring ’n jaar op die SANAE-basis op Antarktika deur. By sy terugkeer ontwerp en bedryf hy ’n gemeganiseerde inligtingstelsel vir die yster- en staalbedryf, word projekingenieur by Yskor se Vanderbijlpark-fabriek en ontwerp en bestuur ’n nasionale gerekenariseerde inligtingstelsel vir die WNNR. In hierdie posisie sluit hy sy loopbaan as werknemer in 1990 af. Gedurende sy werksloopbaan studeer hy deeltyds verder en behaal so in 1960 die B.A.-graad in Sielkunde aan die Universiteit van Pretoria, in 1967 die B.A. Honneurs-graad in Wysbegeerte aan die Universiteit van Pretoria en in 1984 die M.A.-graad in Informatika aan die Randse Afrikaanse Universiteit, laasgenoemde met ’n verhandeling oor “Die invloed van tegnologiese ontwikkelinge op die bestuur van wetenskaplike en tegnologiese inligtingsdienste”.

Tydens sy verblyf by die WNNR besoek hy verskeie lande as nasionale verteenwoordiger by vergaderings van die International Council for Scientific Unions en die Federation Internationale de Documentation. Hy publiseer in hierdie tyd ook verskeie wetenskaplike artikels, waarvan een in 1987 bekroon word as die beste artikel van die jaar in die Tydskrif vir Biblioteek- en Inligtingkunde. Na sy aftrede by die WNNR stig hy saam met ’n vennoot ’n maatskappy wat CD Rom-databasisse versprei en hy tree dan in 1995 uit om voltyds te skryf. Later word hy medebestuurder van New Media Productions, ’n maatskappy wat omsien na gesondheidsorg vir ongeletterde mense in die land. Hy ly aan retinitis pigmentosa, ’n siekte wat hom mettertyd blind kan laat. Hy en sy gesin bly eers in Lynwood Manor in Pretoria, maar na aftrede verhuis hy en sy vrou na ’n meenthuis in Murrayfield. Hy is ’n aktiewe lid van die Skrywersforum in Pretoria, publiseer op LitNet se ReisNet en skryf ook boekresensies vir die Citizen en artikels vir Kakkerlak.

Skryfwerk[wysig | wysig bron]

Dagboek van ’n eensame” ^[1]behandel die lotgevalle van ’n Antarktiese ekspedisie en is ’n verhaal van fisieke blootstelling en geestelike oorwinning.^[2] Daar is ’n verwoestende ontploffing by die basis op Antarktika en slegs een persoon oorleef.^[3] Die hoofkarakter en sy span poolhonde (“huskies”) word tot oorlewing gedwing in hierdie onherbergsame gebied. Dit is ongelukkig dat die verlede tyd gebruik word om die verhaal te vertel, want daardeur gaan die spanning grootliks verlore. Hierdie boek is ook as e-boek beskikbaar onder die titel “Ekspedisie onvervuld”. “Die Poort” is ’n reisvertelling oor Meiringspoort wat in 2007 gepubliseer word en gee in feite en fiksie sprokies, legendes en vertellings van hierdie gebied, wat die vroeë handelsroete was tussen die Klein- en die Groot-Karoo. Hierdie boek is ook as e-boek beskikbaar onder die titel “Vertellings oor Meiringspoort”. “Die joernaal van Wouter Lerous” se hoofkarakter is die Suid-Afrikaner Wouter Lerous, wat betrokke is in ’n ernstige verhouding met die bruin anti-apartheid aktivis Trys. Wouter is ’n wetenskaplike wat op ’n spioenasiesending vir Amerika in die laat sewentigerjare op die verlate eiland Bouvet in die Suid-Atlantiese oseaan is. Hy doen seismografiese opmetings om Russiese kerntoets-aardskokke op te vang, maar onderskep ook die Suid-Afrikaanse kerntoets wat in hierdie area uitgevoer word. Hierna verdwyn hy spoorloos van die eiland. Trys gaan soek hom in Moskou, waar sy ontstellende ontdekkings maak. Wouter se joernaal word dertig jaar later in ’n argief in Moskou ontdek, waarna die skrywer van die verhaal dit oortik met eie kommentaar op die gebeure. Hierdie boek word later in e-boek formaat beskikbaar gestel as “Spel met die dood”. Die kortverhaal “Meeting in Eilandia” verower die eerste prys in ’n skrywerskompetisie van die Robertson Literary Society.

Hy skryf verskeie ander werke wat hoofsaaklik as e-boeke bemark word. “Ontmoetings” is ’n reeks sketse van ’n vroulike joernalis wat onderhoude voer met belangrike of interessante mense. Agter die verhaal oor elkeen wat in die koerant verskyn, is daar egter nog ’n verhaal. Hierdie verhaal is die persoonlike en intieme details wat nie vir die publieke domein beskikbaar is nie. In hierdie sketse publiseer die verteller dan die onderhoud, aangevul deur haar eie waarnemings en opvattings, waarin die volledige verhaal vertel word. Die resultaat is ’n soms komiese uitbeelding van die samelewing, waarin die dieper betekenis blootgelê word. Skandekliniek” is die verhaal van dokter Gerhard Buchner, 'n dokter wat in die veertiger- en vyftigerare ’n onwettige aborsiekliniek in Johannesburg bedryf het. “Die Rietkuil Komplot” is ’n sielkundige spanningsdrama. Rietkuil is ’n dorpie in ’n afgeleë gebied van Noordwes, waar droogte en uitgewerkte myne dreig om dit ’n spookdorp te laat word. Sommige dorpenaars vermaak hulleself met ’n weeklikse brugaand en ander met kroegkuiertjies by die plaaslike hotel. Die brugspelers kom te hore van die ontdekking van minerale in die omgewing, wat geheim gehou word om maksimum winste te kan maak met die opkoop van eiendom. Hulle maak planne om self voordeel te trek. Die kroeggangers kry egter snuf in die neus en kom ook agter die kap van die byl. Hulle maak planne om in die geheim te verseker dat dorpenaars nie gewetenloos uitgebuit word nie. Die impak van gierigheid en die verlies van sin van waardes is die tema van hierdie verhaal, wat uitbeeld hoe sommige mense selfs nie vir moord sal stuit om ryk te word nie. Sarel de Wet is in “Indringer” ’n mielieboer in die Noord-Vrystaat, waar hy saam met sy vrou Marie en hulle gestremde seun Stefaans woon. Sy swaer is betrokke by ’n aksiegroep wat hulle beywer vir die vestiging van plaasgemeenskappe om Afrikaner kultuurbelange te handhaaf en Sarel stel ’n deel van sy grond beskikbaar vir die stigting van ’n buurt waar ’n aantal families hulle kom vestig. Die gevolge is rampspoedig. Sarel en sy gesin beleef die buurt as ’n inbreuk op hulle privaatheid, die gekleurde plaaswerkers voel bedreig en die plaaslike boeregemeenskap is wantrouig oor die verwikkeling. In die toenemende rassespanning op die plaas word ’n plaaswerker se kind doodgeskiet, waarna die werkers in opstand kom en wraak neem. Op grond van kontrakbreuk word Sarel van sy plaas gedwing. Hierdie aktuele verhaal behandel menseverhoudings, die einde van tradisionele Afrikaner beskouinge en die begin van ’n ander benadering vir die toekoms. “Visioene van Ramos” is gebaseer op gesprekke met Fernandes Alegria, volgeling van Ramos, die Meksikaanse profeet en prediker. Ramos het in visioene ’n opdrag gekry van die antieke Asteke-gode Thlalok en Coatlicue om hulle naam in ere te herstel. Die nuwe godsdiens beklemtoon die versorging van die natuur en ’n regmatige plek vir die vrou in ’n moderne samelewing. Soos die godsdiens nuwe navolgelinge werf en in gewildheid toeneem, begin dit gevestigde belange in die kerk en samelewing bedreig en neem vervolging van die bekeerlinge toe. “Eilandia” is jeugherinneringe, waarin ’n ou man met die wysheid van ouderdom nabetragting hou oor sy jeug.

Hy skryf ook in Engels. “Drummer man” is die verhaal van die dromspeler Johnie Jongilanga, wat ten spyte van sy talent nie die erkenning gekry het wat hy verdien het nie. “Elephant dance” is ’n roman oor twee entrepreneurs wat ’n unieke motor ontwerp vir rowwe paaie, met maklike onderhoud en selfreparasies. Hulle stig die African Car Manufacturing Company en kry finansiële steun van die Nywerheidsontwikkelingsbank omdat dit werkverskaffing bevoordeel en die motor ook uitvoermoontlikhede het. Die entrepreneurs tel egter in die proses gou moeilikheid op met politieke inmenging, gierigheid en korrupsie. “Funbook” is ’n versameling van alledaagse stories waarin ongewone perspektiewe op die kuns, letterkunde, menseverhoudings en godsdiens die onderliggende temas vorm. “The story teller” is wetenskapfiksie waarin ’n ou man in tien stories die verhaal vertel van die tragedie wat sy tuisdorp in sy jeug getref het. ’n Omgewingsramp en onbevoegde hantering van ’n krisis veroorsaak byna die dorp se ondergang, waarna die natuur wraak neem. Hoewel die verhaal in die dertigerjare van die twintigste eeu afspeel, is die kwessies van magswellus, morele korrupsie, politieke onderstrominge, armoede en die mens se onbeheerste vernietiging van die natuur steeds uiters aktueel.

Publikasies[wysig | wysig bron]

Jaar	Publikasies
2003	Dagboek van ’n eensame
2007	Die Poort
2010	Die joernaal van Wouter Lerous
2011	Ontmoetings
	Skandekliniek
	Drummer man
2012	Indringer
	Die Rietkuil Komplot
	Spel met die dood
	Vertellings oor Meiringspoort
	Visioene van Ramos
	Elephant dance
2013	Funbook
	The story teller
2014	Eilandia