Gaan na inhoud

Epsilon Sagittarii

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Epsilon Sagittarii
Die ligging van Epsilon Sagittarii (in die rooi sirkel).
Die ligging van Epsilon Sagittarii (in die rooi sirkel).
Sterrebeeld Boogskutter
Spektraaltipe B9,5 III[1] / ?
Soort Dubbelster
Waarnemingsdata (Epog J2000)
Regte klimming 18h 24m 10.31840s[2]
Deklinasie -34° 23′ 04.6193″[2]
Skynmagnitude (m) 1,85[3]
Absolute magnitude (M) -1,41[4]
B-V-kleurindeks  -0,03[3]
U-B-kleurindeks  +0,13[3]
Besonderhede
Komponent 1 ε Sgr A
Massa (M) 3,515 ± 0,138[4]
Radius (R) 6,8[5]
Ligsterkte (L) 363[4]
Temperatuur (K) 9 960[6]
Rotasiespoed (km/s) 236[7]
Komponent 2 ε Sgr B
Massa (M) 0,95[4]
Ligsterkte (L) 0,89[4]
Temperatuur (K) 5 807[4]
Eienskappe
Ouderdom (jaar) 232 miljoen (ε Sgr A)[4]
Ander name
Kaus Australis, 20 Sagittarii, CCDM J18242-3423A,
FK5 689, GC 25100, HD 169022, HIP 90185,
HR 6879, IDS 18175-3427 A, PPM 297655,
SAO 210091, WDS J18242-3423A
Portaal  Portaalicoon   Sterrekunde

Epsilon Sagittarii (afgekort as ε Sgr) is ’n dubbelster in die suidelike sterrebeeld Boogskutter (Sagittarius). Sy skynbare magnitude van 1,85[3] maak dit die helderste ligpunt in die sterrebeeld. Volgens parallaksmetings is dit sowat 143 ligjare van die Son af.

Sterstelsel

[wysig | wysig bron]

Die primêre ster, ε Sagittarii A, met die amptelike naam Kaus Australis, het ’n sterreklassifikasie van B9,5 III.[1] Sy ligsterkteklas, III, dui aan dit is ’n geëvolueerde reusester wat die waterstof in sy kern opgebruik het. Hy het uitgesit tot ’n radius van sowat 6,8 keer dié van die Son.[5] Sy massa is 3,5 keer die Son s’n en sy ligsterkte sowat 363 keer dié van die Son met ’n effektiewe temperatuur van 9 960 K.[4] Dit gee hom die blouwit kleur van ’n B-tipe ster.[8]

Die ster roteer vinnig, met ’n spoed van 236 km s-1.[7] Dit het ’n magneetveld en is ’n X-straalbron met ’n helderheid van sowat 1030 erg s-1.[4] Daar is ’n oormaat infrarooistraling in die stelsel, wat dui op die teenwoordigheid van ’n sirkumstellêre skyf van stof.

Die sekondêre ster, ε Sagittarii B, is sowat 2,392 boogsekondes van die hoofster af – dit is ’n fisieke skeiding van sowat 106 AE, wat beteken dit lê in die stofskyf. Dit is ’n hoofreeksster met ’n massa van sowat 95% dié van die Son. Voordat dit in 1993 ontdek is, kon die metgesel verantwoordelik gewees het vir spektrale afwykings wat aan die hoofster toegeskryf is.[9] Daar is ’n kandidaat-metgeselster teen ’n hoekskeiding van 32,3 boogsekondes.[4]

Die stelsel se Bayer-naam is "Epsilon Sagittarii". Dit het die tradisionele naam "Kaus Australis" gehad, wat afgelei is van die Arabiese قوس qaws, "boog", en die Latynse austrālis "suidelike". In 2016 het die Internasionale Astronomiese Unie se sternaamwerkgroep (WGSN) die naam Kaus Australis goedgekeur vir die ster ε Sagittarii A[10][11] omdat hulle eiename aan individuele sterre toegeken het eerder as aan stergroepe.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. 1,0 1,1 Houk, Nancy; Smith-Moore, M. (1979), "Michigan catalogue of two-dimensional spectral types for the HD stars", Michigan Catalogue of Two-dimensional Spectral Types for the HD stars. Volume_3. Declinations -40_ƒ0 to -26_ƒ0 (Ann Arbor, Michigan: Dept. of Astronomy, University of Michigan) 3, Bibcode1982mcts.book.....H 
  2. 2,0 2,1 van Leeuwen, F. (November 2007), "Validation of the new Hipparcos reduction", Astronomy and Astrophysics 474 (2): 653–664, doi:10.1051/0004-6361:20078357, Bibcode2007A&A...474..653V 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Johnson, H. L. et al. (1966), "UBVRIJKL photometry of the bright stars", Communications of the Lunar and Planetary Laboratory 4: 99–100, Bibcode1966CoLPL...4...99J 
  4. 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 Hubrig, S.; Le Mignant, D.; North, P.; Krautter, J. (Junie 2001), "Search for low-mass PMS companions around X-ray selected late B stars", Astronomy and Astrophysics 372: 152–164, doi:10.1051/0004-6361:20010452, Bibcode2001A&A...372..152H 
  5. 5,0 5,1 Lang, Kenneth R. (2006), Astrophysical formulae, Astronomy and astrophysics library, 1 (3rd ed.), Birkhäuser, ISBN 3-540-29692-1, https://books.google.com/books?id=OvTjLcQ4MCQC&pg=PA41 .
  6. Zorec, J. et al. (Julie 2009), "Fundamental parameters of B supergiants from the BCD system. I. Calibration of the (λ_1, D) parameters into Teff", Astronomy and Astrophysics 501 (1): 297–320, doi:10.1051/0004-6361/200811147, Bibcode2009A&A...501..297Z 
  7. 7,0 7,1 Royer, F. et al. (Oktober 2002), "Rotational velocities of A-type stars in the northern hemisphere. II. Measurement of v sin i", Astronomy and Astrophysics 393 (3): 897–911, doi:10.1051/0004-6361:20020943, Bibcode2002A&A...393..897R 
  8. "The Colour of Stars", Australia Telescope, Outreach and Education (Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation), December 21, 2004, archived from the original on 2012-03-10, https://www.webcitation.org/6630AbtJZ?url=http://outreach.atnf.csiro.au/education/senior/astrophysics/photometry_colour.html, besoek op 2012-01-16 
  9. Golimowski, David A.; Durrance, Samuel T.; Clampin, Mark (Maart 1993), "Detection of an apparent star 2.1 arcsec from the circumstellar disk candidate Epsilon Sagittarii", Astronomical Journal 105 (3): 1108–1113, doi:10.1086/116498, Bibcode1993AJ....105.1108G 
  10. Kunitzsch, Paul; Smart, Tim (2006). A Dictionary of Modern star Names: A Short Guide to 254 Star Names and Their Derivations (2de hersiene uitg.). Cambridge, Massachusetts: Sky Pub. ISBN 978-1-931559-44-7.
  11. "IAU Catalog of Star Names" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Mei 2020. Besoek op 28 Julie 2016.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]