FAMACHA
FAMACHA (FAffa MAlan CHArt) is 'n metode waarvolgens slegs sekere skape of bokke in 'n kudde vir behandeling teen haarwurm (Haemonchus contortus) gekies word. Skape word gekies vir dosering gebaseer op die graad van bloedarmoede (anemie) wat hulle vertoon in hul slymvliese. Op sy beurt word die graad van anemie beoordeel deur middel van 'n ander kleur begeleide kaart.
Agtergrond[wysig | wysig bron]
Die FAMACHA© metode van selektiewe behandeling is ontwikkel deur drie Suid-Afrikaanse navorsers (Drs Francois Malan, Gareth Bath en Jan van Wyk) as moontlike oplossing vir die groot wurmmiddelweerstand probleem in Suid-Afrika.[1] [2][3] Sedertdien is die metode al wêreldwyd suksesvol geïmplementeer.[4]
Die hoofdoel van die metode is om 'n voldoende vatbare haarwurm bevolking ('refugia') op die weiding te handhaaf. Deur net daardie skape te doseer wat dit werklik nodig het, word seleksie vir weerstand teen wurmmiddels vertraag. Terselfdertyd kan die boer die diere monitor en prul wat 'n swak natuurlike weerstand teen hierdie wurms het.
Prosedure[wysig | wysig bron]
Bloedarmoede (soos waargeneem in die slymvlies van die oog) word met behulp van 'n kleur begeleide kaart beoordeel: 'n skaap met 'n telling van 1 het 'n pienk-rooi slymvlies kleur en het nie behandeling vir haarwurm nodig nie, terwyl 'n skaap met 'n telling van 5 wit slymvliese toon en onmiddellike dosering teen haarwurm en waarskynlik ook intensiewe mediese behandeling benodig.
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ Bath, G.F. (1996). "'The "FAMACHA" ovine anaemia guide to assist with the control of haemonchosis". , Proceedings of the 7th Annual Congress of the Livestock Health and Production Group of the South African Veterinary Association. Port Elizabeth, Suid-Afrika.
{{cite journal}}: Onbekende parameter|coauthors=geïgnoreer (hulp) - ↑ Van Wyk, J.A. (2002). "'The FAMACHA© system for managing haemonchosis in sheep and goats by clinically identifying individual animals for treatment". Veterinary Research. 33: 509–529.
{{cite journal}}: Onbekende parameter|coauthors=geïgnoreer (hulp) - ↑ Van Wyk, J.A. (1997). "How long before resistance makes it impossible to control some field strains of Haemonchus contortus in South Africa with any of the modern anthelmintics?". Veterinary Parasitology. 70: 111-122.
{{cite journal}}: Onbekende parameter|coauthors=geïgnoreer (hulp) - ↑ Besier, R.B (2008). "Targeted treatment strategies for sustainable worm control in small ruminants". Tropical biomedicine. 25 (1 (suppl)): 9-17.