Faust (sage)
Faust is 'n legendariese figuur wat gebaseer is op die Duitse dokter Johann Faust. Daar het tegelykertyd met sy afsterwe, vermoedelik om en by 1540, gerugte begin ontstaan dat hy 'n pakt met die duiwel gesluit het.
Die verhale oor Faust[wysig | wysig bron]
Een van die eerste sages oor Faust is in 1587 gepubliseer deur Johann Spies: Het verhaal van dokter J. Faust. Daarin het Faust 'n afspraak gemaak met die duiwel, wat Mefistofeles genoem word. Hy sou Faust beloon deur aan hom rykdom, kennis en die plesiere van die lewe te voorsien, maar Faust het egter teruggekap deur te sê dat hy na sy dood sodoende sy siel sal prysgee. Hierdie verhaal is wyd vertaal, en dit was nie lank nie voordat 'n toneelstuk daaroor in Engeland geskryf is deur Christopher Marlowe, getitel "The Tragical History of the Life and Death of Doctor Faustus" 1604). [1] Later is verskeie poppespel uitvoerings hierop gebaseer. Dit het Goethe in kontak gebring met die sage van Faust.
Faust is 'n passievolle geleerde wat reeds al die wetenskaplike kennis wat moontlik is aangeleer het en dit ook verstaan, sonder dat sy dors na ware kennis geblus is. In sy soeke na belangrike kennis is hy verlei om die rasionele weg te verlaat, en beland hy op die gebied van die alchemie, die towenaars en die duiwel, 'n gebeurtenis waarmee hy nie gelukkig is nie en waardeur hy behoorlik gesteur word:
"Zwei Seelen wohnen, ah! In meiner Brust."
Die twee teenoorgesteldes - rasionaliteit en irrasionaliteit - wat versoen moet word, is een van die belangrikste temas van die Romantiek en ook die boek.
Die geleerde word tipies in die sage gewoonlik voorgestel as skoorvoetend, nors, kwaad, dwaas, onmenslik, arrogant, goddeloos, waansinnig, immoreel en gevaarlik. Dit is persone wat rykdom, roem en sukses behaal het maar steeds onvervul voel, terwyl hulle ten volle toegewyd is aan, en gefassineer is deur hul werk, maar nie in staat daartoe is om selfs die mees basiese sosiale verhoudinge te smee nie.
Die duiwel, Mefistofeles, sluit 'n soort weddenskap met God dat hy 'n aardse dokter genaamd Faust op die verkeerde en immorele pad kan bring. God self is egter vol vertroue dat Faust nie in die versoeking sal kom nie. Die volgende dag stap Faust en sy vriend Wagner saam. Faust merk op hoeveel die mensdom en die natuur hom fassineer, maar hy voel nog steeds ongelukkig. Op pad terug sien hulle 'n hond wat Faust aan't bestudeer is. Wanneer Faust egter met die hond begin praat, verander die hond in Mefistofeles. Later verval Faust in 'n diepe slaap.
Wanneer hy weer wakker word, maak Mefistofeles aan hom 'n aanbod: hy sal Faust op aarde dien, waarna Faust hom sal dien. Faust aanvaar hierdie voorstel omdat hy ongelukkig op aarde is. Wanneer Faust verlief raak op Margarete, vra hy egter Mefistofeles se hulp: hy wil ten alle koste 'n gelukkige lewe saam met haar skep.
Goethe se Faust[wysig | wysig bron]
Die eerste deel van Goethe se "Faust" is in 1806 gepubliseer. Die tweede deel het Goethe tot sy dood verborge gehou, waarna dit in 1831 gepubliseer is.
Eksterne skakels[wysig | wysig bron]
- Faust Legendes
- Historie van Doctor Jan Faustus, Nederlandse vertaling van de oorspronkelijke Faustlegende
Notas[wysig | wysig bron]
| Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Nederlandse Wikipedia vertaal. |
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ Het tragische verhaal van het leven en de dood van dokter Faustus.
- Faust, Encyclopaedia Britannica