Galápagos-eilande

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
(Aangestuur vanaf Galapagos-eilande)
Galápagos-eilande
Islas Galápagos
(Spaans)
(Vlag van die Galápagos-eilande) (Wapen van die Galápagos-eilande)
Nasionale leuse:
La Paz y el Bienestar, la Gloria y el Triunfo
(Spaans vir: "Die Vrede, Welsyn, die Glorie en die Oorwinning")
Ligging van die Galápagos-eilande in Ecuador
Ligging van die Galápagos-eilande in Ecuador
Kaart van die Galápagos-eilande
Kaart van die Galápagos-eilande
Amptelike tale Spaans
Hoofstad Puerto Baquerizo Moreno
Grootste stad Puerto Ayora
Oppervlakte
 - Totaal
7 880 vk km
Bevolking
 - Totaal
 - Bevolkingsdigtheid
19 185 (2009)
2,43/vk km
Geldeenheid VS-Dollar ($) (USD)
Tydsone UTC: UTC -6
Volkslied Salve, Oh Patria
Satellietbeeld van die Galápagos-eilande.
'n Geanimeerde toer na die Galápagos-eilande.

Die Galápagos-eilande (Spaans: Islas Galápagos [ˈislas gaˈlapaɣos], van galápago, "saal"—na die doppe van die Galápagos-skilpaaie, amptelik Archipiélago de Colón) is 'n argipel bestaande uit vulkaniese eilande wat om die ewenaar versprei is, 906 kilometer (563 myl) wes van kontinentale Ecuador in die Stille Oseaan (0° O, 91° W). Die groep bestaan uit 13 hoofeilande, ses kleiner eilande, 107 rotse en baie klein eilande.

Die Galápagos-eilande is geleë op 'n geologiese "hot spot": 'n plek waar die aarde se kors van benede deur 'n opwelling van abnormaal warme rots binne-in die aarde se mantel gesmelt word en vulkane gevorm word. Daar word gereken dat die oudste eiland tussen 5 en 10 miljoen jaar gelede gevorm is. Die jongste eilande, Isabella-eiland en Fernandina-eiland, is steeds besig om gevorm te word, met die mees onlangse vulkaniese uitbarsting in 2005.

Die Galápagos-argipel vorm 'n provinsie van Ecuador, 'n land in Noordwes-Suid-Amerika en die eilande is almal deel van Ecuador se nasionale parkstelsel.

Die eilande is beroemd vir hulle tallose endemiese spesies en die studies deur Charles Darwin wat tydens die reistog van die Beagle daar uitgevoer is. Dié studies het bygedra tot die vorming van Darwin se teorie van evolusie deur natuurlike seleksie. Die Galápagos-eilande is in 1978 deur UNESCO as wêrelderfenisgebied gelys.

Eilande[wysig | wysig bron]

Groter Eilande[wysig | wysig bron]

Ligging van die Galápagos-eilande in die Stille Oseaan
Kaart van die Galápagos-eilande se drie kantonne

Eilande met 'n oppervlakte van meer as een vierkante kilometer:

Eilande Ou naam Argipel Kanton Berg Hogte
m
Oppervlakte
km²
Isabela Albemarle Wes Isabela Wolf 1 707 4 640
Santa Cruz Indefatigable Sentraal Santa Cruz Cerro Crocker 864 986
Fernandina Narborough Wes Isabela La Cumbre 1 476 643
San Salvador (Santiago) James Sentraal Santa Cruz Cerro Pelado 907 585
San Cristóbal Chatham Oos San Cristóbal Cerro Pajas 640 558
Floreana (Santa María) Charles Oos San Cristóbal Cerro San Joaquín 730 173
Marchena Bindloe Noord Santa Cruz   343 130
Española Hood Oos San Cristóbal   206 61
Pinta Abington Noord Santa Cruz   777 59
Baltra South Seymour Sentraal Santa Cruz   ... 27
Santa Fe Barrington Sentraal San Cristóbal   ... 24
Pinzón Duncan Sentraal Santa Cruz   458 18
Genovesa Tower Noord San Cristóbal   64 14
Rábida Jervis Sentraal Santa Cruz   ... 5
Seymour Norte North Seymour Sentraal Santa Cruz   ... 2
Tortuga Brattle Wes Isabela   ... 1,3
Wolf Wenman   Isabela   253 1,3
Bartolomé Bartholomew Sentraal Santa Cruz   114 1,2
Darwin Culpepper   Isabela   165 1,1
Galapagos Colón     Wolf 1 707 8 010

Kleiner Eilande[wysig | wysig bron]

Eiland Bevolking Hoofstad Gemeente
Isabela 950 Puerto Villamil Tomás de Berlanga
Santa Cruz 15 000 Puerto Ayora Bellavista
San Cristóbal 56 00 Puerto Baquerizo Moreno Progreso
Floreana (Santa María) 100 Puerto Velasco Ibarra -
Baltra ... Seymour Airport -
Galapagos 21 700 Puerto Baquerizo Moreno

Administrasie[wysig | wysig bron]

Die Galápagos-provinsie bestaan uit drie kantonne:

Kanton
Bevolking
(2006[1])
Oppervlakte
(km²)
Hoofstad
Eilande
Isabela 1 780 5 368 Puerto Villamil Darwin, Fernandina, Isabela, Wolf
San Cristóbal 6 142 849 Puerto Baquerizo Moreno Española, Floreana, Genovesa, San Cristóbal, Santa Fe
Santa Cruz 11 264 1 794 Puerto Isidro Ayora Baltra, Bartolomé, Marchena, Seymour Nord, Pinta, Pinzón, Rábida, Santa Cruz, Santiago
Totaal 19 184 8 011 Puerto Baquerizo Moreno

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Censo de Población y Vivienda, Galápagos 2006 Geargiveer 19 September 2009 op Wayback Machine. Instituto Nacional de Estadistica y Censos (INEC).

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]