Gebruiker:BurgertB/Hindoeïsme

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Die om is 'n simbool van Hindoeïsme.
Lande met Hindoes.
Historiese verspreiding van Hindoeïsme van Indië na Suidoos-Asië.

Hindoeïsme is die oorheersende godsdiens in Indië, Nepal en Mauritius, asook van ongeveer ’n halfmiljoen mense van Indiese oorsprong in Suid-Afrika. Dit word ook as ’n dharma, of lewenswyse, beskou. Dit is die derde grootste godsdiens in die wêreld, met meer as 1,25 miljard aanhangers, of 15-16% van die wêreldbevolking, wat as Hindoes bekend is. Die woord Hindoe is ’n eksoniem (’n term wat net buite ’n groep vir hulle gebruik word),[1][2] en hoewel Hindoeïsme al die oudste godsdiens in die wêreld genoem is, beskou baie beoefenaars van die godsdiens dit as Sanātana Dharma (Sanskrit: सनातन धर्म, "die Ewige weg") – dit verwys na die idee dat sy oorsprong buite die menslike geskiedenis gevind kan word, soos in die Hindoegeskrifte onthul word.[3][4][5][6] Nog ’n term is Vaidika dharma,[7][8][9][10] "die dharma van die Vedas", hoewel dit minder gepas is.[11]

Hindoeïsme is ’n uiteenlopende stelsel van gedagtes wat gekenmerk word deur ’n reeks filosofieë en gedeelde begrippe, rituele, kosmologiese stelsels, pelgrimsterreine en gedeelde teksbronne wat onder meer teologie, metafisika, mitologie, Vediese jadjna, joga, rituele en tempelbouwerk insluit.[12] Prominente temas in Hindoeïsme sluit in die vier poeroesjartas, die vier doele van die die lewe: dharma (etiek/pligte), artha (sukses/werk), kama (begeertes/passies) en moksja (bevryding/vryheid van die siklus van dood en hergeboorte/verlossing),[13][14] sowel as karma (aksie, bedoeling en gevolge) en samsara (die siklus van dood en hergeboorte).[15][16] Hindoeïsme skryf die ewige pligte voor, onder meer eerlikheid, weerhouding daarvan om ander lewende wesens seer te maak, geduld, selfbeheersing, deugsaamheid en deernis.[17] Hindoepraktye sluit in rituele soos poedja (aanbidding) en ritmiese voordrag, meditasie (dhyana), sanskara (deurgangsrites), jaarlikse feeste en per geleentheid pelgrimstogte. Sommige Hindoes laat hulle sosiale lewe en materiële besittings agter in ruil vir ’n lewe in ’n klooster om moksja te bereik.[18]

Hindoegeskrifte word geklassifiseer as dié wat gehoor is en dié wat onthou word. Die belangrikstes is die Vedas, Upanishads, Puranas, Mahabharatas, Ramayanas en Agamas.[15][19] Die vier grootste denominasies van Hindoeïsme is tans Vaishnavisme, Shaivisme, Shaktisme en Smartisme.[20] Bronne van gesag en ewige waarhede in die Hindoegeskrifte speel ’n belangrike rol, maar daar is ook ’n sterk Hindoetradisie om gesag te bevraagteken ten einde ’n groter begrip van dié waarhede te ontdek en die tradisie verder te ontwikkel.[21] Buiten dat dit die oorheersende godsdiens in Indië, Nepal en Mauritius is, is daar ook aansienlike Hindoegemeenskappe in Suidoos-Asië, insluitende in Bali en Indonesië,[22] die Karibiese Seegebied, Noord-Amerika, Europa, Oseanië en Afrika.[23][24] Dit is naas die Islam die vinnigs groeiende godsdiens in die wêreld.[25][26]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Siemens & Roodt 2009, p. 546.
  2. Leaf 2014, p. 36.
  3. Knott 1998, pp. 3, 5.
  4. Hatcher 2015, pp. 4–5, 69–71, 150–152.
  5. Bowker 2000.
  6. Harvey 2001, p. xiii.
  7. Sharma & Sharma 2004, pp. 1–2.
  8. Klostermaier 2014, p. 2.
  9. Klostermaier 2007b, p. 7.
  10. Sharma, A (1985). "Did the Hindus have a name for their own religion?". The Journal of the Oriental Society of Australia. 17 (1): 94–98 [95].
  11. Smith, Brian K. (1998). "Questioning Authority: Constructions and Deconstructions of Hinduism". International Journal of Hindu Studies. 2 (3): 313–339. doi:10.1007/s11407-998-0001-9. JSTOR 20106612. S2CID 144929213.
  12. Michaels 2004.
  13. Bilimoria 2007; sien ook Koller 1968.
  14. Flood 1997, p. 11.
  15. 15,0 15,1 Klostermaier 2007, pp. 46–52, 76–77.
  16. Brodd 2003.
  17. Dharma, Samanya; Kane, P. V. History of Dharmasastra. Vol. 2. pp. 4–5. Sien ook Widgery 1930
  18. Ellinger, Herbert (1996). Hinduism. Bloomsbury Academic. pp. 69–70. ISBN 978-1-56338-161-4.
  19. Zaehner, R. C. (1992). Hindu Scriptures. Penguin Random House. pp. 1–7. ISBN 978-0-679-41078-2.
  20. Lipner 2009, pp. 377, 398.
  21. Frazier, Jessica (2011). The Continuum companion to Hindu studies. London: Continuum. pp. 1–15. ISBN 978-0-8264-9966-0.
  22. "Peringatan". sp2010.bps.go.id.
  23. Vertovec, Steven (2013). The Hindu Diaspora: Comparative Patterns. Routledge. pp. 1–4, 7–8, 63–64, 87–88, 141–143. ISBN 978-1-136-36705-2.
  24. "Hindus". Pew Research Center's Religion & Public Life Project. 18 Desember 2012. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Februarie 2020. Besoek op 14 Februarie 2015.
    "Table: Religious Composition by Country, in Numbers (2010)". Pew Research Center's Religion & Public Life Project. 18 Desember 2012. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Februarie 2013. Besoek op 14 Februarie 2015.
  25. Burke, Daniel. "The fastest growing religion in the world is ..." CNN Religion. Besoek op 4 Maart 2021.
  26. Wormald, Benjamin (2 April 2015). "The Future of World Religions: Population Growth Projections, 2010-2050". Pew Research Center's Religion & Public Life Project (in Engels (VSA)). Besoek op 4 Maart 2021.