Gotska Sandön

Gotska Sandön
Geografie
Ligging	Oossee
Koördinate	58°22′N 19°15′E
Oppervlakte	44,9 vk km
Hoogste punt	Höga åsen 42 m
Administrasie
Swede

Gotska Sandön (letterlik vertaal as "Die Gotlandse Sandeiland") is ’n onbewoonde eiland in die Oossee, 40 kilometer noord van Fårö. Die eiland is ongeveer 8 kilometer lank en 5 kilometer breed, met ’n oppervlakte van 3 601 hektaar, waarvan ongeveer 2 460 hektaar uit bos bestaan en ’n paar honderd hektaar uit akkerland, weide en weiveld van baie magere gehalte.

Die dryfsand het langs die strande heuwels gevorm en het selfs op sekere plekke die bos binnegedring. Sonder die bos sou die eiland vinnig in ’n sandveld verander het. Dwars oor die eiland, wat die noordwestelike hoek van die res skei, strek daar ’n massiewe ou sandduin, genaamd Höga åsen, waarvan die hoogste punt 42 meter bo seevlak bereik.

Flora en fauna

In 1909 is 'n nasionale park op Gotska Sandön ingestel – Gotska Sandöns nationalpark – wat in 1963 en 1988 uitgebrei is. Vandag beslaan dit 4 490 hektaar, waarvan 842 hektaar uit water bestaan. Onder die bezienswaardighede tel die unieke duinlandskap met dennewoude, die ryk flora, die eensame sandstrande, asook die eiland se interessante kultuurgeboue, waaronder 'n kapel.

Baie seldsame spesies plante en diere kom op die eiland voor. Veral bekend is verskeie spesies kewers. Baie van hulle is klein, maar 'n paar – soos die ragbok en smeedbok – kan 4 tot 5 sentimeter lank word. Die inseklewe is besonder merkwaardig, aangesien sewe van die eiland se 861 bekende kewerspesies nie elders in die Nordiese lande voorkom nie.

Die voëlfauna sluit onder meer eider, swart-eend, groot strandkiewiet, hop, nagadder en baie verskillende kleinvoëls in, soos witte kwikkie, vink, swartsaadjie en grauwe vliegenvanger. Nie almal broei op die eiland nie — sommige is slegs tydelike besoekers. Slegs ongeveer 50 spesies broei werklik op Gotska Sandön. In die lente is die eiland ’n uitstekende plek vir die waarneming van trekvoëls.

Roofvoëls is redelik skaars, maar af en toe kan ’n duifvalk of ’n klein sperwer gesien word. Raven (kraaiagtiges) kan ook dikwels gesien word terwyl hulle oor die eiland vlieg.

’n Robkolonie leef aan die noordkus van die eiland. Hierdie kolonie is beskerm en mag nie besoek word nie.