Helm (geboorte)

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Om met die helm gebore te wees, verwys na die geval waar 'n kind met die vrugwatersak oor die kop of gesig gebore word. In Duits staan dit as 'n Glückshaube (letterlik "Gelukskappie") bekend.

Vrugwatersak (met water gevul) van 'n baba wat met die helm gebore is

Die taai fetale membraan van die vrugwatersak is deursigtig/wit, sodat die kontoere van die baba se gesig dofweg gesien kan word. Die vrugwatersak is skadeloos en kan maklik onmiddellik na geboorte deur die vroedvrou of dokter verwyder word.

Epidemiologie[wysig | wysig bron]

Om met die helm gebore te wees gebeur selde, in minder as 1 in 80 000 geboortes. Dié statistiek sluit geboortes in waar die vrugwatersak nog gedeeltelik aan die kop kleef, en dus nie net egte "helms" nie. Om met 'n ongerepte vrugwatersak oor die kop gebore te word is dus nog meer ongewoon. Die meeste sulke geboortes geskied voortydig.

Geskiedenis[wysig | wysig bron]

'n Vrugwatersak-helm is skaars, maar glad nie onbekend nie. In die middeleeue is die helm as 'n teken van geluk en as 'n goeie voorteken beskou; dat die kind vir grootheid van gees en grootmoedigheid uitverkore is, of met begaafde welsprekendheid toegerus sal wees. Daarbenewens is geglo dat sulke kinders bonatuurlike vermoëns het en kan "sien".

Soms kon die teenwoordigheid van 'n vrugwatersak-helm 'n noue ontkoming vir die moeder van 'n doodgebore kind beteken. Kindermoord was in die middeleeue baie swaar gestraf en 'n ma met 'n doodgebore baba het min kans gehad om haar onskuld te bewys. Indien die kind met die dun membraan van die ongeskonde vrugwatersak gebore is, is geglo dat die moeder nie die kind kon doodgemaak het nie. Daardeur is sy dus van enige moontlike straf vrygestel.

Daar bestaan 'n tradisie dat die velletjie van die vrugwatersak op 'n papier gekleef word. Die vroedvrou vryf die gesig van die pasgebore baba met 'n stukkie papier en druk so die velletjie op die papier af. Dit is dan aan die moeder oorhandig om as erfstuk te dien. Dikwels is dit in die kinders se klere toegewerk.

Mettertyd het die legende ontstaan dat die eienaar van 'n vrugwatersak-helm besondere geluk besit en dat dit hom van verdrinking sal beskut. Seevaarders het dus moeders en vroedvroue hoë bedrae geld betaal om so 'n helm te bekom. Dit was 'n waardevolle talisman.

Charles Dickens verwys na hierdie tradisie op die eerste bladsye van sy roman, David Copperfield, waarin die protagonis met die helm gebore word, maar dat niemand dit wou koop nie.

Alle soogdiere kan ook met die vrugwatersak gebore word.

Noemenswaardige mense met die helm gebore[wysig | wysig bron]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. ↑ Giblin, James (2005). Good brother, bad brother: the story of Edwin Booth and John Wilkes Booth. New York: Clarion Books. p. 7. ISBN 0-618-09642-6.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 "argiefkopie". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Maart 2012. Besoek op 8 Oktober 2018.
  3. ↑ Lucy Hughes-Hallett. The Pike: Gabriele d'Annunzio – poet, seducer and preacher of war. Fourth Estate, 2013, p. 90. ISBN 978-0-00-721395-5.
  4. ↑ The Siege of Krishnapur[dooie skakel] New York Review Books
  5. ↑ D.P. Morgalis, Freud and his Mother. Pep-web.org. Retrieved on 2011-10-15.
  6. ↑ Giles, John (2010). A Football Man: The Autobiography. Hodder & Soughton. p. 13. ISBN 978-1-4447-2096-9.
  7. ↑ Nancy Milford. Savage Beauty: The Life of Edna St. Vincent Millay. Random House, 2002, p. 18. ISBN 0-375-76081-4.
  8. ↑ Woodburn, Kim (7 September 2006). Unbeaten: The Story of My Brutal Childhood. Hodder & Stoughton Ltd. ISBN 0-340-92221-4.
  9. ↑ Dr. Jonas Salk, the Knight in a White Lab Coat: An Interview with Charlotte DeCroes Jacobs
  10. ↑ Martin Tolchin. Ribicoff's Charmed Life: From Poverty to Power. NY Times July 30, 1974
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Duitse Wikipedia vertaal.
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Helm_(geboorte)&oldid=2622103"