Het Parool

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Het Parool is 'n Amsterdamse dagblad. Dit is die eerste keer op 10 Februarie 1941 tydens die Tweede Wêreldoorlog gepubliseer as koerant van die Nederlandse versetbeweging.[1] Die naam beteken Die Wagwoord of Die Slagspreuk.

Geskiedenis[wysig | wysig bron]

Tweede Wêreldoorlog[wysig | wysig bron]

Die koerant is voorafgegaan deur 'n nuusbrief wat in Mei 1940 deur Frans Goedhart begin is. [1] Aan die einde van 1940 het Wim van Norden by die groep aangesluit wat verantwoordelik was vir die nuusbrief; Van Norden sou later tussen 1945 en 1979 as direkteur van die koerant dien. [2] Jaap Nunes Vaz het ook by die koerant betrokke geraak. In 1944 het die koerant, alhoewel dit toe onwettig was, 'n oplaag van ongeveer 100,000 bereik en is dit versprei deur die Nederlandse versetbeweging. [1] Ander belangrike bydraers was Simon Carmiggelt en Max Nord, wat saam met Van Norden en hul gesinne aan die Reguliersgracht, die hoofkwartier van die koerant, gewoon het. Die perseel is nooit deur die Duitsers ontdek is nie. [3]

Talle koerantpersoneel is deur die Duitsers en hul Nederlandse medewerkers aangekeer en vermoor. Alphons Meeuwis, wat die koerant versprei het, is in 1941 in hegtenis geneem en na verskillende kampe gestuur. Nunes Vaz is op 25 Oktober 1942 deur die Gestapo in hegtenis geneem en na die Sobibor-konsentrasiekamp gestuur. [4]

Naoorlogse tydperk[wysig | wysig bron]

'n Drukpers van Het Parool

Na die oorlog het Het Parool spoedig een van die grootste koerante in Nederland geword, deels omdat dit tydens die oorlog die mees produktiewe versetblad was, en deels omdat koerante wat met die Duitse besetter saamgewerk het se publikasie verbied is. [5]

Afgesien van die publikasie van die koerant het Het Parool ook tydskrifte en plaaslike koerante in Nederland gepubliseer. 'n Reeks plaaslike koerante het saam met Het Parool verskyn, waaronder Het Rotterdamsch Parool(1947–1971), Nieuw Utrechtsch Dagblad, Haagsch Dagblad, [6] en Het Flevoparool(1982–1988). Hierdie plaaslike publikasies is almal in die laat sestiger-, vroeë sewentiger- of (in die geval van Het Flevoparool) in die tagtigerjare van die vorige eeu gestaak.

Die leserspubliek het sy hoogtepunt bereik in die middel van die 1960's, met intekenaargetalle van meer as 400,000, wat dit die tweede grootste koerant in Nederland op daardie stadium gemaak het. In die laaste deel van die 1960's het die koerant onder die konserwatiewe hoofredakteur, Herman Sandberg, die Viëtnamoorlog heftig gesteun, wat 'n groot deel van Het Parool se liberale en linkse leserspubliek, wat die grootste deel van die koerant se lesers uitgemaak het, vervreem het. [7] Dit was die begin van 'n geleidelike afname in intekenare en verspreiding wat byna vier dekades voortgeduur het.

Perscombinatie en PCM[wysig | wysig bron]

In 1968 het Het Parool die uitgewersmaatskappy Perscombinatie saam met sy mededinger De Volkskrant begin, hoofsaaklik met die doel om in nuwe drukperse te belê. In 1973 het Trouw, ook 'n voormalige versetkoerant, by die maatskappy aangesluit. [8]

Aan die begin van Perscombinatie se bestaan was Het Parool die toonaangewende koerant, maar vanweë sy dalende oplaag het De Volkskrant in die vroeë tagtigerjare die hoofrol in die maatskappy begin inneem, alhoewel die eienaar van die Het Parool, die Stichting Het Parool, die grootste aandeelhouer gebly het, met 57 persent van Perscombinatie se aandele. Nadat die Stichting Het Parool met die uitgewer Meulenhoff saamgesmelt het, het die twee die entiteit Perscombinatie en Meulenhoff & Kie (PCM Uitgevers (PCM) ) gevorm. Teen 1992 was PCM die grootste uitgewer in Nederland; in 1995 het PCM die Nederlandse Dagbladunie, die uitgewer van dagblaaie soos NRC Handelsblad en Algemeen Dagblad, oorgeneem.

In die negentigerjare het Het Parool verliese begin toon as gevolg van strawwe mededinging en 'n gebrek aan belegging deur PCM. Die koerant het verskeie inisiatiewe van stapel gestuur om dit teë te werk (insluitende om in 1997 'n plaaslike Amsterdamse koerant te word), maar dit het weinig resultate getoon. [9] In 2002 het PCM die beëindiging van die koerant aangekondig as gevolg van aansienlike verliese en 'n dalende leserspubliek. [10]

In pleks hiervan het die Stichting Het Parool op 'n reddingsboei besluit, wat die effek gehad het om sy eienaarskap van PCM vaarwel te roep in ruil vir die reg om Het Parool te publiseer. Die reddingsboei het op 1 Januarie 2003 in werking getree. PCM is daarna deur die Britse beleggingsgroep Apax Partners aangekoop.

De Persgroep en DPG Media[wysig | wysig bron]

Om hierdie nuwe eienaarskap te versterk is De Persgroep, die grootste koerantuitgewer in België, gevra om 'n aansienlike minderheidsaandeel in die onderneming te neem, [11] tesame met minderheidsdeelname deur personeel en lesers. As 'n losstaande koerant het Het Parool 'n nasionale koerant gebly, maar tog bly fokus op die belange van sy Amsterdamse lesers.

Nadat hierdie nuwe blaadjie omgeslaan is, wat verdermeer die ontslag van 43 personeellede behels het, was Het Parool binne 'n jaar weer winsgewend. Op 30 Maart 2003 het Het Parool die eerste koerant in Nederland geword wat van breëblad na "tabloid"-formaat oorgeskakel het, 'n stap wat sedertdien deur al die ander groot en plaaslike koerante in die land gevolg is. In 'n dalende mark was Het Parool een van die min dagblaaie in Nederland wat sy leserspubliek tot 2011 elke jaar kon uitbrei. Sedert sy reddingsboei het dit elke jaar wins gemaak.

Vir die Belgies-gebaseerde De Persgroep het sy belegging in Het Parool hom in staat gestel om 'n vastrapplek in Nederland te verkry, wat op sy beurt in 2009 gelei het tot die verkryging van 'n meerderheidsaandeel in die sukkelende PCM. [12] In 2011 is Het Parool weer aangeskaf deur PCM, wat hernoem is tot De Persgroep Nederland. Voormalige bestuurslede van die Stichting Het Parool het die maatskappy begin bestuur en spedig die Perscombinatie-posisie van die 1970's hervestig.

Het Parool het tussen 2001 en 2011 sy eie teater as forum vir debat en kultuur gehad.

In Februarie 2012 het Het Parool die Amsterdamse kommersiële televisiestasie AT5 [13] saam met die openbare uitsaaier AVRO en die streeksgebaseerde TV-stasie RTV Noord-Holland aangeskaf om 'n nuwe multimedia-korporasie te vorm, wat ook aanlynaktiwiteite van beide Het Parool en AT5 binne De Persgroep insluit.

Organisasie en inskrywing[wysig | wysig bron]

Kantoorgebou van Het Parool

Met ingang 2015 beskik Het Parool oor 'n personeel van 73. Die koerant bestaan uit 'n nuusafdeling en 'n daaglikse getematiseerde tydskrif genaamd PS. Naweke word PS van de Week saam met die koerant gepubliseer. Die huidige hoofredakteur is Ronald Ockhuysen. Het Parool is geaffilieer met Algemeen Dagblad—die koerante deel 'n politieke afdeling— asook Trouw en die streekskoerant Dagblad van Het Noorden.

Sy daaglikse subskripsieoplaag is 64,403. [14] Straatverkope beloop ongeveer 20,000, met aansienlik meer oor naweke. Het Parool het die grootste verspreiding in die Amsterdamse gebied. Die redaksie is in die middestad van Amsterdam gevestig, met 'n afdeling in Den Haag.

Sien ook[wysig | wysig bron]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. 1,0 1,1 1,2 "Stichting Democratie & Media - Geschiedenis". stdem.org. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Maart 2016. Besoek op 19 Januarie 2015.
  2. Hanneloes Pen (29 Mei 2015). "Parool-oprichter Wim van Norden (97) overleden". Het Parool (in Nederlands). Besoek op 8 Junie 2015.
  3. Gelder, Henk van. "Max Nord (1916-2008)". NRC Handelsblad (in Nederlands). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Julie 2015. Besoek op 7 Julie 2015.
  4. "Digitaal Monument Joodse Gemeenschap in Nederland" (in Nederlands). Besoek op 19 Desember 2009.
  5. Madelon de Keizer: Het Parool 1940-1945. Verzetsblad in oorlogstijd. Proefschrift Universiteit Leiden, 1991. 2e herz.druk: Amsterdam, Cramwinckel, 1991.ISBN 90-71894-28-2 en ISBN 90-71894-27-4
  6. "Archives". IISH. Besoek op 19 Januarie 2015.
  7. Herman Sandberg (1918-2008) Geargiveer 28 April 2014 op Wayback Machine NRC. Opgespoor op 19 Januarie 2015.
  8. History Geargiveer 9 Junie 2012 op Wayback Machine Perscombinatie.
  9. Paul Koedijk en Gerard Mulder, Léés die Krant! Geschiedenis van het na-oorlogse Parool 1945-1970, Amsterdam, 1996.
  10. "Smaling gelooft niet in doorstart Parool". Villa Media. Besoek op 19 Januarie 2015.
  11. History Geargiveer 30 Mei 2012 op Wayback Machine De Persgroep.
  12. "Persgroep neemt belang in PCM Uitgevers". Villa Media. Besoek op 19 Januarie 2015.
  13. "Overname AT5 ook financieel rond". Villa Media. Besoek op 19 Januarie 2015.
  14. Hoi Harde Cijfers Geargiveer 1 November 2013 op Wayback Machine Hoi Online.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]