Gaan na inhoud

Iwan Konstantinowitsj Aiwazofski

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Hierdie artikel is een van die Top Tien-artikels in die Afrikaanse Wikipedia Skryfkompetisie vir hoërskole 2024
Ons jong Afrikaanse Wikipediane is nog besig om hulle vaardighede te oefen. Hulle mag nou na die kompetisie weer verder aan hulle artikels redigeer en verbeter. Geniet asseblief die artikel met dit ingedagte.
Ivan Konstantinovich Aivazovsky

Iwan Konstantinowitsj Aiwazofski[1] (1817-1900) was ‘n Russiese kunstenaar wat bekendheid verwerf het vir sy seetonele wat in Romantiese styl geverf is. Sy kunswerke beeld meestal die see se prag, maar ook onheilspellende gevare uit. Iwan word dikwels as die Vader van Romantiese Seekuns gesien. Hy het veral op doek met olie verwe geverf.

Vroeë jare

[wysig | wysig bron]
Aiwazofski wat viool speel
Iwan se ouer broer, Gabriël.

Aiwazofski is in 1817 in die dorpie Feodosia in Krimea, langs die Swart See gebore. Sy familie was lidmate van die Russiese Ortodokse Kerk, waar hy as Howannes Aiwazian gedoop is, maar hy het later sy naam na die Russiese weergawe van Iwan Konstantinowitsj Aiwazofski verander. Sy pa was ‘n ryk Armeense handelaar, maar het al sy rykdom as gevolg van die Swart Pes verloor. Aiwazofski het ‘n ouer broer genaamd Gabriël en ook drie susters gehad. Die gesin se huis was so gebou dat Aiwazofski ‘n indrukwekkende uitsig oor die see gehad het. Aiwazofski was baie slim en het toe hy tien was homself leer viool speel. Hy was vriende met die goewerneur van Feodosia se seun, wie se pa vir hom waterverf en papier gegee het. Die goewerneur het Aiwazofski en sy familie na ‘n groter dorp met die naam Simferopol geskuif. In Simferopol het hy skool gegaan en vriende gemaak met die seun van Natalia Feodorovna Naryshkin, ‘n vrou met bande in die Russiese adelryk. Natalia het baie van Aiwazofski gehou en het vir hom ‘n sesjaarbeurs by die Keiserlike Akademie vir Kuns in St. Petersburg gekry.

Studentejare

[wysig | wysig bron]
Aiwazofski in 1841

Aiwazofski was sestien toe hy na die Keiserlike Akademie vir Kuns in St. Petersburg gegaan het. Die reis van Simferopol na St. Petersburg het Aiwazofski omtrent 'n week geneem. Die Akademie se formele opleiding en die sosiale protokolle was vir die plattelandse dorpseun baie vreemd en onbekend. Daar is verslae[2] gekry wat aandui dat Aiwazofski baie tyd in die Akademie se siekeboeg was, omdat hy gekla het oor borspyn, wat aandui dat hy nie ‘n honderd persent gelukkig was nie en baie spanning gehad het. Aiwazofski het beter begin vaar toe hy in die landskapklas van Maxim Nikiforowitsj Vorobiof geplaas is. Maxim Vorobiof het Aiwazofski se liefde vir verf en viool gedeel, wat gemaak het dat hulle goeie vriende geword het. In die volgende paar jaar het Aiwazofski gewys dat hy ‘n betroubare en slim leerling is. In 1835 het Keiser Nicolas I die Franse kunstenaar Philippe Tanneur genooi om in St. Petersburg ‘n kunsuitstalling te doen. Die Akademie is gevra om ‘n assistent te voorsien. Aiwazofski is vir hierdie eerbare werk gekies. Maar Philippe het gefrustreerd geraak met Aiwazovsky omdat hy so baie “siek” dae gevat het om een van sy vroeër skilderwerke te voltooi. Hierdie skildery het later die tweede plek in die Akademie se uitstalling van die jaar gekry. Tanneur het geëis dat die skildery van die uitstalling verwyder word. Die keiser het van Aiwazofski te hore gekom en na ‘n vinnige ontmoeting is hy so beïndruk deur hierdie jongman, dat hy die skildery gekoop het vir sy winterpaleis. Die keiser het Aiwazofski saam met die Baltiese Vloot gestuur as ‘n geleentheid om die see en sy kleure beter te leer ken. Toe Aiwazofski terug kom na die Akademie, was sy kunswerke nog beter as tevore. Teen 1836 het Aiwazofski sewe skilderye in die Akademie se kunsuitstalling gehad, waarvoor hy ‘n goue medale gekry het. ‘n Verslaggewer het opgemerk dat Aiwazofski se talente hom ver sou vat. Toe sy tyd by die Akademie verby is, het Aiwazofski weer by die vloot aangesluit. Nadat hy ‘n rukkie saam met die vloot was, het Aiwazofski na Europa gegaan. Hy was in Berlyn, Wene, en Rome waar hy vir twee jaar gebly het. Hy het ook in Italië na die stede van Venisië, Florence, en Napels gegaan. ‘n Paar ander lande waarheen hy ook was sluit Nederland, Engeland, en Frankryk in. Die Pous van die Rooms-Katolieke Kerk, Gregorius XVI, het Aiwazofski se skildery “Chaos” gekoop en in die Vatikaan opgehang, waar net die beste werke van die beste kunstenaars vertoon word. Aiwazofski het ander beroemde kunstenaars leer ken deur sy reise oor die wêreld, soos vir J.M.W. Turner, ‘n Engelsman wat in Rome was vir ‘n kunsuitstalling, William Martin, nog ‘n Engelsman en die Franse kunstenaar Théodore Géricault.

Volwasse jare

[wysig | wysig bron]
Iwan saam met sy eerste vrou en dogters

Toe Aiwazofski terugkom in Rusland, word hy die vloot se hoofskilder. Hierdie posisie het toegelaat dat Aiwazofski meer skilderye van die see, kus en vloot kon skilder. In 1845 het Aiwazofski in sy geboortedorp Feodosia ‘n groot huis en gallery gebou waar hy in 1846 ‘n kunsuitstalling gehou het. In 1847 word Aiwazofski die professor van Seelandskapkuns aan die Keiserlike Akademie vir Kuns. In 1848 trou Aiwazofski met Julia Graves (1833-1894), ‘n Engelse goewernante. Hulle het vier dogters gehad, Alexandra (1849-?), Maria (1851-?), Elena (1852-?) and Joanne (1858-?), maar hulle huwelik was nie ‘n gelukkige een nie. Toe die Krimoorlog uitbreek in 1853, word Aiwazofski saam met die vloot gestuur, waar hy pragtige skilderye geskep het. Toe die oorlog eindig in 1856, gaan Aiwazofski na Parys waar hy 25 skilderye uitgestal en verkoop het. Die Franse keiser het erkenning vir Aiwazofski se werk en invloed gewys deur om vir hom die Legioen van Eer te gee. Aiwazofski was die eerste buitelander wat hierdie uitsonderlike erkenning gekry het. Terwyl die res van Rusland se kunstenaars hulle aandag op die normale alledaagse mense gefokus het en hulle geverf het in ‘n styl wat die swaarkry gewys het, het Aiwazofski geweier om sy verfstyl te verander. Hy het aangegaan om die see te verf. In 1867 word Aiwazofski deur die Keiserin en haar kinders besoek in Feodosia. Onder Aiwazofski se leiding is die strate met kleurvolle vlaggies versier, die dorp se kinders het ‘n ballet opgevoer en ‘n uitsonderlike maaltyd is vir die Keiserin en haar gesin voorberei. Aiwazofski en Julia is na twaalf jaar geskei. Julia het in 1877 besluit dat die lewe in Feodosia haar nie meer gepas het nie en het saam met haar dogters na St. Petersburg getrek. In 1882 het Aiwazofski op die ouderdom van 65 weer getrou met Anna Sarkizowa, ‘n weduwee wat 40 jaar jonger as Aiwazofski was. Hulle huwelik het gehou tot Aiwazofski se dood, waarna Anna nog 44 jaar geleef het.

Anna Sarkizowa, Iwan se tweede vrou

Die laaste jare

[wysig | wysig bron]

Aiwazofski het sy laaste paar jare gebruik om die plek vir die treinstasie en spoor te kry wat deur Feodosia gaan. Toe die stasie in 1892 onthul is, het die mense dit Aiwazovskaja genoem in die kunstenaar se eer. In dieselfde jaar gaan Aiwazofski na Amerika, waar hy in Chicago se Wêreld-uitstalling 20 skilderye gehad het. Op Aiwazofski se 80ste verjaarsdag in 1887 is Feodosia versier met helder, vrolike vlaggies, pragtige blomme en mense wat van wyd en suid gekom het om hierdie invloedryke kunstenaar geluk te wens. Nie lank daarna nie het Aiwazofski sy laaste les by die Akademie gegee. Hierdie les was ‘n twee uur lange praktiese demonstrasie van seelandskap verf. Toe die les verby was, het die hele klas uitgebreek met wilde applous. Die Russiese skrywer Anton Tsjechof skryf aan sy vrou oor sy ontmoeting met Aiwazofski;

“Aiwazofski is vol van sy eie belangrikheid, het sagte hande, maar skud nog steeds jou hand soos 'n generaal. Hy is nie baie slim nie, maar hy het 'n komplekse persoonlikheid wat 'n verdere studie waardig is. In hom alleen is daar gekombineer 'n generaal, 'n biskop, 'n kunstenaar, 'n Armeniër, 'n naïewe ou boer en 'n Othello.”

Iwan Aiwazofski sterf op 2 Mei 1900. Hy is begrawe in die voorhof van St. Sargis Armeense Kerk. Sy graf is gemerk met ‘n marmer grafsteen. Daar word gesê dat die Italiaanse beeldhouer L. Biogiolli dit gemaak het, maar daar is geen ander bronne wat aandui dat L. Biogiolli bestaan het nie.[3] In die marmer is dié woord ingekerf “Hy is as 'n sterfling gebore, maar het 'n onsterflike nalatenskap agtergelaat.” Iwan het in sy leeftyd omtrent 6 000 skilderye gemaak, waarvan twee derdes van die see was.

Invloed in die kunswêreld

[wysig | wysig bron]

Kunstenaars soos Arkhip Kuindzhi, Lev Largorio, en Mikhail Latri is almal beïnvloed deur Aiwazofski se werk. Aiwazofski het ook die Romantiese styl van verf beïnvloed. Iwan word dikwels gesien as die Vader van Romantiese Seelandskapskilderye.

Bekende kunswerke[4][5][6]

[wysig | wysig bron]
Chaos (Die Skepping) 1841
[wysig | wysig bron]
Chaos

Styl - Romanties

Kunstipe - Seelandskapskildery

Medium - Olie op doek

Grootte - 106 x 75 cm

Waar kan dit gesien word - Die Vatikaan, Rome, Italië



Die Baai van Napels 1841
[wysig | wysig bron]
Die Baai van Napels

Styl - Romanties

Kunstipe - Seelandskapskildery

Medium - Olie op doek

Grootte - 73 x 108 cm

Waar kan dit gesien word - Russiese staatsmuseum in St. Petersburg.


Die Goue Horing Baai 1845
[wysig | wysig bron]
Die Goue Horing Baai

Styl - Romanties

Kunstipe - Stadsbeeldskildery

Medium - Olie op doek

Grootte - 51 x 76 cm

Waar kan dit gesien word - Russiese staatsmuseum in St. Petersburg.


Die Negende Golf 1850
[wysig | wysig bron]
Die Negende Golf

Styl - Romanties

Kunstipe - Seelandskapskildery

Medium - Olie op doek

Grootte - 221 x 332 cm

Waar kan dit gesien word - Russiese staatsmuseum in St. Petersburg.

Uitsig op die Bosporus en Konstantinopel 1856
[wysig | wysig bron]
Uitsig op die Bosporus en Konstantinopel.

Styl - Romanties

Kunstipe - Stadsbeeldskildery

Medium - Olie op doek

Grootte - 125 x 196 cm

Waar kan dit gesien word - Privaat versameling


Sonsondergang oor Yalta 1853
[wysig | wysig bron]
Sonsondergang oor Yalta

Styl - Romanties

Kunstipe - Seelandskapskildery

Medium - Olie op doek

Grootte - 67 x 89 cm

Waar kan dit gesien word - Staatsmuseum vir Hermitage in St. Petersburg.

Die Reënboog 1873
[wysig | wysig bron]
Die Reënboog

Styl - Romanties

Kunstipe - Seelandskapskildery

Medium - Olie op doek

Grootte - 102 x 132 cm

Waar kan dit gesien word - Staat Tretjakov-galery, Moskou


Die Swart See in die Aand 1879
[wysig | wysig bron]
Die Swart See in die Aand

Styl - Romanties

Kunstipe - Seelandskapskildery

Medium - Olie op doek

Grootte - 100 x 76 cm

Waar kan dit gesien word - Russiese staatsmuseum, St. Petersburg





Die Swart See 1881
[wysig | wysig bron]
Die Swart See

Styl - Romanties

Kunstipe - Seelandskapskildery

Medium - Olie op doek

Grootte - 149 x 208 cm

Waar kan dit gesien word - Staat Tretjakov-galery, Moskou

Die Skipbreuk 1884
[wysig | wysig bron]
Die Skipbreuk

Styl - Romanties

Kunstipe - Seelandskapskildery

Medium - Olie op doek

Grootte - 304 x 505 cm

Waar kan dit gesien word - Russiese staatsmuseum, St. Petersburg


Skipbreuk langs die Swart See Kus 1887
[wysig | wysig bron]
Skipbreuk langs die Swart See Kus

Styl - Romanties

Kunstipe - Seelandskapskildery

Medium - Olie op doek

Grootte - 100 x 150 cm

Waar kan dit gesien word - Russiese staatsmuseum, St. Petersburg

Die Vallei van Ararat 1882
[wysig | wysig bron]
Die Vallei van Ararat

Styl - Romanties

Kunstipe - Geloofskildery

Medium - Olie op doek

Grootte - 130 x 215 cm

Waar kan dit gesien word - Russiese staatsmuseum, St. Petersburg


Die Golf 1889
[wysig | wysig bron]
Die Golf

Styl - Romantiek

Kunstipe - Seelandskapskildery

Medium - Olie op doek

Grootte - 300 x 200 cm

Waar kan dit gesien word - Russiese staatsmuseum, St. Petersburg

Die Swart See Vloot in Feodosia 1890
[wysig | wysig bron]
Die Swart See Vloot in Feodosia

Styl - Romanties

Kunstipe - Seelandskapskildery

Medium - Olie op doek

Grootte - 53 x 107 cm

Waar kan dit gesien word - Russiese staatsmuseum, St. Petersburg

Die Skip “Mercury” word aangeval deur Twee Turkse Skepe 1892
[wysig | wysig bron]
Die Skip "Mercury" word aangeval deur Twee Turkse Skepe

Styl - Romanties

Kunstipe - Seelandskapskildery

Medium - Olie op doek

Grootte - 339 x 212 cm

Waar kan dit gesien word - Russiese staatsmuseum, St. Petersburg


Tussen die Golwe 1898
[wysig | wysig bron]
Tussen die Golwe

Styl - Romanties

Kunstipe - Seelandskapskildery

Medium - Olie op doek

Grootte - 284 x 429 cm

Waar kan dit gesien word - Russiese staatsmuseum, St. Petersburg

Die Ontploffing van die Turkse Skip 1900
[wysig | wysig bron]
Die Ontploffing van die Turkse Skip

Styl - Romantiek

Kunstipe - Seelandskapskildery

Medium - Olie op doek

Grootte - 67 x 96 cm

Waar kan dit gesien word - Aivazovsky Nasionale Kunsgalery


Bronne

[wysig | wysig bron]
  1. Hetq (1 Augustus 2019); Aghalaryan,K.: https://hetq.am/en/article/106005; Besoek op 21 Oktober 2024.
  2. World's facts (19 Desember 2023); Dan.: https://www.worldsfacts.com/16-interesting-facts-about-Ivan-Aivazovsky/#google_vignette; Besoek op 21 Oktober 2024.
  3. The Tretyakov gallery magazine (2017); Losev, D.:https://www.tretyakovgallerymagazine.com/articles/1-2017-54/father-town-Ivan-Aivazovsky-and-feodosia-lifelong-attachment; Besoek op 21 Oktober 2024.
  4. Arthive (2024); Arthive.: https://IvanAivazovsky.arthive.com/; https://arthive.com/IvanAivazovsky#google_vignette; Besoek op 21 Oktober 2024.
  5. The Art Story (2024); TheArtStory.: https://www.theartstory.org/artist/aivazovsky-ivan/; Besoek op 21 Oktober 2024
  6. USEUM (2024) Useum.: https://useum.org/artist/Ivan-Aivazovsky; Besoek op 21 Oktober 2024.
  7. Art in context (7 Feburarie 2024); Meyer,I.:https://artincontext.org/Ivan-Aivazovsky-paintings/; Besoek op 21 Oktober 2024.
  8. Wikiart (2024) Wikiart.: https://www.wikiart.org/en/ivan-aivazovsky/all-works#!#filterName:all-paintings-chronologically,resultType:masonry; Besoek op 21 Oktober 2024.
  9. The collector (25 April 2021); Kurkina,A.: https://www.thecollector.com/ivan-aivazovsky-master-of-marine-art/; Besoek op 21 Oktober 2024.
  10. Russian Art Gallery (2024); Russian Art Gallery.:https://www.russianartgallery.org/famous/Aivazovsky.htm; Besoek op 21 Oktober 2024.
  11. My daily art display (28 Oktober 2019); jonathan5485.: https://mydailyartdisplay.uk/2019/10/28/Ivan-Aivazovsky-part-2-the-master-of-seascapes/; https://mydailyartdisplay.uk/2019/10/21/Ivan-konstantinovich-aivazosky/; Besoek op 21 Oktober 2024.
  12. Maroela Media (24 Februarie 2023); Maroela Media.: https://maroelamedia.co.za/afrikaans/taalgebruik/hoekom-in-afrikaans-poetin-en-nie-putin/; Besoek op 21 Oktober 2024.

Verwysings

[wysig | wysig bron]