Jiangshi

Jiangshi (Vereenvoudigde Chinese karakters: 僵尸; Tradisionele Chinese karakters: 殭屍; Pinyin: jiāngshī; Jyutping: goeng1 si1), ook bekend as 'n Chinese spring vampier, is 'n tipe ondooie wese of gereanimeerde lyk in Chinese legendes en folklore. As gevolg van die invloed van Hong Kong-rolprente, word dit tipies in moderne populêre kultuur uitgebeeld as 'n stywe lyk geklee in amptelike klere uit die Qing-dinastie. Alhoewel die uitspraak van jiangshi in verskillende Oos-Asiatiese lande verskil, verwys hulle almal na die Chinese weergawe van vampier.

In populêre kultuur word dit algemeen as spring of spring voorgestel. In folkloristiese weergawes is dit egter meer gedug, in staat om agterna te hardloop, en indien oud genoeg of indien dit genoeg yang-energie geabsorbeer het, ook in staat om te vlieg. Volgens folkloristiese begrippe het "jiāngshī van die heuwels af gekom, deur die lug gesweef, om die babas van die mense te verslind".

In beide populêre kultuur en folklore word dit óf as antropofaag (d.w.s. mensvreter) voorgestel, wat dus soos Oos-Europese vampiere lyk, óf asof dit lewende wesens doodmaak deur hul qi, of "lewenskrag", te absorbeer. Dit word gewoonlik nie as bloedsuiend voorgestel soos in die Westerse opvatting nie. Gedurende die dag rus dit in 'n kis of skuil dit in donker plekke soos grotte en woude.

De Groot stel voor dat die geloof in jiangshi die gevolg was van die natuurlike afgryse by die aanskoue van dooie liggame, gevoed deur die teenwoordigheid van onbegrawe lyke in die keiserlike China, wat "die landskap besaai het", die idee van die lewensenergie wat deur die heelal vloei as in staat om voorwerpe - insluitend blootgestelde lyke - te animeer, en deur ernstige kulturele taboes rakende die uitstel van begrafnis. Hierdie vrese word beskryf as iets wat "goedgelowige en bygelowige gemoedere in Amoy" besig gehou het.

Die geloof in jiangshi en die voorstelling daarvan in die populêre verbeelding is ook gedeeltelik afgelei van die gewoonte van "lyksdrywing", 'n praktyk wat die repatriasie van die lyke van dooie arbeiders regoor die Xiang-provinsie (hedendaagse Hunan) na hul tuisdorpe behels vir begrawing in familiegrafte. Die lyke is teen bamboesstokke vasgemaak en deur professionele persone, bekend as lyksdrywers, gedra en oor duisende kilometers na hul voorvaderlike dorpe vervoer, wat die indruk van 'n springende lyk gegee het. Hierdie professionele persone het gedurende die nag gewerk om skares gedurende die dag te vermy, wat die vreesaanjaende gevolge van hul handel versterk het.

Jiangshi-legendes het 'n genre van jiangshi-films en -literatuur in Hongkong en die res van Oos-Asië geïnspireer. Films soos Mr. Vampire en die verskeie opvolgfilms daarvan (Mr. Vampire II, Mr. Vampire III en Mr. Vampire IV) het kultusklassieke in komedie-gruwel geword en 'n vampier-gier in Oos-Asië, insluitend Taiwan en Japan, geïnspireer. Vandag verskyn jiangshi in speelgoed en videospeletjies. Jiangshi-kostuums word ook soms tydens Halloween gebruik.