Gaan na inhoud

Joel Mokyr

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Joel Mokyr in 2014.

Joel Mokyr (Hebreeus: יואל מוקיר; gebore 26 Julie 1946[1]) is 'n Nederlands-gebore Amerikaans-Israeliese[aanhaling nodig] ekonomiese historikus wat 'n professor in ekonomie en geskiedenis en die Robert H. Strotz Professor van Kunste en Wetenskappe aan die Northwestern Universiteit was.[2] Hy was ook die Sackler Professoriale Genoot aan die Eitan Berglas Skool vir Ekonomie aan die Universiteit van Tel Aviv.[2] Hy is in 2025 met 'n halwe deel van die Nobel Gedenkprys in Ekonomiese Wetenskappe bekroon "vir die identifisering van die voorvereistes vir volhoubare groei deur tegnologiese vooruitgang."[3]

Vroeë lewe en opvoeding

[wysig | wysig bron]

Mokyr is in 1946 in Leiden gebore.[3] Hy is in 'n familie van Nederlandse Jode gebore wat die Holocaust oorleef het.[4] Sy pa, 'n staatsamptenaar, is aan kanker oorlede toe Mokyr een jaar oud was, en daarom is hy deur sy ma in Haifa, Israel, grootgemaak.[4] Hy het in 1968 'n BA in ekonomie en geskiedenis aan die Hebreeuse Universiteit van Jerusalem verwerf.[5] Hy het in 1972 'n MPhil in ekonomie aan die Yale Universiteit verwerf, en in 1974 'n PhD in ekonomie aan Yale, waar hy 'n proefskrif met die titel Industriële Groei en Stagnasie in die Lae Lande, 1800-1850, onder toesig van William N. Parker, Lloyd G. Reynolds en John C.H. Fei geskryf het.[6]

Loopbaan

[wysig | wysig bron]

Mokyr was 'n toneelinstrukteur aan die Yale-universiteit tussen 1972 en 1973, en het in 1974 'n assistent-professor aan die Northwestern-universiteit geword, waar hy sedertdien gebly het.[4] is sedert 1993 die hoofredakteur van die Princeton Economic History of the Western World (’n boekreeks uitgegee deur Princeton University Press), en was van 1994 tot 1998 'n mede-redakteur van die Journal of Economic History.[5] Hy was van 2002 tot 2003 president van die Economic History Association.[5]

[wysig | wysig bron]

Industriële Revolusie

[wysig | wysig bron]

Mokyr beweer dat die Industriële Revolusie die gevolg van kultuur en instellings was [7] Hy voer aan dat die wortel van moderniteit lê in "die opkoms van 'n geloof in die nut van vooruitgang", en dat "dit 'n keerpunt was toe intellektuele kennis as kumulatief begin beskou het".[8]

Mokyr voer verder aan dat politieke fragmentasie (die teenwoordigheid van 'n groot aantal Europese state) dit moontlik gemaak het vir heterodokse idees om te floreer, aangesien entrepreneurs, innoveerders, ideoloë en ketters maklik na 'n naburige staat kon vlug ingeval die een staat sou probeer om hul idees en aktiwiteite te onderdruk. Dit is wat Europa onderskei het van die tegnologies gevorderde, groot unitêre ryke soos China en Indië. China het beide 'n drukpers en los letters gehad, en Indië het soortgelyke vlakke van wetenskaplike en tegnologiese prestasie as Europa in 1700 gehad, maar die Industriële Revolusie sou in Europa plaasvind, nie in China of Indië nie. In Europa is politieke fragmentasie gekoppel aan 'n "geïntegreerde mark vir idees" waar Europa se intellektuele die lingua franca van Latyn gebruik het, 'n gedeelde intellektuele basis in Europa se klassieke erfenis en die pan-Europese instelling van die "Republiek van Lettere" gehad het.[9]

A Culture of Growth

[wysig | wysig bron]

Mokyr bied sy verduidelikings vir die Industriële Revolusie aan in die 2016-boek A Culture of Growth: The Origins of the Modern Economy. Die boek het positiewe resensies ontvang. Deirdre McCloskey het dit beskryf as 'n "briljante boek... Dis lank, maar deurgaans interessant, selfs geestig. Dit behou belangstelling tot op bladsy 337... Die boek is nie strandleesstof nie. Maar jy sal dit klaarmaak met 'n indrukwekkende leerervaring oor hoe ons gekom het waar ons in die moderne wêreld is."[10] In haar resensie het McCloskey Mokyr verder geprys as 'n "Nobelwaardige ekonomiese wetenskaplike".[10]

In 'n resensie gepubliseer in Nature, het Brad DeLong bevind dat hoewel hy ander verduidelikings vir die Industriële Revolusie verkies het, "ek nie baie verbaas sou wees as ek verkeerd was nie, en Mokyr se opdrag...het die mees breedweg korrekte analise geblyk te wees...A Culture of Growth laat my beslis heroorweeg."[11]

Die ekonomiese historikus van Cambridge, Victoria Bateman, het geskryf: "Deur te wys op groeibevorderende faktore wat verder strek as die staat of die mark, is Mokyr se boek baie welkom. Dit kan ook deel wees van besprekings oor die wetenskaplike gemeenskap na Brexit. Deur die fokus op kultuur te laat herleef, sal dit egter kontroversieel wees, veral onder ekonome."[12] 'n Artikel in The Economist het daarop gewys dat 'n fyn definisionele onderskeid oorweeg moet word tussen "kultuur as idees, sosiaal aangeleer" en "kultuur as erfenis wat geneties oorgedra word". [13] Die boek is ook gunstig geresenseer deur Diane Coyle,[14] Peer Vries,[15] Mark Koyama,[16] Enrico Spolaore,[17] en The Economist.[18] Geoffrey Hodgson het die boek gekritiseer omdat dit "te veel verklarende gewig" op "te min buitengewone mense" plaas.[19]

Weerstand teen nuwe tegnologieë

[wysig | wysig bron]

Mokyr het drie redes uiteengesit waarom samelewings weerstand bied teen nuwe tegnologieë:

  • Bekleërs wat 'n bedreiging vir hul mag en ekonomiese voordele vrees
  • Kommer oor breër sosiale en politieke reperkussies ("onbedoelde rimpeleffekte")
  • Risiko- en verliesafkeer: nuwe tegnologieë het dikwels "onverwagte en onkenbare gevolge"

"Hierdie drie motiewe smelt dikwels saam en skep kragtige kragte wat politieke mag en oorreding gebruik om innovasies te dwarsboom. Gevolglik volg tegnologiese vooruitgang nie 'n lineêre en netjiese trajek nie. Dit is, soos sosiale konstruksioniste ons al dekades lank probeer vertel, 'n diepgaande politieke proses."[20]

Eerbewyse en toekennings

[wysig | wysig bron]

Mokyr is in 1996 verkies tot die Amerikaanse Akademie vir Kuns en Wetenskappe, en is in 2011 verkies tot 'n Genoot van die Ekonometriese Vereniging.[5][21][22] Hy is in 2001 verkies tot 'n buitelandse lid van die Koninklike Nederlandse Akademie vir Kuns en Wetenskappe, wie se tweejaarlikse Heineken-toekenning vir Geskiedenis hy in 2006 ontvang het.[23][24] Hy het die 2015 Balzan Internasionale Prys vir ekonomiese geskiedenis gewen.[25] Hy is in 2025 bekroon met die helfte van die Nobel Gedenkprys vir Ekonomiese Wetenskappe "vir die identifisering van die voorvereistes vir volgehoue groei deur tegnologiese vooruitgang", die ander helfte het aan Philippe Aghion en Peter Howitt gegaan.[3]

Boeke

[wysig | wysig bron]
  • Industrialization in the Low Countries, 1795–1850 (1976)[ISBN ontbreek]
  • Why Ireland Starved: An Analytical and Quantitative Study of Irish Poverty, 1800–1851 (1983; ISBN 0-0494-1010-5 / 1985, revised paperback edition; ISBN 0-0494-1014-8)
  • The Economics of the Industrial Revolution (ed.) (1985)[ISBN ontbreek]
  • Twenty Five Centuries of Technological Change: An Historical Survey (1990)[ISBN ontbreek]
  • The Lever of Riches: Technological Creativity and Economic Progress (1990)[ISBN ontbreek]
  • The Vital One: Essays in Honor of Jonathan Hughes (ed.) (1991)[ISBN ontbreek]
  • The British Industrial Revolution: an Economic Perspective (ed.) (1993; ISBN 0-8133-8509-1 / 1998, expanded and updated second edition; ISBN 0-3670-9618-8)
  • The Gifts of Athena: Historical Origins of the Knowledge Economy (2002)[ISBN ontbreek]
  • The Oxford University Press Encyclopedia of Economic History (editor in chief) (2003)[ISBN ontbreek]
  • The Invention of Enterprise: Entrepreneurship from Ancient Mesopotamia to Modern Times (co-editor) (2009)[ISBN ontbreek]
  • The Enlightened Economy: An Economic History of Britain 1700–1850 (2009)[ISBN ontbreek]
  • The Birth of Modern Europe: Culture and Economy, 1400–1800: Essays in Honor of Jan de Vries (co-editor with Laura Cruz) (2010)[ISBN ontbreek]
  • A Culture of Growth: The Origins of the Modern Economy (2016)[ISBN ontbreek]
  • Economics in the Test of Time: Issues in Economic History (met Amira Ofer), in Hebrew, 2 volumes. (2017)[ISBN ontbreek]
  • Why Britain? A New View of the Industrial Revolution (forthcoming)[verwysing benodig]
  • Two Paths to Prosperity: Culture and Institutions in Europe and China, 1200-2000 (2025)}}

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. "Joel Mokyr". Nobel Foundation.
  2. 2,0 2,1 "Joel Mokyr". Beloit College (in Engels). Besoek op 13 Oktober 2025.
  3. 3,0 3,1 3,2 "The Prize in Economic Sciences 2025" (PDF). The Royal Swedish Academy of Sciences. 13 Oktober 2025.
  4. 4,0 4,1 4,2 Aeppel, Timothy. "Economists Debate: Has All the Important Stuff Already Been Invented?". Wall Street Journal. ISSN 0099-9660. Besoek op 12 Januarie 2017.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 "CURRICULUM VITAE - Joel Mokyr" (PDF). bpb-us-e1.wpmucdn.com.
  6. "Curriculum Vitae" (PDF). Northwestern University. Junie 2016. Besoek op 27 Januarie 2018.
  7. Mokyr, Joel (1 Junie 2005). "The Intellectual Origins of Modern Economic Growth". The Journal of Economic History. 65 (2): 285–351. doi:10.1017/S0022050705000112. ISSN 1471-6372. S2CID 54225284.
  8. Mokyr, Joel. "Progress Isn't Natural". The Atlantic. Besoek op 19 November 2016.
  9. Mokyr, Joel (2018). Mokyr, J.: A Culture of Growth: The Origins of the Modern Economy. Princeton University Press. ISBN 9780691180960. Besoek op 9 Maart 2017.
  10. 10,0 10,1 "Economic history: ideas that built the world". www.prospectmagazine.co.uk. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Mei 2021. Besoek op 11 Maart 2017.
  11. DeLong, Brad (27 Oktober 2016). "Economic history: The roots of growth". Nature (in Engels). 538 (7626): 456–57. Bibcode:2016Natur.538..456D. doi:10.1038/538456a. ISSN 0028-0836.
  12. "A Culture of Growth: The Origins of the Modern Economy, by Joel Mokyr". Times Higher Education. 6 Oktober 2016. Besoek op 11 Maart 2017.
  13. "A society's values and beliefs matter for its economy". The Economist. Besoek op 24 Julie 2019.
  14. "A Culture of Growth by Joel Mokyr — why did the Industrial Revolution happen?". Financial Times. 21 Oktober 2016. Besoek op 11 Maart 2017.
  15. Vries, Peer (10 Desember 2016). "The Culture of Capitalism". Foreign Affairs. ISSN 0015-7120. Besoek op 11 Maart 2017.
  16. "Book Review: A Culture of Growth: The Origins of the Modern Economy, by Joel Mokyr". The Independent Institute. Besoek op 11 Desember 2017.
  17. Spolaore, Enrico (2020). "Commanding Nature by Obeying Her: A Review Essay on Joel Mokyr's A Culture of Growth". Journal of Economic Literature (in Engels). 58 (3): 777–792. doi:10.1257/jel.20191460. ISSN 0022-0515. S2CID 226193779.
  18. "The role of ideas in the "great divergence"". The Economist. Besoek op 11 Maart 2017.
  19. Hodgson, Geoffrey M. (2021). "Culture and institutions: a review of Joel Mokyr's A Culture of Growth". Journal of Institutional Economics (in Engels). 18: 159–168. doi:10.1017/S1744137421000588. ISSN 1744-1374.
  20. "Innovation and Its Enemies: Why People Resist New Technologies". eh.net. Besoek op 12 Januarie 2017.
  21. "Member Directory | American Academy of Arts and Sciences". www.amacad.org. Besoek op 23 Januarie 2024.
  22. "Current Fellows". www.econometricsociety.org (in Engels). Besoek op 23 Januarie 2024.
  23. "Joël Mokyr". Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Februarie 2016. Besoek op 13 Februarie 2016.
  24. "Joel Mokyr (1946), USA". Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Julie 2020.
  25. "Joel Mokyr". Northwestern University. Besoek op 27 Januarie 2018.