Johannes Meintjes

Johannes Meintjes
Johannes Meintjes
Geboorte	19 Mei 1923 Riversdal
Sterfte	7 Mei 1980 (op 56) Molteno, Oos-Kaap
Nasionaliteit	Suid-Afrika
Ouers	E.F. Meintjes en Borcherds
Beroep	Kunsskilder en skrywer

Johannes Meintjes (Riversdal, 19 Mei 1923 - Molteno, 7 Julie 1980) was ’n Suid-Afrikaanse kunsskilder en skrywer.

Kinderjare

Johannes Meintjes het reeds op ’n baie vroeë ouderdom begin skilder, waarskynlik reeds tydens die eerste vyf sorgelose jare op die familieplaas, Grootzeekoegat, in die distrik Molteno in Noordoos-Kaapland. Hier was sy vader, Ernest Frederick Meintjes (1893 - 1928), skaapboer. Wanneer hy nie met sy tekeninge besig was nie, het hy saam met sy vader veld toe gegaan, in die skaapkrale gespeel of saam met sy vader op sy perd gery. Sy moeder, gebore Borcherds, spruit uit een van die mees verfynde families van Wes-Kaapland en is ’n nasaat van die bekende ds. Meent Borcherds, aanvanklik van 1785 tot 1786 leraar van die NG gemeente Kaapstad en vanaf 1786 leraar op Stellenbosch. Van vaderskant bevind Meintjes se voorgeslagte hulle reeds byna drie en ’n half eeue in Suid-Afrika. Meintjes se vader is skielik op 35-jarige leeftyd oorlede. Mev. Meintjes het met haar vier kinders na haar tuisdorp, Riversdal, getrek waar Johannes ook vyf jaar tevore gebore is. Hier sou hy tot sy vyftiende jaar bly. Op Riversdal het hy hom al hoe meer in teken- en skilderwerk verdiep, veral in studies van mense.

Die bejaarde kunsskilder Jan Volschenk het toe nog gelewe (hy is in 1936 oorlede) en die jong knaap het dikwels by die oubaas se ateljee ingeloer. Volschenk was toe reeds baie oud, met ’n spierwit kop. Johannes het graag na hom en sy landskappe sit en kyk, maar Volschenk is oorlede toe die seun nog baie jonk was. “My eie werk het ek vir almal gewys wat daarna wou kyk,” het Meintjes in 1963 aan die tydskrif Lantern vertel. “Tot my verbasing moes ek ontdek dat ek beter as my onderwyseres kon teken. Ek het my werk op die kunsafdeling van die jaarlikse landbouskou begin uitstal en feitlik al die pryse verower, ’n prestasie wat my in staat gestel het om my eerste olieverf te koop.”

In mnr. Viljoen het hy ’n goeie kunsonderwyser gehad van wie hy baie kon leer en wat hom deurgaans aangemoedig het. Toe hy vyftien was, het hy met olieverf begin werk, al sukkelend, en met sy twee jongste sussies as onwillige modelle. Mev. Meintjes het in 1938 besluit om met haar kinders - ’n seun en drie dogters - na Kaapstad te verhuis. Hier is die jong Johannes se lewe ingrypend verander. Kaapstad sou ook jare daarna sy woonplek bly.

Mnr. H.A. Rust, later Suid-Afrikaanse ambassadeur in Nederland, was destyds hoof van die Hoërskool Jan van Riebeeck, en hy het spesiaal gereël dat Meintjes kuns as skoolvak kon neem. Die paar skoliere aan wie dié vergunning gemaak is, het kunsklasse van Florence Zerffi in haar ateljce in Wynberg ontvang. Sy was ’n kunstenares van naam, weduwee van die briljante impressionis Strat Caldecott, en ’n baie bekwame dog strenge onderwyseres. So het Meintjes se eerste akademiese onderrig op 15-jarige ouderdom begin. Zerffi het sy talent uitgeken, want sy het aangebied om hom kosteloos ekstra klasse, wat niks met die skoolwerk te doen sou hê nie, te gee. Sy het sy vordering krities gevolg. Van haar het Meintjes later gesê: “Zerffi was ’n ongenadige onderwyseres, maar deeglik soos min en ek het baie van haar geleer. Haar goeie smaak, vurige opvattings, skerp kritiese sin en wye belesenheid sou my blywend beïnvloed, hoewel haar werk my koud gelaat het.”

Invloed van Maggie Laubser

Selfportret van Maggie Laubser (1928). Meintjes het gesê sy het hom teruggelei tot die bron van haar werk, die Duitse Ekspressionisme, wat hom gehelp het om sy eie styl te vind.

Meintjes vertel in dieselfde onderhoud met Lantern van sy ontdekking van Irma Stern en Maggie Laubser: “Instinktief het ek geweet dat dit die rigting was waarin ek moes werk. Irma Stern se kleurgevoel en Maggie Laubser se komposisie het ’n nuwe wêre1d vir my oopgesluit - die Ekspressionisme, waarvan ek toe nog maar min geweet het. Ek het geleer hoc om met olieverf te werk en een na die ander doek voltooi - wild en koorsig. Zerffi het haar bes gedoen om my in toom te hou en te dissiplineer. Aan haar kritiek het ek soveel waarde geheg dat ek elke stuk wat sy goedgekeur het, dadelik geraam het.”

Hy het hom veral aangetrokke tot Maggie Laubser se werk gevoel en was sowat 17 jaar oud toe hy ’n bewonderaarsbrief aan haar geskryf het. Uiteindelik het hulle ontmoet aan die huis van die kunsskilder Cecil Higgs op Stellenbosch. Dit was die begin van ’n groot vriendskap. Meintjes het sy hart en siel in die stryd gewerp om erkenning vir Laubser te verkry. Mettertyd het hy baie oor haar geskryf, artikels en ’n boek (toe hy maar 19 was) en radiopraatjies. Meintjes het gesê dit het daartoe gelei dat mense verkeerdelik gedink het sy werk is deur haar beïnvloed, naar dat hy eintlik teruggegaan het tot haar bron, die Duitse Ekspressionisme. Dit het hom gehelp om sy eie styl te vind.

Eerste jare ná skool

’n Selfportret uit 1951, toe hy 26 of 27 was.

Nadat hy die matriek-eksamen afgelê het, was dit ’n probleem om te weet wat om te doen omdat hy eintlik net wou skilder. Destyds was daar min goeie kunsskole en Meintjes se kunstenaarsvriende het hom aangeraai om hom voorlopig liewer aan sy tweede liefde te wy, naamlik die letterkunde. Hy het na die Universiteit van Kaapstad gegaan met Afrikaans-Nederlands en Engels as hoofvakke en hom as letterkunde-student onderskei.

Tog het hy intensief met sy skilderwerk voortgegaan, in so ’n mate dat hy later sou sê hy weet nie hoe hy ooit sy graad behaal het nie. Tydens sy studie aan die U.K. het hy sy werk vir tallose gesiene kunstenaars in Kaapstad gaan wys, onder wie Lippy Lipshitz, Ruth Prowse, Charles Peers, Gregoire Boonzaaier, Jean Welz, Nenne Desmond, Frieda Lock en May Hillhouse. Zerffi se invloed het geleidelik begin afneem, Maggie Laubser s’n het toegeneem, nie wat styl en onderwerp betref nie, maar werkmetode. Nietemin sou hy later sê: “(D)ie een van wie ek die meeste geleer het, was May Hillhouse”. Hillhouse was destyds ere-sekretaresse van die K-klub en Meintjes het gemeen dat hy die jongste lid was wat die klub nog ooit gehad het. Sy was ’n aantreklike, donker vrou met ’n diepgaande tegniese kennis van die skilderkuns. Soos in die geval van Zerffi, het May Hillhouse se werk hom “koud gelaat”, maar hy het geglo hy het die meeste van almal by haar geleer. Sy het jare lank elke skildery gesien wat hy gemaak het en elkeen deeglik gekritiseer.

Daar was ook Cecil Higgs van wie hy baie aangaande verfhantering en tekstuurwaarde geleer het.

Na Johannesburg

Op 20-jarige ouderdom het hy die graad B.A. behaal. Hy was onwillig om sy literêre studie voort te sit, want ’n doktorsgraad in die letterkunde sou maar min betekenis vir ’n kunsskilder hê. Die probleem was om ’n verdienste te vind en tog met skilderwerk voort te gaan. Gerrit Bakker, wat destyds by ’n Kaapstadse boekhandel werksaam was, het besluit om sy eie boekhandel in Johannesburg te begin en het Meintjes gevra om sy assistent te word. Dit was ’n tydelike uitkoms en vir die eerste keer in sy lewe beland Meintjes in Johannesburg waar hy gou die kunskenners en kunstenaars van die noorde leer ken: Anton Hendriks, Elsa Dziomba, Alexis Preller, Walter Battiss en baie ander. Sommige van hulle het sy vriende geword, veral Preller. Die ou Gainsborough-galery, destyds in die Lennon-gebou in Pritchardstraat, was destyds die bymekaarkomplek van die avant garde. Johannes Meintjes het dié galery bespreek vir sy eerste tentoonstelling in Augustus daardie jaar (1944).

Eerste treë as beroepskilder

Hy het die boekhandel verlaat en na Kaapstad teruggekeer om hom vir sy tentoonstelling voor te berei, vasbeslote om sy bestaan as beroepskunsskilder te regverdig. Sy familie het hierdie waaghalsige besluit ondersteun, blykbaar met die wete dat daar geen keer meer aan hom was nie. Platsak en met sy hele toekoms op die spel, is hy met sy skilderye terug na Johannesburg vir die opening van die tentoonstelling. Hy was toe een-en-twintig. Die tentoonstelling het groot opspraak verwek en Meintjes feitlik landswye bekendheid besorg.

Artikels oor sy werk het in verskeie tydskrifte en blaaie verskyn en honderde belangstellendes het die uitstalling bygewoon. Gideon Horn het in Die Transvaler na hom verwys as “’n jong kunstenaar … wat hom aan ’n mens openbaar as moontlik die belowendste onder die jongeres. Van die opvallendste kenmerke van sy werk is sy besondere beheer van kleure, sy tegniese vaardigheid, die selfstandigheid van gees wat daaruit spreek …” In Forward het Ronald Morris verklaar: “In most of his work there is the poetry, the loneliness and the longing of youth. (His) metier is . . . the vitality of life and the fantasies of the mind and the spirit.”

Daar was aanvallende kritiek ook, maar dit het Meintjes verwag. Gelukkig het hy genoeg werke verkoop om byna ’n jaar lank onafhanklik te kon lewe.

Eie ateljee in Kaapstad

Terug in Kaapstad het hy ’n ateljee gehuur van Marie Gravett, wat later getroud is met die kunstenaar Gregoire Boonzaaier, en hom gereedgemaak vir sy eerste tentoonstelling daar. Meintjes het later gesê die Kaapse kritici was meer konderwatief as hul eweknieë in Johannesburg; tog het hulle sy werk goed ontvang. Prebble Rayner het geskryf (koerant onbekend): “Johannes Meintjes … is an ardent young painter of considerable promise, tackling his fellowman as subject-matter. There is apparent in his work a deep-seated awareness of individual character …” David Gamble (koerant eweneens onbekend): “Mr. Meintjes is a strong and direct painter with a pronounced sense of drama, together with a most interesting feeling for colour and a sensitive appreciation of personality. A strong vein of fantasy is another of his qualities.” Magda Sauer (waarskynlik Die Burger): “Hy is een van die talentvolste jong skilders. Ten spyte van sy jeug het hy al ’n styl van sy eie ontwikkel. Hy het ’n sterk en dramatiese gevoel vir kleure en ’n goeie en oorspronklike gevoel vir komposisie.” In Trek het Prebble Rayner verder verklaar: “I am no Nostradamic sooth-sayer, but I have every faith in the future of Johannes Meintjes.” Geldelik was hierdie tentoonstelling so suksesvol dat Meintjes nou sy groot begeerte kon verwesenlik, naamlik om sy studie oorsee voort te sit.

Verdere studie oorsee

Die Tweede Wêreldoorlog het pas ten einde geloop en intussen was hy deeltyds kunsonderwyser aan die Hoërskool Jan van Riebeeck en S.A.C.S. Ná ’n tweede tentoonstelling in Johannesburg teen die einde van 1945 is hy nog in dieselfde jaar aan boord van die Acquitania, ’n troepeskip met seweduisend mense aan boord, na Southampton. In Londen het hy sowat agtien maande studeer en diep gedrink aan die Europese kultuur. Deeltydse radiowerk by die B.B.C. (saam met Arnold van Wyk) het hom aan die lewe gehou. Intussen het belangstelling in sy werk steeds toegeneem en met sy terugkeer na Suid-Afrika in 1947 het sy tweede tentoonstelling in Kaapstad buitengewone sukses gehad. Almal het groot vordering in Meintjes se werk gesien en het hul dankbaarheid uitgespreek dat hy hom nie te veel deur buitelanders laat beïnvloed het nie. Hy is beskryf as ’n “pionier” en ’n “Voortrekker” in die nuwe tradisie van die Suid-Afrikaanse skilderkuns.

Terug in die Moederstad

In Kaapstad het hy ’n ateljee in ’n ou Kaaps-Hollandse huis gehuur en verskeie tentoonstellings elders gehou. Hy het die tekenklasse van gekleurde studente aan die Kaapse Tegniese Kollege behartig en heelwat uitsaaiwerk gedoen, insluitende die eerste kunsprogram vir die jeug wat ooit in die land uitgesaai is.

Intussen het hy ook begin skryf en talle artikels, essays en kortverhale uit sy pen het verskyn. Sy eerste boek, ’n monogram oor Maggie Laubser, geskryf toe hy pas 19 of 20 was, het in 1944 verskyn. Volgens die tydskrif Lantern was dit een van die besversorgde boeke wat ooit in die land gedruk is en was dit skaars 20 jaar ná publikasie reeds gesogte Africana. In 1947 het ’n bundel kortverhale, deur homself geïllustreer gevolg en in 1948 ’n boek oor sy liriese skilderye

Na die familieplaas en Molteno

Sy roman Stormvlei het in 1955 verskyn.

In 1949 het Meintjes Kaapstad verlaat en hom op die familieplaas, Grootzeekoegat, gevestig. Daar het hy vyf jaar in feitlik eensame afsondering deurgebring en die plaas slegs verlaat om sy werk in verskeie sentra ten toon te stel. In dié tyd het sy boek oor Anton Anreith, Suid-Afrika se eerste beeldhouer, verskyn, asook ’n toneelstuk (in medewerking met Uys Krige) wat die letterkundige prys van die Nasionale Adviesraad van die destydse Afdeling Volwassene-onderwys verower het. Ook het hy ’n kunstentoonstelling op ’n lesingtoer deur die Vrystaat geneem. Van 1954 as het Meintjes hom deels in Johannesburg en deels op die plaas naby Molteno bevind, met gereelde tentoonstellings in al die groot stede. In 1958 het hy weer ’n besoek aan Europa gebring.

In 1955 het daar nog twee boeke van hom verskyn, een oor sy plaasondervindings en ’n roman, Storm(s)vlei, wat die eerste prys in ’n kompetisie wat deur die Stadsraad van Pretoria gereël is, verower het. Daarna verskyn ook sy Complex Canvas verskyn, met veertig van sy tekeninge en daarna Dagboek 1, aantekeninge uit sy joernaal (wat Meintjes 20 jaar vantevore begin hou het) wat ’n boeiende prentjie van die kunslewe in Suid-Afrika skets. Dagboek 2 en Dagboek 3 het later gevolg.

Skilderwerke van Johannes Meintjes is vroeg reeds deur baie instellings en bekende versamelaars dwarsdeur Suid-Afrika en ook in die buiteland aangeskaf. In 1963 het hy gesê: “Wanneer ek kyk na die massa materiaal wat in die afgelope sestien jaar oor my werk geskryf is, staan mens verbaas dat daar nog soveel uiteenlopende menings daaroor kan bestaan. Die bewonderaars en die vyande wat ek aan die begin gehad het, het ek vandag nog; daar is net meer van hulle.”

Verdere werk tydens die sestigerjare

In 1963 volg nog uitstalling in Pretoria, Johannesburg en Kaapstad asook ’n uitstalling van sy werk in die VSA. Die pers verwys na Meintjes as die “Goue Seun” van die Suid-Afrikaanse kunstoneel. Op letterkundige gebied verskyn sy roman “Gister en vandag” en “Jeugjare”. Die volgende jaar kom uitstallings op Molteno, in Johannesburg en Washington aan die beurt asook ’n groepsuitstalling saam met onder meer George Boys, Gordon Vorster, Cecily Sash en Dirk Meerkotter op uitnodiging van die Rembrandt-kunsstigting.

In 1964 verskyn ’n volle drie boeke uit sy pen: die roman “Mallemeule”, “Manor House” en “Portret van ’n Suid-Afrikaanse Dorp deur A Lomax: Molteno 1894 - 1909”, oor die apteker en fotograaf wat op Molteno gewoon het tydens die opbloei wat teweeggebring is deur ontdekking van steenkool in die Stormbergreeks.

Heeltydse terugkeer na Grootzeekoegat

“Straatmusikante” (1945) is deel van die permanente uitstalling in die Hester Rupert-kunsmuseum op Graaff-Reinet. Meintjes was een van die kunstenaars wie se werk uitgestal is tydens die opening van dié museum in 1966 nadat Anton Rupert die geskiedkundige gebou waarin dit gehuisves word, die jaar vantevore van sloping gered het.

In 1965 ontvang Meintjes ’n letterkundeprys van PEN en gaan woon hy heeltyds op die familieplaas, Zeekoegat, saam met sy vrou, Ronell Rossouw, met wie hy in 1960 getroud is. Hy hou weer uitstallings in Kaapstad en Pretoria en publiseer die biografie van Olive Schreiner, “Olive Schreiner Portrait of a South African Woman”. Die voorsitter van die South African English Academy beskryf dit as die “beste studie tot dusver oor Olive Schreiner”. ’n Tweede boek, “The Silent Conspiracy” verskyn in 1965. Ook hou hy ’n groepsuitstalling saam met onder meer Lukas Sithole, Christo Coetzee, Maggie Laubser, Armando Baldinelli and Maud Sumner.

In 1966 volg solo-uitstallings in Johannesburg en op Molteno asook deelname aan die Republiekfees-uitstalling (Die Republiek van Suid-Afrika was vyf jaar oud) in Pretoria en die opening van die Hester Rupert-kunsmuseum op Graaff-Reinet in ’n gebou wat Anton Rupert in 1965 gered het toe dit bekend word dat ’n petroleummaatskappy dit wil sloop vir die oprigting van ’n vulstasie. In dieselfde jaar verskyn die opdrag-biografie oor genl. Koos de la Rey, “De la Rey Lion of the West” (in Engels), wat as ’n vervolgverhaal in The Star verskyn.

In 1967 volg die publikasie, ook as ’n vervolgverhaal, van die biografie oor genl. De la Rey in ’n Afrikaanse koerant. Meintjes word nou aangestel as erekurator van die George Vice-gedenkmuseum op Molteno en hou uitstallings in Kaapstad en Johannesburg.

Kritiese beskouing van sy skilderkuns

Uittreksels wat hy in 1963 aan die tydskrif Lantern uitgelig het omdat dit vir hom “pertinent” was, is onder meer:

• “The actual product of his brush lives and moves in an inter-realm between the world of fact and fiction. His point of departure, however, is the inner world: an idea rather than external event engenders the spark of his creation.” (Trek, 1947.)
• “Mr. Meintjes is essentially an imaginative painter and a colourist. The fact that a great part of his work is done from memory explains the curious sameness of feature and pose.” (Cape Argus, 1947.)
• “Hier is ’n kunstenaar met ’n vonk van eie aard; wat nie alleen weet hoe om te teken nie. maar ook hoe om ’n sterk emosionele aanlokking uit te druk.” (Die Burger, 1948.)
• “Meintjes werk soos ’n liriese digter: in elke werk gee hy net homself, en deur homself die groot, somber wêre1d.” (Bartho Smit, 1949.)
• “There is no doubt that this young artist has genius. Already one can pick out his portrait studies at any exhibition. (They) are as distinctive as Rosetti’s faces.” (I.J.M., Bloemfontein, 1949.)
• “(He) is one of those who . . . have a chosen a pathway through an apparently barren landscape, away from the easy forms and subjects of conventional art expression.” (Ruth Prowse, 1950.)
• “Hier geld die innerlike van die kunstenaar as uitgangspunt van sy uitbeelding. Hiertoe gebruik hy kleur- en vormsimbole, ontleen aan die sigbare werklikheid, maar geheel en al vervorm en verkleur en losgemaak uit hul realiteitsverband. Mens sou dus die werk van Meintjes kan karakteriseer as innerlike selfportretering.” (Die Volksblad, 1950.)
• “Uit hierdie rustelose, dinamiese jong temperament sal nog veel van verrykende waarde en skoonheid vir ons skilderkuns kom. Johannes Meintjes staan met ’n oop en ontvanklike gemoed teenoor die lewe: Hierin lê sy groeikrag en hierdeur gee die lewe hom genoeg aan besieling om met albei hande aan te gryp.” (S. 1gnatius Mocke, 1953.)
• “Die man wat diep loer in die werkinge van die siel en oor wie se integriteit daar nooit getwyfel kan word nie - dit is Meintjes. Sy kleur, sy lyn, sy sin vir die mistiese (romanties-ekspressionisties) en sy kennis van die mens se anatomie gee hom ’n hoë plek in die Suid-Afrikaanse kuns.” (Die Transvaler. 1956.)
• “In Meintjes’ work there is always a sense of the mysterious, whether expressed through these sombre, unpopulated landscapes or through the expression of a guitar player, a lonely boy, a lonely bather beneath the sickle moon, or simply through the relaxation of a sleeper in the sun. There is poetry in this painting.” (Pretoria News, 1958.)
• “Die interessantste kwaliteit in Meintjes se werk is dat sy surrealisme ’n onmiskenbare Suid-Afrikaanse atmosfeer weerspieel.” (Anna Vorster, 1959.)
• “Sy skilderye stel ’n fyngevoelige, digterlike en ietwat na binne skouende kunstenaar aan ons voor. Hy is ’n kunstenaar wat sy dromerige wêreld met sielvolle, melankoliese oë bevolk en eindeloos soek na die raaisel van die lewe. Hul rusteloosheid word verhoog deur die leegheid van agtergronde wat deur vreemde samestelling van kleure uitgebeeld is en ’n mistieke atmosfeer - iets byna metafisies - skep. Indien Meintjes daarin kan slaag om deur die ‘plafon’ te breek, kan hy een van Suid-Afrika se leidende kunstenaars op die gebied van ’n besondere, fyn romantiese tradisie word. Hy kan vir ons word wat Chagall vir die Franse geword het.” (Die Transvaler, 14 Julie 1961.)
• “Meintjes remains a very interesting painter. A sentimentalist and a romantic he is, and where this has spoiled his work he has been justly criticized. But such criticism often overlooks an important aspect of his work, perhaps the most important, and that is its particular poetical intensity. Now all artists have their dream worIds. Some are exclusive and others can be shared: Meintjes’s dream world, his world of things remembered, is hardly less personal than anyone else’s. But such is the intensity with which it is recalled, such is the frankness of the terms in which it is stated that we are compelled to enter it.” (Neville Dubow, Cape Argus, 31 Oktober 1961.)
• “In die welige skilderkuns van Johannes Meintjes vind ons die voortdurende eienskappe van warm aarde, blou lug, eksotiese vorme, e.s.m. Sy arbeiders, vroue en kinders wat hulle in die wêreld beweeg met ’n soort afgetrokkenheid wat boei - byna soos wesens wat hul moeilike weg deur die lewe baan, maar daardeur ongeskonde bly. ’n Mens word byna gehipnotiseer deur die uitdrukking in daardie wye oë en sprakelose lippe. Min kunstenaars besit die durf en oortuiging van Johannes Meintjes in sy voorstellinge. Met ’n soort bevredigende ongeërgheid skilder hy die sinlik-aardse. Daar is ’n oorheersende van beskutting en beskerming - die aarde wat die eensames nader trek en teen haar boesem druk; die rustende arbeider wat moeg sy arms en bene oor die warm grond uitstrek, of met sy kop op die skoot van ’n vrou rus; die enkelinge of groepe figure wat feitlik deel uitmaak van die landskap wat hulle omhul.” (Carl Büchner, Die Burger, 23 Oktober 1962.)
• “If art is, among other things, a process of revealing the world as seen by one particular man, if it is an interchange of the values of things as they are for the values an artist puts upon them, then Meintjes is one of the most communicative painters we have.” (Neville Dubow, Cape Argus, 17 Oktober 1962.)

Sy kunstenaarsvisie

In 1963 het Meintjes self sy credo opgesom toe hy sê: “Gertrude Stein het eens verklaar dat ’n kunstenaar nie kritiek nie maar waardering nodig het. Dis in ’n groot mate waar. Hy moet deurgaans getrou bly aan sy visie, aan sy eie idioom, al sê wie ook wat, sy integriteit behou, geestelik ontwikkel en werk vanuit sy hart. Dis wat ek nog gedoen het, en hopelik sal doen tot die dag van my dood.”

Bibliografie

Johannes Meintjes se wye belangstellingsveld vind neerslag in die uiteenlopende onderwerpe waaroor hy geskryf het. Hier is ’n lys van sy gepubliseerde werke (tans nog onvolledig):

• Maggie Laubser. Monografie. 1944. 47 pp. HAUM. Kaapstad.
• Kamerade. Kortverhale, sketse en essaus. 1947. 126 pp. Anton Anreith Publishers, Kaapstad. Illustrasies deur Johannes Meintjes.
• Meintjes - Liriese Werk / Lyrical Works. Biografie. 1948. 77 pp, Anreith Press, Kaapstad. Teks deur Pieter Marincowitz, illustrasies deur Johannes Meintjes.
• Sebastiaan. Gedig. 1948. 38 pp. Teks deur Pieter Marincowitz, illustrasies deur Johannes Meintjes.
• Anton Anreith. Sculptor 1754 - 1822. Monografie. 1951. 62 pp. Juta and Co Ltd, Kaapstad / Johannesburg.
• Die Blanke Stilte: ’n Toneelstuk in drie dele. 1952. 50 pp. Holloway Books (Pty) Ltd, Pretoria.
• Frontier Family. Outobiografies. 1955. 166 pp (verkorte weergawe, oorspronklik 188 pp.). Central News Agency (Ltd), Johannesburg. Illustrasies deur Johannes Meintjes
• Storm(s)vlei. Roman. 1955. 195 pp. Afrikaanse Pers-Boekhandel, Johannesburg.
• Die Soekendes. Toneelstuk. 1958. 41 pp. Afrikaanse Pers-Boekhandel, Johannesburg / Kaapstad.
• Complex Canvass: A South African Approach. Geografies. 1960. 47 pp. Afrikaanse Pers-Boekhandel, Johannesburg / Kaapstad.
• Die Dagboek van Johannes Meintjes - Deel 1. Outobiografies. 1961. 192 pp. Bamboesberg-Uitgewers, Molteno.
• Die Singende Reën. Roman. 1962. 119 pp. Bamboesberg-Uitgewers, Molteno.
• (Die) Jeugjare (van Johannes Meintjes). Outobiografies. 1963. 181 pp. Bamboesberg-Uitgewers, Molteno.
• Gister is Vandag. Roman. 1963. 184 pp. Afrikaanse Pers-Boekhandel, Johannesburg / Kaapstad.
• Portret van ’n Suid-Afrikaanse Dorp. deur A Lomax: Molteno 1894 - 1909. Geskiedkundig, 1964. 127 pp. Bamboesberg-Uitgewers, Molteno.
• Mallemeule. Roman. 1964. 155 bladsye. Afrikaanse Pers-Boekhandel, Johannesburg.

Bronne

• “Johannes Meintjes - Veelsydige kunstenaar” in: Wood, Vivian C. (red.). “Lantern. Tydskrif vir kennis en kultuur.” Jaargang XII, No. 3. Maart 1963. Pretoria: Die S.A. Vereniging vir die Bevordering van Kennis en Kultuur.

Eksterne skakels

• ’n Beskouing op Litnet oor selfportrette, onder meer dié van Johannes Meintjes].