Gaan na inhoud

José Mujica

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
José Mujica
José Mujica
Mujica in 2011

40ste President van Uruguay
Ampstermyn
1 Maart 2010 – 1 Maart 2015
Visepresident(e)   Danilo Astori
Voorafgegaan deur Tabaré Vázquez
Opgevolg deur Tabaré Vázquez
President pro tempore van die UNASUR
In rol
4 Desember 2014 – 1 Maart 2015
VoorgangerDési Bouterse
OpvolgerTabaré Vázquez
Minister van Veeteelt, Landbou en Visserye
Termyn
1 Maart 2005 – 3 Maart 2008
PresidentTabaré Vázquez
VoorgangerMartín Aguirrezabala
OpvolgerErnesto Agazzi
Senator van Uruguay
Termyn
15 Februarie 2020 – 20 Oktober 2020
Termyn
1 Maart 2015 – 14 Augustus 2018
Termyn
15 Februarie 2000 – 1 Maart 2005
Nasionale Verteenwoordiger
Termyn
15 Februarie 1995 – 15 Februarie 2000
KiesafdelingMontevideo

Persoonlike besonderhede
Gebore (1935-05-20)20 Mei 1935
Montevideo, Uruguay
Sterf 13 Mei 2025 (op 89)
Montevideo, Uruguay
Politieke party Movimiento de Participación Popular (vanaf 1989)
Eggenoot/-note Lucía Topolansky (trou 2005)
Handtekening

José Alberto "Pepe" Mujica Cordano (20 Mei 193513 Mei 2025) was 'n Uruguaanse politikus, voormalige guerrillaleier, en president van Uruguay van 2010 tot 2015. Mujica het wêreldwyd bekendheid verwerf vir sy nederige lewenstyl, sy progressiewe beleidsrigtings, en sy afwysing van materialisme. Tydens sy presidentskap was hy bekend as "die armste president ter wêreld".[1]

Vroeë lewe en politieke betrokkenheid

[wysig | wysig bron]

Mujica is gebore in Montevideo, Uruguay, in 'n gesin van Baskiese en Italiaanse afkoms. In die 1960s het hy by die linkse Tupamaros guerrillabeweging aangesluit wat teen die regering geveg het. Hy is verskeie kere gevange geneem en het altesaam 14 jaar in die tronk deurgebring, insluitend jare van eenkantstelling en foltering.

Politieke loopbaan

[wysig | wysig bron]

Na die herstel van demokrasie in Uruguay in 1985, is Mujica vrygelaat en het hy hom by die Frente Amplio-koalisie (die Breë Front) aangesluit. Hy is in 1994 tot die parlement verkies, en het later Minister van Landbou gedien in die regering van Tabaré Vázquez.

Presidentskap (2010–2015)

[wysig | wysig bron]

Mujica is in 2009 verkies tot president van Uruguay en het op 1 Maart 2010 die amp aanvaar. Tydens sy termyn het hy gewerk aan sosiale hervormings, insluitend die wettiging van aborsie, huwelike van dieselfde geslag, en die regulering van dagga—wat Uruguay die eerste land gemaak het om die produksie en verkoop van dagga te wettig.

Hy het internasionale lof ontvang vir sy nederige lewenstyl: hy het sy salaris aan liefdadigheid geskenk en op 'n eenvoudige plaas buite Montevideo gebly. Hy het self sy ou Volkswagen Beetle bestuur en het geweier om in die presidensiële paleis te woon.

Latere lewe

[wysig | wysig bron]

Na sy presidensie het Mujica steeds aktief gebly in die politiek, alhoewel hy herhaaldelik gesê het dat hy nie belangstel om weer vir president te staan nie. Hy het in 2018 uit die senaat getree weens gesondheidsredes, maar het 'n invloedryke stem in Uruguayaanse politiek gebly.

Sy eggenoot, Lucía Topolansky, was tussen 2017 en 2020 visepresident van Uruguay.[2]

Persoonlike lewe en dood

[wysig | wysig bron]

In April 2024 het Mujica aangekondig dat hy met slukdermkanker gediagnoseer is, wat tydens ’n fisiese ondersoek ontdek is, en het bygevoeg dat die risiko’s van sy toestand vererger is deur ’n bestaande outo-immuun siekte. Ten spyte van sy siekte het Mujica steeds veldtog gevoer vir die suksesvolle presidensiële veldtog van die Breë Front se Yamandú Orsi in die 2024-algemene verkiesing; Mujica het later Orsi se oorwinning as ’n "afskeidsgeskenk" beskryf. In Januarie 2025 het Mujica aan Búsqueda gesê dat die kanker na sy lewer versprei het en dat hy sterwend was, en bygevoeg dat hy besluit het om verdere behandeling te staak. Op 12 Mei het Lucía Topolansky aangekondig dat Mujica "terminaal siek" was en onder hospissorg geplaas is. Mujica is die volgende dag, op 13 Mei 2025, oorlede op sy plaas in Rincón del Cerro aan die buitewyke van Montevideo—’n week voor sy 90ste verjaardag.[3][4][5]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. "Jose Mujica: The world's 'poorest' president". BBC. 15 November 2012. Besoek op 14 Mei 2025.
  2. "Lucia Topolansky is Uruguay's first female vice president". BBC. 14 September 2017. Besoek op 14 Mei 2025.
  3. Montevideo, Pedro Tristant Desde (13 Mei 2025). "Murió José "Pepe" Mujica, el ex guerrillero que llegó a presidente y se convirtió en símbolo mundial". infobae (in Spaans). Besoek op 13 Mei 2025.
  4. Rios, Michael (13 Mei 2025). "José Mujica, Uruguay's modest leader who transformed the country, dies at 89". CNN (in Engels). Besoek op 13 Mei 2025.
  5. Centenera, Mar (13 Mei 2025). "La izquierda hispanoamericana despide a Pepe Mujica: "¡Te vamos a extrañar mucho, viejo querido!"". El País (in Spaans). Besoek op 13 Mei 2025.