Jozef Cantré

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Beeldhouwerk deur Cantré uit 1953, voor die poskantoor van Oostende

Jozef Cantré (26 Desember 1890 - 29 Augustus 1957) was 'n Belgiese beeldhouer en illustreerder. Hy was een van die belangrikste kunstenaars in die ontwikkeling van die Vlaamse ekspressionistiese styl.

Biografie[wysig | wysig bron]

Jozef Cantré is in 1890 in Gent gebore, vier jaar na sy broer Jan Frans. Sy pa was 'n huisverwer. Hy studeer kuns aan die Koninklike Akademie vir die Kunste in Gent saam met Frans Masereel. Sy onderwysers het Jean Delvin en Felix Metdepenningen ingesluit. [1] Hy was polities aktief in 'n sosialistiese jeugbeweging, en het later die "Rode Jeugd" ("Rooi Jeug") geskep.

Hy studeer vanaf 1916 letterkunde aan die Von Bissing Universiteit saam met die digter Richard Minne. Reeds in Maart 1918 word hy aangestel as lektor in die tekenkuns. Sy rol in hierdie universiteit, wat deur die Duitse besetter geskep is, het gelei tot sy skuldigbevinding in 1920 toe hy tot vyf jaar gevangenisstraf gevonnis is. Hierdie vonnis is in 1929 verwyder.

Op 27 Oktober 1918, toe dit duidelik word dat Duitsland die oorlog sou verloor, het Cantré uit die land gevlug. Daarna het hy tot 1921 in Blaricum gewoon en daarna in Oosterwijk, albei in Nederland, waarna Frits Van den Berghe en Gustave de Smet by hom aangesluit het. In 1930 keer hy terug na België waar hy na Sint-Martens-Latem verhuis, wat tydens die interbellum die middelpunt van die Vlaamse kuns sou word. Teen 1931 woon hy in die nabygeleë Astene, waar Hubert Malfait sy buurman geword het. Daarna verhuis hy na Gent.

Tussen 1941 en 1946 was hy 'n onderwyser by die La Cambre Kunsinstituut. [1]

Hy was getroud met Martha Vandaele; hulle het een seun, Walter Cantré, gehad. [1]

Kuns[wysig | wysig bron]

Sy vroeë kuns word beïnvloed deur Georges Minne en Constantin Meunier. Later invloede sluit fauvisme, kubisme en Duitse ekspressionisme in, voordat hy een van die stigters van die sogenaamde Vlaamse ekspressionisme geword het.

Hy was een van die belangrikste avant-garde-illustreerders in België tussen die Eerste en Tweede Wêreldoorloë as 'n lid van De Vijf saam met sy broer Jan Frans Cantré, Joris Minne, Frans Masereel en Henri Van Straeten. Die meeste van sy grafiese werke het bestaan uit graverings en houtsnywerk, as selfstandige werke, ex-libris of boekillustrasies. As beeldhouer het hy met hout, klei en brons gewerk.

Saam met Frits Van den Berghe en Gustave de Smet word hy beskou as een van die pioniers van die Vlaamse Ekspressionisme, en saam met Oscar Jespers as die belangrikste beeldhouers in die beweging.

Bibliografie[wysig | wysig bron]

  • 1918: Maurice Roelants, "De kom der loutering"
  • 1918: illustrasies, met inbegrip van die titel, vir die tydskrif "De Regenboog"
  • 1928-: illustrasies vir "Variétés", tydskrif geskep deur Paul-Gustave Van Hecke
  • 1928: Georges Eekhoud, "Les sorciers de Borght"
  • 1929: Maurits de Doncker, "Gedoofder vuren as"
  • 1930: Marnix van Gavere, "Gedichten"
  • 1933: Willem Elsschot, "Kaas"
  • 1937: 7 illustrasies vir "De boer die sterft" deur Karel Van de Woestijne
  • 1944: Marcel Arland, "Cinq contes", 6 illustrasies

Bekendste beeldhouwerke[wysig | wysig bron]

Monument vir Anseele in Gent
Reliëf in die fasade van die Brusselse-Kongres-spoorwegstasie
  • 1922: dubbelportret van Frits Van den Berghe en Gustave de Smet
  • Die digter Karel Van de Woestijne
  • Monument vir Edward Anseele in Gent
  • 1952: Reliëf in die fasade van die Brusselse-Kongres-spoorwegstasie

Uitstallings[wysig | wysig bron]

  • 1921: uitstalling saam met Frits Van den Berghe in "Sélection"
  • 1925 (Maart – April): Basel, "Ausstellung Belgischer Kunst"
  • 1927 (Junie): tentoonstelling van 7 Vlaamse kunstenaars by La Centaure in Brussel
  • 1927 (Augustus – September): Hamburg, Museum, "Europäische Kunst der Gegenwart", waaronder 10 Belgiese kunstenaars
  • 1927 (September): Grenoble, Museum, "L'Art Belge Contemporain"
  • 1928 (Mei – Junie): Parys, Musée du Jeu de Paume, "L'Art Belge depuis l'Impressionisme"
  • 1932: Antwerpen, Museum Plantin-Moretus, solo-uitstalling van sy werk tussen 1908 en 1932
  • 1933 (April – Mei): uitstalling saam met Frits Van den Berghe in die Vooruit in Gent
  • 1942: stigting van die Museum van Latem en de Leiestreek, wat werke van Cantré insluit
  • 1957 (Desember) - 1958 (Januarie): Utrecht, Museum van Nuwe Religieuse Kuns: solo-uitstalling
  • 1959: Brussel, Koninklike Biblioteek van België : solo-uitstalling van die grafiese werk van Cantré
  • 1967 (Julie – Augustus): Brussel, Koninklike Biblioteek van België : houtstukke deur "De Vijf"
  • 1975 (September – November): Deinze, retrospektief van sy werk en die van sy broer Jan Frans
  • 2017 (September) - 2018 (Januarie): Deinze, museum, retrospektief van sy werk

Notas[wysig | wysig bron]

  1. 1,0 1,1 1,2 "Jozef Cantré". Letterenhuis. Besoek op 16 Maart 2018.

Verdere leeswerk[wysig | wysig bron]

  • Boyens, Piet (1992). Sint-Martens-Latem. Lannoo. ISBN 9789020934977.
  • Leroux, Karel (1946). Jozef Cantré, de rustige. Opdebeek.