Gaan na inhoud

Kapo

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

'n Kapo (uit Duits) was een van die gevangenes in 'n Nazi-kamp wat deur die SS-wagte aangewys is om toesig oor gedwonge arbeid te hou of administratiewe take uit te voer.

Ná die Tweede Wêreldoorlog is die term weer gebruik as 'n belediging; volgens The Jewish Chronicle is dit "die ergste belediging wat een Jood aan 'n ander Jood kan gee".[1]

Etimologie

[wysig | wysig bron]

Die woord "kapo" is dalk afkomstig van die Italiaanse woord vir "hoof" en "baas", capo. Dit kan ook afgelei wees van die Franse woord vir "korporaal" (caporal).[2][3] Die joernalis Robert D. McFadden glo die woord is afkomstig van die Duitse woord Lagercapo, wat "kampkaptein" beteken.[4]

Betekenis

[wysig | wysig bron]

Die Duitse historikus Karin Orth skryf daar was min maatreëls so verraderlik as die SS se poging om die implementering van terreur en geweld aan die slagoffers self te delegeer.[5] Eugen Kogon, 'n verklaarde teenstander van Nazisme uit die vooroorlogse Duitsland en 'n oorlewende van die Buchenwald-konsentrasiekamp, het ná die oorlog geskryf die konsentrasiekampstelsel se stabiliteit was in geen klein mate aan die kapo's te danke nie – hulle het die daaglikse bedrywighede van die kampe oorgeneem en die SS-personeel se laste ligter gemaak. Die absolute mag was alomteenwoordig. Die stelsel van dissipline en toesig sou volgens Kogon dadelik in duie gestort het sonder die delegasie van mag. Die mededinging om die verskillende take was vir die SS 'n geleentheid om gevangenes teen mekaar af te speel. Die gewone gevangenes was oorgelaat aan die genade van 'n dubbele gesag: die SS, wat dikwels amper nooit in die kamp was nie, en die kapo's, wat altyd daar was.[6]

Die term "kapo" word in die 21ste eeu as 'n belediging gebruik, veral vir Jode wat Israel of Zionisme nie genoeg ondersteun nie. In 2017 het David Friedman, wat kort daarna die Amerikaanse ambassadeur in Israel geword het, verskoning gevra vir die verwysing na ondersteuners van die Zionistiese voorspraakorganisasie J Street as "veel erger as kapo's".[7][1]

Terwyl daar 'n gewilde siening is dat dat alle kapo's Jode was, is dit nie die geval nie. Kapo's was van al die verskillende nasionaliteite wat in die konsentrasiekampe voorgekom het.[8][9]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. 1,0 1,1 Sugarman, Daniel. "What is a 'Kapo'? The history of the worst insult a Jew can give another Jew". www.thejc.com. Besoek op 9 November 2020.; "Trump's pick for ambassador to Israel 'regrets' Holocaust-related slur". The World from PRX (in Engels). Besoek op 9 November 2020.; "The crime: Collaborating with the Nazis. The punishment: Excommunication from Judaism". Haaretz.com (in Engels). Besoek op 9 November 2020.; Beauchamp, Zack (16 Desember 2016). "Trump's pick for Israel ambassador thinks liberal Jews are "worse" than Nazi collaborators". Vox (in Engels). Besoek op 9 November 2020.
  2. Yizhak Ahren, "Überlebt weil schuldig - schuldig weil überlebt" Geargiveer 5 Februarie 2016 op Wayback Machine Resensie van boek oor Joodse kapo's. Leo Baeck-boekwinkel, amptelike webtuiste. Besoek op 8 Mei 2010 (in Duits)
  3. Kogon, Eugen (1980). The theory and practice of hell: the German concentration camps and the system behind them. New York: Berkley Books. ISBN 0-425-16431-4. (Vertaal van: Kogon, Eugen (1946). Der SS-Staat: Das System der deutschen Konzentrationslager. München.{{cite book}}: AS1-onderhoud: plek sonder uitgewer (link))
  4. Mcfadden, Robert D. (5 Februarie 1988). "A Jew Who Beat Jews in a Nazi Camp Is Stripped of His Citizenship". The New York Times. ISSN 0362-4331. Besoek op 20 Mei 2017.
  5. Karin Orth (2007) [2000]. Norbert Frei (red.). Gab es eine Lagergesellschaft? "Kriminelle" und politische Häftlinge im Konzentrationslager (in Duits). Munich: Institut für Zeitgeschichte, de Gruyter. pp. 110, 111, 127, 131. ISBN 978-3-598-24033-1 – via Google Books. {{cite book}}: |work= ignored (hulp)
  6. Guido Knopp (2013) [2002]. Die SS. Eine Warnung der Geschichte (in Duits). München: Bertelsmann Verlag. page 209 (193, reprint). ISBN 978-3641108410.
  7. Lebovic, Matt. "On David Friedman, the 'kapo' smear, and Jewish honor". www.timesofisrael.com.
  8. Avishay Artsy, The Moral “Grey Zone” of Nazi Collaboration, May 22, 2022
  9. USC Shoah Foundation Thesaurus (Abridged), p. 146

Skakels

[wysig | wysig bron]