Kennisbasis
'n Kennisbasis (KB) in rekenaarwetenskap, is 'n stel sinne, elke sin gegee in 'n kennisvoorstelling en redeneringtaal, met koppelvlakke om nuwe sinne oor te dra en om vrae te vra oor wat bekend is, waar enige van hierdie koppelvlakke gevolgtrekkings kan bereik.[1] Dit is 'n tegnologie wat gebruik word om komplekse gestruktureerde data wat deur 'n rekenaarstelsel gebruik word, te stoor. Die aanvanklike gebruik van die term was in verband met deskundige stelsels, wat die eerste kennis-gebaseerde stelsels was.
Oorspronklike gebruik van die term
[wysig | wysig bron]Die oorspronklike gebruik van die term kennisbasis was om een van die twee subsisteme van 'n deskundige stelsel te beskryf. 'n Kennisgebaseerde stelsel bestaan uit 'n kennisbasis wat feite oor die wêreld voorstel en maniere om oor daardie feite te redeneer om nuwe feite af te lei of inkonsekwenthede uit te lig.[2]
Eienskappe
[wysig | wysig bron]Die term "kennisbasis" is geskep om hierdie vorm van "kenniswinkel" te onderskei van die meer algemene en algemeen gebruikte term databasis. Gedurende die 1970's het feitlik alle groot bestuursinligtingstelsels hul data in een of ander tipe hiërargiese of relasionele databasis gestoor. Op hierdie punt in die geskiedenis van inligtingstegnologie was die onderskeid tussen 'n databasis en 'n kennisbasis duidelik en ondubbelsinnig.
'n Databasis het die volgende eienskappe gehad:
- Plat data: Data is gewoonlik in 'n tabelformaat voorgestel met stringe of nommers in elke veld.
- Veelvuldige gebruikers: 'n Konvensionele databasis wat nodig is om meer as een gebruiker of stelsel te ondersteun wat op dieselfde tyd by dieselfde data aangemeld is.
- Transaksies: 'n Noodsaaklike vereiste vir 'n databasis was om integriteit en konsekwentheid te handhaaf tussen data wat deur gelyktydige gebruikers verkry is. Dit is die sogenaamde SUUR eienskappe: Atomisiteit, Konsekwentheid, Isolasie en Duursaamheid.
- Groot, langlewende data: 'n Korporatiewe databasis wat nodig is om nie net duisende, maar honderde duisende of meer rye data te ondersteun. So 'n databasis is gewoonlik nodig om verby die spesifieke gebruike van enige individuele program te bly; dit moes data vir jare en dekades stoor eerder as vir die lewe van 'n program.
Die eerste kennisgebaseerde stelsels het databehoeftes gehad wat die teenoorgestelde van hierdie databasisvereistes was. 'n Deskundige stelsel vereis gestruktureerde data. Nie net tabelle met getalle en stringe nie, maar wysers na ander voorwerpe wat weer addisionele wysers het. Die ideale voorstelling vir 'n kennisbasis is 'n objekmodel (wat dikwels 'n ontologie in kunsmatige intelligensie-literatuur genoem word) met klasse, subklasse en instansies.
Vroeë kundige stelsels het ook min behoefte gehad aan veelvuldige gebruikers of die kompleksiteit wat gepaard gaan met die vereiste van transaksionele eienskappe op data. Die data in vroeë kundige stelsels is gebruik om by 'n spesifieke antwoord uit te kom, soos 'n mediese diagnose, die ontwerp van 'n molekule, of 'n reaksie op 'n noodgeval.[2] Sodra die oplossing vir die probleem bekend was, was daar nie 'n kritieke vraag om groot hoeveelhede data terug te stoor na 'n permanente geheue stoor nie. 'n Meer presiese stelling sou wees dat gegewe die tegnologieë wat beskikbaar is, navorsers gekompromitteer en sonder hierdie vermoëns gedoen het omdat hulle besef het dat dit verby is wat verwag kan word, en hulle kan nuttige oplossings vir nie-onbelangrike probleme daarsonder ontwikkel. Selfs van die begin af het die meer skerpsinnige navorsers die potensiële voordele besef om kennis te kan stoor, ontleed en hergebruik. Sien byvoorbeeld die bespreking van Corporate Memory in die vroegste werk van die Knowledge-Based Software Assistant-program deur Cordell Green et al.[3]
Die volumevereistes was ook anders vir 'n kennisbasis in vergelyking met 'n konvensionele databasis. Die kennisbasis wat nodig is om feite oor die wêreld te ken. Byvoorbeeld, om die stelling te verteenwoordig dat "Alle mense sterflik is", kan 'n databasis tipies nie hierdie algemene kennis verteenwoordig nie, maar sal eerder inligting oor duisende tabelle moet stoor wat inligting oor spesifieke mense verteenwoordig. Om voor te stel dat alle mense sterflik is en om oor enige gegewe mens te redeneer dat hulle sterflik is, is die werk van 'n kennisbasis. Om voor te stel dat George, Mary, Sam, Jenna, Mike,... en honderde duisende ander kliënte almal mense is met spesifieke ouderdomme, geslag, adres, ens. is die werk vir 'n databasis.[4][5]
Namate kundige stelsels beweeg het van prototipes na stelsels wat in korporatiewe omgewings ontplooi is, het die vereistes vir hul databerging vinnig begin oorvleuel met die standaard databasisvereistes vir veelvuldige, verspreide gebruikers met ondersteuning vir transaksies. Aanvanklik kon die vraag in twee verskillende maar mededingende markte gesien word. Uit die KI en objekgeoriënteerde gemeenskappe het objekgeoriënteerde databasisse soos Versant ontstaan. Dit was stelsels wat van die grond af ontwerp is om ondersteuning te hê vir objekgeoriënteerde vermoëns, maar ook om standaard databasisdienste te ondersteun. Aan die ander kant het die groot databasisverskaffers soos Oracle vermoëns by hul produkte gevoeg wat ondersteuning bied vir kennisbasisvereistes soos klas-subklasverhoudings en -reëls.
Internet as 'n kennisbasis
[wysig | wysig bron]Die volgende evolusie vir die term "kennisbasis" was die internet. Met die opkoms van die internet was dokumente, hiperteks en multimedia-ondersteuning nou van kritieke belang vir enige korporatiewe databasis. Dit was nie meer genoeg om groot tabelle met data of relatief klein voorwerpe wat hoofsaaklik in rekenaargeheue geleef het, te ondersteun nie. Ondersteuning vir korporatiewe webwerwe vereis volharding en transaksies vir dokumente. Dit het 'n hele nuwe dissipline geskep, bekend as Webinhoudbestuur.
Die ander drywer vir dokumentondersteuning was die opkoms van kennisbestuurverkopers soos HCL Notes (voorheen Lotus Notes). Kennisbestuur het eintlik voor die internet gegaan, maar met die internet was daar groot sinergie tussen die twee gebiede. Kennisbestuurprodukte het die term "kennisbasis" aangeneem om hul bewaarplekke te beskryf, maar die betekenis het 'n groot verskil gehad. In die geval van vorige kennisgebaseerde stelsels was die kennis hoofsaaklik vir die gebruik van 'n geoutomatiseerde stelsel, om oor die wêreld te redeneer en gevolgtrekkings te maak. Met kennisbestuurprodukte was die kennis hoofsaaklik vir mense bedoel, byvoorbeeld om te dien as 'n bewaarplek van handleidings, prosedures, beleide, beste praktyke, herbruikbare ontwerpe en kode, ens. In beide gevalle was die onderskeid tussen die gebruike en soorte stelsels swak omskryf. Soos die tegnologie opgeskaal het, was dit skaars om 'n stelsel te vind wat werklik as kennisgebaseerd geklassifiseer kon word in die sin van 'n kundige stelsel wat geoutomatiseerde redenering uitgevoer het en kennisgebaseerd in die sin van kennisbestuur wat kennis verskaf het in die vorm van dokumente en media wat deur mense aangewend kan word.[6]
Voorbeelde
[wysig | wysig bron]Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Russell, Stuart J. (2021). "Knowledge-based agents". Artificial intelligence: a modern approach. Peter Norvig, Ming-Wei Chang, Jacob Devlin, Anca Dragan, David Forsyth, Ian Goodfellow, Jitendra Malik, Vikash Mansinghka, Judea Pearl, Michael J. Wooldridge (Fourth uitg.). Hoboken, NJ: Pearson. ISBN 978-0-13-461099-3. OCLC 1124776132.
- ↑ 2,0 2,1 Hayes-Roth, Frederick; Donald Waterman; Douglas Lenat (1983). Building Expert Systems. Addison-Wesley. ISBN 0-201-10686-8.
- ↑ Green, Cordell; D. Luckham; R. Balzer; T. Cheatham; C. Rich (1986). "Report on a knowledge-based software assistant". Readings in Artificial Intelligence and Software Engineering. Morgan Kaufmann: 377–428. doi:10.1016/B978-0-934613-12-5.50034-3. ISBN 9780934613125. Besoek op 1 Desember 2013.
- ↑ Feigenbaum, Edward (1983). The Fifth Generation: Artificial Intelligence and Japan's Computer Challenge to the World. Reading, MA: Addison-Wesley. p. 77. ISBN 0-201-11519-0.
Your database is that patient's record, including history... vital signs, drugs given,... The knowledge base... is what you learned in medical school... it consists of facts, predicates, and beliefs...
- ↑ Jarke, Mathias (1978). "KBMS Requirements for Knowledge-Based Systems" (PDF). Logic, Databases, and Artificial Intelligence. Berlin: Springer. Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 22 Junie 2013. Besoek op 1 Desember 2013.
- ↑ Krishna, S (1992). Introduction to Database and Knowledge-base Systems. Singapore: World Scientific Publishing. ISBN 981-02-0619-4.