Koningakkedis

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Koningakkedis
Tydperk: Laat Eoseen 40.4–33.9 m. jaar gelede
’n Voorstelling van Basilosaurus cetoides.
Wetenskaplike klassifikasie
Koninkryk:
Filum:
Klas:
Orde:
Suborde:
Familie:
Subfamilie:
Cope, 1868
Genus:
Basilosaurus

Harlan, 1834
Spesies
  • B. cetoides (tipe-spesie)
    Owen, 1839
  • B. isis
    Andrews, 1904
Sinonieme
  • Zeuglodon
    Owen, 1839

Die koningakkedis of Basilosaurus is ’n genus van vroeë walvisse wat 40 miljoen tot 34 miljoen jaar gelede tydens die Laat Eoseen voorgekom het.[1] Die eerste fossiel van B. cetoides is in die Verenigde State ontdek en aanvanklik is geglo dit is die een of ander soort reptiel, vandaar die agtervoegsel -"saurus" in sy naam. Later is uitgevind dit is ’n soort seesoogdier.[2] Fossiele van B. isis is in Egipte en Jordanië ontdek.[3]

Anatomie[wysig | wysig bron]

Die grootte van die koningakkedis in vergelyking met dié van die mens.

Basilosaurus cetoides was 12 tot 20 meter lank en die grootste bekende seedier van die Laat Eoseen.[4] B. isis was effens kleiner.[5]

Die koningakkedis se kop en brein was kleiner as vandag se walvisse. Daar word geglo hulle het daarom nie die sosiale vermoëns van moderne walvisse gehad nie. Geen volledige skelet van Basilosaurus is nog gevind nie, maar verskeie pogings is al aangewend om die ruggraat uit gedeeltelike skelette te rekonstrueer. Kellogg[6] het geraam die dier het altesaam 58 werwels gehad na aanleiding van twee nie-ooreenstemmende, gedeeltelike skelette van B. cetoides uit Alabama. Vollediger skelette is in die 1990's in Egipte ontdek en dit het gelei tot ’n akkurater raming: 70 werwels, wat bestaan het uit 7 nekwerwels, 18 borswerwels, 20 lende- en heiligbeenwerwels en 25 stertbeenwerwels. Daar kan afgelei word B. cetoides het dieselfde werwels gehad.[2]

Basilosaurus het ’n aal-agtige lyfvorm gehad. Die werwels was gevul met murg en vanweë die diere se grootte het hulle dus waarskynlik op die water gedryf. Daaruit kan afgelei word Basilosaurus het hoofsaaklik in twee dimensies naby die see-oppervlak geswem, terwyl die kleiner Dorudon waarskynlik ’n duikende, driedimensionele swemmer was.[2]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Andrews, C. W. (1904). "Further notes on the mammals of the Eocene of Egypt. Part III". Geological Magazine. 5. Londen. 1: 211–215. doi:10.1017/s0016756800119624. Besoek op Augustus 2013. {{cite journal}}: Gaan datum na in: |accessdate= (hulp); Onbekende parameter |layurl= geïgnoreer (hulp); Ongeldige |ref=harv (hulp) URL besoek in Mei 2009
  2. 2,0 2,1 2,2 "Basilosaurus" (in Engels). BBC Nature. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 September 2010. Besoek op 1 Augustus 2013.
  3. * Zalmout, I. S.; Mustafa, H. A.; Gingerich, P. D. (2000). "Priabonian Basilosaurus isis (Cetacea) from the Wadi Esh-Shallala Formation: first marine mammal from the Eocene of Jordan" (PDF). Journal of Vertebrate Paleontology. 20 (1): 201–204. doi:10.1671/0272-4634(2000)020[0201:pbicft]2.0.co;2. OCLC 4908948040. Besoek op 1 Augustus 2013. {{cite journal}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  4. "Explore Our Collections: Basilosaurus" (in Engels). Smithonian, National Museum of Natural History. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Januarie 2016. Besoek op 1 Augustus 2013.
  5. Gingerich, Philip D. "Basilosaurus cetoides" (in Engels). Encyclopedia of Alabama. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Maart 2014. Besoek op 1 Augustus 2013.
  6. Kellogg, R. (1936). A review of the Archaeoceti (PDF, 46 MB). Washington: Carnegie Institution of Washington.OCLC 681376. URL besoek in Julie 2013

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]